Το ερώτημα των εκλογών

Tου Πάσχου Mανδραβέλη

Καλές είναι οι εκλογές, που κατά πληροφορίες εισηγήθηκαν κάποιοι υπουργοί στον κ. Παπανδρέου, καλά είναι και τα δημοψηφίσματα που επίσης κατά πληροφορίες σκέφτεται η κυβέρνηση ώστε να εκτονώσει τη λαϊκή δυσαρέσκεια για τα μέτρα που παίρνει. Μόνο που και οι εκλογές και τα δημοψηφίσματα πρέπει να έχουν διακύβευμα· χρειάζονται κάποιο ερώτημα να απαντήσουν οι ψηφοφόροι.

Το ζήτημα του δημόσιου χρέους είναι πελώριο και, παρά την πολυπλοκότητά του, ίσως θα μπορούσε να τεθεί στους ψηφοφόρους: «Θέλετε η Ελλάδα να συνεχίσει να αποπληρώνει τα δάνεια που αφρόνως πήρε όλα τα προηγούμενα χρόνια, ή να κηρύξει χρεοστάσιο με όλες τις εθνικές επιπτώσεις που μια τέτοια απόφαση έχει;».

Η απάντηση «πάμε για χρεοκοπία», ενέχει τεράστιο ρίσκο: η χώρα πιθανότατα θα περιθωριοποιηθεί πολιτικά, διπλωματικά, οικονομικά· κάθε αναπτυξιακή προοπτική θα εκλείψει (αφού δεν θα μπορούμε να δανειστούμε, ούτε για να χτίσουμε μια αποθήκη)· υπάρχει ο κίνδυνος να γίνουμε κάτι σαν την Αλβανία του Χότζα. Βέβαια, μπορεί να μην χρειαστούν καν οι κάλπες. Η προκήρυξη εκλογών ή δημοψηφίσματος μπορεί να κινητοποιήσει εκείνες τις δυνάμεις της Ευρώπης, οι οποίες δεν μπορούν να χωνέψουν τα δανεικά στους «ακαμάτηδες Ελληνες» και τελικώς μπορεί να χρεοκοπήσουμε πριν απαντήσουμε αν θέλουμε να χρεοκοπήσουμε.

Παρ’ όλα αυτά όμως, το ερώτημα «αποπληρωμή των δανείων με θυσίες ή χρεοκοπία με όλους τους πιθανούς κινδύνους» έχει νόημα. Είναι μια πολιτική απόφαση, κάτι που εξαρτάται αποκλειστικά από την Ελλάδα· από τους πολίτες και τους πολιτικούς της.

Μόνο που, προς το παρόν, δεν βρισκόμαστε εδώ. Το σημερινό πιεστικό ζήτημα της χώρας δεν είναι το χρέος, αλλά τα ελλείμματα. Κι αυτά δεν είναι ζήτημα πολιτικής απόφασης, αλλά οργάνωσης και δουλειάς. Οποιο κι αν είναι το ερώτημα σε μια εκλογική αναμέτρηση, ό,τι κι αν απαντήσουν οι πολίτες, τα ελλείμματα θα ισοσκελιστούν. Είτε σταδιακώς -και με τις θυσίες που προβλέπουν οι δανειακές συμβάσεις- είτε βιαίως διά της χρεοκοπίας. Οσες εκλογές κι αν θέλει ο κ. Σαμαράς, όσα δημοψηφίσματα κι αν κάνει ο κ. Παπανδρέου, ό,τι απαντήσεις κι αν δώσουμε εμείς, τα ελλείμματα θα μηδενιστούν· το Δημόσιο δεν μπορεί να ξοδεύει (έστω πρωτογενώς) περισσότερα απ’ όσα εισπράττει και η Ελλάδα δεν μπορεί να καταναλώνει περισσότερα απ’ όσα παράγει. Το ερώτημα, λοιπόν, που υπογείως τίθεται σήμερα «θέλετε να συνεχίσει η χώρα να ζει με πρωτογενή ελλείμματα;» δεν έχει νόημα. Είναι ανόητο. Η χώρα δεν μπορεί να συνεχίσει με ελλείμματα κι αυτό δεν είναι θέμα πολιτικής διαπραγμάτευσης ή απολιτικής απόφασης. Θα τα μηδενίσει θέλει, δεν θέλει, ακόμη κι αν 99,9% του λαού ψηφίσει υπέρ της διατήρησής των.

Η συζήτηση περί εκλογών (είτε απανωτών, που υπονόησε ο κ. Σαμαράς, είτε εφάπαξ που υποστήριξαν στο Υπουργικό Συμβούλιο οι κ. Καστανίδης και Σκανδαλίδης) είναι άλλα λόγια να αγαπιόμαστε με τους ψηφοφόρους. Αυτή τη στιγμή το καράβι της οικονομίας μπάζει νερά. Το εθνικό καθήκον όλων των πολιτικών δυνάμεων, αλλά πρωτίστως της κυβέρνησης είναι να βουλώσουν τις τρύπες, δηλαδή να δημιουργήσουν πρωτογενή πλεονάσματα. Μετά μπορούμε να συζητήσουμε και να αποφασίσουμε αν θα οδηγήσουμε το πλοίο στο ερημονήσι της χρεοκοπίας ή σε κάποιο μεγάλο ευρωπαϊκό λιμάνι. Διότι με τις τρύπες στα ύφαλα του πλοίου μπορεί να μην πάμε πουθενά. Θα βουλιάξουμε αύτανδροι, ενώ εμείς θα συζητάμε ακόμη τον προορισμό.