Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών Επιχειρήσεων

Οι διατάξεις του Ν.4469/2017 ρυθμίζουν τη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης όλων των χρηματικών οφειλών κάθε φυσικού προσώπου με εμπορική ιδιότητα και κάθε νομικού προσώπου με έδρα την Ελλάδα, που αποκτά εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα προς το σύνολο των πιστωτών, δηλαδή τράπεζες, εφορίες, τελωνεία, δήμους, ασφαλιστικά ταμεία και λοιπούς ιδιώτες (π.χ. προμηθεύτες), εφόσον:

             Α) κατά την 31 Δεκεμβρίου 2016 είχε οφειλή προς χρηματοδοτικό φορέα από δάνειο ή πίστωση σε   καθυστέρηση τουλάχιστον 90 ημερών (ή οφειλή που ρυθμίστηκε μετά την 1 Ιουλίου 2016) ή είχε   ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση ή Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΚΑ) ή άλλο ΝΠΔΔ, περιλαμβανομένων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ή είχε βεβαιωθεί η μη πληρωμή επιταγών εκδόσεώς του λόγω μη επαρκούς υπολοίπου ή είχαν εκδοθεί διαταγές πληρωμής ή δικαστικές αποφάσεις λόγω ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων εις βάρος του,

Β) οι συνολικές προς ρύθμιση οφειλές του ξεπερνούν τις 20.000 € και έχουν γεννηθεί έως 31.12.2016,

Γ) δεν έχει διακόψει την επιχειρηματική του δραστηριότητα,

Δ) σε μία τουλάχιστον από τις τρεις τελευταίες χρήσεις πριν την υποβολή της αίτησης:

- έχει θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων εάν πρόκειται για οφειλέτη που τηρεί απλογραφικό λογιστικό σύστημα

- ή έχει θετικά αποτελέσματα προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων ή θετική καθαρή θέση εάν πρόκειται για οφειλέτη που τηρεί διπλογραφικό λογιστικό σύστημα,

ως βασικές προϋποθέσεις υπαγωγής στις διατάξεις του.

Από τη διαδικασία εξαιρούνται οι οφειλές που έχουν γεννηθεί μετά την 31 Δεκεμβρίου 2016, απαιτήσεις από ανακτήσεις κρατικών ενισχύσεων λόγω παραβίασης των σχετικών διατάξεων της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 6 του ΚΕΔΕ πιστωτές της επιχείρησης, των οποίων οι απαιτήσεις δεν υπερβαίνουν τα προβλεπόμενα από τον νόμο ποσά ή/και ποσοστά (μικροί πιστωτές).

Επίσης, εκτός διαδικασίας τίθεται και μια επιχείρηση, στην οποία οι απαιτήσεις ενός πιστωτή υπερβαίνουν το 85% των συνολικών απαιτήσεων κατά του οφειλέτη. Η αίτηση υπαγωγής στη διαδικασία προωθείται στον εν λόγω πιστωτή για διμερή διαπραγμάτευση.

Στις 03 Αυγούστου 2017 θα ενεργοποιηθεί ο νέος νόμος, ο οποίος θα παραμείνει σε ισχύ έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018. Η αίτηση για υπαγωγή στην διαδικασία θα υποβάλλεται ηλεκτρονικά στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους με τη χρήση ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας είτε από τον ίδιο τον οφειλέτη είτε από τους πιστωτές κοινοποιώντας στον οφειλέτη έγγραφη πρόσκληση να υπαχθεί στον νόμο. Στην περίπτωση που ο οφειλέτης δεν ανταποκριθεί, χάνει το δικαίωμα να κινήσει ο ίδιος τη διαδικασία μεταγενέστερα, χωρίς να προσκληθεί εκ νέου από τους πιστωτές.

Όταν η αίτηση υποβάλλεται από τον οφειλέτη και υπάρχουν συνοφειλέτες σε κάποιες οφειλές η αίτηση συνυποβάλλεται και από αυτούς άλλως απαιτείται συναίνεση του πιστωτή έναντι του οποίου ευθύνονται και συνοφειλέτες για την συνέχιση της διαδικασίας. 

Η αίτηση του οφειλέτη πρέπει να περιέχει α) τα πλήρη στοιχεία της επιχείρησης (επωνυμία, Α.Φ.Μ., Κ.Α.Δ., τηλέφωνο, ηλεκτρονική διεύθυνση), β) κατάλογο των πιστωτών του με πλήρη στοιχεία, των οφειλόμενων ποσών ανά πιστωτή και των συνοφειλετών που ευθύνονται έναντι κάθε πιστωτή, γ) την πρόταση του για τον τρόπο ρύθμισης των οφειλών του, όπου αναφέρει τουλάχιστον το ποσό που είναι σε θέση να καταβάλλει σε μηνιαία ή ετήσια βάση για την αποπληρωμή των οφειλών του, δ) κατάλογο των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη με αναφορά στην εκτιμώμενη εμπορική αξία τους, έτσι ώστε να μπορεί να προσδιοριστεί η αξία ρευστοποίησης της περιουσίας του, ε) πλήρη περιγραφή των βαρών και λοιπών εξασφαλίσεων που είναι εγγεγραμμένα επί των περιουσιακών στοιχείων του και στ) πλήρη στοιχεία κάθε συνοφειλέτη.

Αναφορικά με την διαδικασία μετά την υποβολή της Αίτησης, η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) ορίζει έναν συντονιστή από το ειδικό μητρώο που έχει συστήσει και ο οποίος καλείται να φέρει σε επαφή τον οφειλέτη και τους πιστωτές και να επιβλέψει έως το τέλος τη διαδικασία αναδιάρθρωσης των οφειλών. Για να προχωρήσει η διαδικασία απαιτείται να συμμετέχουν δικαιούχοι τουλάχιστον του 50% του συνόλου των απαιτήσεων κατά του οφειλέτη (μη λαμβανομένων υπόψη των απαιτήσεων προσώπων συνδεδεμένων με τον οφειλέτη). Από την ημέρα αποστολής από τον συντονιστή πρόσκλησης στους πιστωτές για συμμετοχή στη διαδικασία και για διάστημα 70 ημερών αναστέλλονται αυτοδικαίως τα μέτρα, εκκρεμή ή μη, ατομικής και συλλογικής αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του οφειλέτη για την ικανοποίηση των απαιτήσεων, των οποίων ζητείται η εξωδικαστική ρύθμιση, καθώς και η λήψη οποιουδήποτε ασφαλιστικού μέτρου κατά του οφειλέτη, συμπεριλαμβανομένης της εγγραφής προσημείωσης υποθήκης. Πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης που διενεργούνται από πιστωτές μετά την κοινοποίηση σε αυτούς αντιγράφου της αίτησης υπαγωγής στη διαδικασία είναι άκυρες.

Οι επιχειρήσεις που υπάγονται στον νόμο διαχωρίζονται σε μικρές, που νοούνται όσες κατά την τελευταία χρήση πριν από την υποβολή της αίτησης είχαν κύκλο εργασιών έως 2.500.000 € και συνολικές υποχρεώσεις (ληξιπρόθεσμες ή μη) έως 2.000.000 € και μεγάλες, που νοούνται όσες κατά την τελευταία χρήση πριν από την υποβολή της αίτησης είχαν κύκλο εργασιών μεγαλύτερο των 2.500.000 € και συνολικές υποχρεώσεις (ληξιπρόθεσμες ή μη) άνω των 2.000.000 €. Για τις μεγάλες επιχειρήσεις, εν αντιθέσει με τις μικρές επιχειρήσεις, είναι υποχρεωτική η εκπόνηση αξιολόγησης βιωσιμότητας και το σχέδιο αναδιάρθρωσης πρέπει να εκπονηθεί από εμπειρογνώμονα, που επιλέγεται και διορίζεται με κοινή απόφαση του οφειλέτη και της απόλυτης πλειοψηφίας των συμμετεχόντων πιστωτών. Η μόνη περίπτωση να παραληφθεί η ανάθεση σε εμπειρογνώμονα της αξιολόγησης βιωσιμότητας του οφειλέτη είναι όταν έχει εκπονηθεί τέτοια από οποιονδήποτε πιστωτή εντός των τελευταίων 12 μηνών πριν την υποβολή της δήλωσης. 

Για την έγκριση της πρότασης αναδιάρθρωσης οφειλών που έχει υποβληθεί είτε από τον οφειλέτη είτε από κάποιον πιστωτή, απαιτείται συμφωνία του οφειλέτη και εν συνεχεία πλειοψηφία του 60% των συμμετεχόντων πιστωτών, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται το 40% των συμμετεχόντων πιστωτών με ειδικό προνόμιο, ήτοι υποθήκη, προσημείωση, ενέχυρο ή άλλο προνόμιο του αρ.976ΚΠολΔ. Εφόσον εγκριθεί η πρόταση αναδιάρθρωσης υπογράφεται η σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών από τον οφειλέτη και τους συναινούντες πιστωτές, διαφορετικά η διαδικασία θεωρείται περαιωθείσα ως άκαρπη. Οι πιστωτές και ο οφειλέτης μπορούν να διαμορφώσουν ελεύθερα το περιεχόμενο της σύμβασης αναδιάρθρωσης τηρώντας κάποιους κανόνες και συγκεκριμένα: α) δεν επιτρέπεται πιστωτής να περιέλθει σε χειρότερη οικονομική θέση από αυτή που θα βρισκόταν σε περίπτωση ρευστοποίησης της περιουσίας του οφειλέτη, β) οι πιστωτές λαμβάνουν ποσά και άλλα ανταλλάγματα τουλάχιστον ισάξια με τα ποσά που θα ελάμβαναν σε περίπτωση ρευστοποίησης της περιουσίας των συνοφειλετών και των βεβαρημένων υπέρ τους περιουσιακών στοιχείων τρίτων, γ) ποσά και ανταλλάγματα που απομένουν προς διανομή μετά την διανομή των προβλεπόμενων στις ως άνω δύο περιπτώσεις διανέμονται στους πιστωτές συμμέτρως κατά το μέρος των απαιτήσεων τους που απομένει ανεξόφλητο.

Εάν από τη διαδικασία αναδιάρθρωσης των χρεών μιας επιχείρησης, οι πιστωτές δεν έρχονται σε χειρότερη οικονομική θέση από αυτήν, στην οποία θα βρίσκονταν σε περίπτωση ρευστοποίησης των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, τότε προαφαιρούνται: α) το σύνολο των τόκων υπερημερίας των πιστωτών του ιδιωτικού τομέα, β) ποσοστό 95% των απαιτήσεων του Δημοσίου από πρόστιμα που έχουν επιβληθεί από τη φορολογική διοίκηση και γ) ποσοστό 85% των απαιτήσεων του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης από προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής. Τα παραπάνω ποσά συνυπολογίζονται στη διανομή μόνο στην περίπτωση και κατά την έκταση που το επιτρέπει η ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη και αποπληρώνονται εν όλω ή εν μέρει, μόνο εφόσον έχουν αποπληρωθεί πλήρως οι λοιπές απαιτήσεις των πιστωτών. Δηλαδή αν η επιχείρηση έχει δυνατότητα αποπληρωμής και αυτών των οφειλών θα τις αποπληρώνει, άλλως τα παραπάνω ποσά διαγράφονται μετά την ολοσχερή εξόφληση όλων των οφειλών με βάση τη σύμβαση αναδιάρθρωσης.

Η σύμβαση αναδιάρθρωσης για τις οφειλές προς το Δημόσιο πρέπει να προβλέπει κατ’ ανώτατο όριο την αποπληρωμή σε 120 δόσεις, η τμηματική αποπληρωμή οφειλών ανά διαστήματα να μην υπερβαίνει τον μήνα, η μηνιαία δόση να μην είναι μικρότερη των 50 €, να μην προβλέπεται περίοδος χάριτος και να μην προβλέπει την ικανοποίηση των απαιτήσεων του με άλλα ανταλλάγματα αντί χρηματικού ποσού.

Τέλος ο νόμος προβλέπει την έννοια των μικροπιστωτών (που μπορεί να είναι μεταξύ άλλων εργαζόμενοι, προμηθευτές), οι απαιτήσεις των οποίων α) δεν υπερβαίνουν ατομικά για κάθε πιστωτή το ποσό των 2.000.000 € και ποσοστό 1,5% του συνολικού χρέους του οφειλέτη και β) δεν υπερβαίνουν αθροιστικά το ποσό των 20.000.000 € και ποσοστό 15% του συνολικού χρέους του οφειλέτη, οι οποίοι δεν συμμετέχουν στην διαδικασία του νόμου και δεν δεσμεύονται από τη σύμβαση αναδιάρθρωσης κι αυτό με σκοπό την προστασία τους με πρόταξη της ικανοποίησης τους  και της ολοσχερούς αποπληρωμής των απαιτήσεων τους.

Και, φυσικά, για περισσότερες πληροφορίες, συμβουλές ή καταγγελίες, ας απευθυνθούμε στο ΚΕ.Π.ΚΑ., τηλ. 2461042282, ώρες 09:30 – 12:30 καθημερινά.