Θέσεις και προτάσεις της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας στο πλαίσιο της Διαβούλευσης του ΥΠΕΚΑ αναφορικά με το σχέδιο νόμου «Ρυθμίσεις θεμάτων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και άλλες διατάξεις».

Για την Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας, οι  νομοθετικές παρεμβάσεις που αφορούν και άπτονται της εύρυθμης λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, αποτελούν θέματα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος δεδομένου ότι σχετίζονται ευθέως  με τον ενεργειακό χαρακτήρα της περιοχή μας.

Ως αιρετή Περιφερειακή  Αρχή δεν έχουμε την πρόθεση να εμπλακούμε σε θέματα που αφορούν  και ρυθμίζουν την  κάθετη επιχειρηματική διάσταση της Ενέργειας. Έχουμε όμως την υποχρέωση να  τοποθετηθούμε επί θεμάτων που αφορούν και σχετίζονται με την οριζόντια επίπτωση των ρυθμίσεων για τους πολίτες της Δυτικής Μακεδονίας.

Η εκτεταμένη είσοδος των  Ανανεώσιμων  Πηγών  Ενέργειας (ΑΠΕ) στο εθνικό ενεργειακό μας σύστημα, εκτοπίζει εκ των πραγμάτων τις ακριβότερες θερμικές  μονάδες  ηλεκτροπαραγωγής και κυρίως,  τις μονάδες φυσικού αερίου. Σε καθημερινή σχεδόν βάση, οι ΑΠΕ εκτοπίζουν από την χρηματιστηριακή αγορά τις πλέον ακριβές ηλεκτρικές κιλοβατώρες και κατά συνέπεια, διαμορφώνουν την Οριακή Τιμή του Συστήματος (ΟΤΣ) σε χαμηλότερα επίπεδα. Αυτό μεταφράζεται σε αυξημένα οικονομικά οφέλη για τους  Προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά όχι απαραίτητα και για τους τελικούς καταναλωτές. Επί του πρακτέου, το Ειδικό Τέλος ΑΠΕ υπερτιμήθηκε σε σημαντικό βαθμό και μάλιστα σε βάρος των καταναλωτών. Από την άλλη πλευρά όμως, η αυξημένη διείσδυση των ΑΠΕ οδηγεί σε μείωση των συντελεστών χρήσης των θερμικών μονάδων παραγωγής,  η οποία σε συνδυασμό με  την κλιμακούμενη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, επιβαρύνει σημαντικά τα σταθερά κόστη των συμβατικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής. 

                Σύμφωνα με σχετικές μελέτες του  Εργαστηρίου Ενεργειακής Οικονομίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) αλλά και των εθνικών συνδέσμων παραγωγών ΑΠΕ, η διαφορά μεταξύ των συνολικών πληρωμών προς τους παραγωγούς ΑΠΕ και του τιμήματος που καταβάλουν οι Προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, ανέρχεται  ετησίως σε αρκετές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ. Δεκάδες εκατομμύρια ευρώ από τα οποία, δυστυχώς, δεν ωφελούνται  οι τελικοί καταναλωτές. Τίθεται επομένως ένα σοβαρό ζήτημα διαχείρισης της οικονομικής αυτής διαφοράς, που συμβατικά θα την αποκαλέσουμε «Όφελος Καταναλωτή».

Αυτών δεδομένων, οι προτάσεις της αιρετής Περιφερειακής Αρχής της Δυτικής Μακεδονίας αναφορικά με την αξιοποίηση του Οφέλους Καταναλωτή είναι συγκεκριμένες:

• Θέσπιση Τέλους ΑΠΕ υπέρ αιρετών Περιφερειών όπου  εγκαθίσταται, δεδομένου ότι επηρεάζει το ΑΕΠ της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και στο μέλλον θα δημιουργηθούν αρνητικές εξελίξεις στα συγχρηματοδοτούμενα έργα της Ε.Ε., καθώς και στα ποσοστά του Αναπτυξιακού.
• Θέσπιση Τέλους ΑΠΕ υπέρ των αιρετών Περιφερειών όπου  αυτές εγκαθίσταται.  Για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας η ανάπτυξη των ενεργειακών τεχνολογιών και ιδιαιτέρως αυτές των ΑΠΕ, αποτελεί κυρίαρχη στρατηγική και προτεραιότητα.  Οι επενδύσεις αυτές όμως, θα οδηγήσουν σε περαιτέρω πλασματική αύξηση του  ΑΕΠ της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, με αποτέλεσμα τις αρνητικές εξελίξεις στα συγχρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση έργα και δράσεις, με επιπλέον μείωση των μελλοντικά διαθέσιμων πόρων από τα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά κονδύλια, καθώς και στα ποσοστά ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας μέσω των αναπτυξιακών νόμων, στοιχεία που επηρεάζουν ακόμη αρνητικότερα την οικονομική ύφεση της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και την αύξηση του εξαιρετικά υψηλού ποσοστού ανεργίας.
• Επιπλέον χρηματοδότηση  των  τεχνολογιών ΑΠΕ οι οποίες εμφανίζουν υστέρηση διείσδυσης σε εθνικό επίπεδο, όπως για παράδειγμα τα υβριδικά συστήματα ή η γεωθερμία.
• Στήριξη των έργων ΑΠΕ μεγάλης κλίμακας, όπως  η εκτεταμένη αξιοποίηση της  βιομάζας σε  λιγνιτικούς σταθμούς, σύμφωνα με τη διεθνή τάση και  πρακτική “coal to biomass” και υπό το φώς της πιεστικής ανάγκης για μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2).
• Υποστήριξη των απαραίτητων έργων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας όπως τα αντλησιοταμιευτικά συστήματα, τα οποία είναι απαραίτητα για την εύρυθμη λειτουργία του ενεργειακού συστήματος και αλλά και της υψηλής διείσδυσης των ΑΠΕ.
• Χρηματοδότηση έργων περιβαλλοντικής αποκατάστασης σε περιοχές που πλήρωσαν και πληρώνουν  βαρύ τίμημα για τον εξηλεκτρισμό της Χώρας μας. Βεβαίως και αναφέρομαι στον ενεργειακό άξονα της Δυτικής Μακεδονίας και στη Μεγαλόπολη.
• Στήριξη των εθνικών  δομών και υποδομών Έρευνας και Τεχνολογίας στον τομέα της Ενέργειας αλλά και των συναφών ή συμπληρωματικών ερευνητικών πεδίων.

Σε κάθε περίπτωση, το όποιο Όφελος Καταναλωτή, δεν μπορεί να «χάνεται» σε ένα πολύπλοκο, δαιδαλώδες και οριακά διάφανο  σύστημα κανόνων, ρυθμίσεων και διατάξεων. Οφείλει να επιστρέφει σε αυτούς που το πληρώνουν από το υστέρημά τους.

 Αναφορικά με τις αρμοδιότητες και τις ευθύνες των Περιφερειακών Αρχών σε θέματα ΑΠΕ, οι προτάσεις μας εστιάζονται κυρίως στην αναγκαιότητα αξιολόγησης των έργων ΑΠΕ μέσω ενός κοινού πλαισίου κανόνων και δεικτών. Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις των δυνητικών έργων ΑΠΕ επιβάλλεται να αξιολογούνται από τις κεντρικές, αποκεντρωμένες και περιφερειακές αρχές με βάση κοινούς κώδικες, ευανάγνωστους δείκτες,  σε ενιαία βάση και όχι κατά το δοκούν.

Ξεκάθαρες αρμοδιότητες, σαφείς και απλοποιημένες διαδικασίες, συμπληρωματικότητα διοικητικών ευθυνών, ενιαία βάση αξιολόγησης, άμεσες  αποφάσεις, μετρήσιμα αποτελέσματα. Αυτά προσδοκά η αγορά, μέσω αυτών θα επωφεληθεί ο Πολίτης.

Ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας

                                                                                                                   Γεώργιος Κ. Δακής