Έφυγε ο αντιστασιακός Πάνος Τζαβέλας

Αγωνίστηκε σ’ ολόκληρη τη ζωή του για έναν καλύτερο κόσμο και για την απελευθέρωση της πατρίδας του από του Γερμανούς κατακτητές. Τραυματίστηκε, φυλακίστηκε, έχασε το δεξί του πόδι αλλά έμεινε πιστός στις αρχές του και τον αγώνα του. Μεταλαμπάδευσε σε χιλιάδες νεότερους ανθρώπους τα ιδανικά και τα τραγούδια της Αντίστασης, δίνοντας κάθε βράδυ και για πολλά χρόνια τον καλύτερό του εαυτό στην μπουάτ «Λήδρα», στην Πλάκα. Αυτός ήταν, με λίγα λόγια, ο Πάνος Τζαβέλας που έφυγε σήμερα, στα 84, από τη ζωή.

Γεννήθηκε το 1925 στην Κοζάνη. Όταν ξέσπασε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν μαθητής γυμνασίου. Η αντιστασιακή του δράση ξεκινάει με τη γερμανική κατοχή και ξεδιπλώνεται μέσα από τις γραμμές της ΕΠΟΝ. Την επόμενη χρονιά εντάσσεται στον ΕΛΑΣ και βγαίνει στο βουνό απ’ όπου μάχεται τον κατακτητή. Ξαναβγαίνει στο βουνό και μετά την απελευθέρωση, μέσα από τις τάξεις του Δημοκρατικού Στρατού. Τραυματίζεται, συλλαμβάνεται και ακρωτηριάζεται στο δεξί του πόδι. Τα επόμενα χρόνια η ζωή του δοκιμάζεται στα κελιά των φυλακών. Δικάζεται τρεις φορές σε θάνατο. Αρρωσταίνει βαριά το 1959 από τη νόσο του Burgen και μεταβαίνει στη Σοβιετική Ένωση για θεραπεία όπου και παραμένει έως το 1965. Στη Σοβιετική Ένωση θεραπεύεται, σπουδάζει μουσική και γνωρίζει τον μεγάλο μουσικό Ντιμίτρι Σοστακόβιτς.

Επιστρέφει στην Ελλάδα και τρία χρόνια αργότερα, το 1968, συλλαμβάνεται από το καθεστώς των συνταγματαρχών. Φυλακίζεται για παράνομη δράση ενάντια στη χούντα. Βγαίνει από τη φυλακή το 1971 με «ανήκεστο βλάβη» και ξεκινά να παίζει ως μουσικός στις μπουάτ της Πλάκας όπου τον βρίσκει η μεταπολίτευση.

Ελεύθερα, πλέον, τραγουδά τα τραγούδια της Εθνικής Αντίστασης στην μπουάτ «Λήδρα» της οδού Κυδαθηναίων. Αξέχαστες βραδιές ζουν χιλιάδες νέοι που έρχονται σ’ επαφή με το πνεύμα της αντίστασης αλλά και αντιστασιακοί που θυμούνται τις παλιές ημέρες της αγωνιστικής τους δράσης. Αρκετές φορές δίνει και τρεις παραστάσεις τη βραδιά προκειμένου να χωρέσουν όλοι στο μαγαζί και να μη χάσουν το πρόγραμμα. Αξέχαστο θα μείνει το τραγούδι που, ανάμεσα σε άλλα, είχε συνθέσει ο ίδιος, στιγματίζοντας τη μικροαστική αντίληψη και το συμβιβασμό: «Έντιμε άνθρωπε κυρ Παντελή...».
Πηγή: Εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ"

Η συντακτική ομάδα του ai-vreS εκφράζει τα συλληπητήριά της στους οικείους του Πάνου Τζαβέλα. Το τραγούδι που ακολουθεί είναι το αγαπημένο του αρχισυντάκτη της ομάδας μας.


Ξέρεις πως δώσανε κυρ-Παντελή άλλοι τα νιάτα τους και τη ζωή
να γίνει τ’ όνειρο φέτα ψωμί να φας και συ κυρ-Παντελή;
Κι εσύ τι έδωσες κυρ-Παντελή; Πες μας τι έκανες σ’ αυτή τη γη;
Πες μας τί άφησες κληρονομιά που να εμπνέει τη νέα γενιά;