Μην πυροβολείτε τον Πάγκαλο

Του Παντελή Καψή

Για έναν επικοινωνιολόγο ο κ. Θεόδωρος Πάγκαλος είναι αυτό που οι Αγγλοσάξονες αποκαλούν «μια καταστροφή εν αναμονή».
Τελευταίο του κατόρθωμα αυτή η αχρείαστη και άγονη διαμάχη για το αν οι στρατιωτικοί είναι «παραγωγικοί» ή όχι. Με τη στενή οικονομική έννοια προφανώς έχει δίκιο- τα τανκς, όπως χαρακτηριστικά είπε, δεν γεννούν τανκςάκια. Θα έπρεπε βέβαια να προσθέσει ότι και οι πολιτικοί δεν είναι παραγωγικοί- ενίοτε είναι μάλιστα και αντιπαραγωγικοί. Και αυτό παρά το διαπιστωμένο γεγονός ότι συχνά οι βουλευτές γεννάνε βουλευτάκια.
Πολύ κακό για το τίποτε, θα πείτε. Σωστά. Αλλες παρεμβάσεις του αντιπροέδρου ωστόσο οι οποίες προκάλεσαν ακόμη μεγαλύτερες αντιδράσεις ήταν πολύ πιο ουσιαστικές. Οπως το περίφημο «μαζί τα φάγαμε» που προκάλεσε οργισμένες δηλώσεις, άλλοτε ειλικρινείς, άλλοτε όμως εκ του πονηρού από τους κατ΄ εξοχήν υπεύθυνους της σπατάλης. 

Μια ματιά στους αριθμούς αρκεί για να βεβαιώσει το δίκιο του κ. Πάγκαλου. Τα 340 δισεκατομμύρια του εξωτερικού χρέους μας, ακόμη και αν θεωρήσουμε ότι μόνο τα μισά ξοδεύτηκαν και τα άλλα σπαταλήθηκαν ή πήγαν σε τόκους, αντιστοιχούν και υπερκαλύπτουν το σύνολο των δημόσιων δαπανών για την Υγεία την τελευταία εικοσαετία!
Χτίσαμε, με άλλα λόγια, την όποια ευημερία μας με ξένα χρήματα και κανείς απ΄ ό,τι θυμάμαι- οι εξαιρέσεις μετριούνται στα δάχτυλα- ούτε από τους πολιτικούς μας ούτε από τα συνδικάτα δεν διαμαρτυρήθηκε. Αντιθέτως, υπόσχονταν ή ζητούσαν κι άλλα, ήθελαν όλοι να επωφεληθούν από το πάρτι.
Ο κ. Πάγκαλος βέβαια γνώριζε πολύ καλά ότι η δήλωσή του θα παρεξηγούνταν- κάποιοι θα τη μετέφραζαν στο «μαζί τα κλέψαμε» περιορίζοντάς τη στα σκάνδαλα. Φαντάζομαι όμως ότι αυτός ήταν και ο στόχος του, να παίξει τον ρόλο της αλογόμυγας. Να μας ξυπνήσει όταν οι βολικές εξηγήσεις - φταίνε οι κλέφτες-καταλήγουν να μας κάνουν ανίκανους να δούμε την πραγματικότητα.
Στον ίδιο καμβά ήταν ασφαλώς και η τελευταία του δήλωση ότι το μνημόνιο αποτελεί «ευτύχημα» για την Ελλάδα. Προφανώς αναφέρεται στις «διαρθρωτικές αλλαγές» που χρόνια τώρα εξαγγέλλονται και ποτέ δεν γίνονται.
Υπάρχει ωστόσο και μια άλλη διάσταση που κάνει το μνημόνιο ακόμη πιο σημαντικό: το ότι προδιαγράφει μια συνολική στρατηγική για την έξοδο της Ελλάδας από την κρίση. Με δυο λόγια θα μπορούσαμε να την ονομάσουμε «κάν΄ το όπως η Γερμανία». Που πάει να πει ότι για μια μικρή χώρα, που το πραγματικό της έλλειμμα είναι στο εμπορικό ισοζύγιο, η μόνη λύση είναι η ανάπτυξη μέσα από την ανταγωνιστικότητα και τις εξαγωγές.
Είναι δύσκολη λύση και αποδεικνύεται πιο οδυνηρή απ΄ ό,τι είχε προβλεφθεί. Αυτό φάνηκε ξανά τις τελευταίες ημέρες με τις προτάσεις για «επιχειρησιακές συμβάσεις» που έχουν στόχο να μειωθούν οι μισθοί και στον ιδιωτικό τομέα. Αυτό δηλαδή που έγινε στη Γερμανία τα τελευταία χρόνια και σήμερα έχουν σχεδόν μηδενική ανεργία. Μπορούμε να το πετύχουμε; Κανείς δεν το γνωρίζει. Ως σήμερα ωστόσο κανείς δεν έχει διατυπώσει μια σοβαρή εναλλακτική πρόταση!