Σε κλίμα συγκίνησης η ιερή (πρώτη) πανήγυρη του εξωκλησίου αγίου αποστόλου Θωμά Βελβεντού.

του παπαδάσκαλου Κωνσταντίνου Ι. Κώστα 

Με την ευχή και την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλου και μέσα σε ατμόσφαιρα συγκίνησης στο πυκνό εκκλησίασμα γιορτάστηκε (5 και 6 Οκτωβρίου 2015) η ιερή, πρώτη, πανήγυρη του νεόκτιστου εξωκλησιού του αγίου αποστόλου Θωμά Βελβεντού.

Το απόγευμα της παραμονής (5 Οκτ.) έγινε πανηγυρικά ο πρώτος Μέγας Εσπερινός με Αρτοκλασία και κόλλυβα εις μνήμην του εορταζόμενου αγίου αποστόλου Θωμά και την κυριώνυμο ημέρα (6 Οκτ.) τελέσαμε το πρωί τον Αγιασμό, τον Όρθρο και τη Θεία Λειτουργία με τη συμμετοχή (στον Εσπερινό και στη Θεία Λειτουργία) πολλού λαού (οικοδόμων, εν ενεργεία και συνταξιούχων) από το Βελβεντό, την

Αιανή, την Κοζάνη, τη Θεσσαλονίκη, του ιερού Κλήρου, των ψαλτών και του Προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου Σερβίων-Βελβεντού Ζήνωνα Παπαδημητρίου. 

Η μνήμη του αγίου Θωμά (του και Διδύμου) αποστόλου εκ των ιβ’ εορτάζεται την 6^η Οκτωβρίου. Είναι η μνήμη του μαρτυρικού θανάτου διά λογχισμού στις Ινδίες, που υπέστη για το Χριστό ο απόστολος Θωμάς.

Η Κυριακή μετά το Πάσχα (η γνωστή ως Κυριακή του Θωμά) είναι η μνήμη της ψηλάφησης του Κυρίου ‘’επί των τύπον των ήλων’’ από τον απόστολο Θωμά και της σωτήριας ομολογίας του Θωμά: ‘’Ο Κύριός μου και ο Θεός μου’’.

Ο άγιος Απόστολος Θωμάς κήρυξε το Ευαγγέλιο του Χριστού (τη διδασκαλία, τα θαύματα, τη Σταύρωση, την Ταφή και την Ανάσταση του Κυρίου, εν ολίγοις ό,τι είπε και ό,τι έκαμε ο Χριστός) ‘’Μήδοις και Πάρθοις, Πέρσες και Ινδοίς’’. Τελικά τον συνέλαβε ο ηγεμόνας και τον οδήγησε στο κριτήριο. Εκεί ο Θωμάς έδωσε δημόσια μαρτυρία-ομολογία για την πίστη του στον Ιησού Χριστό λέγοντας: Ο Χριστός είναι ‘’ο Κύριός μου και ο Θεός μου’’. Τότε ο ηγεμόνας τον έστειλε στο μαρτύριο: ‘’και παραδίδοται πέντε στρατιώταις, οί τούτον επί τι όρος αναβιβάσαντες, λόγχαις κατέτρωσαν, και ούτω προς Κύριον εξεδήμησεν’’. (Μηναίον Οκτωβρίου, Συναξάρι).

Ο απόστολος Θωμάς ‘’ο Θωμάς ο θαυμάσιος’’ στη γεωγραφική επαρχία που κήρυξε το Ευαγγέλιο ‘’επότισε, χερσωθείσας καρδίας αγνωσία, του Θεού θεογνωσίας’’ και κατόρθωσε ‘’τη πιστή απιστία του’’ να βεβαιώσει τους πιστούς με τη θεολογία του για ‘’τον Θεόν και Κύριον πάσης κτίσεως τον σάρκα φορέσαντα, δι ημάς τους επί γης, και Σταυρόν και θάνατον, υπομείναντα, και τας τρήσεις των ήλων, και τη λόγχη, την πλευράν διανυγέντα, εξ ης ζωήν αρυόμεθα’’ (Μηναίον, Οκτωβρίου 6, εις τον Εσπερινόν, Στιχηρά προσόμοια).  

Την απιστία του Θωμά η Εκκλησία την ονομάζει ‘’καλή απιστία’’, γιατί αυτή η ανάγκη κι αυτός ο τρόπος τον οδήγησαν στην επίγνωση της Ανάστασης του Χριστού.

Ο Θωμάς, αρνούμενος οποιαδήποτε μορφή θρησκευτικής υποκρισίας, που εκφράζεται με την έννοια της θρησκευτικής πίστης ως παράδοσης, ως συνήθειας και ως ταυτότητας, ζητά η πίστη του να είναι θεμελιωμένη σε προσωπική γεύση και εμπειρία.

Ο εγκλωβισμός μας στα δεδομένα μας, και στην απόρριψη μιας διαρκούς εσωτερικής αναζήτησης και ανησυχίας, να βρούμε αυτό που αλλοιώνει τη ζωή μας, αυτό που είναι αληθινό και νικά το θάνατο, είναι μάλλον το μεγάλο ζήτημα που μας χαρακτηρίζει. Η συνήθεια είναι αυτό που μας καταστρέφει. Κυρίως η θρησκευτική συνήθεια, που έγινε ‘’επαγγελματική’’, θα λέγαμε κατάσταση.  Την τροφή μας - και την πνευματική – δεν (πρέπει να) την καταπίνουμε μασημένη από άλλον.

Η Εκκλησία όμως γι’ αυτό (κυρίως) υπάρχει. Για να δίνει στον άνθρωπο τις δυνατότητες να μετέχει προσωπικά στις ενέργειες του Θεού, στην αγάπη του Θεού. Για να έχει ο άνθρωπος προσωπική σχέση με το Θεό στο πρόσωπο του Χριστού.

Τοποθεσία: Το εξωκλήσι του αγίου Θωμά Βελβεντού βρίσκεται χτισμένο μέσα σ’ ένα καταπράσινο και περιποιημένο με φροντίδα χώρο (που είναι δωρεά του Γεωργίου Νικολάου Καραγιάννη και της μητέρας του Μαρίας) και που περιβάλλεται από παλιά δέντρα (μπομπολιάδες) στους πρόποδες των Πιερίων, 1 χμ. ανατολικά του ιερού ναού αγίου Διονυσίου Βελβεντού. Δίπλα στο ξωκλήσι ένα κτήμα με πανέμορφες καστανιές συμπληρώνει τη φυσική ομορφιά ιερού του χώρου. Ακριβώς ανατολικά υψώνεται η πυκνόφυτη πλαγιά των Πιερίων και στα δυτικά ο κάμπος του Βελβεντού η λάμπουσα λίμνη του Αλιάκμονα και απέναντί της η απάνεμη Ίμερα και Αύρα. Ανεβαίνοντας προς το Σκεπασμένο, αμέσως μετά τον ξερόλακκο υπάρχει πινακίδα που οδηγεί (αριστερά στα 100 μ.) στο εξωκλήσι του αγίου αποστόλου Θωμά Βελβεντού.    

Συμμετάσχοντες κληρικοί στην ιερή (πρώτη) πανήγυρη του εξωκλησίου Αγίου Αποστόλου Θωμά Βελβεντού: Οικον. Νικόλαος Τσιπλακάκης (εφημέριος Βαθυλάκκου), πρεσβ. Αθανάσιος Παπαϊωάννου (εφημέριος Ίμερας και Αύρας), πρεσβ. Νικόλαος Κανταρτζής (εφημέριος Μεσιανής και Κουβουκλίων), πρεσβ. Αθανάσιος Παπαϊωάννου (εφημέριος Βατερού), πρεσβ. Λάζαρος Βασδέκης (εφημέριος Λευκάρων) και ο υποφαινόμενος.

Ψάλτες: Στον Εσπερινό και στη Θεία Λειτουργία έψαλαν οι ψάλτες:  Γεώργιος Καραγιάννης, Βασίλειος Καρανώτας, Δήμητρα Κίτση-Βαλωμά, Ιωάννης Παπαγόρας και ο Αριστείδης Σταμάτης.

Δυο λόγια για την μέχρι σήμερα ιστορία του εξωκλησιού:   

Η ιδέα και η πρωτοβουλία για την ανέγερση εξωκλησιού αφιερωμένου στον άγιο απόστολο Θωμά προστάτη των οικοδόμων, ανήκει στο ‘’Παράρτημα Συνδικάτου Οικοδόμων Βελβεντού’’ έτους 2003. Το Δ.Σ. το αποτελούσαν οι: Παραλούκας Δημήτριος Πρόεδρος, Πολύζης Αντώνιος Αντιπρόεδρος και μέλη, Χατζηθαβώρης Αλέξανδρος, Μαλλούς Αργύριος, Μανώλας Βασίλειος, Μαγκουρέτσιος Δημήτριος, Τσιαπανίκας Γεώργιος.

Η πρώτη συνάντηση του Δ.Σ. με τον τότε Μητροπολίτη Σεβ. κ. Αμβρόσιο έγινε το καλοκαίρι του 2003 στο αρχονταρίκι του ι. ναού αγίου Διονυσίου Βελβεντού. Υποβλήθηκε το αίτημα από τον πρόεδρο των οικοδόμων Δημήτριο (Μήτσο) Παραλούκα, με την παράκληση του Δ.Σ., να προεδρεύει-εφημερεύει στο εξωκλήσι ο υπογραφόμενος. Ακολούθησε εποικοδομητική συζήτηση και δόθηκε από τον Επίσκοπο η ευλογία.

Ο Αγιασμός θεμελίωσης του ι. εξωκλησιού έγινε από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλο τον Ιούλιο του 2005. Την Επιτροπή θεμελίωσης του εξωκλησιού αποτελούσαν οι: Μαγκουρέτσιος Δημήτριος, Μαλλούς Αργύριος, Μαλλούς Θωμάς, Πουλιάνας Θωμάς και Γκαμπράνης Ιωάννης. Ο Σεβ. κ. Παύλος μίλησε για τη σημασία του Αγιασμού, για το ρόλο των ιερών εξωκλησιών και ανέθεσε την προεδρία του εξωκλησιού στον προϊστάμενο του ιερού ναού του αγίου Διονυσίου.

Η σημερινή ‘’διαχειριστική επιτροπή εξωκλησίου αγίου αποστόλου Θωμά Βελβεντού’’ (2014-2016) είναι διορισμένη από τον Σεβ. Μητροπολίτη κ. Παύλο και αποτελείται από τους:  Πρωτοπ. Κωνσταντίνο Κώστα Πρόεδρο, Πουλιάνα Θωμά, Μαγκουρέτσιο Δημήτριο, Γκαμπράνη Ιωάννη, Κρήτο Τηλέμαχο, Γηραλέα Ευθύμιο και Αγοράτσιο Αθανάσιο.

Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του εξωκλησιού είναι έργο του ξυλογλύπτη Αθανασίου Κουμαντζέλη από την Ελασσόνα. Την αγιογράφηση (εικόνες φορητές και τέμπλου και τοιχογραφίες) επιμελείται η αγιογράφος Αναστασία (Νατάσα) Παπαγόρα. Ήδη έχει αγιογραφηθεί (δεσπόζοντας στην οροφή) ο Παντοκράτορας. Στο Ναό υπάρχει και η φορητή εικόνα του αγίου Θωμά έργο αγιορείτη αγιογράφου, δωρεά του Δ. Μαγκουρέτσιου.

Ευχαριστίες: Το εξωκλήσι εξέφρασε ευχαριστίες:

o   προς τον ι. ναό του αγίου Διονυσίου για την προσφορά του αναλογίου, των στασιδιών, του παγκαριού και καθισμάτων.

o   προς τα εξωκλήσια αγίου Ιωάννη του Καλυβίτη και Αναλήψεως του Κυρίου για την ενίσχυσή του με τα απαραίτητα στην πρώτη πανήγυρη λειτουργικά αντικείμενα.    

Κέρασμα σ’ όλο το εκκλησίασμα πρόσφερε οι γυναίκες στο ηλιόλουστο προαύλιό του εξωκλησιού με θέα τη λίμνη του Αλιάκμονα. Τα εδέσματα ήταν από το Θωμά Πουλιάνα (ζαχαροπλαστείο Βελβεντού) και το Βασίλη Πουλιάνα (από το αρτοποιείο του στην Κοζάνη)

Απολυτίκον. Ήχος γ’. 

Απόστολε, άγιε Θωμά, πρέσβευε τω ελεήμονι Θεώ, ίνα πταισμάτων άφεσιν, παράσχη ταις ψυχαίς ημών.

π. Κωνσταντίνος Ι. Κώστας

παπαδάσκαλος

7-10-2015