Του Παντελή Καψή
Αν για κάτι ξεχωρίζει ο διάλογος για τα πανεπιστήμια, δεν είναι βέβαια για τις διαφωνίες που εκδηλώθηκαν. Φυσικές, αναμενόμενες και επιθυμητές. Αλλά για το επίπεδο του διαλόγου, τη χωρίς όρια ιδεολογικοποίηση των διαφωνιών και την αδυναμία των ακαδημαϊκών μας δασκάλων να επικοινωνήσουν στοιχειωδώς με τις ανησυχίες της κοινωνίας και εντέλει των γονιών και των φοιτητών που αισθάνονται, δίκαια ή άδικα, ότι τα πτυχία και οι σπουδές τους διαρκώς υποβαθμίζονται.
Εχει ενδιαφέρον ότι όλη η δημόσια συζήτηση αφιερώθηκε σχεδόν αποκλειστικά στο πώς θα εκλέγεται το περίφημο «Συμβούλιο Διοίκησης». Τι αρμοδιότητες θα έχει και κυρίως πώς και γιατί θα συμμετέχουν «εξωπανεπιστημιακοί». Αδικα υποψιαζόμαστε ότι ο καβγάς γίνεται για το πάπλωμα; Πόσω μάλλον όταν διαπρεπείς καθηγητές για να υπερασπιστούν τη θέση τους πέφτουν σε ανεπίτρεπτες ανακρίβειες.
Για παράδειγμα, ότι ο πρύτανης μπορεί να είναι και αλλοδαπός. Δεν ισχύει. Αλλά και αν ίσχυε, είναι άραγε τόσο μεγάλο έγκλημα;
Γιατί είμαστε υπερήφανοι για τους Ελληνες που διαπρέπουν στο εξωτερικό και να μην μπορείένας ξένος να διαπρέψει στην Ελλάδα;
Υποστηρίχθηκε ακόμη ότι ο νόμος καταλύει βίαια την αυτοτέλεια και τη δημοκρατική εκλογή των οργάνων των πανεπιστημίων. Ετσι είναι αν έτσι νομίζετε, αλλά επιτέλους στο όνομα ποιας δημοκρατίας υποστηρίζεται η υπάρχουσα κατάσταση; Της συναλλαγής κάτω από το τραπέζι με επαγγελματίες φοιτητοπατέρες ή μήπως του άνευ επιπτώσεων κτισίματος καθηγητών στα γραφεία τους; Εκτός από την αδιαφανή βία του νομοσχεδίου, βλέπετε, υπάρχει και η διαφανέστατη βία της σημερινής πραγματικότητας. Και βέβαια για τους διαφωνούντες πίσω από όλα αυτά κρύβεται- τι άλλο- η πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει στην ιδιωτικοποίηση των πανεπιστημίων ή- στην καλύτερη περίπτωση- να παραδώσει τις σπουδές στα νύχια της αγοράς. Το ότι ως σήμερα ισχύει το αντίθετο, το ότι ο ιδιωτικός τομέας ελάχιστα επενδύει στη γνώση, το ότι υπάρχουν τεράστια περιθώρια για συνεργασία με αμοιβαίο όφελος περνάει φυσικά στα ψιλά γράμματα.
Αλλά και αυτό μικρή σημασία έχει εντέλει. Υπάρχουν νόμιμες επιφυλάξεις που θα μπορούσαν καλόπιστα να συζητηθούν. Η επίκληση όμως του πανταχού παρόντος νεοφιλελευθερισμού δεν είναι καθόλου τυχαία. Αποτελεί το προσκλητήριο σάλπισμα για τον ανένδοτο αγώνα, την αναγκαία δικαιολογία για την απόφαση που ήδη έχουν πάρει οι πρυτάνεις να μείνουν κλειστά τα πανεπιστήμια από τον Σεπτέμβρη. Καμιά συζήτηση, καμιά αλλαγή αν δεν είναι στα δικά μας μέτρα είναι το μήνυμα που εκπέμπουν.
Η αίσθηση του μέτρου, η διάθεση ακόμη και αν πιστεύουν ότι ο νόμος έχει λάθη, να δοκιμαστεί στην πράξη και να επιδιωχθούν αργότερα οι αλλαγές, απουσιάζει πλήρως. Και ας πρόκειται για διατάξεις που στο τέλος τέλος δεν ανακαλύπτουν την Αμερική- ισχύουν και σε πολλά, στα περισσότερα ίσως, από τα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου, δεν πρόκειται να μας καταστρέψουν. Φταίμε εμείς τελικά που νομίζουμε ότι ο διάλογος για τα ΑΕΙ θυμίζει τον διάλογομε τους μαντράδες των ταξί; Τα δικά μας ή τίποτα!
Αν για κάτι ξεχωρίζει ο διάλογος για τα πανεπιστήμια, δεν είναι βέβαια για τις διαφωνίες που εκδηλώθηκαν. Φυσικές, αναμενόμενες και επιθυμητές. Αλλά για το επίπεδο του διαλόγου, τη χωρίς όρια ιδεολογικοποίηση των διαφωνιών και την αδυναμία των ακαδημαϊκών μας δασκάλων να επικοινωνήσουν στοιχειωδώς με τις ανησυχίες της κοινωνίας και εντέλει των γονιών και των φοιτητών που αισθάνονται, δίκαια ή άδικα, ότι τα πτυχία και οι σπουδές τους διαρκώς υποβαθμίζονται.
Εχει ενδιαφέρον ότι όλη η δημόσια συζήτηση αφιερώθηκε σχεδόν αποκλειστικά στο πώς θα εκλέγεται το περίφημο «Συμβούλιο Διοίκησης». Τι αρμοδιότητες θα έχει και κυρίως πώς και γιατί θα συμμετέχουν «εξωπανεπιστημιακοί». Αδικα υποψιαζόμαστε ότι ο καβγάς γίνεται για το πάπλωμα; Πόσω μάλλον όταν διαπρεπείς καθηγητές για να υπερασπιστούν τη θέση τους πέφτουν σε ανεπίτρεπτες ανακρίβειες.
Για παράδειγμα, ότι ο πρύτανης μπορεί να είναι και αλλοδαπός. Δεν ισχύει. Αλλά και αν ίσχυε, είναι άραγε τόσο μεγάλο έγκλημα;
Γιατί είμαστε υπερήφανοι για τους Ελληνες που διαπρέπουν στο εξωτερικό και να μην μπορείένας ξένος να διαπρέψει στην Ελλάδα;
Υποστηρίχθηκε ακόμη ότι ο νόμος καταλύει βίαια την αυτοτέλεια και τη δημοκρατική εκλογή των οργάνων των πανεπιστημίων. Ετσι είναι αν έτσι νομίζετε, αλλά επιτέλους στο όνομα ποιας δημοκρατίας υποστηρίζεται η υπάρχουσα κατάσταση; Της συναλλαγής κάτω από το τραπέζι με επαγγελματίες φοιτητοπατέρες ή μήπως του άνευ επιπτώσεων κτισίματος καθηγητών στα γραφεία τους; Εκτός από την αδιαφανή βία του νομοσχεδίου, βλέπετε, υπάρχει και η διαφανέστατη βία της σημερινής πραγματικότητας. Και βέβαια για τους διαφωνούντες πίσω από όλα αυτά κρύβεται- τι άλλο- η πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει στην ιδιωτικοποίηση των πανεπιστημίων ή- στην καλύτερη περίπτωση- να παραδώσει τις σπουδές στα νύχια της αγοράς. Το ότι ως σήμερα ισχύει το αντίθετο, το ότι ο ιδιωτικός τομέας ελάχιστα επενδύει στη γνώση, το ότι υπάρχουν τεράστια περιθώρια για συνεργασία με αμοιβαίο όφελος περνάει φυσικά στα ψιλά γράμματα.
Αλλά και αυτό μικρή σημασία έχει εντέλει. Υπάρχουν νόμιμες επιφυλάξεις που θα μπορούσαν καλόπιστα να συζητηθούν. Η επίκληση όμως του πανταχού παρόντος νεοφιλελευθερισμού δεν είναι καθόλου τυχαία. Αποτελεί το προσκλητήριο σάλπισμα για τον ανένδοτο αγώνα, την αναγκαία δικαιολογία για την απόφαση που ήδη έχουν πάρει οι πρυτάνεις να μείνουν κλειστά τα πανεπιστήμια από τον Σεπτέμβρη. Καμιά συζήτηση, καμιά αλλαγή αν δεν είναι στα δικά μας μέτρα είναι το μήνυμα που εκπέμπουν.
Η αίσθηση του μέτρου, η διάθεση ακόμη και αν πιστεύουν ότι ο νόμος έχει λάθη, να δοκιμαστεί στην πράξη και να επιδιωχθούν αργότερα οι αλλαγές, απουσιάζει πλήρως. Και ας πρόκειται για διατάξεις που στο τέλος τέλος δεν ανακαλύπτουν την Αμερική- ισχύουν και σε πολλά, στα περισσότερα ίσως, από τα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου, δεν πρόκειται να μας καταστρέψουν. Φταίμε εμείς τελικά που νομίζουμε ότι ο διάλογος για τα ΑΕΙ θυμίζει τον διάλογομε τους μαντράδες των ταξί; Τα δικά μας ή τίποτα!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου