Συντάκτης: Θοδωρής Αθανασιάδης από την Εφημερίδα των Συντακτών
Τα αναστατωμένα από το πέρασμά μας κοτσύφια φτερούγιζαν μέσα από τις πυκνές φυλλωσιές, βγάζοντας δυνατά σφυρίγματα δυσαρέσκειας που τους χαλάσαμε την ησυχία.
Το μονοπάτι ήταν ευχάριστο και σύντομο και γρήγορα φτάσαμε στα ριζά του καταρράκτη «Σκεπασμένος», που γκρέμιζε από ψηλά το υδάτινο σώμα του και το τίναζε με ασταμάτητη ορμή στα βράχια στολίζοντας με μυριάδες διάφανες δροσοσταλίδες τον τόπο ολόγυρα.
Καθίσαμε βουβοί να θαυμάσουμε αυτό το μεγαλειώδες υπερθέαμα.
Αν υπάρχουν κάποια μέρη όπου μπορείς να αισθανθείς την ενέργεια της φύσης να διεγείρει κάθε σου κύτταρο, σίγουρα εδώ στον «Σκεπασμένο» ανακαλύπτεις ένα από αυτά.
Ξαποστάσαμε για λίγο και συνεχίσαμε τη μικρή μας βόλτα στον ευχάριστα διαμορφωμένο με τα ξύλινα κιόσκια και το υπερυψωμένο παρατηρητήριο χώρο, για να δούμε τον τριπλό και ύψους 25 μέτρων καταρράκτη από όλες τις δυνατές οπτικές γωνίες.
Τα Πιέρια Ορη μαγεύουν… Αυτό το διαπιστώσαμε «ιδίοις όμμασι» με την ολιγοήμερη παραμονή μας στην περιοχή του Βελβεντού και των Σερβίων και ας αφήνουν οι αμετανόητοι μικρόνοες άνθρωποι τις όποιες ασχήμιες τους στον θεϊκό αυτόν τόπο.
Με χάρτη και πυξίδα
Βρισκόμαστε στο νοτιοανατολικό άκρο του νομού Κοζάνης, εκεί που ο δασωμένος ορεινός όγκος των Πιερίων χωρίζει αυτόν της Πιερίας.Με μια ματιά στον χάρτη εύκολα θα προσανατολιστούμε από την παρουσία της μακρόστενης τεχνητής λίμνης του Πολυφύτου, η οποία δημιουργήθηκε σε σημείο που άλλοτε κυλούσε λεύτερος ο ποταμός Αλιάκμονας.
Εδώ στα κατάφυτα πρανή των Πιερίων βρίσκονται δυο από τις σημαντικότερες ορεινές κοινότητες του νομού, τα Σέρβια και το Βελβεντό, που απέχουν από την Κοζάνη 27 και 34 χιλιόμετρα αντίστοιχα και μέσω Εγνατίας οδού μόλις 150 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη.
Βελβεντός, φύση ευλογημένη
.
Η νοικοκυρεμένη πολίχνη αραδιάζει τις γειτονιές της σε ύψος 450 μέτρων σε εκείνο το σημείο που τα Πιέρια όρη γέρνουν μέσα σε μια πανδαισία πράσινου προς τις όχθες της μεγάλης τεχνητής λίμνης Πολυφύτου.
Το όνομα του οικισμού δόθηκε, κατά την επικρατέστερη άποψη, από ελληνόφωνους Λατίνους αποίκους ή από στρατιώτες που κατάγονταν από το σημερινό Benevento της Ιταλίας σε ανάμνηση του τόπου τους. Πιθανολογείται όμως πως κάποια σχέση υπάρχει με την αρχαία θρακική θεότητα Βένδιδα -αντίστοιχη της θεάς Αρτέμιδος-, η οποία ήταν προστάτιδα της φύσης και έτρεχε στα δάση ρίχνοντας τα βέλη της.
Μπαίνοντας στον Βελβεντό από την πρώτη στιγμή αντιλαμβάνεσαι ότι πρόκειται για μια νοικοκυρεμένη μεσόγεια πολιτεία, που κατάφερε και διατήρησε αρκετά από τα όμορφα, θεσσαλομακεδονικού ρυθμού αρχοντικά τα οποία χτίστηκαν τον 18ο και 19ο αιώνα.
Ιδιαίτερα αξιόλογες είναι οι άφθονες βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες όπως αυτή του Αγίου Μηνά (12ος αι.), ο Αγιος Νικόλαος (16ος αι.), ο Αγιος Γεώργιος (Τσιτσιρίκη) με θαυμάσιες τοιχογραφίες του 13ου αι. και η περίφημη τρίκλιτη βασιλική της Κοίμησης της Θεοτόκου (αρχές 19ου αι.).
Ισως δεν είναι καθόλου τυχαίο πως εδώ, στον τουρκοκρατούμενο τότε Βελβεντό, γεννήθηκε ο μεγάλος αρχιτέκτονας Σταμάτης Κλεάνθης (1802-1862), εμπνευστής του πρώτου πολεοδομικού σχεδίου των Αθηνών, που διορίστηκε από τον Καποδίστρια «αρχιτέκτονας της κυβέρνησης» και πρόσφερε αμισθί τις υπηρεσίες του!
Οι εξοχές γύρω από την κωμόπολη με τους υπέροχους οπωρώνες που δίνουν τα εκλεκτά φρούτα Βελβεντού, τα περιβόλια και τα καταπράσινα αλσύλλια είναι ειδικά αυτή την εποχή ένα πραγματικό χάρμα οφθαλμών.
Ανάβαση στα υψίπεδα των Πιερίων
Η τοποθεσία Μετόχι με τα άφθονα πηγαία νερά βρίσκεται λίγο ψηλότερα από το κέντρο του Βελβεντού και αποτελεί προσφιλή τοποθεσία αναψυχής για ντόπιους και επισκέπτες.Από εδώ ξεκινά ένας καλός, αλλά έντονα ανηφορικός ασφαλτοστρωμένος δρόμος που με αλλεπάλληλες φουρκέτες μάς ανεβάζει στα ουράνια υψίπεδα των Πιερίων. Στα πρώτα χιλιόμετρα θα απολαύσουμε την υπέροχη θέα προς τον Βελβεντό και τη λίμνη του Πολυφύτου.
Μετά από μια αρκετά κουραστική λόγω στροφών διαδρομή 26 χιλιόμετρων από τον Βελβεντό, συναντάμε σε ύψος 1.400 μέτρων το Καταφύγι.
Το χωριό βρίσκεται απλωμένο σ’ ένα ευρύχωρο οροπέδιο κάτω από την ψηλότερη κορφή των Πιερίων και είναι ο τόπος καταγωγής του διάσημου Ζορμπά, που έγινε γνωστός από το ομώνυμο έργο του Καζαντζάκη.
Τρεχούμενα νερά ρέουν άφθονα και βρύσες πολλές υπάρχουν για να δροσιστείς, ενώ ο γύρω φυσικός χώρος σού φτιάχνει τη διάθεση καθώς αισθάνεσαι πως έχεις ανακαλύψει μια «φωλιά» στην καρδιά του δάσους.
Ολόγυρα από τον οικισμό απλώνονται εκτεταμένα δάση από πεύκα, οξιές και αραιές συστάδες μακεδονίτικων ελάτων που σκαρφαλώνουν σε μεγάλα υψόμετρα και ντύνουν με τις αποχρώσεις του πράσινου τις ομαλές πλαγιές.
Από το χωριό ξεκινούν και αρκετά πεζοπορικά μονοπάτια που οδηγούν στο ορειβατικό καταφύγιο ή σε άλλες σημεία φυσικού ενδιαφέροντος.
Χτισμένο το 1712 από κατοίκους της Γρίτσανης, το Καταφύγι στα πρώτα του χρόνια συντηρούσε με την υλοτομία των γύρω δασών περίπου 750 οικογένειες.
Λίγο πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο (απογραφή 1940) ήταν μια ευημερούσα ορεινή κοινότητα που απαριθμούσε 1.566 κατοίκους.
Μετά την Κατοχή και τα τραγικά χρόνια του Εμφυλίου, η αγροτική οικονομία του χωριού κατέρρευσε, γεγονός που ανάγκασε τους κατοίκους σχεδόν στο σύνολό τους να ξενιτευτούν είτε στο εξωτερικό, είτε στα μεγάλα αστικά κέντρα. Το Καταφύγι ερήμωσε... Χαρακτηριστική είναι η απογραφή του 1951 που αναφέρει μόλις 16 άτομα!
Σήμερα το χωριό ζωντανεύει και πάλι το καλοκαίρι, καθώς πολλοί Καταφυγιώτες από τη Θεσσαλονίκη και την υπόλοιπη Β. Ελλάδα επιστρέφουν στις πατρογονικές τους εστίες για τις διακοπές.
Πεζοπορία στο φαράγγι των Σερβίων
Τα Σέρβια απέχουν μόλις 13 χιλιόμετρα από τον Βελβεντό και βρίσκονται επάνω στον παλιό εθνικό δρόμο Κοζάνης - Ελασσόνας - Λάρισας.
Από το κέντρο της πολίχνης θα ανηφορίσετε για το βυζαντινό Κάστρο απ’ όπου μάλιστα θα ατενίσετε την εξαίσια θέα στη λίμνη του Πολυφύτου και στη μεγάλη γέφυρα του Αλιάκμονα που συνδέει την περιοχή με την υπόλοιπη Μακεδονία.
Από τον αρχαιολογικό χώρο, όπου υπάρχει τόπος, θ’ αφήσετε το όχημά σας και θα κατηφορίσετε τον τσιμεντόδρομο που θα σας βγάλει μετά από λίγα λεπτά στην είσοδο του φαραγγιού, απ' όπου ξεκινά το διαμορφωμένο μονοπάτι.
Στην πορεία σας θα παρατηρήσετε τα βράχια που η υπομονή της φύσης έχει σμιλέψει με τρόπο μοναδικό, πυροδοτώντας την ανθρώπινη φαντασία να τα παρομοιάσει με μυθικές ανθρωπόμορφες και ζωόμορφες οντότητες.
Πιέρια: κατοικία των Μουσών
Τα Πιέρια όρη, αν και δεν διαθέτουν κορφές που εντυπωσιάζουν με το έντονο ανάγλυφό τους, θεωρούνται από τα ομορφότερα ελληνικά βουνά λόγω της πλούσιας βλάστησης, αφού είναι από τα πιο δασωμένα της χώρας.Ο επισκέπτης θα συναντήσει εκτεταμένα δάση μαύρης και δασικής πεύκης, κυρίως γύρω από τον Βελβεντό και το Καταφύγι, αλλά και πλούσια δάση οξιάς κοντά στη Φτέρη και στο Ελατοχώρι.
Αξιοσημείωτο είναι ότι στα Πιέρια βρίσκεται το νοτιότερο σημείο εξάπλωσης της δασικής πεύκης, ενώ δεν λείπουν και τα όμορφα ελατοδάση. Δεν είναι καθόλου τυχαίο πως εδώ στα σκιερά αυτά και αρχέγονα δάση οι αρχαίοι Ελληνες ήθελαν να ζουν οι εννέα καλλίφωνες θυγατέρες του Πιέρου και της Ευίππης γνωστές ως Πιερίδες μούσες ή Νύμφες.
Βέβαια στη σύγχρονη νεοελληνική πραγματικότητα εδώ συχνάζουν και οι μπουλντόζες που ξεγυμνώνουν πλαγιές και ξεκοιλιάζουν ρέματα και για να γίνουν άχρηστοι ορεινοί δρόμοι, ασυνείδητοι που βάζουν φωτιές για τους δικούς τους σκοτεινούς λογούς, αλλά και κάθε λογής «αναπτυξιόλογοι» που οραματίζονται στον ορεινό όγκο ένα μεσογειακό Chamonix με πολυτελή resort, χιονοδρομικά κέντρα και γιγάντιες ανεμογεννήτριες που θα ταιριάζουν ασορτί με το μοναδικό ορεινό περιβάλλον!!!
Διαμονή
Βελβεντός
● «Εννέα Μούσες» τηλ. 24640 49012● Ξενοδοχείο «Αγνάντι» τηλ. 24640 49002
Καταφύγι
● «Καταφύγι» τηλ. 6945978166● «Νικολέτα» τηλ. 24640 23284
Σέρβια
● «Hotel Kastro» τηλ. 24640 22992Αλλες επιλογές
● «Κυριακίδης» τηλ. 24640 22975
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου