Εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού για την ορθή χρήση των αντιβιοτικών από το Σύλλογο Γενικών Οικογενειακών Ιατρών Δυτικής Μακεδονίας.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΡΘΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΒΙΩΤΙΚΩΝ

Σύμφωνα με τον Ε.Ο.Φ. στην Ελλάδα έχουμε από τα υψηλότερα ποσοστά κατανάλωσης αντιβιοτικών διεθνώς ! Με αποτέλεσμα και ένα από τα υψηλότερα ποσοστά μικροβίωνπου είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά.

Γιατί συμβαίνει αυτό;

Τα αντιβιοτικά παρασκευάστηκαν 50 χρόνια πριν με σκοπό να καταπολεμήσουν τις μικροβιακές λοιμώξεις που ήταν έως τότεθανατηφόρες.

Σήμερα θα μπορούσαν να ξαναγίνουν θανατηφόρες αυτή τη φορά γιατί τα μικρόβια που τις προκαλούν έχουν γίνειανθεκτικά στα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούμε.

Πως γίνεται αυτό;

Οι λοιμώξεις στον άνθρωπο προκαλούνται από ιούς και μικρόβια .Τα αντιβιοτικά δεν ασκούν καμία απολύτωςεπίδραση στους ιούς. Είναι αποτελεσματικά μόνο στις μικροβιακές λοιμώξεις.

Αυτό τι σημαίνει;

Ότι δεν πρέπει ποτέ να λαμβάνονται αντιβιοτικά για λοιμώξειςπου προκαλούνται από ιούς. Είναι εντελώς άχρηστα .Οι λοιμώξεις που οφείλονται σε ιούς ( οι ιογενείς λοιμώξεις ) είναι πολύ συχνές τόσο στους ενήλικες όσο και στα παιδιά.

Γιατί;

Γιατί οι περισσότερες από τις λοιμώξεις που μας συμβαίνουν(π.χ. οξείες διάρροιες, ωτίτιδες ,βρογχίτιδες, ιγμορίτιδες) καθώς και ιώσεις (συμπτώματα όπως συνάχι, πονόλαιμος,πόνος στους μύες και στα κόκαλα, πυρετός) θεραπεύονται από μόνες τους μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα (λιγότερο ή περισσότερο από 3 ημέρες). Αν λοιπόν κάποιος έχει πάρειαντιβιοτικά το διάστημα αυτό μπορεί να αποδώσει σε αυτά τη θεραπεία του, ενώ κάτι τέτοιο δεν ισχύει: θα γινόταν καλάανεξάρτητα από αυτά. Όμως κάπως έτσι δημιουργήθηκε η ψευδαίσθηση και ο μύθος για τις μαγικές ιδιότητες των αντιβιοτικών. Γιατί τα αντιβιοτικά δε θα μας βοηθήσουν να γίνουμε πιο γρήγορα καλά .Η άμυνα μας είναι επαρκής για την ίαση της πλειοψηφίας των απλώνλοιμώξεων που συχνά μας ταλαιπωρούν. Για παράδειγμα ένα αντιβιοτικό δε «ρίχνει» τον πυρετό πιο γρήγορα.

Τότε λοιπόν ,πότε είναι απαραίτητα τα αντιβιοτικά;

Τα αντιβιοτικά είναι απαραίτητα και αναντικατάστατα στις σοβαρές μικροβιακές λοιμώξεις, αυτές που μπορεί να αποβούνεπικίνδυνες για την υγεία ακόμα και για τη ζωή του ασθενούς.

Γιατί;

Γιατί όταν πρόκυπτε για σοβαρές μικροβιακές λοιμώξεις, τα αντιβιοτικά εμποδίζουν τον πολλαπλασιασμό των μικροβίων, επιτρέποντας έτσι στον οργανισμό μας να έχει χρόνο να οργανώσει τη φυσική του άμυνα ( δηλαδή για να παράγειαντισώματα και κύτταρα της άμυνας ικανά να καταστρέψουνόλα τα μικρόβια).

Στην ουσία δηλαδή, τα αντιβιοτικά δίνουν τον απαραίτητοχρόνο στην άμυνα μας για να μπορέσει να καταπολεμήσει τη λοίμωξη.

ΜΟΝΟ Ο ΓΙΑΤΡΟΣ και κανένας άλλος είναι σε θέση να κρίνει πότε χρειαζόμαστε αντιβιοτικό για να γίνουμε καλά.ΜΟΝΟ Ο ΓΙΑΤΡΟΣ μπορεί να καθορίσει το είδος ,τη δοσολογία ,τον τρόπο λήψης και την διάρκεια που θα λαμβάνουμε το αντιβιοτικό.

Τα αντιβιοτικά πρέπει να χορηγούνται ΜΟΝΟ ΜΕ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΗ. Έχει σημασία να μην ξεχνάμε πότε καμία από τις δόσεις που συστήνει ο γιατρός μας. Έχει μεγάλη σημασία να τηρούμε αυστηρά χωρίς αυθαίρετες ερμηνείες και παρεκκλίσεις το συνολικό χρόνο θεραπείας που καθορίζει ο γιατρός μας .

ΔΗΛΑΔΗ

Ακόμα και αν η βελτίωση που ακολουθεί την έναρξηχορήγησης του αντιβιοτικού είναι θεαματική ,δεν πρέπει να τοδιακόπτουμε από μόνοι μας, αλλά να συνεχίσουμε τη θεραπείαγια όσο χρόνο έχει προκαθορίσει ο γιατρός μας. Όταν η θεραπεία τελειώσει , να μην κρατάμε τα αντιβιοτικά που «περίσσεψαν» στο σπίτι. Έτσι αποφεύγουμε την αυθαίρετηλήψη αντιβιοτικού κάποια άλλη φορά. Αντίθετα ,αν τρεις ημέρες μετά την έναρξη των αντιβιοτικών δεν παρουσιάζεταικαμία βελτίωση, τότε θα πρέπει να επισκεφτούμε ξανά τον ιατρό μας.

Τα παιδιά μας χρειάζονται περισσότερο τα αντιβιοτικά από ότι εμείς;

Η απάντηση είναι ΟΧΙ. Τα παιδιά δεν χρειάζονταιπερισσότερο και συχνότερα τα αντιβιοτικά. Στην συντριπτική τους πλειοψηφία οι λοιμώξεις στα παιδιά οφείλονται σε ιούς.Και τα αντιβιοτικά δεν έχουν καμία δραστικότητα στους ιούς.Ούτε θα βοηθήσουν το παιδί να απαλλαγεί νωρίτερα από τα συμπτώματα της ίωσης του όπως λανθασμένα πιστεύεται. Οπαιδίατρος ή ο γενικός ιατρός είναι οι μόνοι αρμόδιοι να αποφασίσουν αν θα χορηγηθεί αντιβιοτικό στο παιδί που πάσχει από λοίμωξη .Δεν βοηθάμε τα παιδιά μας επιμένονταςστο γιατρό να χορηγήσει αντιβιοτικό. Αντίθετα, ενώ δεν τα βοηθάμε έτσι να γίνουν γρήγορα καλά , τα «φορτώνουμε» με τις τυχών ανεπιθύμητες ενέργειες των αντιβιοτικών.

Υπερκατανάλωση αντιβιοτικών και μικροβιακή αντοχή

Η δημιουργία μικροβίων που είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικάδεν αφορά μόνο τα άτομα που παίρνουν αντιβιοτικά αλλά και το περιβάλλον τους .Με λίγα λόγια το φαινόμενο της αντοχήςδιασπείρεται από τον ασθενή που έλαβε τα αντιβιοτικά και απέκτησε ανθεκτικά μικρόβια στους συγγενείς του και στον κοινωνικό του περίγυρο. Η μετάδοση ανθεκτικών μικροβίωνγίνεται με την καθημερινή επαφή ,με τα σταγονίδια ακόμα και από τα άψυχα αντικείμενα που άγγιξε ο ασθενής! Με αυτό τον τρόπο, άτομα που δεν έχουν πάρει αντιβιοτικά μπορεί να αποικιστούν με ανθεκτικά μικρόβια που μεταφέρθηκαν από άτομα που λαμβάνουν αντιβιοτικά.

Τι μπορούμε να κάνουμε;

Αν σταματήσουμε την άσκοπη χρήση των αντιβιοτικών τότετα μικρόβια θα ξαναγίνουν ευαίσθητα στα αντιβιοτικά. Μόνο ένας γιατρός μπορεί να κρίνει τη σοβαρότητα μιας λοίμωξης και την αναγκαιότητα χορήγησης αντιβιοτικών.Μην χρησιμοποιείτε ποτέ αντιβιοτικά αν δεν το έχει συστήσειο γιατρός σας.

Τι πρέπει να γνωρίζουμε;

1.Κοινο κρυολόγημα (συνάχι, κόπωση, πόνος στα κόκαλα και στους μύες, πυρετός) ΟΧΙ στα αντιβιοτικά, τα κρυολογήματα μπορεί να διαρκέσουν περισσότερο από 2 εβδομάδες. Τα αντιβιοτικά είναι τελείως άχρηστα ακόμα και αν η ρινική καταρροή είναι κολλώδης ή κιτρινωπή, το κοινόκρυολόγημα οφείλεται αποκλείστηκα σε ιούς στους οποίουςδεν δρουν τα αντιβιοτικά.

2.Ωτιτιδα Σε πολύ μικρά παιδιά ο γιατρός μπορεί να αποφασίσει να χορηγήσει αντιβιοτικά .Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων κάτι τέτοιο δεν χρειάζεται .

3.Φαρυγγιτιδα, αμυγδαλίτιδα ΟΧΙ αντιβιοτικά στην πλειοψηφία των περιπτώσεων. Η κυνάγχη και η φαρυγγίτιδαείναι στις περισσότερες περιπτώσεις ιογενείς. Μόνο σε περίπτωση μικροβιακής φαρυγγίτιδας-αμυγδαλίτιδαςχρειάζεται αντιβιοτικό. Υπάρχει μια ταχεία διαγνωστικήμέθοδος (strep test) η οποία ανιχνεύει την ύπαρξη παθογόνουμικροβίου. Ζητήστε την! Μόνο ο γιατρός θα κρίνει αν χρειάζεστε αντιβιοτικό.

4.Βρογχιτιδες ΟΧΙ αντιβιοτικά .Στην πλειοψηφία τους οι λοιμώξεις στα παιδιά και στους ενήλικες είναι ιογενείς, άρα τα αντιβιοτικά είναι άχρηστα. Στους ενήλικες ,σε παροξυσμούςχρόνιας βρογχίτιδας μπορεί να χρειαστεί αντιβιοτικό αν το κρίνει ο ιατρός σας.

5.Διαρροιες ΟΧΙ αντιβιοτικά. Στην πλειοψηφία τους οι διάρροιες είναι ιογενείς άρα τα αντιβιοτικά είναι άχρηστα.Ακόμα και οι διάρροιες μικροβιακής αιτιολογίας συχνότατα αυτοθεραπεύονται και έτσι δεν είναι αναγκαίο το αντιβιοτικό.

Θυμηθείτε

Η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα έχει επισημάνει εδώ και καιρό «το τέλος των αντιβιοτικών» δηλαδή την έλλειψηπαραγωγής νέων αντιβιοτικών. Η πραγματικότητα αυτή σε συνδυασμό με το πρόβλημα της αντοχής θα καταστήσειαναποτελεσματικά τα φάρμακα που έσωσαν εκατομμύριαανθρώπους το περασμένο αιώνα έως και σήμερα.

Είναι ευθύνη όλων μας, των υπηρεσιών υγείας, των ιατρών,των φαρμακοποιών, των φαρμακευτικών εταιριών αλλά και των ασθενών να διαφυλάξουμε την πολύτιμη ανακάλυψη του 20ου αιώνα : τα αντιβιοτικά.

Πως;

Μα χρησιμοποιώντας τα αντιβιοτικά λιγότερο συχνά κα πιο σωστά!

ΑΣ ΔΙΑΦΥΛΑΞΟΥΜΕ ΤΑ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΜΑΣ ΣΩΣΟΥΝ ΤΗ ΖΩΗ.

ΧΑΛΚΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ

ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Β’

ΠΕΡ. ΙΑΤΡΕΙΟΥ ΞΙΝΟΥ ΝΕΡΟΥ

ΦΛΩΡΙΝΗΣ

ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΓΕΝΙΚΩΝ ΙΑΤΡΩΝ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ