Φόρος - απάντηση σε «σορτάρισμα» και κρίση

Τουλάχιστον 200 δις ευρώ υπολογίζεται ότι θα απέφερε ετησίως η φορολόγηση των χρηματιστηριακών συναλλαγών στην ευρωπαϊκή
επικράτεια. Συντάκτρια αντίστοιχης έκθεσης την οποία υιοθέτησε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ Άννυ Ποδηματά κάνει λόγο στο tvxs.gr για μία «προφανή αδικία η οποία πρέπει να αποκατασταθεί», ιδίως εν μέσω της σημερινής οικονομικής κρίσης.

Η έκθεση με τον τίτλο Καινοτόμα Μέσα Χρηματοδότησης βασίζεται στη λογική ότι έχουν εξαντληθεί τα περιθώρια άντλησης νέων πόρων «από τις παραδοσιακές πηγές χρηματοδότησης, όπως
είναι η φορολόγηση της εργασίας και της -καλώς εννοούμενης-επιχειρηματικότητας». Ως εκ τούτου, διατυπώνονται 3 βασικές
προτάσεις:

Έκδοση ευρωομολόγων
Φορολόγηση του άνθρακα
Φορολόγηση των χρηματιστηριακών συναλλαγών

«Βρισκόμαστε στο μέσο μιας πολύ βαθιάς κρίσης χρέους σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με αποτέλεσμα να εφαρμόζονται πολύ δραστικές περικοπές και στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στον κοινοτικό προϋπολογισμό. Με άλλα λόγια, δεν υπάρχει χρήμα», υπογραμμίζει η κ. Ποδηματά αναφερόμενη στο σημερινό περιβάλλον.

Σε αυτό το πλαίσιο, αναλύει την ιδέα της φορολόγησης στις χρηματιστηριακές συναλλαγές: «Σε συνδυασμό με τις ρυθμίσεις για την ενίσχυση της εποπτείας της αγοράς, η βασική αξία αυτού του φόρου, σε αντίθεση με άλλες προτάσεις που κυκλοφορούν για τη φορολόγηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, είναι ότι αφορά στις συναλλαγές και όχι στην τελική εκκαθάριση, δηλαδή στους ισολογισμούς των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Επειδή ταυτόχρονα είναι ιδιαίτερα χαμηλής κλίμακας (της τάξης του 0,01% έως 0,05%), αποκτά νόημα και αποφέρει πόρους στις περιπτώσεις των πιο επιβλαβών συναλλαγών οι οποίες εκτελούνται στο χρηματοπιστωτικό τομέα. Αυτές είναι γνωστές ως μεγάλης ταχύτητας (high frequency trade) ή αλλιώς «σορτάρισμα», καταστάσεις τις οποίες βιώσαμε πρόσφατα στο «πετσί» μας, στην αγορά ομολόγων. Είναι ακριβώς αυτές οι συναλλαγές λοιπόν οι οποίες θα αποθαρρυνθούν και που δεν προσφέρουν καμία προστιθέμενη αξία στην ελληνική οικονομία. Αποτελούν καθαρά κερδοσκοπικές τακτικές, εξασφαλίζοντας δυσθεώρητα κέρδη για εκείνους που τις προωθούν, και επιφέρουν ζημιά καθώς προκαλούν αστάθεια στις τιμές των αγορών. Μετά την επιβολή του φόρου, κάποιος ο οποίος έχει συνηθίσει στις συναλλαγές ανά δευτερόλεπτο με στόχο το γρήγορο και εύκολο κέρδος θα το σκεφτεί καλύτερα, καθώς το μέτρο θα αφορά στη συχνότητα της πράξης και όχι στην τελική εκκαθάριση».

Σύμφωνα με την ευρωβουλευτή του ΠΑΣΟΚ, η εφαρμογή του
φόρου είναι σε θέση να εξασφαλίσει 200 δις ευρώ στην ευρωπαϊκή επικράτεια και 650 δις ευρώ εφόσον συμφωνηθεί σε επίπεδο G20
(το γκρουπ των 20 πιο ισχυρών οικονομιών στον κόσμο): «Ένα μέρος από τα έσοδα που θα επιφέρει αυτός ο φόρος, σε αυτή τη συγκυρία των περικοπών και της λιτότητας, θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί από τα κράτη μέλη για να καλύψει ελλείμματα των εθνικών προϋπολογισμών τα οποία σήμερα καλύπτονται απολύτως από το βάρος που σηκώνουν στις πλάτες τους οι εργαζόμενοι. Ένα άλλο μέρος θα πρέπει να χρηματοδοτήσει κεντρικές
ευρωπαίκές επιλογές και πολιτικές που έχουν να κάνουν με την ανάπτυξη. Έχει διατυπωθεί και η πρόταση να χρησιμοποιηθούν για να χρηματοδοτηθεί ο ευρωπαϊκός μηχανισμός οικονομικής στήριξης, μέσω του οποίου παρέχεται σήμερα οικονομική βοήθεια στην Ελλάδα και την Ιρλανδία. Άλλη ιδέα είναι η συμπληρωματική χρηματοδότηση κεντρικών επιλογών σε παγκόσμια κλίμακα, όπως είναι η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής».

Η ίδια άλλωστε εγείρει και ηθικό ζήτημα σε σχέση με την πρόταση, με την έννοια πως «υπάρχουν ασφαλώς οι επιμέρους ευθύνες σε εθνικό επίπεδο, αλλά η κρίση αυτή ξεκίνησε από το χρηματοπιστωτικό σύστημα, από την κατάρρευση της Lehman Brothers. O χρηματοπιστωτικός τομέας, έχει μία πολύ σοβαρή ευθύνη γι’ αυτή την κρίση, ωστόσο, υποφορολογείται, για να μην πω ότι δεν φορολογείται καθόλου. Εξαιρείται, σε αντίθεση με οποιονδήποτε άλλο τομέα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, από το Φόρο Προστιθέμενης Αξίας. Εδώ έχουμε μία προφανή αδικία
που πρέπει να αποκατασταθεί. Εκείνοι οι οποίοι κατά βάση ευθύνονται για την κρίση μεταθέτουν το κόστος της κρίσης στους φορολογούμενους και εξαιρούνται γενικώς από τη φορολόγηση».

Παράλληλα, η κ. Ποδηματά εισηγείται τη θέσπιση ευρωομολόγου «για το μέρος του χρέους που είναι κοινά αποδεκτό (καθώς διατυπώνεται η άποψη πως δεν μπορεί οι συνεπείς να δανείζονται στο ύψος του επιτοκίου με το οποίο δανείζονται οι ασυνεπείς) με βάση τους δείκτες του Μάαστριχτ και του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (χρέος στο 60% του ΑΕΠ). Γι’ αυτό το επίπεδο του χρέους θα πρέπει να εκδώσουμε ευρωομόλογο, διασφαλίζοντας ότι γι’ αυτό το κοινώς αποδεκτό όριο έχουμε όλοι τη δυνατότητα να δανειζόμαστε με τα ίδια επιτόκια».

Η έκθεση υιοθετήτηθηκε με μεγάλη πλειοψηφία από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Για μία ψήφο απορρίφθηκε η πρόταση να προχωρήσει η ΕΕ στην υλοποίηση τω συγκεκριμένων μέτρων ανεξάρτητα από το αν θα επιτευχθεί συμφωνία σε επίπεδο G20.

Η πλατφόρμα EFFR (Europeans for Financial Reform) εγκαινίασε πρόσφατα ιστοσελίδα υπέρ του φόρου χρηματιστηριακών συναλλαγών, καλώντας τους Ευρωπαίους πολίτες να υπογράψουν αίτηση η οποία επιτρέπει απευθείας την αποστολή email σε ευρωβουλευτές της επικράτειας στην οποία ανήκουν για τη στήριξη της έκθεσης: financialtransactiontax.eu.

www.tvxs.gr