Μια φωτογραφία: ανάμνηση και συγκίνηση.

του παπαδάσκαλου Κωνσταντίνου Ι. Κώστα

Το απογευματινό (6-3-2017) στην Ίμερα (της Ιεράς Μητροπόλεως Σερβίων και Κοζάνης) ήταν ηλιόλουστο. Μόλις είχα τελειώσει το εκκλησιαστικό διακόνημα στον ενοριακό ι. Ναό των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου και η επίτροπος Αγάθη Σιδηροπούλου, μου ετοίμασε τον καφέ στη διπλανή αίθουσα του Ναού.

Μπήκα. Η αίθουσά τους, όπως πάντα, καθαρή, αρχοντική και φιλόξενη. Η ματιά μου  αμέσως καρφώθηκε στον απέναντι τοίχο με τις πολλές φωτογραφίες. Δεν ήταν η πρώτη φορά που έμπαινα στην αίθουσα. Τώρα όμως στη μια από αυτές σταμάτησε η ματιά μου. Κοίταζα καλύτερα τη φωτογραφία καθώς την πλησίαζα. Ήταν, ναι, δε γελάστηκα, ο παπα-Νικόλαος Τράντας από το Βελβεντό!    

‘’Πώς βρέθηκε η φωτογραφία του παπα-Νικόλαου Τράντα εδώ;’’, ρώτησα. ‘’Τη ζητήσαμε εμείς από την οικογένειά του’’, ήταν η απάντηση της επιτρόπου.

Πριν έρθει εφημέριος στο Βελβεντό (όπου και εκοιμήθη) ο παπα-Νικόλαος Τράντας διακόνησε (για κάποιο διάστημα, έτος 1977) ως εφημέριος και στην Ίμερα. Στο Ναό των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου.

‘’Τον θυμόμαστε στα Ίμερα οι μεγαλύτεροι τον παπα-Τράντα από το Βελβεντό. Ήταν καλός και ήρεμος, έψελνε ωραία, ο κόσμος τον αγάπησε. Πέρασαν πολλά χρόνια (40!) απ’ όταν ήταν στα Ίμερα. Δεν τον ξεχνάμε.’’, βεβαίωνε η επίτροπος Αγάθη. 

Πρόκειται για έναν κληρικό σπουδαίο στην ανθρωπιά του, στην καλοσύνη του, στην υπομονή του, στην καλλιφωνία και στην εν γένει εκκλησιαστική του κατάρτιση, που  μας ‘’έφυγε’’ σχετικά νωρίς.

Μεγαλώσαμε (εκείνος αρκετά μεγαλύτερός μου) στην ίδια γειτονιά στο Βελβεντό, σπουδάσαμε τη μουσική τέχνη στον ίδιο δάσκαλο (τον ψάλτη Γεώργιο Χωλόπουλο), ανεβήκαμε στο ίδιο αναλόγιο της Κοίμησης Θεοτόκου Βελβεντού, ισοκρατούσαμε στα αργά μαθήματα, ψέλναμε στον Όρθρο μαζί ‘’Την Τιμιωτέρα…’’, εκείνος μόνος στις ‘’Καταβασίες’’ και στους ‘’Αίνους’’ και στους Εσπερινούς τα Προσόμοια.

Αργότερα όταν ο χειροτονήθηκε, από τον Μητροπολίτη Κοζάνης Διονύσιο, κληρικός (διάκονος και πρεσβύτερος) ο παπα-Νικόλας, μετατρέπαμε το σπίτι του σε σχολείο μουσικής: κάναμε πολύωρες πρόβες ψάλλοντας το ‘’Χερουβικό’’ εγώ, ενώ εκείνος διάβαζε τις ευχές, χρονομετρούσαμε, ψέλναμε τα ‘’Λειτουργικά’’, ‘’Δοξαστικά’’ κ.ά.

Στα δεκάδες εξωκλήσια του Βελβεντού που λειτουργούσε ο παπα-Νικόλας ήμουν ο ψάλτης του. Ό,τι ‘’μαθαίναμε’’ στο σπίτι του, το εφαρμόζαμε στη Λειτουργία του εξωκλησιού.

‘’Όταν ‘’βαγγελίζει’’ (=λέει το Ευαγγέλιο) ο παπα-Τράντας, στάζει μέλι’’, έλεγαν οι μεγαλύτεροι στο Βελβεντό θαυμάζοντας την καλλιφωνία του. Πράγματι. Μετά το ‘’ευαγγέλισμα’’ του παπα-Νικόλα δεν χρειαζόταν κήρυγμα. Αυτό που πάει να πετύχει το κήρυγμα, το είχε ήδη πετύχει το ‘’ευαγγέλισμα’’ του παπα-Τράντα. Στη φωνή του αποδεικνυόταν η σχέση λόγου και μουσικής και η αξία της μουσικής τέχνης, όταν δεν λειτουργεί αυτόνομα και αυτο-επιδεικτικά, αλλά ως φορέας του λόγου.

‘’Ακούγαμε από τα μεγάφωνα τους Χαιρετισμούς (ήταν Άνοιξη του έτους 1977) και νομίσαμε ότι ακούμε κασέτα. Τόσο τέλεια!’’, μου είχαν πει γνωστοί μου, για τον παπα-Νικόλαο Τράντα, όταν κάποτε πήγαν στην Ίμερα που ήταν εφημέριος, να εκκλησιαστούν. Στο Ναό διαπίστωσαν ότι δεν ήταν η κασέτα αυτό που άκουγαν. Ήταν η αυθεντική φωνή του παπα-Νικόλα.  

Η φωτογραφία του συγχωριανού μου παπα-Νικόλαου Τράντα στην αίθουσα του ι. Ναού των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου στην Ίμερα έγινε η αφορμή να τα θυμηθώ όλα αυτά ως μνημόσυνό του. 

Συγχαίρω την εκκλησιαστική επιτροπή της Ίμερας για την ανοιχτή αντίληψή τους (πρόσφυγες γαρ!) και φιλοξενία με την ανάρτηση, που αναγνωρίζουν το έργο των κληρικών (όχι μόνο των συγχωριανών) που διακόνησαν στο χωριό τους και ξέρουν να τους σέβονται και να τους τιμούν.

ΥΓ. Ο παπα-Νικόλαος Τράντας γεννήθηκε στο Βελβεντό. Αποφοίτησε από το (τότε) 6/τάξιο Γυμνάσιο Βελβεντού. Ήταν πτυχιούχος της Ανωτέρας Ιερατικής Σχολής Θεσσαλονίκης, που στεγαζόταν στην Ι. Μονή της Αγίας Θεοδώρας, με διευθυντή της Σχολής τον π. Συμεών Κραγιόπουλο. Χειροτονήθηκε Διάκονος (26-10-1965) στον Άγιο Δημήτριο πόλεως Κοζάνης και Πρεσβύτερος (16-8-1970) στο Καταφύγι από τον Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης κυρό Διονύσιο (Ψαριανό), από τον οποίο πήρε και το οφίκιο του πρωτοπρεσβυτέρου. Κοιμήθηκε στις 31-7-1996 σε ηλικία 57 ετών.     

π. Κωνσταντίνος Ι. Κώστας,

παπαδάσκαλος

8-3-2017