Το λεπτό των 61 δευτερολέπτων

Στο τέλος του μήνα, το βράδυ του Σαββάτου 30 Ιουνίου, ο χρόνος θα κάνει ένα άλμα και το τελευταίο λεπτό του δεν θα διαρκέσει 60, αλλά 61 δευτερόλεπτα.

Αυτό το "έξτρα" δευτερόλεπτο προστίθεται κατά το τελευταίο λεπτό της τελευταίας μέρας του Ιουνίου ή του Δεκεμβρίου ενός έτους, και μεταξύ των δευτερολέπτων 23:59:59 και 00:00:00 παρεμβάλλεται το εμβόλιμο δευτερόλεπτο 23:59:60.

Μέχρι σήμερα, από το 1972 και μετά όταν και ξεκίνησε η εισαγωγή αυτών των δευτερολέπτων, έχουν προστεθεί στον παγκόσμιο χρόνο 24 δευτερόλεπτα.

Αυτού του είδους οι παρεμβάσεις γίνονται προκειμένου να συγχρονίσουν το χρόνο που κάνει πραγματικά η Γη, για να κάνει μια πλήρη περιστροφή γύρω από τον άξονά της, με το χτύπο 86.400 δευτερολέπτων που έχουμε ορίσει εμείς ως τη διάρκεια μίας ημέρας. Συγχρονίζουμε έτσι τα ρολόγια μας που έχουν σταθερό χτύπο, με την περιστροφή της Γης την οποία επηρεάζουν εξωτερικοί παράγοντες, όπως η βαρύτητα του Ήλιου ή της Σελήνης.

Ζωή για ένα δευτερόλεπτο παραπάνω

Ο χρόνος στη Γη μετράται με ατομικά ρολόγια, τα οποία είναι εξαιρετικά πιο ακριβή από τον αστρονομικό χρόνο της περιφοράς ή περιστροφής των ουράνιων σωμάτων. Για τη μέτρηση του διεθνούς ατομικού χρόνου (TAI) συνεργάζονται εκατοντάδες τέτοια ρολόγια διάσπαρτα σε όλο τον κόσμο, τα οποία μετράνε τις διασπάσεις του χημικού στοιχείου καισίου, με ακρίβεια ενός δεκάτου του δισεκατομμυριοστού του δευτερολέπτου.

Με τέτοια ακρίβεια, τα ατομικά ρολόγια "χάνουν" μόνο ένα δευτερόλεπτο κάθε 300 εκατομμύρια χρόνια. Η περιστροφή της Γης όμως γύρω από τον άξονά της, επηρεάζεται από ένα πλήθος εξωτερικών παραγόντων συν το γεγονός πως η ταχύτητα περιστροφής της μειώνεται με το χρόνο, αν και με εξαιρετικά αργό ρυθμό.

Άνω κάτω τα υπολογιστικά συστήματα εξαιτίας του "υιοθετημένου" δευτερολέπτου

Όποτε παρατηρείται διαφορά μεταξύ του παγκόσμιου χρόνου UTC και του ατομικού χρόνου TAI, o διεθνής οργανισμός που παρατηρεί την περιστροφή της Γης IERS, αποφασίζει την εισαγωγή εμβόλιμων δευτερολέπτων. Σε αυτές τις αποφάσεις υπάρχει και ο αντίλογος, με πολλούς επιστήμονες να κατακρίνουν τα εμβόλιμα δευτερόλεπτα, εξαιτίας των συνεπειών που μπορεί να έχουν σε υπολογιστικά συστήματα, δορυφόρους κ.α.

Για το λόγο αυτό μάλιστα, ποτέ δεν ορίζεται κάποια εκτόξευση δορυφόρου σε μέρα εισαγωγής εμβόλιμου δευτερόλεπτου. Η διαφωνία έχει συζητηθεί σε βάθος σε 3 διαδοχικά συνέδρια το 2003, το 2005 και το 2012, με το εμβόλιμο δευτερόλεπτο προς το παρόν να συνεχίζει να υφίσταται. Μια νέα ψηφοφορία, ίσως η τελική, θα λάβει χώρα το 2015.

Η μεγάλη πλειονότητα των 7 δισεκατομμυρίων κατοίκων του πλανήτη είναι σίγουρο πως θα παραμείνει αδιάφορη από το γεγονός, πέρα από μερικούς που ίσως βρουν αξιοσημείωτο το γεγονός πως θα ζήσουν ένα δευτερόλεπτο παραπάνω.
Του Χρήστου Δεμέτη, http://news247.gr/