Σκαρφαλωμένος στα φαράγγια των Σερβίων ο «μαρμαρωμένος Δεσπότης»

Π.Γιούλτση   ΠΗΓΗ ΑΠΕ-ΜΠΕ

Εκεί που η γλυπτική της φύσης σμιλεύει ανθρωπόμορφες και ζωόμορφες εικόνες, φτιαγμένες από το νερό και την πέτρα, εκεί που ο λαϊκός μύθος συναντά την ιστορία των Σερβίων, βρίσκεται «σκαρφαλωμένος», στις πλευρές των φαραγγιών της περιοχής, ο «μαρμαρωμένος Δεσπότης».
Φτιάχτηκε από τη διάβρωση των πετρωμάτων με τη βοήθεια του ρέοντος νερού και ζωντάνεψε όταν οι παλιοί άρχισαν να διηγούνται στους νεότερους την παράδοση της πατρίδας τους.

Αφετηρία του μύθου ήταν η εποχή που τα φαράγγια αυτά αποτέλεσαν το πέρασμα από τη Μακεδονία προς τη Θεσσαλία. Ήταν τότε που πολλοί ιερωμένοι θυσιάστηκαν στον αγώνα για ελευθερία, με πιο πρόσφατη περίπτωση εκείνη του Μητροπολίτη Γρεβενών. Λίγο παραδίπλα από τον «μαρμαρωμένο Δεσπότη» βρίσκονται η «αρκούδα», ο «αετός» και άλλα γλυπτά, δημιουργήματα της φύσης και της ανθρώπινης φαντασίας.

        «Αυτοί οι σχηματισμοί αποτελούν μια από τις βασικότερες ιδιαιτερότητες των φαραγγιών των Σερβίων» εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής Γεωλογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Σπύρος Παυλίδης.

Σύμφωνα με τον ίδιο, πρόκειται για ένα τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, αλλά και επιστημονικού ενδιαφέροντος, καθώς αποτελεί χώρο επισκέψεων των φοιτητών γεωλογίας, αλλά και τοποθεσία επιστημονικών ερευνών. Ο λόγος είναι η παρουσία πλήθους απολιθωμάτων, κοραλλιών και οργανισμών, η μελέτη των οποίων αποκαλύπτει σημαντικές πληροφορίες, τόσο για τον τρόπο και τον χρόνο διαμόρφωσης του φλοιού της περιοχής όσο και για τη μελέτη της χλωρίδας και της πανίδας του τόπου.

        «Η τεκτονική δράση που εκδηλώνεται με τους σεισμούς και πολλές φορές την κατακρίνουμε είναι εκείνη που δημιουργεί το ανάγλυφο της χώρας και τις ομορφιές της» τονίζει ο κ. Παυλίδης.

Όπως εξηγεί, η επίδραση της τεκτονικής στα φαράγγια των Σερβίων είναι η ίδια αιτία που «γέννησε» το σεισμό του 1995 στα Γρεβενά.

Επιχειρώντας, μάλιστα, έναν παραλληλισμό, επικαλείται την ομορφιά της τοποθεσίας Πόρτο Κατσίκι στη Λευκάδα, που δημιουργήθηκε επίσης από τη σεισμική δραστηριότητα στο νησί. ΠΗΓΗ ΑΠΕ-ΜΠΕ

        Μιλώντας, εξάλλου, για ένα ακόμη πλεονέκτημα της τεκτονικής δράσης στον ελλαδικό χώρο αναφέρεται στη γεωθερμία, που επιφυλάσσει πλούσια επιχειρηματική δραστηριότητα για όσους θελήσουν να την εκμεταλλευτούν. «Τα γεωθερμικά ρευστά, το νερό και τα διαλυμένα άλατα που μας δίνουν, παράγουν τη γεωθερμική ενέργεια, η οποία μέσω των ρηγμάτων και της σεισμικής δραστηριότητας αποδεσμεύεται και από τα χαμηλότερα στρώματα του φλοιού της γης φτάνει στην επιφάνεια» σημειώνει χαρακτηριστικά.

        Σήμερα, ο επισκέπτης των φαραγγιών των Σερβίων μπορεί να δει μπροστά του εντυπωσιακά βουνά, όμορφες γεωμορφίες και διαφορετικά είδη πετρωμάτων, που προσφέρουν πολλαπλές δυνατότητες αξιοποίησης από τουριστική πλευρά.

Ο Δήμος, άλλωστε, έχει διαμορφώσει στο συγκεκριμένο σημείο ένα πολύ όμορφο μονοπάτι που υπόσχεται έναν ευχάριστο περίπατο και οδηγεί στο κάστρο των Σερβίων. Εναλλακτικές διαδρομές στην ευρύτερη περιοχή περιλαμβάνουν ακόμη την περιοχή του Βελβεντού και τους καταρράκτες της, τη λίμνη Πολυφύτου και το φράγμα της ΔΕΗ.

        Για τη γεωμορφολογική διαμόρφωση των φαραγγιών στα Σέρβια θα μιλήσει ο κ. Παυλίδης, απόψε, στην αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου στα Σέρβια, σε μια εκδήλωση που διοργανώνει ο Μορφωτικός Όμιλος Σερβίων "Τα κάστρα", στο πλαίσιο του τριήμερου προγράμματος του Υπουργείου Πολιτισμού "Περιβάλλον και πολιτισμός, Φωνές νερού μυριάδες".

Π.Γιούλτση   ΠΗΓΗ ΑΠΕ-ΜΠΕ