Μνήμη Ιακώβου του Αδελφοθέου: Θεία Λειτουργία, ανάγνωση της Επιστολής του και συζήτηση στο Αρχονταρίκι του ιερού ναού αγίου Διονυσίου Βελβεντού.

του παπαδάσκαλου Κωνσταντίνου Ι. Κώστα

Τελέσαμε (23-10-2015) στον ιερό ενοριακό ναό του αγίου Διονυσίου εν Ολύμπω Βελβεντού τη Θεία Λειτουργία στη μνήμη του αγίου Αποστόλου Ιακώβου του Αδελφοθέου πρώτου Επισκόπου Ιεροσολύμων.

Στο Αναλόγιο έψαλαν ο Γιάννης Τζινίκος, ο Γιάννης Παπαγόρας και ο Γιώργος Καραγιάννης.

Προσφέρθηκε κέρασμα στο Αρχονταρίκι, ανάγνωση τμημάτων της Επιστολής του αγίου Ιακώβου και ακολούθησε συζήτηση και αναφορά στο πρόσωπο του Αγίου σε σχέση με τα Ιεροσόλυμα για το λόγο και τον τρόπο του μαρτυρίου του σ’ αυτά. Το (ειρηνικό) κήρυγμά του για τον Ιησού Χριστό, η αμετάκλητη ομολογία του για το σταυρικό θάνατο και την Ανάστασή Του, εξαγρίωσε τους φανατικούς Ιουδαίους οι οποίοι τον γκρέμισαν από το πτερύγιο του Ναού και χτυπώντας τον με ρόπαλα τον αποτελείωσαν. Ανακάλεσαν στη μνήμη τους εικόνες, όσοι από τους πιστούς, επισκέφτηκαν τα Ιεροσόλυμα και προσκύνησαν την Αγία Γη.

Ο άγιος Ιάκωβος ανήκει στη χορεία των Αποστόλων και Μαθητών του Χριστού, οι οποίοι ‘’εφώτισαν τα έθνη τα πεπλανημένα, και κοινωνούς Αγγέλων, εποίησαν τους υιούς των ανθρώπων’’ (Οκτώηχος, Ήχος Γ’, Παρασκευή Εσπέρας, Απόστιχο 2^ο).  

Ο Ιάκωβος ο Αδελφόθεος ο πρώτος Επίσκοπος Ιεροσολύμων είναι ο συγγραφέας της πρώτης Λειτουργίας (της Θείας Λειτουργίας Ιακώβου του Αδελφοθέου) και ο συγγραφέας της πρώτης από τις επτά καθολικές επιστολές της Καινής Διαθήκης.

Η επιστολή του αγίου Ιακώβου αποτελείται από 5 κεφάλαια και σ’ αυτήν φαίνεται το κήρυγμα της ζωντανής και έμπρακτης πίστης και της πηγής των αγαθών που είναι ο Θεός.  

‘’Μη πλανάσθε, αδελφοί μου αγαπητοί, πάσα δόσις αγαθή και παν δώρημα τέλειον άνωθέν εστι καταβαίνον από του πατρός των φώτων…’’ (Ιακ. 1, 16-17).

‘’Γίνεσθε δε ποιηταί λόγου και μη μόνον ακροαταί, παραλογιζόμενοι εαυτούς’’ (Ιακ. 1, 22). 

‘’Τι το όφελος, αδελφοί μου, εάν πίστιν λέγη τις έχειν, έργα δε μη έχη; μη δύναται η πίστις σώσαι αυτόν; εάν δε αδελφός ή αδελφή γυμνοί υπάρχωσι και λειπόμενοι ώσι της εφημέρου τροφής, είπη δε τις αυτοίς εξ υμών, υπάγετε εν ειρήνη, θερμαίνεσθε και χορτάζεσθε, μη δώτε δε αυτοίς τα επιτήδεια του σώματος, τι το όφελος; ούτω και η πίστις, εάν μη έργα έχη, νεκρά εστί καθ’ εαυτήν’’ (Ιακ. 2, 14-17). Ποιο είναι το όφελος, αδελφοί μου, αν κάποιος λέει ότι έχει πίστη, δεν την αποδεικνύει όμως με έργα; Μήπως μπορεί μόνη της η πίστη να τον σώσει; Ας πάρουμε την περίπτωση που κάποιος αδερφός ή κάποια αδερφή δεν έχουν ρούχα να ντυθούν και στερούνται το καθημερινό τους φαγητό. Αν κάποιος από σας τους πει: ‘’Ο Θεός μαζί σας! Εύχομαι να βρείτε ρούχα και να χορτάσετε φαγητό’’, ποιο το όφελος, αν δεν τους δώσει τα απαραίτητα που χρειάζεται το σώμα; Έτσι και η πίστη, αν δεν εκδηλώνεται με έργα, μόνη της είναι νεκρή.

Μιλά με ρωμαλέο λόγο ο άγιος Ιάκωβος και για το απλήρωτο μεροκάματο του εργάτη, για την υπεραξία της εργασίας και την άδικη κατακράτησή της από τους πλούσιους και τους εκμεταλλευτές. Πολλούς αιώνες αργότερα ο Μαρξ θα ανακαλύψει αυτό, που (πρώτα) στο Ευαγγέλιο με δριμύτατο και ευθύ λόγο καταγγέλλεται από τον άγιο Απόστολο Ιάκωβο: Η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.

Σε μετάφραση: ‘’Ακούστε με τώρα κι εσείς οι πλούσιοι. Κλάψτε με γοερές κραυγές για τα βάσανά σας, που όπου να ‘ναι έρχονται. Ο πλούτος σας, σάπισε, και τα ρούχα σας τα ‘φαγε ο σκόρος, το χρυσάφι σας και το ασήμι κατασκούριασαν, και η σκουριά τους θα είναι μαρτυρική κατάθεση εναντίον σας και θα καταφάει τις σάρκες σας σαν τη φωτιά. Κι ενώ πλησιάζει η κρίση, εσείς μαζεύετε θησαυρούς. Να, ο μισθός των εργατών που θέρισαν τα χωράφια σας κι εσείς τους τον στερήσατε, κραυγάζει. Και οι κραυγές των θεριστών έφτασαν ως στ’ αυτιά του παντοδύναμου Κυρίου. Ζήσατε πάνω στη γη με απολαύσεις και σπατάλες. Παχύνατε σαν τα ζώα, που πάνε για σφάξιμο. Καταδικάσατε και φονεύσατε τον αθώο, δε σας πρόβαλε αντίσταση’’. (Ιακ. 5, 1-6).

Μίλησε - προέτρεψε κατά του όρκου: ‘’Προ πάντων δε, αδελφοί μου, μη ομνύετε μήτε τον ουρανόν μήτε την γην μήτε άλλον τινά όρκον, ήτω δε υμών το ναι ναι, και το ου ου, ίνα μη εις υπόκρισιν πέσητε’’ (Ιακ. 5, 12). Προπαντός, αδερφοί μου, να μην ορκίζεστε ούτε στον ουρανό ούτε στη γη ούτε να κάνετε άλλον όρκο. Ας είναι το ‘’ναι’’ σας πραγματικό ναι και το ‘’όχι’’ σας όχι, για να μη βρεθείτε κατηγορούμενοι στην τελική κρίση.

Ο άνθρωπος και η κοινωνία του δεν ερμηνεύονται (μόνο) με όρους και αναλύσεις οικονομικές. Έχει κι άλλες διαστάσεις ο άνθρωπος, που όσο τις ανακαλύπτει και τις ικανοποιεί, τόσο πετυχαίνει την ολοκλήρωσή του. Ο άνθρωπος, ως κατ’ εικόνα του Τριαδικού Θεού, είναι πρόσωπο και του χρειάζεται για την ολοκλήρωσή του η κοινωνία με τα άλλα ανθρώπινα πρόσωπα και πάνω απ’ όλα η σχέση του με το Θεό, το αρχέτυπό του, που είναι Πρόσωπο και κοινωνία Προσώπων. Η σχέση είναι θεραπευτική.

‘’Βρίσκεται κανένας σας σε δύσκολη θέση; Να προσεύχεται. Είναι κάποιος χαρούμενος; Να υμνεί το Θεό…. Να εξομολογείστε, τις αμαρτίες σας ο ένας στον άλλο και να προσεύχεστε ο ένας για τον άλλο, για να θεραπευτείτε’’ (Ιακ. 5, 13-16). 

Μιλά για τη σοφία που για να είναι αληθινή και όχι κίβδηλη, πρέπει να αποδεικνύεται στα έργα, στον τρόπο του βίου.

‘’Όποιος από σας ισχυρίζεται πως είναι σοφός και συνετός, ας δείξει τα έργα της καλής διαγωγής με τον ήρεμο τρόπο της αληθινής σοφίας. Αν όμως έχετε στην καρδιά σας φαρμακερό φθόνο κι εριστικές τάσεις, μην περηφανεύεστε και μην ψεύδεστε εναντίον της αλήθειας. Αυτή η δήθεν σοφία δεν έρχεται από τον ουρανό, αλλά είναι γήινη, σαρκική, δαιμονική. Γιατί όπου υπάρχει φθόνος κι εριστική διάθεση, εκεί υπάρχει αναστάτωση και κάθε λογής κακό. Η σοφία όμως που έρχεται από τον ουρανό είναι πρώτα γνήσια, ύστερα είναι ειρηνική, αγαθή, πειστική, γεμάτη ευσπλαχνία και ειλικρινής. Ο καρπός της δικαιοσύνης σπέρνεται ειρηνικά από όσους επιζητούν την ειρήνη’’ (Ιακ. 3, 13-18). 

Απολυτίκιον. Ήχος δ’.

Ως του Κυρίου Μαθητής, ανεδέξω δίκαιε το Ευαγγέλιον· ως Μάρτυς έχεις το απαράτρεπτον· την παρρησίαν ως Αδελφόθεος, το πρεσβεύειν ως Ιεράρχης. Ικέτευε Χριστόν τον Θεόν, σωθήναι τας ψυχάς ημών.

π. Κωνσταντίνος Ι. Κώστας

παπαδάσκαλος

23-10-2015