Ολοι οι δρόμοι οδηγούν στο… γάμο

από την ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ

O γάμος αποτελεί προϋπόθεση για τη συγκατοίκηση, η ελεύθερη συμβίωση έχει παραγκωνιστεί, η πλειονότητα των παντρεμένων ζευγαριών μεγαλώνει ανήλικα παιδιά, ενώ τα περισσότερα νοικοκυριά απαριθμούν κατά μέσο όρο τρία μέλη. Την ακτινογραφία της σημερινής κοινωνίας επιχειρεί να αποτυπώσει η οικονομολόγος και στατιστικός Μαρί-Νοέλ Ντικέν σε συνεργασία με την κοινωνιολόγο και δημογράφο Σταματίνα Κακλαμάνη από το Εργαστήριο Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, βάζοντας στο μικροσκόπιο την ταυτότητα των σύγχρονων ελληνικών οικογενειών.

Τα στοιχεία που προκύπτουν από τη μελέτη τους αποκαλύπτουν πως στη χώρα μας ζουν 2.904.866 οικογένειες, το 85% των οποίων αφορούν παντρεμένα ζευγάρια. Όπως αναφέρουν, μάλιστα, οι ερευνήτριες: «Η παραδοσιακή πυρηνική οικογένεια συνιστά το πλέον διαδεδομένο και παραδοσιακό είδος, το οποίο παραμένει σταθερό στη χώρα μας, αλλά όχι ακλόνητο. Υπάρχουν, βέβαια, κάποια σημάδια εξέλιξης». Ωστόσο, μόλις το 3% μπορεί να θεωρηθεί δείγμα ελεύθερης συμβίωσης και περιλαμβάνει νεαρά ζευγάρια στον προθάλαμο του γάμου, αφού υπολογίζεται πως το 73% αυτών ανεβαίνει τα σκαλιά της εκκλησίας σε διάστημα μικρότερο των τριών ετών. Παράλληλα, η οικονομική ανασφάλεια και η ολοένα αυξανόμενη ανεργία κρίνονται ως οι κυρίαρχοι ανασταλτικοί παράγοντες, που απωθούν τη νεολαία από το βήμα της συγκατοίκησης. Σημειώνεται, μάλιστα, πως, ενώ το 65% των παντρεμένων ζευγαριών έχει παιδιά, όσοι δεν έχουν επισημοποιήσει τη σχέση τους αποφεύγουν να τεκνοποιήσουν.

Σύμφωνα με τις μετρήσεις, οι μονογονεϊκές οικογένειες καταλαμβάνουν το 12% του συνόλου και προκύπτουν συνήθως έπειτα από διαζύγιο, ενώ, κατά κανόνα, του σχήματος ηγείται η μητέρα, ιδιαίτερα όταν τα παιδιά δεν έχουν ενηλικιωθεί, σε ποσοστό που αγγίζει το 33%. Ενδιαφέρον παρουσιάζει, επιπλέον, το γεγονός πως η διάρκεια εξάρτησης των παιδιών από τους γονείς σε όλους ανεξαιρέτως τους τύπους οικογενειών, μετά τη νόμιμη ενηλικίωση, παρατείνεται πέραν της πενταετίας, για λόγους κυρίως οικονομικούς. 

Επιπρόσθετα, έχει καταγραφεί ότι το ποσοστό των ατόμων που ζουν μόνα τους δεν ξεπερνάει σε εθνικό επίπεδο το 7%, με τα περισσότερα δείγματα να αφορούν ως επί το πλείστον γυναίκες, οι οποίες κατοικούν στα μεγάλα αστικά κέντρα, αλλά και στις νησιωτικές περιοχές. Τέλος, το μέγεθος των νοικοκυριών στις μεγαλουπόλεις είναι σχετικά μικρό και απαρτίζεται από δύο άτομα στις περισσότερες των περιπτώσεων, ενώ ο αριθμός των μελών αυξάνεται στον ηπειρωτικό κορμό της χώρας, με τις μέγιστες τιμές να εμφανίζονται στη Φλώρινα και την Πιερία.