Στις 7 Αυγούστου η Ορθόδοξη Εκκλησία μας και ιδιαιτέρως η Δυτική Μακεδονία εορτάζει την μνήμη του Οσίου Νικάνορος του Θεσσαλονικέως. Γεννήθηκε στην πόλη του Αγίου Δημητρίου το 1491 και βαπτίσθηκε Νικόλαος. Έλαβε αρίστη μόρφωση και εργάσθηκε ως κληρικός κοντά στον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης. Την μεγάλη περιουσία του την μοίρασε στους άπορους και στους μη έχοντας και εκάρη μοναχός, παίρνοντας το όνομα Νικάνωρ(=νικητής ανδρών), όνομα Μακεδονικό πού το έφεραν αξιωματικοί τού Μεγάλου Αλεξάνδρου, αλλά και χριστιανικό πού το είχε ένας από τούς επτά διακόνους τού αρχιδιακόνου και πρωτομάρτυρα Στεφάνου.
Ενώ ή φήμη του άρχισε να εξαπλώνεται παντού και εθεωρείτο διάδοχος στη μητρόπολη Θεσσαλονίκης, αναχώρησε για το Καλλίστρατο όρος έπειτα από κάποιο όραμα. Έτσι περπατώντας από τόπο σε τόπο στήριζε τούς χριστιανούς με τα θαύματά και τα κηρύγματά του. Αφού πέρασε από την Βέροια, Σέρβια και Κοζάνη προχώρησε προς τα χωριά των Βεντζίων (Ν. Γρεβενών) και από κει συνεχίζοντας το δρόμο του, έφθασε στο όρος Καλλίστρατο τον τελικό του προορισμό. Μία άλλη παλιά παράδοση θέλει τον όσιο Νικάνορα συντροφευμένο στο δρόμο πού πήρε εγκαταλείποντας τη Θεσσαλονίκη, από τον σύγχρονό του Διονύσιο, πού τον ακολούθησε για να πάνε να ασκητέψουνε μαζί. Εκεί όμως πού περνούσαν έξω από ένα χωριό ακούστηκαν κάποια όργανα, πού τράβηξαν την προσοχή τού Διονυσίου. Έτσι ο όσιος Νικάνορας αποφάσισε να συνεχίσει μόνος του την πορεία. Τότε ο Διονύσιος γύρισε πίσω και περνώντας από την Βέροια, έμεινε εκεί σε μία σκήτη (Σκήτη Προδρόμου παρά τον Αλιάκμονα), αργότερα αναχώρησε προς τον Όλυμπο, όπου ίδρυσε μεγάλο μοναστήρι. Μία παραλλαγή τής παράδοσης αυτής ιστορεί ότι περπατώντας οι δύο ασκητές, έφτασαν στον Αλιάκμονα όπου έπρεπε να τον περάσουν για νά μπορέσουν νά φτάσουν στο προορισμό τους. το ποτάμι δεν περνιόταν, γιατί ήταν πλημμυρισμένο. Τότε ο όσιος Νικάνωρ πρώτος άπλωσε το ράσο του πάνω στο νερό και πάνω του κάθισε περνώντας το ποτάμι κατά θαυμαστό τρόπο. Το ίδιο έκανε και ο Διονύσιος αλλά βυθίστηκε στο ποτάμι και κινδύνευσε νά πνιγεί. Έτσι από κει χωρίστηκαν, ο μεν Διονύσιος κατέληξε στον Όλυμπο, ο δε Νικάνωρ στο όρος Καλλίστρατο, απέναντι από το σημερινό χωριό Χρώμιο Κοζάνης .
Ίδρυσε την περίφημη Μονή της Ζάβορδας, η οποία συνδέθηκε με το όνομά του και η οποία πανηγυρίζει την ημέρα της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Ο Όσιος εκοιμήθη το 1549 αφού έγινε ονομαστός για τα θαύματά του σε όλη την τουρκοκρατούμενη Μακεδονία. Η θαυματουργός κάρα του σώζεται και προσκυνείται σήμερα στη Μονή του.
Σήμερα η Μονή Οσίου Νικάνορος Ζάβορδας υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Γρεβενών και αποτελεί προσκύνημα πανελλήνιο. Διατηρεί σπουδαία βιβλιοθήκη με ιστορικά κειμήλια. Ο Όσιος Νικάνωρ θεωρείται προστάτης όλης της Δυτικής Μακεδονίας και βρίσκουμε Ναούς του στην Κοζάνη, στην Καστοριά κ.α. Κατά τον Μακεδονικό Αγώνα οι μοναχοί βοηθούσαν τους Έλληνες αγωνιστές να εισέρχονται στη Μακεδονία και τους περνούσαν με το σχοινί πάνω από τα φουσκωμένα νερά του Αλιάκμονα. Εκεί οι Μακεδονομάχοι εύρισκαν καταφύγιο και τροφή σε δύσκολες στιγμές. Με την βοήθεια της Μονής πέρασαν τον Αλιάκμονα την 11η Οκτωβρίου 1912 τα τμήματα της 5ης Μεραρχίας για να λάβουν μέρος στον ένδοξο Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο. Λόγω της εθνικής και θρησκευτικής της δράσεως η Μονή έγινε στόχος εκδικητικών διαθέσεων από διάφορες πλευρές κυρίως δε από τους εξισλαμισμένους Βαλαάδες της περιοχής Βεντζίων. Το 1995 τα περισσότερα κτίσματα της Μονής κατέρρευσαν λόγω του σεισμού, αλλά ανοικοδομήθηκαν ταχέως με προσωπική εργασία και φροντίδα του Σεβ. Μητροπολίτου Γρεβενών κ. Σεργίου. Η επίσκεψη στη Μονή του Οσίου Νικάνορος αποτελεί μία ευκαιρία αναβαπτίσεως στην Ιστορία και στην Ελληνορθόδοξη παράδοση της Μακεδονίας. Παράλληλα ο επισκέπτης θα θαυμάσει το εντυπωσιακό τοπίο καθώς η Μονή είναι κτισμένη σαν φρούριο σε ύψωμα, το οποίο κατά τα τρία τέταρτα περιβάλλεται από τον ρου του Αλιάκμονα.
Ενώ ή φήμη του άρχισε να εξαπλώνεται παντού και εθεωρείτο διάδοχος στη μητρόπολη Θεσσαλονίκης, αναχώρησε για το Καλλίστρατο όρος έπειτα από κάποιο όραμα. Έτσι περπατώντας από τόπο σε τόπο στήριζε τούς χριστιανούς με τα θαύματά και τα κηρύγματά του. Αφού πέρασε από την Βέροια, Σέρβια και Κοζάνη προχώρησε προς τα χωριά των Βεντζίων (Ν. Γρεβενών) και από κει συνεχίζοντας το δρόμο του, έφθασε στο όρος Καλλίστρατο τον τελικό του προορισμό. Μία άλλη παλιά παράδοση θέλει τον όσιο Νικάνορα συντροφευμένο στο δρόμο πού πήρε εγκαταλείποντας τη Θεσσαλονίκη, από τον σύγχρονό του Διονύσιο, πού τον ακολούθησε για να πάνε να ασκητέψουνε μαζί. Εκεί όμως πού περνούσαν έξω από ένα χωριό ακούστηκαν κάποια όργανα, πού τράβηξαν την προσοχή τού Διονυσίου. Έτσι ο όσιος Νικάνορας αποφάσισε να συνεχίσει μόνος του την πορεία. Τότε ο Διονύσιος γύρισε πίσω και περνώντας από την Βέροια, έμεινε εκεί σε μία σκήτη (Σκήτη Προδρόμου παρά τον Αλιάκμονα), αργότερα αναχώρησε προς τον Όλυμπο, όπου ίδρυσε μεγάλο μοναστήρι. Μία παραλλαγή τής παράδοσης αυτής ιστορεί ότι περπατώντας οι δύο ασκητές, έφτασαν στον Αλιάκμονα όπου έπρεπε να τον περάσουν για νά μπορέσουν νά φτάσουν στο προορισμό τους. το ποτάμι δεν περνιόταν, γιατί ήταν πλημμυρισμένο. Τότε ο όσιος Νικάνωρ πρώτος άπλωσε το ράσο του πάνω στο νερό και πάνω του κάθισε περνώντας το ποτάμι κατά θαυμαστό τρόπο. Το ίδιο έκανε και ο Διονύσιος αλλά βυθίστηκε στο ποτάμι και κινδύνευσε νά πνιγεί. Έτσι από κει χωρίστηκαν, ο μεν Διονύσιος κατέληξε στον Όλυμπο, ο δε Νικάνωρ στο όρος Καλλίστρατο, απέναντι από το σημερινό χωριό Χρώμιο Κοζάνης .
Ίδρυσε την περίφημη Μονή της Ζάβορδας, η οποία συνδέθηκε με το όνομά του και η οποία πανηγυρίζει την ημέρα της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Ο Όσιος εκοιμήθη το 1549 αφού έγινε ονομαστός για τα θαύματά του σε όλη την τουρκοκρατούμενη Μακεδονία. Η θαυματουργός κάρα του σώζεται και προσκυνείται σήμερα στη Μονή του.
Σήμερα η Μονή Οσίου Νικάνορος Ζάβορδας υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Γρεβενών και αποτελεί προσκύνημα πανελλήνιο. Διατηρεί σπουδαία βιβλιοθήκη με ιστορικά κειμήλια. Ο Όσιος Νικάνωρ θεωρείται προστάτης όλης της Δυτικής Μακεδονίας και βρίσκουμε Ναούς του στην Κοζάνη, στην Καστοριά κ.α. Κατά τον Μακεδονικό Αγώνα οι μοναχοί βοηθούσαν τους Έλληνες αγωνιστές να εισέρχονται στη Μακεδονία και τους περνούσαν με το σχοινί πάνω από τα φουσκωμένα νερά του Αλιάκμονα. Εκεί οι Μακεδονομάχοι εύρισκαν καταφύγιο και τροφή σε δύσκολες στιγμές. Με την βοήθεια της Μονής πέρασαν τον Αλιάκμονα την 11η Οκτωβρίου 1912 τα τμήματα της 5ης Μεραρχίας για να λάβουν μέρος στον ένδοξο Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο. Λόγω της εθνικής και θρησκευτικής της δράσεως η Μονή έγινε στόχος εκδικητικών διαθέσεων από διάφορες πλευρές κυρίως δε από τους εξισλαμισμένους Βαλαάδες της περιοχής Βεντζίων. Το 1995 τα περισσότερα κτίσματα της Μονής κατέρρευσαν λόγω του σεισμού, αλλά ανοικοδομήθηκαν ταχέως με προσωπική εργασία και φροντίδα του Σεβ. Μητροπολίτου Γρεβενών κ. Σεργίου. Η επίσκεψη στη Μονή του Οσίου Νικάνορος αποτελεί μία ευκαιρία αναβαπτίσεως στην Ιστορία και στην Ελληνορθόδοξη παράδοση της Μακεδονίας. Παράλληλα ο επισκέπτης θα θαυμάσει το εντυπωσιακό τοπίο καθώς η Μονή είναι κτισμένη σαν φρούριο σε ύψωμα, το οποίο κατά τα τρία τέταρτα περιβάλλεται από τον ρου του Αλιάκμονα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου