ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνη: «Ποιος είναι ο Δόκτωρ Κόρτσακ» του Ντέιβιντ Γκρέιγκ- Ένα μοναδικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα, με αφορμή μια παράσταση

Το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης θα παρουσιάσει από 12 Νοεμβρίου έως 11 Δεκεμβρίου  σε συμπαραγωγή με το Θέατρο Πόρτα της Ξένιας Καλογεροπούλου και με την συνεργασία του Συνήγορου του Παιδιού και της UNICEF το συγκλονιστικό έργο «Ποιος είναι ο Δόκτωρ Κόρτσακ;»  του πολυβραβευμένου συγγραφέα Ντέιβιντ Γκρέιγκ.

Το έργο έχει μεταφραστεί και ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο με μεγάλη ανταπόκριση τόσο σε παιδιά και νέους όσο και στους ενήλικες, σε θέατρα και σχολεία. Η παράσταση, παρουσιάζεται στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Κοζάνης από 12 Νοεμβρίου για τα σχολεία σε μετάφραση της Ξένιας Καλογεροπούλου με δραματουργική επιμέλεια του Θωμά Μοσχόπουλου.
Την Τρίτη το πρωί η Καλλιτεχνική Δ/ντρια του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης Ελένη Δημοπούλου, η σκηνοθέτης της παράστασης Άννα Μιχελή και οι ηθοποιοί παραχώρησαν συνέντευξη τύπου στα τοπικά ΜΜΕ για να αναφερθούν στη σημαντική αυτή παραγωγή.

«Το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης καλωσορίζει το θίασο «Πόρτα» σε μια συμπαραγωγή του έργου έργο «Ποιος είναι ο Δόκτωρ Κόρτσακ;», που ξεκινάει τις σχολικές παραστάσεις από την Πέμπτη. Μας τιμάει ιδιαίτερα η συνεργασία μας με το θέατρο «Πόρτα», έναν από τους μεγαλύτερους οργανισμούς, που έχει ασχοληθεί σοβαρά με το παιδί είτε με παραστάσεις είτε με εκπαιδευτικό υλικό» ανέφερε η κα Δημοπούλου.

Όπως σημείωσε  χαρακτηριστικά «εγκαινιάζουμε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα, το οποίο βασίζεται στη συγκεκριμένη παράσταση. Συνεχίζοντας λοιπόν τον εκπαιδευτικό ρόλο του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ., προτείνουμε για φέτος σε όλα τα παιδιά άνω των 8 ετών, στα σχολεία και στους εκπαιδευτικούς, ένα πρόγραμμα με αφορμή την παράσταση, για τα δικαιώματα του παιδιού. Χρησιμοποιούμε το θέατρο ως εργαλείο, όπου αναρωτιόμαστε ποια ήταν η αφορμή για τα νέα εκπαιδευτικά συστήματα και ποια πραγματικά είναι τα δικαιώματα του παιδιού σήμερα. Εκτιμώ πως είναι κάτι πολύ σημαντικό, ειδικά σήμερα, που σε παγκόσμια κλίμακα, ανησυχούμε για τη θέση του παιδιού στη σημερινή κοινωνία και στην κατάσταση, που βιώνουμε ως κόσμος».

Η παράσταση θα συνοδεύεται από ειδικό εκπαιδευτικό υλικό, πριν και μετά την παράσταση, που θα δίνεται στους εκπαιδευτικούς και θα είναι ένα πολύτιμο βοήθημα   για εντός της σχολικής αίθουσας.

«Το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. οργανώνει, ελπίζει και εύχεται, σε συνεργασία με τα σχολεία να ξεκινήσει αυτή τη δραστηριότητα και να την ολοκληρώσει το Μάιο με την παρουσίαση των εργασιών, που θα επιμεληθούν τα παιδιά μέσα στις τάξεις τους. Ξεκινάμε με την παράσταση και θα κλείσουμε με ένα σαββατοκύριακο, που θα φιλοξενήσουμε στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. όλο το αποτέλεσμα της δουλειάς αυτής» συμπλήρωσε η κα Δημοπούλου.  

Τη μεγάλη της χαρά για τη συνεργασία με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης εξέφρασε η σκηνοθέτης Άννα Μιχελή. «Από χρόνια ψάχναμε να βρούμε έναν τρόπο να βγούμε στην περιφέρεια και αυτή είναι η ιδανική συνθήκη. Είναι από τα λίγα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ., που προσπαθούν να κρατήσουν καλλιτεχνικό επίπεδο και διάθεση συνεργασία».

ΤΟ ΕΡΓΟ

«Το παράδειγμα του δόκτορα Κόρτσακ» είναι ο υπό επεξεργασία τίτλος του έργου «Dr Korczak’s example», του γνωστού σκωτσέζου συγγραφέα Ντέιβιντ Γκρεγκ.

Το έργο βασίζεται στην πραγματική ιστορία του Γιάνους Κόρτσακ (Janusz Korczak), ψευδώνυμο του Henryk Goldszmit,που γεννήθηκε το 1878 (ή 1879) στη Βαρσοβία.

Ο Κόρτσακ ήταν παιδίατρος, παιδαγωγός, συγγραφέας που διακήρυξε και υπηρέτησε με πάθος το δικαίωμα των παιδιών στην ελευθερία, το σεβασμό και την αγάπη. Μεταξύ άλλων ο Κόρτσακ ίδρυσε το 1911 το ορφανοτροφείο «Σπίτι του ορφανού» (Dom Sierot) στη Βαρσοβία, το οποίο στέγαζε ορφανά και εγκαταλελειμμένα Εβραιόπουλα. Εκεί ο Κόρτσακ εφάρμοσε για χρόνια πρωτοποριακές παιδαγωγικές μεθόδους, όπως την αυτό-οργάνωση των παιδιών, δημιουργώντας τη δική τους βουλή, δικαστήριο, εφημερίδα ακόμα και ραδιοφωνικό σταθμό. Στο «παράδειγμα του δόκτορα Κόρτσακ» παρακολουθούμε τις τελευταίες μέρες του ορφανοτροφείου το 1942, όταν έχει πια μεταφερθεί στο εβραϊκό γκέτο της Βαρσοβίας, όπου το φαγητό είναι πλέον σπάνιο, η επιθετικότητα αυξάνεται και όλοι θέλουν να επιβιώσουν. Ένα καινούριο μέλος στην κοινωνία του ορφανοτροφείου του Κόρτσακ, ένα παιδί μεγαλωμένο στους δρόμους με το όνομα Άντζιο, θα αμφισβητήσει την πίστη του Κόρτσακ στην ανοχή και τη δικαιοσύνη και θα τον κάνει να αναρωτηθεί τι νόημα έχουν όσα δίδαξε στα «παιδιά του», όπως τα λέει. «Τα εκπαίδευσα για έναν τέλειο κόσμο. Πώς θα επιβιώσουν σε αυτόν εδώ;»

 Το έργο κλείνει με την διακήρυξη των δικαιωμάτων του παιδιού όπως τα εμπνεύστηκε ο Γιάνους Κόρτσακ χρόνια πριν διατυπωθούν και κατοχυρωθούν από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών.

Ο βραβευμένος συγγραφέας Ντέιβιντ Γκρεγκ αφηγείται αυτή τη συγκλονιστική ιστορία και ανοίγει στα παιδιά έναν κόσμο ιδεών που πάντα αναρωτιόμαστε πώς να προσεγγίσουμε, με έναν ελκυστικό τρόπο.

Οι παιδαγωγικές ιδέες του Κόρτσακ αλλά και τα όσα εφάρμοσε στο ορφανοτροφείο του αν και αποτέλεσαν τη βάση για τη διαμόρφωση των σημερινών μας ιδεών σε σχέση με τα παιδιά και την διαπαιδαγώγηση τους, μπορούν να θεωρηθούν ακόμα και σήμερα πρωτοπόρες. Ο συγγραφέας Ντέιβιντ Γκρεγκ θέλησε να χρησιμοποιήσει τις ιδέες αυτές σε ένα πλαίσιο προβληματισμού τόσο των παιδιών όσο και των εκπαιδευτικών και γονέων: Πώς θα αντιδρούσαν οι μαθητές ενός σχολείου στην πεποίθηση του Κόρτσακ ότι όλα τα παιδιά θα έπρεπε να κρίνονται και από τους συνομηλίκους τους και όχι μόνο από τους ενήλικες; Πώς θα αντιδρούσαν οι δάσκαλοι στην ιδέα του Κόρτσακ ότι πρέπει να δεχόμαστε τα παιδιά ως ίσους;

Καθώς εξελίσσεται η ιστορία μέσα στο περιβάλλον του γκέτο,ο ιδεαλισμός του Κόρτσακ και η απόλυτη πίστη του στην δυνατότητα του ανθρώπου για το καλό έρχονται αντιμέτωπα με τη δυνατότητα της ανθρώπινης φύσης για το χειρότερο κακό. Και το ερώτημα που διατρέχει το έργο και μιλάει στα παιδιά περισσότερο από όλα είναι:

Όταν έρθουμε αντιμέτωποι με την καταπίεση και την αδικία αντιστεκόμαστε επιθετικά και υπερασπιζόμαστε τους εαυτούς μας όπως ο Άντζιο; Ή αντιστεκόμαστε με το παράδειγμα μας; Με την άρνηση μας να επηρεαστούμε από τον κυνισμό και τη διαφθορά; Με την επίκλησητου καλού;

«Το παράδειγμα του δόκτορα Κόρτσακ» έχει μεταφραστεί και παιχτεί ήδη σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες σε σχολεία, θέατρα ακόμα και ραδιόφωνα και έχει βρει ανταπόκριση τόσο στο παιδικό και νεανικό κοινό όσο και στους ενήλικες.

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Μετάφραση: Ξένια Καλογεροπούλου-Δραματουργική επιμέλεια:Θωμάς Μοσχόπουλος
Σκηνοθεσία: Άννα Μιχελή

Μουσική: Κορνήλιος Σελαμσής
Σκηνικά: Ευαγγελία Θεριανού
Κουστούμια: Κλαιρ Μπρέσγουελ
Κίνηση: Χαρά Κότσαλη
Φωτισμοί: Σοφία Αλεξιάδου
Βοηθός σκηνοθέτη: Μαντώ Κεραμυδά
Βοηθός σκηνογράφου: Γεωργία Τσίπουρα

Με τους:

Ρομπέρτα Βέγκα

Τάσο Δημητρόπουλο

Δαυίδ Μαλτέζε

Μιχάλη Μιχαλακίδη

Αλκιβιάδη Μπακογιάννη

Ο Γιώργος Μόσχος, βοηθός Συνήγορος του Πολίτη για τα Δικαιώματα του παιδιού, για την παράσταση «Ποιος είναι ο Δόκτωρ Κόρτσακ;» του Ντέιβιντ Γκρέιγκ, συμπαραγωγή του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης με το Θέατρο Πόρτα της Ξένιας Καλογεροπούλου που θα παρουσιαστεί από 12 Νοεμβρίου.

Ο Γιάνους Κόρτσακ υπήρξε ένας παγκόσμιος πρωτεργάτης των δικαιωμάτων του παιδιού. Υπερασπιζόταν και εφάρμοζε στην πράξη τα δικαιώματα των παιδιών, ιδίως των λιγότερο προνομιούχων, των ορφανών παιδιών της Εβραϊκής κοινότητας στην Πολωνία. Διεκδικούσε μια ανθρωπότητα χωρίς βία, με αξιοπρέπεια και αλληλεγγύη, με σεβασμό στα παιδιά, ιδίως τα πιο ευάλωτα, το “ξυπόλητο προλεταριάτο”, όπως έλεγε. Ο Κόρτσακ εμπιστευόταν τα παιδιά. Μιλούσε για το δικαίωμά τους στην έκφραση και τη συμμετοχή και έφτιαξε μαζί τους εφημερίδα, σχολικές επιτροπές, σύνταγμα, αιτήσεις των παιδιών στις υπηρεσίες και «παιδικό δικαστήριο», που είχε ως ποινές την συγνώμη και την αποδοχή.

Το έργο του Κόρτσακ έχει μεγάλη αξία, διαχρονικά. Ιδίως όμως στις μέρες μας, που τόσα παιδιά έρχονται αντιμέτωπα με σοβαρές παραβιάσεις δικαιωμάτων τους, λόγω της κρίσης, της αυξανόμενης ανεργίας, της διαρκώς εξαπλούμενης βίας, της προσφυγιάς και των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι γονείς να μεγαλώσουν τα παιδιά τους σε ένα ασφαλές περιβάλλον.

Ο Συνήγορος του Παιδιού, που λειτουργεί από το 2003 στο πλαίσιο της ανεξάρτητης αρχής «Συνήγορος του Πολίτη», εκτιμά ότι τα διδάγματα από το έργο του Κόρτσακ χρειάζεται να ακουμπήσουν όσο γίνεται περισσότερα παιδιά και ενηλίκους. Να τους εμπνεύσουν να δείχνουν έμπρακτα αλληλεγγύη στους αδυνάτους αλλά και να διεκδικούν τη διασφάλιση των δικαιωμάτων όλων των παιδιών, τόσο αυτών που ζουν στη χώρα μας όσο και αυτών που περνούν μέσα από αυτήν, σε αναζήτηση μιας νέας πατρίδας. Να ποτίζουν με κάθε ενέργειά τους, όπως ο Κόρτσακ, τα λουλούδια αυτού του κόσμου, για να ανθίσει πάλι η παιδικότητα, ο ανθρωπισμός, η αξία παιδιών και ενηλίκων.

Το έργο "Ποιος είναι ο Δόκτωρ Κόρτσακ;", το οποίο ανεβαίνει από το θέατρο Πόρτα σε συμπαραγωγή με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Κοζάνης, προσφέρει μια εξαιρετική ευκαιρία σε μαθητές και μαθήτριες να καταλάβουν την ιστορία των δικαιωμάτων του παιδιού, φέρνοντάς μας κοντά στην πραγματικότητα των παιδιών που ζούσαν στο Εβραϊκό γκέτο της Βαρσοβίας. Παράλληλα είναι αφορμή να κουβεντιάσουν τα παιδιά το νόημα της διεκδίκησης των δικαιωμάτων σήμερα. Και τελικά να πάρουν ερεθίσματα για μια πιο ενεργή ανάληψη του ρόλου τους ως πολίτες, όπως ο Κόρτσακ ήθελε να αποκαλεί τα παιδιά.

Σε μια εποχή στην οποία αναζητούνται σύμβολα και εργαλεία για την ενδυνάμωση της συνείδησης του ενεργού και δημοκρατικού πολίτη, πιστεύουμε ότι τα σχολεία αξίζει να γνωρίσουν και να αγκαλιάσουν το έργο αυτό.