Των Ελλήνων οι κοινότητες

της Ιωάννας Κωσταρέλλα από το ΧΡΟΝΟ

Εθνικό το αληθές. Σε μια και μόνη φράση ο Διονύσιος Σολωμός είπε κάτι πολύ ανατρεπτικότερο για την «εθνική μυθολογία» απ’ ότι η Μαρία Ρεπούση και κάθε Ρεπούση που θα ακολουθήσει.
Χρειαζόμαστε το έθνος και την τριαδική υπόστασή του (γλώσσα, ιστορία, θρησκεία), γιατί μας ενώνει. Με τα λόγια του Aντερσον στις «Φαντασιακές Κοινότητες» «το έθνος είναι ταυτόχρονα παράγοντας ένωσης μεταξύ των ατόμων, που ανήκουν σε αυτό, και παράγοντας απομάκρυνσης από την ολότητα της ανθρωπότητας» (Εκδόσεις Νεφέλη, 1997).
Oλη η ζωή μας βασίζεται στο «εμείς και οι άλλοι». Οι άλλοι αλλάζουν κάθε φορά, αλλά η παρουσία τους στη ζωή μας έχει μεγάλη σημασία, καθώς μας βοηθούν να αυτοπροσδιοριστούμε, συνήθως ετεροπροσδιοριζόμενοι.

Το αυτό συμβαίνει και με το εθνικό συμφέρον, το οποίο δεν είναι παρά τα όρια που έχουμε θέσει συλλογικά ως ζώνη άνεσης. Δεν είναι ούτε αδιαπραγμάτευτα, ούτε σταθερά. Αλλάζουν ανάλογα με τις ανάγκες που δημιουργούνται, αλλά και το επίπεδο ωρίμανσης της κοινωνίας μας. Επομένως, όποιος έχει διαφορετική από την κρατούσα «εθνική» άποψη δεν μπορεί ούτε να λιθοβολείται, ούτε να περιθωριοποιείται, απλά γιατί κανείς μας δεν έχει το μονοπώλιο της αλήθειας.
Και για να κλείσω με τα λόγια ενός άλλου Διονύση (Σαββόπουλου) «είτε με τις αρχαιότητες είτε με ορθοδοξία των Eλλήνων οι κοινότητες φτιάχνουν άλλο γαλαξία».