Μεταναστευτικό πάνω από το κεφάλι μου

του Πάσχου Μανδραβέλη από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Το 2015 ο δεύτερος όροφος της πολυκατοικίας όπου διαμένω στην Αθήνα νοικιάστηκε από τη Μη Κυβερνητική Οργάνωση Praxis, για να στεγάσει πρόσφυγες. Επί της ουσίας έχω μια μικρή δομή φιλοξενίας πάνω από το κεφάλι μου ή –όπως θα έλεγε και ο κ. Αδωνις Γεωργιάδης– έχω τους μετανάστες σπίτι μου κι ας μην ψήφισα ΣΥΡΙΖΑ.
Εκτοτε έχουν περάσει πολλές οικογένειες, άνθρωποι που μένουν λίγο καιρό και μετά εξαφανίζονται· ελπίζω μόνο ότι έχει αλλάξει το σύστημα της κ. Τασίας Χριστοδουλοπούλου και το κράτος ξέρει πού πάνε. Από τις λίγες κουβέντες σε σπαστά αγγλικά που ανταλλάσσουμε στον διάδρομο ή στις σκάλες, μαθαίνουμε
ότι όλοι έχουν προορισμό. Οι πιο πολλοί έχουν συγγενείς στη Γερμανία και στη Σουηδία, κάποιοι άλλοι τραβάνε προς Γαλλία κ.λπ. Δεν υπήρξε άνθρωπος που να μας είπε ότι θέλει να ριζώσει εδώ.
Η συμβίωση δεν είναι εύκολη, όπως γίνεται στις πολυκατοικίες όλου του κόσμου. Η προηγούμενη οικογένεια είχε τρία χαριτωμένα μουτράκια, αλλά εξαιρετικά φασαριόζικα. Οπως όλα τα παιδιά, συμπεριλαμβανομένων των δικών μας, δεν σέβονται την ιερή παράδοση της χώρας μας στη σιέστα. Θα παίξουν και θα φωνάξουν τις ώρες που θέλουν αυτά. Χαλάκια για προσευχή δεν στρώθηκαν ποτέ και στην απέναντι εκκλησία πολλές δικές μας γιαγιάδες γονατίζουν και κάνουν τον σταυρό τους, ειδικώς όταν γίνονται λιτανείες θαυματουργών εικόνων που έρχονται στον ναό.
Κάποια στιγμή, ένας ιδιοκτήτης διαμερίσματος έθεσε το τεράστιο θέμα της «υποβάθμισης της αξίας των ακινήτων μας», λόγω της παρουσίας των προσφύγων. Ζήτησε να υπογράψουμε ένα χαρτί ώστε να εξαναγκαστεί η ιδιοκτήτρια του κτιρίου να ξενοικιάσει το διαμέρισμα από τη ΜΚΟ. Αντιδράσαμε και τελικώς πρυτάνευσαν η λογική και το επιχείρημα: σιγά μην υποβαθμίζουν οι πρόσφυγες την Κυψέλη και όχι η διαχρονική αδιαφορία και αβελτηρία των δημοτικών αρχών. Το σημαντικότερο είναι πως το ατομικό δικαίωμα στην ιδιοκτησία (να νοικιάζεις δηλαδή το σπίτι σου όπου θες) υπερείχε του συλλογικού δικαιώματος να μην έχουμε μελαψούς στην πολυκατοικία.
Τώρα όμως –και διά της συζήτησης για το Airbnb– η απέναντι πλευρά αποκτά επιχειρήματα. Τα ίδια που ακούγονται στο Κουκάκι. Η φυσιογνωμία της πολυκατοικίας αλλοιώθηκε· 30%-50% του πληθυσμού της είναι ξένοι. Μαντίλα είχε να δει η γειτονιά από τη δεκαετία του 1950, όταν τις φορούσαν οι γιαγιάδες μας. Κόσμος μπαίνει και κόσμος βγαίνει στην πολυκατοικία και δεν ξέρουμε ποιοι είναι. Εκτός από τους πρόσφυγες που μένουν για λίγο καιρό, πηγαινοέρχονται και μέλη της ΜΚΟ· κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι κ.λπ. Αμα θέλει κάποιος να φτιάξει «δίκιο», για να το βρει, βρίσκει και πολλά επιχειρήματα.
Τι είναι λοιπόν αυτό που προστατεύει τη μίνι προσφυγική δομή που έχω πάνω από το κεφάλι μου; Οτι νόμος δεν είναι το δίκιο που κάποιοι έχουν φτιάξει ή θα φτιάξουν. Οτι η ιδιοκτήτρια του δευτέρου μπορεί να διαθέσει την περιουσία της όπως αυτή νομίζει και το «συλλογικό δικαίωμα» ορισμένων δεν μπορεί να φαλκιδεύσει το ατομικό δικαίωμα στην ιδιοκτησία· προς το παρόν τουλάχιστον, γιατί ποτέ δεν ξέρεις...
Την περασμένη εβδομάδα η οικογένεια των Σύρων με τα φασιαρίοζικα παιδιά έφυγε και την Παρασκευή ήρθαν δύο νέοι με ένα υπέροχο μωρό. Μας είπαν ότι είναι από την Παλαιστίνη...