23 Νοεμβρίου 1976: Η Ιωάννα Χαρέλα από το Μεταξά θυμάται το τραγικό αεροπορικό δυστύχημα και διηγείται – «Αυτοί που έφτασαν πρώτοι στο σημείο δεν μπορούσαν να ξεχάσουν για βδομάδες αυτή την εικόνα»

23 Νοεμβρίου 1976. Το αεροπλάνο της εταιρείας με την ονομασία «Νήσος Μήλος», που εκτελούσε το τακτικό δρομολόγιο Αθήνα – Λάρισα – Κοζάνη, κατέπεσε στην περιοχή του Σαρανταπόρου, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους και οι 50 επιβαίνοντες.

Η κα Ιωάννα Χαρέλα από το Μεταξά θυμάται λεπτομέρειες από τη μέρα του αεροπορικού δυστυχήματος και τις περιγράφει γλαφυρά στο Λύσανδρο Ρήγα και το ραδιοΛόγος, το οποίο εκπέμπει στα ερτζιανά μέσα από το West Radio. Ο Χρήστος Χαρέλας, ο σύζυγός της ήταν ο πρώτος που κατέφτασε στον τόπο του δυστυχήματος. Μαζί με τον πρόεδρο της κοινότητας έμαθε το γεγονός και βγήκε στην θέση Ντουβρά με άλλα έξι άτομα.

Μόλις κατέβηκαν από τα αυτοκίνητά τους , τα οποία δεν έφταναν έως την χαράδρα, τους πήρε η μυρωδιά, ανέφερε χαρακτηριστικά η κα Ιωάννα Χαρέλα . «Βρήκαν μια μάζα σιδερικά , ένας φαντάρος και μια γυναίκα μισοκαιγόταν παράμερα. Βγήκαν πάνω στη ράχη. Αν το αεροπλάνο πήγαινε πενήντα μέτρα πάνω θα περνούσε το βουνό» ανέφερε . «Φύσηξε βοριάς και ξαστέρωσε τα πάντα. Βγήκαν τα στρατιωτικά αυτοκίνητα, πήγαν όλοι οι κάτοικοι και κουβαλούσαν τα πτώματα. Κατέβηκε και ο υπουργός Βορείου Ελλάδος κ. Νίκος Μάρτης με το ελικόπτερο, είχε πάρα πολύ κρύο. Τα φανταράκια που φύλαγαν ξεπάγιασαν. Έγινε ένα ξωκλήσι εκεί αλλά είναι ρημαγμένο μαζί με τα υπόλοιπα εννιά του χωριού. Τι φαντάροι, τι κοπέλες , τι αγαπητικές .Ήταν οδυνηρό και για το χωριό», συνέχισε.

Προσπαθούσαμε να τραβήξουμε το παντελόνι του συζύγου μου , ήταν ξύγκια σαν κεριά, ανέφερε. «Δεν κατάφεραν να κάνουν τίποτα. Όλο ήταν μια μάζα. Δεν πήρε κανένας από το χωριό τίποτα. Αυτοί που έφτασαν δεν μπορούσαν να ξεχάσουν για βδομάδες αυτή την εικόνα.».

Όπως αναφέρει το sansimera.gr στην περιοχή επικρατούσαν δυσμενείς καιρικές συνθήκες, που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην τραγική κατάληξη της πτήσης, όπως και ο ανεπαρκής τεχνικός εξοπλισμός του αεροδρομίου της Κοζάνης. Ήταν το πέμπτο δυστύχημα στην ιστορία της ελληνικής πολιτικής αεροπορίας και το τέταρτο της Ολυμπιακής Αεροπορίας, που βρισκόταν ήδη υπό κρατικό έλεγχο από τις αρχές του 1975.

Το μοιραίο αεροπλάνο ήταν ένα σχετικά καινούργιο YS-11, ελικοφόρο ιαπωνικής κατασκευής, απο τα κορυφαία της εποχής του για σύντομες εσωτερικές πτήσεις, που εντάχθηκε αργότερα και στην Πολεμική Αεροπορία. Με κυβερνήτη τον Κωνσταντίνο Σκιαδά, έμπειρο πιλότο με προϋπηρεσία σε πολεμικά αεροσκάφη, ξεκίνησε στις 8:35 το πρωί από το αεροδρόμιο του Ελληνικού για την τακτική πτήση ΟΑ830, με προορισμό την Κοζάνη και ενδιάμεσο σταθμό τη Λάρισα. Εκτός από τον κυβερνήτη, τον συγκυβερνήτη και τις δύο αεροσυνοδούς, που αποτελούσαν το πλήρωμα, στο αεροσκάφος επέβαιναν συνολικά 46 άτομα (40 Έλληνες και 6 αλλοδαποί).

Η αρχή της τραγωδίας γράφτηκε πάνω από τη Λάρισα, όταν το αεροπλάνο δεν κατόρθωσε να προσγειωθεί, λόγω πυκνής ομίχλης και συνέχισε προς Κοζάνη. Στις 9:46 ο πύργος ελέγχου του αεροδρομίου έλαβε το τελευταίο σήμα του αεροπλάνου κι έδωσε οδηγίες στον πιλότο για την κατάσταση του καιρού, που δεν διέφερε από αυτόν της Λάρισας. Η πτήση γινόταν εξ όψεως λόγω έλλειψης ραδιοβοηθημάτων στο αεροδρόμιο της Κοζάνης. Έκτοτε χάθηκαν τα ίχνη του αεροπλάνου.

Ο πιλότος στην προσπάθειά του να βρει ασφαλή δίοδο κατέβασε το αεροπλάνο χαμηλά, με αποτέλεσμα αυτό να προσκρούσει στην κορυφή «Φλάμπουρο» της οροσειράς του Σαρανταπόρου σε ύψος 1.379 μέτρων και να συντριβεί. Οι κάτοικοι του χωριού Μεταξά άκουσαν την έκρηξη και έσπευσαν πρώτοι στον τόπο του δυστυχήματος, αψηφώντας τη χιονοθύελλα που επικρατούσε στην περιοχή. Οι εικόνες φρίκης που αντίκρισαν θα τους στοίχειωναν για πολύ καιρό. Το αεροσκάφος είχε κοπεί στα τρία και ανθρώπινα πτώματα καίγονταν σε μεγάλη ακτίνα. Μία φοβερή μυρωδιά από καμένες σάρκες γέμιζε την ατμόσφαιρα σε αρκετή απόσταση. Ύστερα από λίγη ώρα κατέφθασαν τα σωστικά συνεργεία και σύντομα διαπίστωσαν ότι δεν υπήρχε περίπτωση να υπάρχουν επιζώντες. Οπλισμένοι χωροφύλακες φρουρούσαν τα πτώματα όλο το βράδυ, με θερμοκρασίες 10 βαθμών κάτω από το μηδέν, για το φόβο επιδρομής λύκων και τσακαλιών. Την επομένη, άρχισε το μακάβριο έργο της αναγνώρισης των θυμάτων, που δεν ήταν καθόλου εύκολο πράγμα.

Τα θύματα του τραγικού δυστυχήματος ήταν κυρίως νεαρά παιδιά: σπουδαστές που πήγαιναν να γραφτούν στα ΚΑΤΕ (σημερινά ΤΕΙ), φαντάροι που επέστρεφαν στις μονάδες τους, ένας συνάδελφός τους που πήγαινε να πάρει το απολυτήριό του, μια νεόνυμφη, ένας πατέρας που επέστρεφε στο σπίτι του για πρωτοαντικρύσει το νεογέννητο παιδί του και δυο τραγουδίστριες που θα ξεκινούσαν σειρά εμφανίσεων στο κέντρο «Αδυναμία» της Κοζάνης.

Το αεροπορικό δυστύχημα της Κοζάνης συντάραξε την κοινωνία της εποχής. Ο Τύπος επικέντρωσε την κριτική του στον ανεπαρκή έως ανύπαρκτο τεχνικό εξοπλισμό, όχι μόνο του αεροδρομίου της Κοζάνης, αλλά και πολλών ακόμη ελληνικών περιφερειακών αεροδρομίων. Ο διοικητής της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, Ηλίας Ντέρος, αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι το αεροδρόμιο της Κοζάνης «δεν είναι από τα καλά», ενώ ο υπουργός Συγκοινωνιών, Γεώργιος Βογιατζής, ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση (Καραμανλή) θα διέθετε άμεσα 1 δισ. δραχμές για τη βελτίωση της τεχνικής υποδομής των αεροδρομίων.

Ιωάννα Παπαδημητρίου, prlogos,gr