ΓΕΩΤ.Ε.Ε./Π.Δ.Μ.: Προτάσεις επί του Σ/Ν «Δασικές Συνεταιριστικές Οργανώσεις»

κ. Πρόεδρε του Δ.Σ., 

σε συνέχεια του πιο πάνω σχετικού εγγράφου σας, επιδιώκοντας να συνεισφέρουμε εποικοδομητικά στη διαδικασία διαμόρφωσης θέσεων του Επιμελητηρίου, σας αποστέλλουμε τις απόψεις μας για το Σχέδιο Νόμου «Δασικές Συνεταιριστικές Οργανώσεις». Σημειώνουμε ότι είναι αποτέλεσμα ευρείας διαβούλευσης σε επίπεδο Παραρτήματος Δυτικής Μακεδονίας, τόσο μεταξύ των μελών μας, όσο και με μέλη Δασικών Συνεταιρισμών.

Επί της αρχής θεωρούμε ότι το Σχέδιο Νόμου για τους Δασικούς Συνεταιρισμούς βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση και πράγματι επιχειρεί να αντιμετωπίσει πολλά από τα χρονίζοντα προβλήματα του κλάδου.  

Στην Ελλάδα, η δημόσια δασοπονία (δηλαδή ο δημόσιος δασικός πλούτος) της χώρας βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα (74,1%) όπως και σε άλλες χώρες του ευρωπαϊκού νότου, σε αντίθεση µε την κεντρο-βορειοευρωπαϊκή δασοπονία που είναι ως επί το πλείστον ιδιωτική. 

Σε συνολική έκταση της χώρας 13,196 mha, τα δάση και οι δασικές εκτάσεις καταλαμβάνουν 6,513 mha (49,3%). Τα αντίστοιχα ποσοστά για την ΕΕ27 είναι 42% και παγκοσμίως 31%. Στη χώρα υπάρχουν 3,359 mha (25,5%) υψηλά (παραγωγικά) δάση, από τα οποία 65,5% είναι δημόσια και 3,154 mha (23,9%) δασικές εκτάσεις (λιγότερο ή και καθόλου παραγωγικές), από τις οποίες 83,3% είναι δημόσιες.

Οι πρωτεύουσες καρπώσεις των ελληνικών δασών αφορούν κυρίως τεχνική ξυλεία και καυσόξυλα. Η ετήσια παραγωγή τεχνικής ξυλείας ανέρχεται σε περίπου 445.000 m3 (35%) και των καυσόξυλων σε 812.000 m3 (65%) (µ.ο. 1999-2008). Το λήμμα σήμερα είναι περίπου 1.500.000 m3, αλλά οι καρπώσεις είναι μικρότερες. Το ετήσιο λήμμα τεχνικής ξυλείας της χώρας, δεν επαρκεί ούτε κατά προσέγγιση για την εσωτερική αγορά (καλύπτει περίπου το ⅓ των αναγκών). 

Για το λόγο αυτό η εγχώρια ζήτηση καλύπτεται µε εισαγωγές που έχουν ως αποτέλεσμα το εμπορικό ισοζύγιο στον τομέα της ξυλείας να είναι αρνητικό κατά περίπου 3.000.000 m3 ισοδύναμης στρογγυλής ξυλείας το 2008 και 2.000.000 m3 το 2012, το τελευταίο ως αποτέλεσμα της κάθετης πτώσης της οικοδομικής δραστηριότητας και της μείωσης της κατανάλωσης. 

Οι εισαγωγές έχουν κόστος περίπου 1,5 δισ. €/έτος, µε το 90% του ποσού να οφείλεται σε εισαγωγές τεχνικής ξυλείας. Τα στοιχεία δείχνουν επίσης, αύξηση των εισαγωγών καυσόξυλων, µε την Ελλάδα να είναι η 5η χώρα παγκοσμίως σε εισαγωγές µε 320.000 m3. Έτσι η χώρα προχωρά σε σημαντικές εισαγωγές ξυλείας και καυσόξυλων τη στιγμή που ένα σημαντικό μέρος της ετήσιας προσαύξησης δεν υλοτομείται.

Η άμεση συμβολή των δασών και δασικών εκτάσεων της χώρας στο ΑΕΠ είναι χαμηλή και ανέρχεται σε 1,32%. Ωστόσο πρέπει να σημειωθεί ότι οι αντίστοιχες επενδύσεις είναι μηδαμινές και ανέρχονται µόνο στο 0,35% του ΑΕΠ. Η έλλειψη επενδύσεων στα δάση σημαίνει και την εγκατάλειψη της υπαίθρου. Ουσιαστικά, για το 49,7% της έκτασης της χώρας αντιστοιχεί το 0,35% των επενδύσεων. Ωστόσο, παρ' όλες τις αντιξοότητες, η άμεση συμβολή των δασών της χώρας στο ΑΕΠ είναι 4 φορές μεγαλύτερη από τις επενδύσεις. 

Γίνονται επομένως εύκολα αντιληπτά τα οφέλη για το ΑΕΠ που θα προκύψουν από την αύξηση των επενδύσεων στα δάση. Πέραν του ΑΕΠ, σημαντικά οφέλη αναμένονται και στον τομέα της απασχόλησης. Οι επενδύσεις για την καλλιέργεια, προστασία, δημιουργία υποδομής και αξιοποίηση των δασών στην Ελλάδα μπορούν να δημιουργήσουν ως και 52.000 θέσεις εργασίας.

Σύμφωνα με το προτεινόμενο Σχέδιο Νόμου, η αύξηση του ελάχιστου απαιτούμενου αριθμού μελών για τη σύσταση ενός Δασικού Συνεταιρισμού Εργασίας (ΔΑ.Σ.Ε.) στα 25 μέλη από 7 που ήταν πριν, και ο ορισμός της ιδιότητας του δασεργάτη ως προϋπόθεση για να γίνει κάποιος μέλος του δασικού συνεταιρισμού, καθιστούν τα νέα σχήματα ικανά και διασφαλίζουν ότι θα ανταποκριθούν με επάρκεια στις απαιτήσεις για την αειφόρο διαχείριση και ολοκληρωμένη αξιοποίηση του δασικού πλούτου της χώρας.

Οι νέες   δυναμικές επιχειρήσεις που πρόκειται να δημιουργηθούν μπορούν να λύσουν πολλά από τα προβλήματα που αναφέρθηκαν παραπάνω ώστε να συνεισφέρουν στην αύξηση  του ΑΕΠ. Για να συμβεί κάτι τέτοιο θα πρέπει να στελεχωθούν από το απαραίτητο επιστημονικό προσωπικό. Είναι σκόπιμο να προβλέπεται η πρόσληψη από κάθε Δασικό Συνεταιρισμό τουλάχιστον ενός Δασολόγου Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης, που θα συνεισφέρουν σε θέματα: διαχείρισης δασών, ανοίγματος νέων αγορών ξυλείας, πιστοποίησης δασικών προϊόντων, εκμετάλλευσης δασικής βιομάζας, μεταποίησης, ανταλλαγής τεχνογνωσίας με ΔΑ.Σ. άλλων χωρών, συμμετοχής σε προγράμματα, διασύνδεσης της έρευνας με την παραγωγή και ακόμη στην βέλτιστη συνεργασία μεταξύ των εμπλεκομένων με τις Δασικές Υπηρεσίες.

Για τη Διοικούσα Επιτροπή του ΓΕΩΤ.Ε.Ε./Π.Δ.Μ.

ο Πρόεδρος

Θεόδωρος Γ. Σιόγκας