"Έφυγε" ο κορυφαίος μελετητής της ελληνικής γλώσσας Χρίστος Τσολάκης

"Έφυγε" τις πρωινές ώρες από την ζωή, στα 77 του χρόνια, μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου που υπέστη ο Χρίστος Τσολάκης. Πρόκειται για τον κορυφαίο Θεσσαλονικιό μελετητή της ελληνικής γλώσσας. Η κηδεία του εκλειπόντος θα τελεστεί αύριο το πρωί, στις 10.30, στον Ιερό Ναό της του Θεού Σοφίας.
Βιογραφικό Χρήστου Τσολάκη
Ο Χρίστος Τσολάκης γεννήθηκε στη Μόρνα (Σκοτεινά) Πιερίας το 1935.

Αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Κατερίνης το 1952 ως αριστούχος. Την ίδια χρονιά εισήχθη στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, από όπου αποφοίτησε το 1957 με το γενικό βαθμό «Άριστα». Είχε δασκάλους, μεταξύ άλλων, τους Εμμανουήλ Κριαρά, Απόστολο Βακαλόπουλο, Νικόλαο Ανδριώτη, Ιωάννη Κακριδή και Λίνο Πολίτη.
Το 1959, αφού περάτωσε τη στρατιωτική του θητεία, ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του στην ιδιωτική και στη δημόσια εκπαίδευση. Εργάστηκε αρχικά στο ιδιωτικό γυμνάσιο «Νέα Εκπαιδευτήρια» Βέροιας και το 1961 διορίστηκε στο Γυμνάσιο Θηλέων Βέροιας. Το 1963 μετατέθηκε στο Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, όπου εργάστηκε επί δυο δεκαετίες. Παράλληλα, είχε και την ευθύνη της επιμέλειας του περιοδικού «Χρονικά του Πειραματικού Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης».
Το 1976 διορίστηκε από το Υπουργείο Παιδείας μέλος των επιτροπών που σχεδίασαν και πραγμάτωσαν τη γλωσσική μεταρρύθμιση. Υπήρξε συνεργάτης του Υπουργείου Παιδείας για τη Μέση Εκπαίδευση στην εφαρμογή νέων μέτρων σε μία περίοδο καθοριστική για την ελληνική εκπαίδευση, τη μεταρρύθμιση του 1976–1978. Τα μέτρα αυτά αφορούσαν στη διδασκαλία της Νεοελληνικής Γλώσσας και της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας από μετάφραση. Την επόμενη χρονιά, μετά από πρόσκληση του Υπουργείου Παιδείας της Σουηδίας δίδαξε στη Στοκχόλμη σε Σουηδούς και ξένους εκπαιδευτικούς τη διδασκαλία της μητρικής γλώσσας.
Στα επόμενα δύο χρόνια, με πρόσκληση των Πανεπιστήμιων Lund και Στοκχόλμης, δίδαξε Θεωρία της Γλώσσας και Μεθοδική στις Παιδαγωγικές Σχολές του Malmö και της Στοκχόλμης. Με επισκέψεις σε τοπικά σχολεία, ο Χρίστος Τσολάκης γνώρισε το επιμορφωτικό σύστημα της Σουηδίας και τις ιδιαιτερότητες του εκπαιδευτικού της συστήματος. Τις γνώσεις αυτές αξιοποίησε αργότερα, οργανώνοντας τη συγγραφή βιβλίων για τους Έλληνες δασκάλους και μαθητές στη Σουηδία, με την έγκριση και την ενίσχυση της Lararhogskolan του Malmö και του Πανεπιστημίου Lund.
Παρακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Κλασικό Ινστιτούτο του Πανεπιστήμιο Lund υπό την αιγίδα του καθηγητή της Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας Stig Rudberg. Κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών του σπουδών ασχολήθηκε με επικούς και λυρικούς ποιητές, κείμενα της Αττικής περιόδου και μεταγενέστερα της Ρωμαϊκής και Βυζαντινής εποχής (Οππιανός κ.τ.λ.). Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, ο Χρίστος Τσολάκης διορίστηκε από το Υπουργείο Παιδείας μέλος της Επιτροπής που ρύθμισε το ζήτημα του μονοτονικού συστήματος της νεοελληνικής («Επιτροπή Κριαρά», 1982). Τον Ιούνιο του 1982 αναγορεύθηκε διδάκτωρ της Φιλοσοφίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης με το βαθμό «Άριστα».
Το θέμα της διατριβής του ήταν «Η πολυτυπία στο ρήμα της Κοινής Νεοελληνικής Γλώσσας».Το Δεκέμβριο του ίδιου έτους διορίστηκε από το Υπουργείο Παιδείας μέλος της Επιτροπής συγγραφής διδακτικών βιβλίων για τη γλωσσική διδασκαλία στο Γυμνάσιο και ολοκλήρωσε με επιτυχία την επιμέλεια της σειράς του Ο.Ε.Δ.Β., Έκθεση-Έκφραση, διδακτικά βιβλία για τη Νεοελληνική Γλώσσα που άνοιξαν έναν δρόμο για την εφαρμογή της επικοινωνιακής διδασκαλίας της γλώσσας τόσο στη Δευτεροβάθμια, όσο και στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Με το διδακτικό αυτό εγχειρίδιο έχουμε για πρώτη φορά στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα ένα βιβλίο για τη διδασκαλία της γραπτής έκφρασης με οργανωμένες διδακτικές ενότητες για κάθε ποικιλία γραφής.
Ο Χρίστος Τσολάκης δίδαξε στη Σχολή Επιμόρφωσης Λειτουργών Δημοτικής Εκπαίδευσης (Σ.Ε.Λ.Δ.Ε.) «Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία», κατά τα έτη 1982–1989. Διορίσθηκε διευθυντής Σπουδών της Σ.Ε.Λ.Μ.Ε. για το διάστημα 1983–1987. Επίσης, δίδαξε στη Σχολή Επιμόρφωσης Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (Σ.Ε.Λ.Μ.Ε.) στο διάστημα 1987–1989. Το 1983 διορίσθηκε σχολικός σύμβουλος. Τον Ιούνιο του 1986 εκλέχθηκε παμψηφεί Επίκουρος Καθηγητής του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Το 1988 εκλέχθηκε Αναπληρωτής Καθηγητής στο Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών και Καθηγητής στο Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Στο τελευταίο υπηρέτησε και ως Πρόεδρος.
Διετέλεσε διευθυντής του Περιφερειακού Επιμορφωτικού Κέντρου (Π.Ε.Κ.) Θεσσαλονίκης το 1993. Επίσης, υπήρξε αντιπρόεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και πρόεδρος του Τμήματος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (1996). Το όραμά του για τη μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος σε συνολική αναβάθμισή του από την προσχολική έως και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση αφορούσε στην ίδρυση Ομίλων στη σχολική ζωή που αναβαθμίζει το εκπαιδευτικό έργο, προσφέρει κίνητρα για μάθηση στα παιδιά και καταπολεμά τη σχολική διαρροή, τις κοινωνικές ανισότητες στην εκπαίδευση και τη βία που εκδηλώνεται ως παραβατική συμπεριφορά σε μεγαλύτερες ηλικίες στους νέους.
Ο Χρίστος Τσολάκης δίδαξε ως επισκέπτης καθηγητής στο Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Δίδαξε ακόμη στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου και συνεργάστηκε στην κατεύθυνση αυτή με την Ένωση Συντακτών (Ε.Σ.Η.Ε.Μ.), η οποία και τον ανεκήρυξε επίτιμο μέλος της.
Σε σχέση με τη διδακτική πράξη έχει προσφέρει κρίσιμο έργο, καρπός του οποίου είναι και το πλούσιο διδακτικό υλικό που συνέλεξε και πρόσφερε στον εκπαιδευτικό κόσμο: Ο Χρίστος Τσολάκης είναι ιδρυτής του Μουσείου Εκπαίδευσης και Παιδείας στη Βέροια, ενός πρωτοπόρου θεσμού υπό την αιγίδα του Δήμου Βέροιας σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιος, κατά τα πρότυπα των ομολόγων ευρωπαϊκών μουσείων. Συμπερασματικά, ο Χρίστος Τσολάκης συνέβαλε στη διαμόρφωση της γλωσσικής συνείδησης του Νεοέλληνα και την καθιέρωση του δημοτικισμού σε χρόνια δύσκολα για την ελληνική κοινωνία, πρόσφερε ένα πλούσιο επιστημονικό έργο στην επιστημονική κοινότητα.
Συγκεκριμένα, έχει επικεντρώσει τα ενδιαφέροντά του στους εξής τομείς:
α) Στη διερεύνηση των προβλημάτων της διδασκαλίας της γλώσσας.
β) Στη διαμόρφωση μεθόδων διδασκαλίας της γλώσσας που συχνά προπορεύτηκαν της εποχής του.
γ) Στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών.
δ) Στη διαμόρφωση Προγράμματος Σπουδών στα Παιδαγωγικά Τμήματα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου σε σχέση με τη διδακτική της ελληνικής γλώσσας.