Ομιλία και Δευτερολογία του Ευάγγελου Βενιζέλου, Προέδρου του ΠΑΣΟΚ, στην Κεντρική Οργανωτική Επιτροπή του Συντακτικού Συνεδρίου

Φίλες και φίλοι, συντρόφισσες και σύντροφοι, σας καλωσορίζω στην 1η Συνεδρίαση της Κεντρικής Οργανωτικής Επιτροπής του Συντακτικού μας Συνεδρίου. Σας ευχαριστώ προσωπικά, την κάθε μια και τον καθέναν από σας, για την ανταπόκρισή σας, γιατί δεχθήκατε να αναλάβετε για μια ακόμη φορά οι περισσότεροι, για πρώτη φορά οι νεώτεροι, ένα πολύ σημαντικό βάρος στην πορεία προς το συνέδριό μας.

Φίλες και φίλοι, πέντε μήνες μετά τις εκλογές και εννιά ολόκληρους μήνες μετά την ουσιαστική έναρξη της προεκλογικής περιόδου για τις εκλογές του Μαΐου, ήρθε με καθυστέρηση προφανώς η απόφαση του Eurogroup της προηγούμενης Δευτέρας, που θέτει τέρμα σε μία περίοδο αμηχανίας και αγωνίας.

Εννιά ολόκληρους μήνες, η Ελλάδα ήταν ουσιαστικά και για τους πολίτες της και για την οικονομία της, αλλά και για τη διεθνή κοινότητα, μια αμφίβολη χώρα. Έτσι η απόφαση αυτή, πέρα από το ουσιαστικό της περιεχόμενο, αποκτά ένα πολιτικό, συμβολικό βάρος. Συνιστά -σε κάθε περίπτωση πρέπει να συνιστά- μια νέα αφετηρία για την πατρίδα μας. Οι λεπτομέρειες, πολιτικές και τεχνικές, έχουν πολύ μεγάλη σημασία. Το κατεξοχήν όμως κρίσιμο είναι η μεγάλη εικόνα κι αυτή, όπως έχω πει από την πρώτη στιγμή, είναι αναμφίβολα θετική.

Αναφέρθηκα αναλυτικά στα θέματα αυτά στην τελευταία κοινή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας και της Πολιτικής και Οργανωτικής Γραμματείας του Κινήματος και στην έντονη και ουσιαστική συζήτηση που είχαμε την Πέμπτη στη Βουλή, με αφορμή την πρόταση για τη σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής, που ξεκίνησε για το πρώτο πρόγραμμα, για το δεύτερο πρόγραμμα και προφορικά από την Αντιπολίτευση επεκτάθηκε πριν το μελάνι στεγνώσει και για το τρίτο πρόγραμμα, αυτό που τώρα είναι σε διαμόρφωση.

Φίλες και φίλοι, πρέπει να είμαστε ειλικρινείς και μεταξύ μας και κυρίως απευθυνόμενοι στους Έλληνες πολίτες. Τίποτα δεν έχει γίνει απλό και εύκολο, όλα εξακολουθούν να είναι σύνθετα και δύσκολα. Είμαστε απολύτως ακριβείς ως προς την περιγραφή και την αξιολόγηση των δεδομένων, δεν υποτιμάμε κανένα πρόβλημα, δεν αποσιωπούμε κανέναν κίνδυνο.

Είμαστε όμως θετικοί και αισιόδοξοι ως προς το κλίμα. Δεν πετύχαμε το σύνολο των στόχων μας, γιατί μέσα στους ευρωπαϊκούς και διεθνείς συσχετισμούς, αυτό είναι κάτι εξαιρετικά δύσκολο. Έχουμε απέναντί μας μια μη ορθολογική συντηρητική Ευρώπη, μυωπική, που δεν αντιλαμβάνεται τα προβλήματα με κοινωνικούς και πολιτικούς όρους, που οδηγεί τις κοινωνίες στα όρια της αντοχής τους και ιδίως τις κοινωνίες των χωρών που είναι εντεταγμένες σε πρόγραμμα και αυτές είναι περισσότερο από τις μισές χώρες της Ευρωζώνης.

Δεν επανήλθαμε πλήρως στο πολύ σημαντικό κεκτημένο του Φεβρουαρίου, γιατί το Φεβρουάριο πράγματι είχαμε διαμορφώσει ένα πλαίσιο που έδινε απάντηση στα προβλήματα, αρχής γενομένης από το πρόβλημα της βιωσιμότητας του χρέους, που καλώς ή κακώς συμπίπτει με τη βιωσιμότητα της χώρας.

Έχουμε όμως και τώρα ένα πλαίσιο που μας επιτρέπει να πορευτούμε προς την έξοδο από την κρίση, μας επιτρέπει να στρέψουμε επιτέλους την προσοχή μας στην πραγματική οικονομία, στην απασχόληση, στην ανάπτυξη, στην ανταγωνιστικότητα. Τώρα έχουμε στα χέρια μας πολύ σημαντικά επιχειρήματα και τώρα μπορούμε να δώσουμε ξανά περιεχόμενο στο κεντρικό προεκλογικό μας σύνθημα, που ήταν να γίνει ξανά η Ελλάδα αυτοδύναμη, ουσιαστικά ισότιμη μέσα στην Ευρώπη.

Ειδικά εμείς, το ΠΑΣΟΚ, θα είχαμε πολλά να πούμε για τις προτάσεις και τις επισημάνσεις μας, ως προς τη στρατηγική και ως προς τους χειρισμούς. Ένα μικρό απάνθισμα: Εμείς μιλήσαμε πρώτοι για επιμήκυνση της περιόδου δημοσιονομικής προσαρμογής, επικαλούμενοι τη σχετική ρήτρα της βαθύτερης ύφεσης που είχαμε βάλει το Φεβρουάριο στη συμφωνία. Εμείς μιλούσαμε διαρκώς για την ανάγκη πολιτικής λύσης, ως προς τη βιωσιμότητα του χρέους, ως προϋπόθεση για ένα ολοκληρωμένο και αξιόπιστο πλαίσιο.

Εμείς λέγαμε ότι πρέπει να ζητηθεί η μεταφορά των κερδών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και των κεντρικών τραπεζών, όπως είχε γίνει σε πρώτη φάση με το επενδυτικό χαρτοφυλάκιό τους το Φεβρουάριο. Εμείς λέγαμε ότι πρέπει να οργανωθεί η επαναγορά ομολόγων, πριν βγουν στην επιφάνεια τα διεθνή κερδοσκοπικά κεφάλαια και αρχίσουν να ανεβάζουν τεχνητά τις τιμές.

Πέντε μήνες η Ελλάδα έζησε μέσα στην αγωνία των μέτρων, σε μία ακατάσχετη μετρολογία. Αυτό επηρέασε τη ζωή του έθνους, επηρέασε τη λειτουργία της Κυβέρνησης, τη λειτουργία της οικονομίας, τις αντιλήψεις της κοινωνίας. Βεβαίως επηρέασε και τα κόμματα της κυβερνητικής συνεργασίας, επηρέασε και το ίδιο το ΠΑΣΟΚ στους εσωτερικούς του ρυθμούς.

Αλήθεια, τι θα έπρεπε να κάνουμε σε σχέση με την ιστορία των μέτρων, αφού δε γινόταν δεκτή η δική μας αντίληψη πως έπρεπε ευθύς εξ αρχής στις αρχές Ιουλίου να θέσουμε πολιτικά, μέσα στο momentum των εκλογών και με επιχείρημα τη βούληση του ελληνικού λαού, τα πολιτικά ζητήματα της επιμήκυνσης και της βιωσιμότητας; Να οδηγήσουμε τη χώρα σε κρίση; Όχι βεβαίως.

Μήπως έπρεπε να δηλώσουμε εκ προοιμίου την αποδοχή μας για οποιοδήποτε πακέτο μέτρων, με τη θεωρία ότι σημασία έχει να μας στηρίξει η Ευρωζώνη ανεξαρτήτως του περιεχομένου των μέτρων που θα συμφωνηθούν, γιατί ο λαός έχει άπειρες αντοχές και δε μας ενδιαφέρει να σπάσει ο φαύλος κύκλος της ύφεσης; Δε νομίζω ότι μπορεί κανείς να το ισχυριστεί αυτό, δεν έχει άπειρες αντοχές ο λαός, ούτε μπορούμε να τροφοδοτούμε τον φαύλο κύκλο της ύφεσης.

Μήπως η λύση ήταν να προτάσσουμε προσωπικές ή αποσπασματικές κόκκινες γραμμές, μέσα σε μία πλειοδοσία προσωπικής ή κομματικής ευαισθησίας; Μήπως πιστεύει κανείς το άθλιο δημαγωγικό τέχνασμα του ΣΥΡΙΖΑ και όλης της Αντιπολίτευσης πως τάχατες εμείς, το ΠΑΣΟΚ και τώρα και η Νέα Δημοκρατία και η ΔΗΜΑΡ, θέλαμε ή θέλουμε περικοπές μισθών και συντάξεων, χαιρόμαστε γι΄ αυτό, το θεωρούμε ως μέτρο το οποίο λύνει το πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας ή μήπως χαιρόμαστε για τις φορολογικές επιβαρύνσεις στα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα;

Έχω πει κατ΄ επανάληψη, μήνες τώρα το λέω, ότι τα μέτρα αυτά της σύντομης δημοσιονομικής προσαρμογής υπό συνθήκες βαθιάς και ακόμη βαθύτερης ύφεσης μας επιβλήθηκαν. Μας επιβλήθηκαν αυτές οι λεγόμενες προκυκλικές πολιτικές γιατί αυτό απορρέει από τις ευρωπαϊκές αντιλήψεις, τις συντηρητικές, αυτές που θέλουν να τιμωρήσουν τις χώρες που ξέφυγαν δημοσιονομικά και δεν εφάρμοσαν προγράμματα εξυγίανσης την περίοδο των θετικών ρυθμών ανάπτυξης.

Είναι άλλο πράγμα τα διαρθρωτικά μέτρα, είναι άλλο πράγμα η αναμόρφωση του τόπου, η μετατροπή της Ελλάδας σε μια κανονική χώρα που σέβεται τους πολίτες της και τον ιδρώτα τους και την προοπτική των παιδιών της και άλλο πράγμα μια δημοσιονομική προσαρμογή σε 2,5 χρόνια υπό αγωνιώδεις, πιεστικές και εκβιαστικές συνθήκες.

Η επιλογή που κάναμε για τα μέτρα ήταν ότι παρουσιάσαμε με συστηματικό και υπεύθυνο τρόπο συγκεκριμένες γραπτές αντιπροτάσεις ώστε να αποφευχθούν στο μέτρο του δυνατού οριζόντιες περικοπές μισθών και συντάξεων, εσωτερικές αδικίες, εσφαλμένες ή ανεφάρμοστες επιλογές. Με κορυφαίο σημείο επιμονής την προστασία των αναπήρων που και πάλι συνιστά ένα πρόβλημα μετά την οπισθοχώρηση της πράξης νομοθετικού περιεχομένου, μια υποχώρηση που θα την θεραπεύσουμε κατά τη ψήφιση του κυρωτικού νόμου στη Βουλή.

Αυτά όλα βάδισαν παράλληλα με πολύ σημαντικές πρωτοβουλίες του ΠΑΣΟΚ, με παρεμβάσεις για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, για τους κανόνες του «Τειρεσία», για το Ταμείο Αλληλεγγύης των Γενεών από τους πόρους εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων. Από την παρέμβασή μας για τους ανασφάλιστους,  άνεργους και άλλους που μένουν χωρίς ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.

Αυτά όλα συνοδεύονται με τη σαφή αντίρρησή μας για πολιτικές και νομοθετικές πρωτοβουλίες, όπως οι πρόσφατες για την ιθαγένεια και βέβαια με την ολοκληρωμένη αντιπρότασή μας σε σχέση με το φορολογικό νομοσχέδιο που δεν μπορεί να θέσει στο στόχαστρο τα παιδιά, τις οικογένειες με παιδιά.

Εμείς, το ΠΑΣΟΚ που ζήσαμε χυδαίες επιθέσεις για το λεγόμενο χαράτσι της ΔΕΗ που φυσικά όλοι το υιοθέτησαν, όλοι το εφαρμόζουν και τι ήταν μπροστά στο πακέτο των 13,5 δισεκατομμυρίων που τώρα είμαστε αναγκασμένοι να εφαρμόσουμε. Εμείς στο ΠΑΣΟΚ που έπρεπε στις αρχές Φεβρουαρίου του 2012 να φτύσουμε αίμα για να πείσουμε τη Νέα Δημοκρατία σχετικά με τα 325 εκατομμύρια, όχι τα 13,5 δισεκατομμύρια που χρειαζόντουσαν προκειμένου να κλείσει το πακέτο του Φεβρουαρίου, εμείς στο τέλος έπρεπε να κάνουμε μια συνολική πολιτική εκτίμηση, εθνικά και κοινωνικά υπεύθυνη.

Φίλες και φίλοι, ας αναρωτηθούμε και εμείς αλλά κυρίως ας αναρωτηθούν όλοι οι συμπολίτες μας. Τι θα συνέβαινε αν δεν ψηφιζόντουσαν τα μέτρα με 151 θετικές ψήφους στη Βουλή; Αν δεν συγκέντρωνε δηλαδή η Κυβέρνηση τη δεδηλωμένη εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας της Βουλής και αυτό πριν φτάσουμε στη ψήφιση του προϋπολογισμού που προϋπέθετε την ύπαρξη των μέτρων και συνιστούσε ψήφο εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση για να εφαρμόσει τα μέτρα που κάποιοι δεν ψήφισαν.

Τι θα συνέβαινε; Με τη Νέα Δημοκρατία συνεργαζόμαστε καλόπιστα -τουλάχιστον από δικής μας μεριάς και πιστεύω ότι και από τη δική τους έτσι θα γίνει- και καθαρά στο πλαίσιο μιας Κυβέρνησης εθνικής ανάγκης. Αλλά το επαναλαμβάνω για πολλοστή φορά δεν ταυτιζόμαστε ιδεολογικά και αξιακά.

Προσέξτε, για να μην έχουμε παρεξηγήσεις. Δεν αλλάξαμε εμείς το στρατηγικό μας πλαίσιο σε σχέση με τη διαχείριση της κρίσης. Η Νέα Δημοκρατία προσχώρησε στην πραγματικότητα στο δικό μας στρατηγικό πλαίσιο.

Δεν φλερτάραμε εμείς ποτέ με την αντιμνημονιακή δημαγωγία. Δεν συγκροτήσαμε εμείς το ετερόκλητο αντιμνημονιακό μέτωπο της πρώτης φάσης. Δεν μιλήσαμε εμείς με ευκολία για ανάπτυξη αντί περικοπών, λες και αν ήταν εφικτό να λύσουμε το πρόβλημα με αναπτυξιακά μέτρα θα υιοθετούσαμε περικοπές αυτοκτονώντας κοινωνικά και πολιτικά. Δεν παρουσιάσαμε εμείς με ευκολία ισοδύναμα μέτρα στο «Ζάππειο 1, 2 και 3».

Εμείς συνεπώς, το ΠΑΣΟΚ είμαστε που έχουμε το πρώτο ενδιαφέρον για την επιτυχία της εθνικής στρατηγικής εξόδου από την κρίση. Είναι όμως λάθος να αρκείται κανείς στον εντοπισμό των κενών ή να προβλέπει διαρκώς κάποιο πρόβλημα ή να επενδύει σε αυτό.

Η χώρα χρειάζεται χρόνο, χρειάζεται σταθερότητα και χρειάζεται δουλειά εκ μέρους όλων μας όχι μόνο εκ μέρους της Κυβέρνησης και του κράτους, εκ μέρους της κοινωνίας, εκ μέρους όλων των παραγωγικών δυνάμεων. Χωρίς δουλειά δεν γίνεται.

Τώρα βεβαίως, ας το πούμε καθαρά, υπάρχει -επειδή τα μέτρα είναι πάρα πολύ νωπά - η αντίδραση πολιτική, κοινωνική, δημοσκοπική, όλων εκείνων που θίγονται από τα μέτρα αυτά και ιδίως στρωμάτων όπως οι συνταξιούχοι και οι αγρότες που στάθηκαν κοντά μας και στις τελευταίες εκλογές.

Δεν είναι αλώβητη η εκλογική επιρροή των τριών κομμάτων, αλλά είναι μεγάλο λάθος από τη δική μας πλευρά να τροφοδοτούμε με εσωκομματική γκρίνια, με τυφλές παρατηρήσεις την αντίδραση της κοινωνίας που πρέπει να αφομοιώσει την πολιτική που εφαρμόζεται, γιατί χρειαζόμαστε χρόνο προκειμένου να εφαρμοστεί και να αποδώσει η πολιτική αυτή.

Χτες στη Συνδιάσκεψη του κόμματός του ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ δήλωσε,  προφανώς έχοντας άγνοια κινδύνου ότι το κόμμα του είναι τώρα, πέντε μόλις μήνες μετά τις εκλογές, έτοιμο να κυβερνήσει. Τον άκουσα στη Βουλή θλιμμένο, αμήχανο για την απόφαση του EUROGROUP. Σε πλήρη αδυναμία να διατυπώσει αντιπρόταση.

Αυτή είναι η αντιπολίτευση που λειτουργεί στη χώρα. Είναι για μένα όχι απλά θλιβερό αλλά πραγματικά ύποπτο το γεγονός ότι η ίδια η αξιωματική αντιπολίτευση έρχεται να υπονομεύσει με πολιτικές δηλώσεις όχι απλά και μόνο κάθε επενδυτική προσπάθεια, κάθε σχέδιο ιδιωτικοποίησης που δεν συνιστά εκποίηση δημόσιας περιουσίας αλλά ευκαιρία για επενδύσεις και απασχόληση.

Έρχεται να υπονομεύσει στην αφετηρία το σχέδιο της επαναγοράς ομολόγων μιλώντας εξ αντικειμένου, ουσιαστικά, στο όνομα των θιγομένων συμφερόντων, των κερδοσκοπικών hedge funds και κάποιων τραπεζιτών που βλέπουν να θίγονται για δεύτερη φορά μετά το PSI τα συμφέροντά τους στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα ενόψει ενός αναδασμού που είχαν στο μυαλό τους μέσα από την ανακεφαλαιοποίηση.

Τι να πει κανείς για το γεγονός ότι ο προνομιακός συνομιλητής του κ. Τσίπρα ο αρχηγός του Die Linke στη Γερμανία δήλωσε ότι θα δώσει δικαστική μάχη στο γερμανικό συνταγματικό δικαστήριο για να ακυρώσει την απόφαση της Γερμανικής Ομοσπονδιακής Βουλής με την οποία εγκρίθηκε το πρόγραμμα στήριξης της ελληνικής οικονομίας.

Είναι αυτό υπεύθυνη εθνικά στάση; Είναι αυτό αντιπρόταση στρατηγική, προοπτική για τη χώρα; Ο ΣΥΡΙΖΑ, φίλες και φίλοι, το ξεκαθαρίζω ήδη από τώρα, δεν ανήκει στις δυνάμεις της κεντροαριστεράς. Δίνει μια συντηρητική μάχη οπισθοφυλακής με ριζοσπαστικό προσωπείο χωρίς αντιπρόταση και χωρίς αξιακό πρόταγμα κεντροαριστερού χαρακτήρα.

Όσοι φλερτάρουν με την ιδέα ενός ΠΑΣΟΚ που θα μπορούσε να έχει κοινό πεδίο με αυτόν τον ΣΥΡΙΖΑ, είναι επικίνδυνα ανιστόρητοι.

Η δική μας στάση είναι υπεύθυνη και δημιουργική, εντοπίζουμε τα προβλήματα για να βοηθήσουμε στη λύση τους, με προτάσεις, διεθνείς επαφές, χειρισμούς, ανάληψη ευθύνης.

Κερδίζουμε πολύτιμο χρόνο για τον τόπο, θα έρθει και σημειώστε το αυτό, θα έρθει και η ώρα περαιτέρω πιο ριζοσπαστικών κινήσεων σε σχέση με το χρέος. Αλλά όλα θα γίνουν στην ώρα τους και θα γίνουν στην ώρα τους επειδή εμείς έχουμε θέσει τα θεμέλια μιας στρατηγικής, που οδηγεί τη χώρα στην οριστική έξοδο από την κρίση, στην αυτοδυναμία, στην ισοτιμία μέσα στην Ευρώπη και μέσα στο ευρώ.

Ας πουν καθαρά στους πολίτες τι θα συνέβαινε αν ακολουθούσαμε το 2010, το 2011 ή αν ακολουθήσουμε τώρα την άλλη γραμμή. Θα είναι καλύτερα για τους ανέργους; Θα είναι καλύτερα για τις επιχειρήσεις; Θα είναι καλύτερα για τα νοικοκυριά; Θα είναι καλύτερα για τους φορολογουμένους; Θα αυξηθούν τα εισοδήματα;

Θα υπήρχε μεγαλύτερη προστασία και άρα μικρότερη περικοπή των μισθών και των συντάξεων; Θα υπήρχαν περισσότερες επενδύσεις; Η Ελλάδα θα ήταν περισσότερο ανταγωνιστική, οι έλληνες πιο ευτυχισμένοι, περισσότεροι ασφαλείς; Όχι, τους το είπα στη Βουλή, θα ήμασταν δυστυχώς η Αλβανία του υπαρκτού σοσιαλισμού, η Αλβανία του Χότζα.

Φίλες και φίλοι, ξέρουμε πολύ καλά ότι ως ΠΑΣΟΚ κατεβήκαμε εκλογικά και κοινοβουλευτικά και συναισθηματικά, μαζί με τη χώρα. Αλλά θα ανέβουμε μαζί με τη χώρα. Η χώρα χρειάζεται μια νέα αφετηρία και αυτήν πρέπει να τη διαμορφώσουμε εμείς εδώ έχοντας τώρα την απόφαση των Ευρωπαίων εταίρων μας.

Έχω μιλήσει στη συζήτηση για τον προϋπολογισμό πριν λίγες εβδομάδες, για τους εξωτερικούς και εσωτερικούς όρους της εθνικής ανάκαμψης. Ο κορυφαίος εσωτερικός όρος είναι η πολιτική σταθερότητα, όχι απλά και μόνον η κυβερνητική σταθερότητα, αλλά ευρύτερα η θεσμική, πολιτειακή, πολιτική και κοινωνική σταθερότητα της χώρας.

Άρα χρειάζεται και κοινωνική συνοχή και εθνική συστράτευση. Μόνον έτσι μπορούμε να στηρίξουμε την πραγματική οικονομία και την απασχόληση, μόνον έτσι μπορούμε να μιλήσουμε πραγματικά για ανάπτυξη. Μόνον έτσι μπορούμε να εφαρμόσουμε το εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης, που το έχουμε παρουσιάσει ήδη από τις εκλογές προεκλογικά και που η εξειδίκευσή του τώρα είναι βασικό αντικείμενο της προσυνεδριακής διαδικασίας.

Η χώρα χρειάζεται επιλεγμένες προτεραιότητες, ξεκινώντας από τις αναγκαστικές και όπως και να το κάνουμε η πρώτη προϋπόθεση της ανάπτυξης, η πρώτη προϋπόθεση για την ανάσχεση της ύφεσης, είναι η δημοσιονομική εξυγίανση. Είναι η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, είναι η άρση του νομισματικού κινδύνου, να ακυρωθεί το θανατηφόρο ερώτημα αν η Ελλάδα είναι μέσα ή έξω από το ευρώ, αν θα πληρώσει τις συμβάσεις σε ευρώ ή δραχμές.

Θεμελιώδης προϋπόθεση είναι να πέσει χρήμα στην αγορά, να υπάρχει ρευστότητα, να μειωθεί το κόστος δανεισμού. Χρήμα στην αγορά δε σημαίνει μόνον πληρωμή των ληξιπροθέσμων υποχρεώσεων του κράτους για τα νοσοκομεία, για τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, για τα ασφαλιστικά ταμεία, για τα υπουργεία, σημαίνει και πιο απλά πράγματα, ότι θα καταβληθούν για παράδειγμα τα εφάπαξ που χιλιάδες συμπολίτες μας περιμένουν και περιμένουν.

Και βέβαια, πρώτη προτεραιότητα είναι η ασφάλεια δικαίου στη χώρα αυτή, μια διοίκηση και μια δικαιοσύνη φιλική στο εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης.

Εμείς, το ΠΑΣΟΚ, είμαστε οι εγγυητές της πολιτικής σταθερότητας και της εθνικής στρατηγικής εξόδου από την κρίση.

Αλλά για να παίξουμε το ρόλο αυτό, με αποτελεσματικότητα, θα πρέπει, φίλες και φίλοι, να συνεννοηθούμε με θάρρος μεταξύ μας, σε σχέση με την κατάσταση της παράταξης. Η παράταξη, εδώ και πάρα πολύ καιρό, ουσιαστικά από τον Μάιο του 2010, βιώνει ένα πολλαπλό σοκ.

Το πρώτο και κορυφαίο σοκ είναι η δραματική αλλαγή των εκλογικών και κοινοβουλευτικών μεγεθών της παράταξης, η αλλαγή των πολιτικών συσχετισμών. Το δεύτερο, ουσιαστικά προηγείται του πρώτου, είναι η διάλυση του κοινωνικού μπλοκ που εξέφραζε παραδοσιακά το ΠΑΣΟΚ, γιατί η ίδια η κοινωνία προσέκρουσε στον τοίχο της κρίσης, διαλύθηκε και πρέπει να ξαναγνωριστεί με τον εαυτό της και άρα πρέπει να ξαναγνωριστεί και το ΠΑΣΟΚ με την κοινωνία και τον κοινωνικό συνασπισμό που εξέφραζε.

Υπάρχει το σοκ των έντονων αναδρομικών ιστορικών ευθυνών της παράταξης, όχι βεβαίως μόνον της δικής μας παράταξης, αλλά εμείς θα μιλήσουμε για τις δικές μας αναδρομικές ιστορικές ευθύνες. Έχουμε δυστυχώς και στο εσωτερικό μας κορυφαία φαινόμενα έλλειψης αυτογνωσίας και αυτοκριτικής, από ανθρώπους που διαχειρίστηκαν κρίσιμες περιόδους και καθοριστικής σημασίας θέματα.

Σοκ έχει προκαλέσει και η εσφαλμένη επιλογή της μοναχικής πορείας στη διαχείριση της κρίσης. Σοκ προκαλεί η αλλαγή των προσωπικών ρόλων και των προοπτικών των στελεχών μας, ζήτημα απολύτως σεβαστό και κατανοητό, αλλά βλέπετε και τα πρόσωπα πολύ συχνά σαρώνονται από την ιστορία.

Σοκ προκάλεσε η τεχνητή πόλωση στις εκλογές του Ιουνίου, λόγω εκλογικού συστήματος, που για πρώτη φορά στα χρονικά της μεταπολίτευσης λειτούργησε εναντίον του ΠΑΣΟΚ, ενώ είχε λειτουργήσει πάμπολλες φορές υπέρ του ΠΑΣΟΚ.

Σοκ προκαλεί η συνεχιζόμενη αντίδραση της κοινωνίας στα μέτρα, παρά τη νωπή εντολή του Ιουνίου. Η αντίδραση και στο τελευταίο πακέτο μέτρων, παρότι προεκλογικά είχαμε μιλήσει με πολύ μεγάλη ειλικρίνεια για το τι πρόκειται να γίνει και για το τι πρέπει να γίνει.

Και βέβαια, πολύ μεγάλο σοκ έχει προκαλέσει η συμμετοχή στην Κυβέρνηση συνεργασίας από τη θέση του δεύτερου και μάλιστα με απόσταση από πλευράς κοινοβουλευτικής και εκλογικής δύναμης, κυβερνητικού εταίρου. Για ορισμένους, φίλους και συντρόφους, αυτό είναι το καταλυτικό ζήτημα.

Υπάρχουν φυσικά κάποιοι που λένε ότι κακώς μετέχουμε σε αυτή την Κυβέρνηση, χωρίς να λένε στη συνέχεια ποια θα ήταν η λύση. Οι τρίτες εκλογές, το αδιέξοδο, η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τον κ. Καμμένο, η δική μας συμμετοχή ως τρίτου εταίρου σε αυτό το μπλοκ;

Υπάρχει όμως και η άλλη άποψη, η άποψη που λέει ότι αν μετείχαμε με πολιτικά ισχυρά στελέχη μας στο κυβερνητικό σχήμα, θα ήταν διαφορετική όχι η κατάσταση της παράταξης, αλλά αυτή καθεαυτή η κατάσταση της χώρας. Δε θα υπήρχε η ύφεση, δε θα υπήρχε η αμηχανία, θα είχαν επιταχυνθεί οι διαδικασίες με τους εταίρους, άρα θα είχε αναφανεί ο λόγος ύπαρξης, η raison d'etre της παράταξης, μέσα από μία ενεργότερη συμμετοχή στα αναπτυξιακά Υπουργεία.

Ξέρετε πολύ καλά ότι ο τρόπος συμμετοχής ήταν μια σταθμισμένη συλλογική απόφαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, με συνείδηση της ήττας, με συνείδηση της επιθυμίας του εκλογικού μας Σώματος και γιατί έπρεπε το ΠΑΣΟΚ να δείξει ότι μπορεί να απαλλαγεί σταδιακά από το άγχος του κυβερνητισμού και να ασχοληθεί με τη στρατηγική πολιτική της χώρας.

Από τη μια μεριά ασκείται κριτική γιατί δεν μετέχουμε ενεργότερα στην Κυβέρνηση, από την άλλη μεριά ασκείται κριτική γιατί δεν διαφοροποιούμαστε επαρκώς από τη Νέα Δημοκρατία στην εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής από την Κυβέρνηση.

Από τη μια μεριά ασκείται κριτική από πολλά οργανωμένα συμφέροντα γιατί δεν εμπιστευθήκαμε, σιωπώντας απολύτως, τους χειρισμούς στον Πρωθυπουργό και τον Υπουργό Οικονομικών και δεν αποδεχτήκαμε τα οποιαδήποτε μέτρα χειροκροτώντας με σεμνότητα. Από την άλλη ασκείται κριτική γιατί σηκώσαμε το βάρος της ψήφισης των μέτρων χωρίς μικροκομματικά παιχνίδια και προσχήματα στις πλάτες των κυβερνητικών μας εταίρων, όπως έκαναν άλλοι.

Βλέπετε πόσο αντιφατικά είναι τα πράγματα και πόσο δύσκολο είναι να κρατηθεί η παράταξη σε μια καθαρή και ευθεία γραμμή; Αυτή είναι όμως που μας επιτρέπει να κερδίσουμε στρατηγικά. Το ΠΑΣΟΚ κερδίζει στρατηγικά λόγω της καθαρής και υπεύθυνης θέσης του. Μπορεί όμως να χάνει προσωρινά, δημοσκοπικά από κακές συμπεριφορές και φυσικά λόγω της σεβαστής αντίδρασης ομάδων, κοινωνικών ομάδων που θίγονται από τα πρόσφατα μέτρα. Θα δουν όμως το συνολικό εθνικό αναπτυξιακό αποτέλεσμα και θα κρίνουν τη στιγμή που πρέπει.

Υπάρχουν συνεπώς φωνές που λένε, με καταπληκτική άνεση, πως το ΠΑΣΟΚ δεν έχει καθαρή γραμμή,  έχει πρόβλημα στρατηγικής. Θα μου επιτρέψετε να πω, έλεος. Που ήσαν όσοι το λένε αυτό την άνοιξη του 2010; Δεν άκουσαν, δεν κατάλαβαν, δεν είδαν τίποτε; Πού ήσαν όταν αγωνιζόμουν τότε να επιβάλλω τη λύση της αυξημένης πλειοψηφίας των 180 βουλευτών που θα έσωζε το ΠΑΣΟΚ από τα λάθη και τα αδιέξοδα του μοναχικού δρόμου και θα απέτρεπε τη συγκρότηση του ετερόκλητου αντιμνημονιακού μετώπου που εκφάσισε την κοινωνία;

           

Ποιος έχει διαμορφώσει την εθνική στρατηγική; Δεν την έχει διαμορφώσει το ΠΑΣΟΚ όπως είπα και προηγουμένως; Θέλετε να θυμηθούμε, γιατί πρέπει να θυμόμαστε διαρκώς και εμείς μεταξύ μας τι λέγαμε προεκλογικά;

Λέγαμε Κυβέρνηση συνεργασίας των υπεύθυνων φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων. Αυτό έγινε.

Λέγαμε πως είναι αναγκαία η παράταση της περιόδου δημοσιονομικής προσαρμογής σε εφαρμογή της σχετικής ρήτρας της σύμβασης. Αυτό έγινε, έστω με καθυστέρηση, έστω με προβλήματα, αλλά έγινε.

Λέγαμε πως χρειάζεται πολιτική λύση για την επιβεβαίωση της βιωσιμότητας του χρέους και προτείναμε συγκεκριμένους τρόπους και αυτό έγινε με τους ίδιους συγκεκριμένους τρόπους.

Λέγαμε ότι χρειάζεται μετάβαση από το μνημόνιο στο δικό μας αυτόχθονο εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης. Αυτό πρέπει να κάνουμε εμείς τώρα και η Κυβέρνηση συνολικά.

Λέγαμε ότι χρειάζεται αναθεώρηση της σύμβασης σε συμφωνία με τους εταίρους. Όχι στην ανευθυνότητα της μονομερούς καταγγελίας και του μονομερούς μορατόριουμ. Τώρα ο κ. Τσίπρας μου είπε στη Βουλή ότι όταν έλεγε μορατόριουμ εννοούσε τη συμφωνία για την επαναγορά των ομολόγων την οποία καταγγέλλει στο μεταξύ. Τέτοιες ανευθυνότητες και αντιφάσεις από το κόμμα που είναι ώριμο να κυβερνήσει.

Μετεκλογικά σε όσα σημεία δεν εισακουστήκαμε τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν με τον καλύτερο τρόπο, αλλά δεν μπορεί να αρκούμαστε στην κριτική και στην ανάδειξη των δικών μας απόψεων, πρέπει να βλέπουμε μπροστά.

Τι να πω ότι θα ήταν καλύτερο να έχει γίνει η Εθνική Ομάδα Διαπραγμάτευσης; Ναι θα ήταν καλύτερο. Ότι ήταν μαξιμαλιστική η προγραμματική συμφωνία των τριών κομμάτων μέσα σε ένα κλίμα ψευδαισθήσεων αμέσως μετά τις εκλογές; Ψευδαισθήσεων  που έτρεφαν οι άλλοι εταίροι, οι οποίοι νόμιζαν ότι μπορούσαν να πετύχουν περισσότερα και καλύτερα από όσα είχαμε πετύχει εμείς τον Φεβρουάριο.

Τι να τους λέγαμε στις 20 Ιουνίου; Το έχουν καταλάβει τώρα. Τώρα αντιλαμβάνονται πόσο δυσκολότερες ήταν οι δικές μας διαπραγματεύσεις γιατί είχαν πολύ μεγαλύτερο αντικείμενο.

Τι να τους πούμε, ότι έπρεπε να προταχθεί η πολιτική συμφωνία για τα θεμελιώδη θέματα και όχι να τρέχουμε μετά την απόφαση της ελληνικής Βουλής για τα μέτρα να διασφαλίσουμε το πολιτικό πλαίσιο που πρέπει να υπάρχει; Ήταν αδικαιολόγητη η επιμονή μας να επιταχυνθούν οι συζητήσεις με την τρόικα που έπαιζε τεχνητή καθυστέρηση για να φτάσει η χώρα στο αμήν;

Ποιος δεν έχει καθαρή στρατηγική; Το ΠΑΣΟΚ που διαμόρφωσε και εγγυάται την εθνική στρατηγική χάρη στην οποία η χώρα έχει σταθεί όρθια; Χάρη στην οποία υπάρχει Κυβέρνηση; Χάρη στην οποία έχουμε και μπορούμε να εξειδικεύσουμε μια νέα αφετηρία;

Στρατηγική, φίλες και φίλοι, δεν είναι η επιθυμία πολιτικής, αξιακής και οργανωτικής ταύτισης με τη δεξιά στο όνομα της Ευρώπης. Στρατηγική δεν είναι να θέλεις να γίνεις θλιβερή ουρά του ΣΥΡΙΖΑ. Στρατηγική δεν είναι να νομίζεις ότι όλα εξαρτώνται στη χώρα από το αν δύο, τρία συγκεκριμένα σοβαρά πρόσωπα παίζουν ή δεν παίζουν κεντρικό κυβερνητικό ρόλο.

Στρατηγική σημαίνει αίσθηση του ιστορικού χρόνου, υπομονή και επιμονή. Στα κόμματα επιπλέον χρειάζεται και κάτι άλλο. Χρειάζεται συλλογικότητα και η ευρύτερη δυνατή συναίνεση. Και στο επίπεδο του Συνεδρίου και στο επίπεδο των οργανώσεων και στο επίπεδο της ΚΟΕΣ και πρωτίστως στο επίπεδο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας.

Ήταν εξαιρετικά λυπηρό για μένα το ότι αναγκάστηκα να θέσω εκτός Κοινοβουλευτικής Ομάδας σημαντικά κοινοβουλευτικά μας στελέχη, ιστορικά στελέχη ή στελέχη που επανήλθαν στους συνδυασμούς μας τον Μάιο ζητώντας στην πραγματικότητα συγνώμη, γιατί είχαν διαφοροποιηθεί τον Φεβρουάριο.

Φίλες και φίλοι, εδώ και μήνες κάποιοι έχουν επιχειρήσει να επιβάλλουν στο ΠΑΣΟΚ μια ιδιότυπη εσωτερική εξορία. Να καταστήσουν το ΠΑΣΟΚ τον αποδιοπομπαίο τράγο της μεταπολίτευσης. Αλλά πίσω από τον ένα τράγο του ΠΑΣΟΚ ακολουθούν οι τράγοι των άλλων κομμάτων οι τράγοι των δημοκρατικών και κοινοβουλευτικών θεσμών και τελικά φτάνουμε να γίνει όλη η χώρα ένα κοπάδι αποδιοπομπαίων τράγων.

Είναι έκδηλη η εχθρότητα ορισμένων επικοινωνιακών κέντρων και απόκεντρων, ορισμένων ισχυρών επιχειρηματικών  κύκλων.  Είναι προφανής η επένδυση που γίνεται τους τελευταίους μήνες στους «ισχυρούς», όπως είναι η Νέα Δημοκρατία κατά την εκτίμησή τους ή τους «συμπαθείς» όπως είναι η ΔΗΜΑΡ. της νέας περιόδου.

Είναι έκδηλη η προσπάθεια προσέγγισης προς τον ΣΥΡΙΖΑ η οποία πολλές φορές γίνεται με γλοιώδεις  τρόπους. Είναι προφανές ότι κάποιοι επιβάλλουν την αγνόηση, την υποτίμηση και τη διαστρέβλωση των προτάσεών μας. Ασεβούν συνεχώς απέναντι στη διαδρομή, την προσφορά τον αγώνα και την αγωνία της παράταξης, απέναντι στον αγώνα και την αγωνία της ηρωικής Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Βουλής του 2009 - 2012 που είναι σύσσωμη εδώ ως τμήμα της Κεντρικής Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου.

Το «κόμμα της δραχμής», το οριζόντιο, το παρασκηνιακό ενοχλήθηκε που η χώρα στάθηκε όρθια και έθεσε στο στόχαστρό της το ΠΑΣΟΚ, γιατί του αναγνωρίζει πριν του καταλογίσει το επίτευγμα αυτό. Και ξέρουμε ποια είναι τα μέτωπα.

Η ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών, οι ιδιωτικοποιήσεις, ο αναδασμός των επιχειρηματικών συμφερόντων λόγω κρίσης. Το «κόμμα της δραχμής» το έχουμε πει, είναι αυτοί που χρωστάνε πολλά μέσα και έχουν βγάλει πολλά έξω. Στέλνω από εδώ στο όνομά σας, μήνυμα σε όλους, το ΠΑΣΟΚ θα είναι απαράβατα ο εγγυητής του γενικού συμφέροντος σε όλα τα θέματα.

Άλλωστε πέντε μήνες μετά το στήσιμο του μετεκλογικού σκηνικού και τον μετασχηματισμό της Κυβέρνησης, γίνεται με καθυστέρηση αντιληπτή η σημασία των προτάσεών μας, για όλα αυτά που είπα προηγουμένως. Γίνεται αντιληπτό το μέγεθος της διαπραγμάτευσης που οδήγησε στη συμφωνία και το κεκτημένο του Φεβρουαρίου, που το ζητάμε ξανά πίσω. Γίνεται αντιληπτό το μεγάλο λάθος της σύμπτυξης του αρχικού ετερόκλητου αντιμνημονιακού μετώπου.

Όσοι έχουν αναλάβει εργολαβικά την επιχείρηση διάλυσης του ΠΑΣΟΚ, βλέποντας την υπεύθυνη και καταλυτική στάση μας, είναι αμήχανοι. Το ίδιο αμήχανοι υπήρξαν για λίγες μόνο μέρες και οι υπεργολάβοι της εσωτερικής υπονόμευσης, που προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ, δεν είναι πλέον ΠΑΣΟΚ, δεν μετέχουν στις διαδικασίες, ούτε έχουν το θάρρος να δηλώσουν ΠΑΣΟΚ, αλλά ασχολούνται μόνο με το ΠΑΣΟΚ από το πρωί μέχρι το βράδυ.

Γρήγορα επανήλθαν φυσικά στο έργο τους. Υπάρχουν τέσσερα πέντε πρόσωπα, αυτής της κατηγορίας, τετιμημένα του παρελθόντος, κηπουροί και αλεξιπτωτιστές, που τους τελευταίους πολλούς μήνες δεν έχουν πει ποτέ τίποτα το θετικό για το ΠΑΣΟΚ, είναι ένας κινούμενος υπαινιγμός, κάθε παρουσία τους προνομιακή, με άνεση χρόνου και χώρου, στα μέσα ενημέρωσης, είναι ένα πρόβλημα για το ΠΑΣΟΚ.

Βρέξει χιονίσει, ό,τι και να συμβαίνει, ό,τι και να απασχολεί τον πολίτη, ό,τι υπεύθυνο και σοβαρό και να έχουμε πει και να έχουμε κάνει. Υπονομεύουν λοιπόν την παράταξη και στη συνέχεια ολοφύρονται για την προβληματική κατάσταση στην παράταξη στην οποία θεωρούν ότι ανήκουν. Είναι οι μητροκτόνοι που ζητούν την επιείκεια του δικαστηρίου, επειδή είναι ορφανοί.

Εμείς, εσείς είστε η παράταξη και κανείς δεν μπορεί να σας απαξιώνει ή να σας χρησιμοποιεί ως πρόσχημα για τη μικρή προσωπική του στρατηγική.

Η εννιάμηνη εκκρεμότητα της χώρας επηρέασε, φίλες και φίλοι, τις εξελίξεις και σε σχέση με την ανασυγκρότηση της παράταξης. Η κανονική σειρά των διαδικασιών ανετράπη εκ των πραγμάτων.

Ξεκινήσαμε με την εκλογή του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ στις 18 Μαρτίου, και θα έπρεπε να πάμε αμέσως στο συνέδριο. Παρενεβλήθησαν οι διπλές εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου, η Κυβέρνηση συνεργασίας και τα νέα διλήμματα, η πεντάμηνη παρατεταμένη δύσκολη διαπραγμάτευση, η δοκιμασία των μέτρων, ξαναγυρίζουμε στην υποχρέωση να οργανώσουμε το συντακτικό συνέδριο.

Βεβαίως, στο ενδιάμεσο, τους πέντε αυτούς μήνες, τίποτα δε στάθηκε ικανό να ανακόψει ορισμένα εσωτερικά φθοροποιά φαινόμενα. Ούτε η εναρκτήρια συνδιάσκεψη της 6^ης Ιουλίου, που ήταν ιδιαίτερα επιτυχημένη, ούτε η επετειακή εκδήλωση συσπείρωσης της 3^ης του Σεπτέμβρη, που ήταν ακόμη πιο επιτυχημένη. Αλλά ούτε και η κατάληξη της διαπραγμάτευσης, η απόφαση του Eurogroup, η ανάδειξη του καταλυτικού και εγγυητικού ρόλου του ΠΑΣΟΚ για τη σταθερότητα της Κυβέρνησης και της χώρας.

Φίλες και φίλοι, η κατάσταση της παράταξης είναι καθοριστική για την κατάσταση της χώρας. Η προοπτική της παράταξης είναι καθοριστική για την προοπτική της χώρας και το αντίστροφο, η προοπτική της χώρας είναι καθοριστική για την προοπτική της παράταξης. Αρκεί εμείς οι ίδιοι να μην υποτιμούμε την παράταξη και τους εαυτούς μας με μικρότητες και συνεχείς νευρικότητες.

Προχωρούμε προς το Συντακτικό μας Συνέδριο το Φεβρουάριο. Ένα συνέδριο αυθεντικό, αντιπροσωπευτικό, ουσιαστικό, όχι σε μια φιέστα επικύρωσης ειλημμένων αποφάσεων. Το Φεβρουάριο. Δεν μπορούμε να αναβάλλουμε το χρονοδιάγραμμα αυτό, δεν μπορούμε να παρατείνουμε την εσωκομματική αβεβαιότητα, πρέπει να ολοκληρώσουμε την οργανωτική φυσιογνωμία και τη διάρθρωση της παράταξης, με εκλεγμένα όργανα.

Δεν έχω καμία διάθεση να διορίζω προσωρινά όργανα, χρειαζόμαστε και χρειάζομαι αιρετά όργανα, με εσωκομματική δημοκρατική νομιμοποίηση. Είναι αδικαιολόγητη και βλαπτική κάθε περαιτέρω αναμονή τώρα που έχουμε μια νέα αφετηρία για τη χώρα.

Το συνέδριο του Φεβρουαρίου, το Συντακτικό Συνέδριο της παράταξης, είναι συνέδριο της παράταξης, είναι κομματικό, παραταξιακό. Δεν είναι «μονοκομματικό», ούτε κλειστό. Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να επισημοποιήσει τη νέα αξιακή και πολιτική του ταυτότητα, πρέπει να θεσμοποιηθεί, να γίνει ένα θεσμικό, ευρωπαϊκό, δημοκρατικό, συλλογικό, σύγχρονο κόμμα. Ανοικτό, αποπροσωποποιημένο, αποκεντρωμένο, μάχιμο, πολιτικό κατ' ουσίαν, σκεπτόμενο, διαρθρωμένο, δικτυωμένο μέσα στην κοινωνία.

Σεβόμαστε απολύτως όλους εκείνους που κινούνται στον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς, στον ευρύτερο χώρο των σοσιαλδημοκρατικών αξιών. Σεβόμαστε κάθε κίνηση, κάθε πρόσωπο, κάθε ομάδα ανεξαρτήτως μεγέθους. Βεβαίως το ΠΑΣΟΚ είναι ένα κόμμα με παράδοση, ένα κόμμα που ψηφίστηκε από τον ελληνικό λαό, ένα κόμμα με κρίσιμη κοινοβουλευτική παρουσία για την αντοχή της Κυβέρνησης και της χώρας.

Είμαστε όμως έτοιμοι για ισότιμο και απροκατάληπτο διάλογο, για συμμετοχή με όλους, κινήσεις, πρόσωπα, κόμματα, σε φόρουμ διαλόγου επί της ουσίας. Και πρέπει να σας πω εδώ ότι κάνουμε και θα κάνουμε πως δεν αντιλαμβανόμαστε μερικές, όχι πολλές, αλλά υπαρκτές, εκδηλώσεις αλαζονείας προσώπων ή μικρών πολύ μικρών ομάδων, που δεν αντιλαμβάνονται τη διαφορά ανάμεσα σε αυτούς και ένα κόμμα όπως το ΠΑΣΟΚ, αλλά δεν έχει σημασία, όλοι μαζί. Και φυσικά είναι διαρκής η πρόσκλησή μας προς τη ΔΗΜΑΡ για συμπόρευση.

Επαναλαμβάνω για μια ακόμη φορά την πρόσκληση συμμετοχής και συστράτευσης προς όλους, με έναν και μόνο αυτονόητο όρο, να πιστεύουν στην παράταξη, να μην την πολέμησαν εκλογικά ή κοινοβουλευτικά, να μην αποφεύγουν να δηλώσουν την κομματική τους ταυτότητα γιατί ντρέπονται γι΄ αυτήν. Το ΠΑΣΟΚ δεν έχει κανένα λόγο να εμφανίζεται και να δρα ως ένα ενοχικό κόμμα.

Η προσπάθειά μας για διάλογο, για συμπόρευση, για ενότητα, δεν τελειώνει με το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ. Το συνέδριο σταθεροποιεί και ενισχύει το ΠΑΣΟΚ, τον ευρύτερο χώρο και την Κυβέρνηση και μας επιτρέπει να αναλάβουμε ακόμη πιο δυναμικές ενωτικές και συνθετικές πρωτοβουλίες.

Το συνέδριο είναι η ευκαιρία που χρειαζόμαστε, για να αποσαφηνίσουμε και να διακηρύξουμε την ιδεολογική, αξιακή και πολιτική φυσιογνωμία της παράταξης.

Το έκανα στις ομιλίες μου, στην εναρκτήρια συνδιάσκεψη τον Ιούλιο και στην επετειακή εκδήλωση της 3^ης του Σεπτέμβρη. Στην πραγματικότητα τα έχουμε πει όλα, είμαστε έτοιμοι να εξειδικεύσουμε αυτές τις αξιακές και ιδεολογικές αναφορές. Διαθέτουμε μέσα στην ψυχή μας την ιστορική μνήμη της παράταξης, μνήμη προσώπων, μνήμη καταστάσεων, μνήμη ρήξεων, μνήμη προκλήσεων και μνήμη λαθών.

Είμαστε οι εκφραστές της δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης, αλλά αυτό πρέπει να το αποδεικνύουμε πάντα, γιατί αυτό είναι μια σχέση με το λαό, που πρέπει να διατηρείται ενεργή. Είμαστε οι εκφραστές της Κεντροαριστεράς, είμαστε οι εκφραστές του εθνικού κοινωνικού και πολιτικού ριζοσπαστισμού, πράγματα για τα οποία μίλησα αναλυτικά στην εκδήλωση της 3^ης του Σεπτέμβρη.

Αλλά το ΠΑΣΟΚ είναι λαϊκό, όχι λαϊκιστικό, είναι πατριωτικό όχι εθνοκαπηλικό κι έχει δώσει νέο επίκαιρο περιεχόμενο στις 7 ακτίνες του συμβόλου του για τις οποίες μίλησα το Σεπτέμβριο: Εθνική κυριαρχία και ανεξαρτησία, δημοκρατία και πολιτική συμμετοχή, δικαιώματα και κράτος δικαίου, κοινωνική δικαιοσύνη αλληλεγγύη και συνοχή, οικολογική ευαισθησία και αειφορία, ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, ανάπτυξη στη βάση ενός νέου εθνικού παραγωγικού μοντέλου.

Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να είναι πάντα δύναμη ευθύνης. Τίποτα φυσικά δεν είναι αυτονόητο δεδομένο και εύκολο, γιατί έχουμε απέναντί μας το φαινόμενο στο οποίο συχνά αναφερόμαστε, τον εκφασισμό που είναι άλλο από τον νεοναζισμό και τον φασισμό. Είναι η προδιάθεση, είναι το ολισθηρό πεδίο των μεσαίων στρωμάτων, που συγκροτείται από τη συνομωσιολογία, τη δημαγωγία, την απλούστευση, την απελπισία, τον αγώνα οπισθοφυλακών συντηρητικού χαρακτήρα.

Εμείς απευθυνόμαστε λοιπόν στις δημιουργικές προοδευτικές δυνάμεις της ελληνικής κοινωνίας, σε όλες τις γενιές, στους νέους και τη νέα γενιά, αλλά και τη νέα γενιά των αγώνων και των ιδεών που δεν είναι αναγκαστικά βιολογικά νέα, αλλά είναι αγωνιστικά και διανοητικά και συναισθηματικά νέα.

Είναι ανοιχτό και επιτακτικό το ερώτημα «τι είναι προοδευτικό και τι είναι συντηρητικό» πλέον και χρειάζεται μια θαρραλέα τοποθέτηση. Προοδευτικό, φίλες και φίλοι, είναι ό,τι κάνει τώρα την Ελλάδα μια κανονική, στέρεη χώρα. Όλα τα άλλα είναι επικίνδυνα συντηρητικά. Άρα χρειαζόμαστε έναν νέο κοινωνικό συνασπισμό, μια μεταρρυθμιστική πανστρατιά προκειμένου να προβάλλουμε το αίτημα για μια κανονική χώρα που είναι ΤΟ προοδευτικό αίτημα.

Και βεβαίως, η δική μας συζήτηση για τη φυσιογνωμία μας, συνδέεται με την ευρύτερη συζήτηση στο χώρο των ευρωπαϊκών, σοσιαλιστικών, σοσιαλδημοκρατικών, εργατικών και δημοκρατικών κομμάτων, με τα διλήμματα και τις αγωνίες των ευρωπαίων σοσιαλιστών και δημοκρατών, γιατί πρέπει όλοι οι ευρωπαίοι δημοκράτες και σοσιαλιστές να επαναπροσδιορίσουμε τα αμφισβητούμενα ευρωπαϊκά αυτονόητα.

Δεν υπάρχουν πλέον τα ευρωπαϊκά αυτονόητα, γιατί έχουν κατισχύσει συσχετισμοί όχι ιδεολογικοπολιτικοί αλλά εθνικοί, συσχετισμοί κρατών και όχι συσχετισμοί κομμάτων και παρατάξεων. Η δε σύγκρουση, το επαναλαμβάνω, ανάμεσα στην ορθολογική και την ανορθολογική Ευρώπη, είναι καθημερινή και αδυσώπητη.

Θα ξέρετε βεβαίως ότι υπάρχει -ειδικά για τους κρητικούς αυτό έχει σημασία- ο γοητευτικός μύθος της αρπαγής της Ευρώπης από το Δία. Τώρα υπάρχει μια άλλη αρπαγή της Ευρώπης, ιδεολογική, αξιακή, κοινωνική.

Το ευρωπαϊκό κοινωνικό κράτος δεν είναι καθόλου αυτονόητο, πρέπει να διεκδικήσουμε και πάλι τη συγκρότησή του. Αυτό αφορά το ασφαλιστικό σύστημα, τις εργασιακές σχέσεις, την ασφάλιση ανεργίας και μακάρι να σταματούσαμε στην αρπαγή του ευρωπαϊκού κοινωνικού κράτους. Αυτό ισχύει για τη δημοκρατία πλέον, για τα δικαιώματα, για την ποιότητα, για την ανεκτικότητα, την πολυφωνία, τον πολιτικό θεσμικό και κοινωνικό πλουραλισμό.

Η δημοσιονομική ισορροπία της Ευρώπης θέτει τους πάντες μπροστά στην υποχρέωση να ξανασκεφτούν με άλλους όρους και αυτό ισχύει και για μας, τους Ευρωπαίους δημοκράτες και σοσιαλιστές, για εμάς το ΠΑΣΟΚ. Τι μπορεί να σημαίνει τώρα Δημοσιονομικό Σύμφωνο, ακόμη και Δημοσιονομικό, Αναπτυξιακό και Κοινωνικό Σύμφωνο;

Πώς μπορεί στόχος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να είναι μόνον η σταθερότητα των τιμών; Πως μπορεί η Ευρώπη να κατακτήσει ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο, που διασφαλίζει την ανταγωνιστικότητά της και δεν καταρρακώνει το επίπεδο ζωής; Τι μπορεί να σημαίνει απασχόληση, όταν σε πολλές χώρες της Ευρώπης έχεις επίπεδα ανεργίας που ξεπερνούν το 20% στο γενικό πληθυσμό και το 50% στις νέες ηλικίες 18 με 24;

Οι οικονομικοί εθνικισμοί μέσα στην Ευρώπη, οι προκυκλικές πολιτικές που επιβάλλονται με βίαιο τρόπο στις αδύναμες χώρες, οι διαρθρωτικές ανισότητες που έχουν αναδειχθεί και αφορούν την κατανομή των πλεονασμάτων, την ανυπαρξία κοινοτικού προϋπολογισμού, την αδυναμία να συγκροτηθεί ένα σοβαρό πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, είναι ζητήματα που πρέπει να μας απασχολήσουν σοβαρά, καθορίζουν τη μοίρα μας ακόμη κι όταν υποδυόμαστε πως δεν μας αφορούν.

Πρέπει να ξεπεράσουμε πολύ ισχυρούς χρηματοοικονομικούς φραγμούς, να δούμε τι σημαίνει τραπεζική ένωση, πρέπει να δούμε αν μπορεί να επιβιώσει η Ευρώπη χωρίς να υπάρχουν θεσμοί παγκόσμιας οικονομικής διακυβέρνησης μέσα στον ασύμμετρο πόλεμο ανάμεσα σε κράτη και διεθνείς οργανισμούς από τη μια μεριά και τις αρρύθμιστες οντότητες της αγοράς που κερδοσκοπούν από την άλλη μεριά.

Δε χρειαζόμαστε μόνον εμείς ως ΠΑΣΟΚ, αλλά όλοι οι Ευρωπαίοι σοσιαλιστές και δημοκράτες, μια νέα αφήγηση και είναι δύσκολο αυτή να παρουσιαστεί ακόμη και ενόψει των ευρωεκλογών του 2014. Το μέλλον των σοσιαλιστικών εργατικών σοσιαλδημοκρατικών και δημοκρατικών κομμάτων στην Ευρώπη κρίνεται καλώς ή κακώς στους εθνικούς εκλογικούς κύκλους, ανάλογα με την εξέλιξη των δημοσιονομικών και μακροοικονομικών μεγεθών σε κάθε χώρα.

Η επιτυχία της εθνικής στρατηγικής, η εθνική ανάκαμψη, είναι αυτή που θα επιτρέψει και στο ΠΑΣΟΚ να πει πιο δυνατά, πιο πειστικά, φερέγγυα τον ιδεολογικό και αξιακό του λόγο, όχι μόνον τον πολιτικό και προγραμματικό του λόγο.

Φίλες και φίλοι, η Κεντρική Οργανωτική Επιτροπή του Συνεδρίου είναι το ένα σκέλος, ο ένας πυλώνας της Εθνικής Οργανωτικής Επιτροπής. Ο άλλος πυλώνας είναι οι Νομαρχιακές Οργανωτικές Επιτροπές Συνεδρίου, που σε κάθε περιφέρεια συναπαρτίζουν την Περιφερειακή Οργανωτική Επιτροπή και είναι οι Περιφερειακές και Νομαρχιακές μας Επιτροπές που θα ορίσουν σε κάθε δημοτική οργάνωση την Δημοτική Οργανωτική Επιτροπή Συνεδρίου.

Έτσι το ΠΑΣΟΚ, μέσα στις επόμενες μέρες, μέχρι την Τετάρτη, θα αποκτήσει την πλήρη προσυνεδριακή οργανωτική του δομή, η δε Γραμματεία της Κεντρικής Οργανωτικής Επιτροπής αποτελείται από σύσσωμη την Κοινοβουλευτική Ομάδα, την Πολιτική και Οργανωτική Γραμματεία, με τις αναγκαίες συμπληρώσεις, ώστε κανείς να μην αποκλειστεί από αυτούς που συμβολίζουν κάτι ουσιαστικό για την παράταξη και τη σχέση μας με την κοινωνία. Την έχω απευθύνει και ξαναπευθύνει και θα την απευθύνω πάντα την πρόσκληση αυτή.

Η Κεντρική Οργανωτική Επιτροπή, εσείς δηλαδή, με βάση τις δηλώσεις προτίμησής σας, θα κατανεμηθείτε στις ομάδες δουλειάς για τα βασικά προσυνεδριακά κείμενα, για το καταστατικό, για την ιδεολογική διακήρυξη, για το εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης, για τις πολιτικές θέσεις.

Ενεργοποιούνται έτσι όλες μας οι Οργανώσεις, με βάση το μητρώο της 18ης Μαρτίου. Ώστε να προχωρήσουμε αμέσως στον ηλεκτρονικό διάλογο και στον πραγματικό διάλογο με τους πολίτες, πρόσωπο με πρόσωπο, να μπορέσουμε να προχωρήσουμε σε μια γνήσια εκλογή συνέδρων, ώστε να μην είναι το συνέδριό μας ένα συνέδριο αριστίνδην μελών και επισήμων.

Στις εβδομάδες που ακολουθούν μέχρι το συνέδριο, θα αναλάβουμε μια σειρά από προσυνεδριακές πρωτοβουλίες που δεν είναι μόνο οργανωτικές, είναι ταυτόχρονα και πολιτικές και προγραμματικές, αρχίζοντας από τα δύο θεμελιώδη.

Την ανάγκη να επικαιροποιηθεί το πρόγραμμα κυβερνητικής συνεργασίας των τριών κομμάτων και την ανάγκη να συμφωνηθούν ολοκληρωμένοι κανόνες λειτουργίας της Κυβέρνησης και της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, χωρίς αιφνιδιασμούς, χωρίς προχειρότητες, με ανάδειξη του ρόλου της Βουλής και με σεβασμό στα κόμματα και τις Κοινοβουλευτικές Ομάδες των κομμάτων της συνεργασίας.

Η μείζων πρωτοβουλία μας είναι να παρουσιάσουμε και προσυνεδριακά το σχέδιο για την ανασυγκρότηση του τόπου, το Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης. Ήδη λειτουργεί πολυμελής ομάδα νέων επιστημόνων που θα υποστηριχθεί και από το Επιστημονικό Συμβούλιο του ΙΣΤΑΜΕ και από την αντίστοιχη ομάδα δουλειάς της Κεντρικής Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου.

Τις εβδομάδες αυτές θα αναδείξουμε και στη  Βουλή τις προτάσεις νόμων που έχει καταθέσει ή καταθέτει η Κοινοβουλευτική μας Ομάδα, για το Ταμείο Αλληλεγγύης Γενεών, τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, τους ανασφάλιστους.

Την εβδομάδα αυτή, τις επόμενες μέρες, η αντιπροσωπεία του ΠΑΣΟΚ στο διάλογο για το φορολογικό θα καταθέσει και θα παλέψει τις προτάσεις για ένα εθνικό φορολογικό σύστημα όπως το είχαμε προσχεδιάσει με τα προγεφυρώματά του, με αξιοποίηση των υφισταμένων ρυθμίσεων που πρέπει να ενεργοποιηθούν.

Η εκδήλωσή μας τον Σεπτέμβρη στην Έκθεση Θεσσαλονίκης για τις καινοτόμες νεανικές επιχειρήσεις είναι ο πυρήνας μιας εκστρατείας που θα κάνουμε σε όλες τις περιφέρειες της χώρας για τη νεανική καινοτομική επιχειρηματικότητα ως υπόδειγμα παρέμβασης στο νέο εθνικό παραγωγικό μοντέλο.

Οι σοσιαλιστές του Νότου, που θα βρεθούμε στις 14 Δεκεμβρίου στη Ρώμη, με πρότασή μου θα προετοιμάσουμε μια μεγάλη σύναξη εδώ στην Ελλάδα πριν το Συνέδριό μας για να συζητήσουμε ακριβώς για τα μεγάλα διλήμματα και τις μεγάλες αγωνίες των Ευρωπαίων σοσιαλιστών και δημοκρατών από τη νότια οπτική γωνία.

Παίρνουμε και τρεις μεγάλες πολύ σημαντικές κατά τη γνώμη μου θεσμικές πρωτοβουλίες. Η πρώτη αφορά το εκλογικό σύστημα που είναι το κορυφαίο θεσμικό και πολιτικό πρόβλημα της χώρας. Πρέπει να είμαστε απολύτως ανοικτοί σε ιδέες, προτάσεις και μεταρρυθμίσεις που απαλλάσσουν τη χώρα από τα βάρη αυτής της λογικής που λειτούργησε εκβιαστικά τον Ιούνιο. Και βέβαια μας απαλλάσσουν και από τη φθορά ενδοκομματικών και προσωπικών συγκρούσεων που πολλές φορές ενθαρρύνονται από το εκλογικό σύστημα.

Το 2013 η χώρα μπορεί να ξανασυζητήσει ανοικτά για αναθεώρηση του Συντάγματος και εδώ πρέπει οι προτάσεις μας, όπως το έχω πει κατ΄ επανάληψη, να είναι ριζοσπαστικές συντακτικού χαρακτήρα αν θέλουμε να οργανώσουμε τη μετα-μεταπολίτευση με δική μας πρωτοβουλία.

Και βέβαια το πιο συγκεκριμένο, το πιο άμεσο η πρωτοβουλία που θα παρουσιάσουμε τη Δευτέρα κατά της ρατσιστικής, κοινωνικής, ξενοφοβικής βίας κατά του νεοναζισμού, η πρωτοβουλία που αναδεικνύει τη ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ ως αντισυνταγματικό κόμμα.

Φίλες και φίλοι, συντρόφισσες και σύντροφοι, σας καλώ όλες και όλους να μπείτε μπροστά στη μεγάλη οργανωτική, πολιτική και αξιακή προσπάθεια για την ανασυγκρότηση της παράταξης.

Σας καλώ να μπείτε μπροστά στην προσπάθεια για την προετοιμασία ενός ουσιαστικού αυθεντικού, συντακτικού Συνεδρίου της παράταξης. Για να ξαναπιάσουμε το νήμα της ιστορίας στο όνομα των ιδεών, στο όνομα των όσων κάναμε και κυρίως στο όνομα όσων θα κάνουμε για την πατρίδα μας.

Σας ευχαριστώ πολύ. 

---

ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

 ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ
ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
(Απομαγνητοφωνημένο κείμενο)

Φίλες και φίλοι, σας ευχαριστώ πραγματικά για την παρουσία σας και για τον πολιτικό σας λόγο. Θεωρώ ότι αυτή η 1^η Συνεδρίαση της Κεντρικής Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου είναι ενθαρρυντική και ευοίωνη, είναι η καλύτερη δυνατή επίσημη έναρξη της προσυνεδριακής διαδικασίας που θα μας οδηγήσει το Φεβρουάριο στο Συντακτικό μας Συνέδριο.

Πιο κρίσιμη και από τις επιμέρους τοποθετήσεις ήταν αυτή καθεαυτή η πράξη της συμμετοχής σας. Η φυσική σας παρουσία, η δύναμη που εκπέμπετε με το πρόσωπό σας και ο λόγος όσων μίλησαν εκ μέρους και όσων δεν μίλησαν, δείχνουν ότι είναι ανθεκτικό το στελεχικό μας δυναμικό. Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό, γιατί όταν έχεις ένα ανθεκτικό στελεχικό δυναμικό, μπορείς να βρεις και την ανθεκτική κοινωνική σου βάση.

Όλες και όλοι είδα ότι έχετε βαθιά αίσθηση των δυσκολιών της πατρίδας και της παράταξης, αλλά και της προοπτικής που έχει η πατρίδα και άρα η παράταξη. Όλες και όλοι δείξατε μία διάθεση αντίδρασης απέναντι στο αδιέξοδο από το οποίο κινδυνεύει η ελληνική κοινωνία κι έχετε επίσης όλοι τη διάθεση να αντιδράσετε, να αντιδράσουμε, απέναντι στην αδικία, την ιστορική και ηθική αδικία που συντελείται σε βάρος της παράταξής μας.

Έχετε όλες και όλοι σας έντονη συνείδηση παραταξιακής και εθνικής ευθύνης. Άρα χαίρομαι γιατί συμφωνήσαμε πως βαδίζουμε οργανωμένα, συστηματικά, υπεύθυνα, προς το Συντακτικό Συνέδριο του Φεβρουαρίου, χωρίς αναβολές και αμηχανίες, χωρίς επιφυλάξεις για το αν το ΠΑΣΟΚ δικαιούται να οργανώσει αυτό το συνέδριο. Ως 1^ο Συνέδριο της νέας εποχής και όχι ως τελευταίο συνέδριο του κόμματος, πάμε για το 1^ο Συνέδριο της νέας εποχής της παράταξης.

Όσοι παρακολουθούν και δεν αναφέρομαι σε σας που σίγουρα παρακολουθείτε, αλλά στην κοινή γνώμη, τις τοποθετήσεις μας και τις προσωπικές μου ομιλίες στη Βουλή, στα κομματικά όργανα, στα μέσα ενημέρωσης, ξέρετε ότι όχι μόνο σήμερα, αλλά σε κάθε ευκαιρία θέτουμε τις διαχωριστικές γραμμές, ξεκινώντας από το πιο απλό και αυτονόητο, τον προσδιορισμό του λεγόμενου «συνταγματικού τόξου», που σε άλλες χώρες, σε άλλες ευρωπαϊκές δημοκρατίες, είναι κάτι το αυτονόητο.

Εμείς είχαμε λησμονήσει τι σημαίνει να προσδιορίζεις το συνταγματικό τόξο των πολιτικών δυνάμεων. Η Χρυσή Αυγή είναι εκτός του συνταγματικού φάσματος της χώρας, είναι αντισυνταγματική οντότητα. Τη δευτέρα θα παρουσιάσουμε τις πρωτοβουλίες μας σε ειδική συνέντευξη τύπου και καλώ όλα τα άλλα πολιτικά κόμματα που εκπροσωπούνται στη Βουλή των Ελλήνων να συσπειρωθούμε ως κόμματα του συνταγματικού τόξου, εναντίον του αντισυνταγματικού μορφώματος της Χρυσής Αυγής.

Έχω πει κατ΄ επανάληψη, το είπα και σήμερα, ότι στους κόλπους μιας Κυβέρνησης εθνικής ανάγκης, συνεργαζόμαστε καλόπιστα και δημιουργικά με τη Νέα Δημοκρατία, που είναι μία φιλοευρωπαϊκή δύναμη. Και τώρα μετά τις εκλογές είναι και μία υπεύθυνη δύναμη, γιατί έχει υιοθετήσει με καθυστέρηση τις στρατηγικές μας επιλογές.

Αλλά δεν ταυτιζόμαστε. Είναι πολλά που χωρίζουν τα ευρωπαϊκά σοσιαλιστικά δημοκρατικά κόμματα από τα συντηρητικά και χριστιανοδημοκρατικά κόμματα της Ευρώπης. Είναι πολλά που χωρίζουν το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα και την Κοινοβουλευτική Ομάδα των Ευρωπαίων Δημοκρατών και Σοσιαλιστών, από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα.

Πολλές φορές στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι πιο ευανάγνωστες οι διαφορές αυτές, γιατί έχουν εντονότερα αξιακό περιεχόμενο. Αυτό αφορά την αντίληψή μας για το μοντέλο ανάπτυξης, για την αναδιανομή και σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αφορούν το φορολογικό σύστημα, το κοινωνικό κράτος, τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, την πολυφωνία, τον πλουραλισμό, την ποιότητα, τη συνείδηση της ιστορίας, την αισθητική που έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία. Η πολιτική αισθητική έχει τεράστια σημασία, υπαγορεύει συμπεριφορές, δεν είναι κάτι αόριστο, δεν είναι αέρας.

 Οριοθετήσαμε νομίζω με τον πιο καθαρό και σαφή τρόπο τη δική μας θέση, τη δική μας θέαση της ιστορίας και της κοινωνίας, σε σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ. Το μεγάλο πρόβλημα είναι η σχέση του ΣΥΡΙΖΑ με το δικό μας παραδοσιακό κοινωνικό ακροατήριο. Ούτε τους βρήκε ο ΣΥΡΙΖΑ, ούτε τους έπεισε εκλογικά. Ο ΣΥΡΙΖΑ τελευταία στιγμή χρησιμοποιήθηκε ως όχημα για να εκφραστεί εκλογικά μία απορριπτική επιλογή, μία αρνητικού χαρακτήρα επιλογή σε σχέση με το ΠΑΣΟΚ.

Είχαν φλερτάρει τα στρώματα αυτά με την ιδέα να χρησιμοποιηθεί ως όχημα η ΔΗΜΑΡ και εάν σκεφθούμε τα πράγματα ψύχραιμα και διορατικά θα δούμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ που προσπαθεί τώρα να μετασχηματιστεί σε ενιαίο κόμμα και να αποκτήσει ταυτότητα, μέσα από τις αντιφάσεις των συνιστωσών του, σε πάρα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα έχασε τη δυναμική του, έπαψε να είναι της μόδας.

Γιατί δυστυχώς όπως τους έχω πει το trendy πολιτικό φαινόμενο, το φαινόμενο της μόδας είναι δυστυχώς για την ελληνική κοινωνία και τη δημοκρατία μας η Χρυσή Αυγή και η στρατηγική της μετωπικής εκλογικής εφόδου, της εξ εφόδου κατάληψης της εξουσίας του Ιουνίου, δεν επανέρχεται ως momentum, γιατί αυτό κατασκευάστηκε από το εκλογικό σύστημα και από αυτούς που ήθελαν να στήσουν τον τεχνητό διπολισμό.

                        Γιατί η βαθιά κρίση του πολιτικού συστήματος αποτυπώθηκε στα εκλογικά ποσοστά του Μαΐου, με μια Νέα Δημοκρατία  που διεκδικούσε την αυτοδυναμία έχοντας μείνει έξω από τη φθορά της διακυβέρνησης με 18%, τον ανερχόμενο ΣΥΡΙΖΑ που υιοθέτησαν τα δικά μας φιλικά κοινωνικά στρώματα, τα εθισμένα στη δική μας παλιά πολιτική που έφτασε στο 16,5% και σε ένα ΠΑΣΟΚ με 13,5% 5μονάδες διαφορά χώριζε το πρώτο από το τρίτο Κόμμα, που αντιμετώπισε, αντιμετωπίσαμε δηλαδή ως ΠΑΣΟΚ, την πλήρη ανάπτυξη της ιστορίας Τσοχατζόπουλου προεκλογικά με ό,τι αυτό σήμαινε. Και φυσικά μια γιγαντιαία εσωτερική και επικοινωνιακή υπονόμευση.

                        Και από αυτή τη διασπορά δυνάμεων που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια Κυβέρνηση συνεργασίας εκλογικά αδύναμη και κοινοβουλευτικά οριακή, αλλά θα μπορούσε να οδηγήσει εάν συμφωνούσαμε από τότε οι τρεις δυνάμεις και μπορούσαμε να συμφωνήσουμε, αλλά δεν αρκούσε το ΠΑΣΟΚ και η Νέα Δημοκρατία, δεν θα είχαμε βρεθεί αντιμέτωποι με τα τεχνητά διλήμματα και τους τεχνητούς διπολισμούς του Ιουνίου.

Και τα ποσοστά του Ιουνίου ως ποσοστά εφόδου, είναι πάρα πολύ μικρά για τον ΣΥΡΙΖΑ και φυσικά είναι και πάρα πολύ μικρά για τη Νέα Δημοκρατία, η οποία εξ αντικειμένου επωφελήθηκε από τον τεχνητό διπολισμό και την απειλητική λειτουργία του εκλογικού συστήματος με το bonus των 50 Εδρών στο πρώτο Κόμμα.

Άρα έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία να έχουμε αίσθηση των διαφορών και των ταυτοτήτων. Ακόμη μεγαλύτερη σημασία έχει εσείς, τα στελέχη της Παράταξης να ενεργοποιηθείτε γιατί εσείς είστε το μεγάλο πλεονέκτημά μας. Είναι παράδοξο η Παράταξη να έχει χάσει τα ¾ του εκλογικού της Σώματος στη χειρότερη στιγμή της, αλλά να διατηρεί αλώβητη σχεδόν την ισχύ της στο στελεχικό δυναμικό και αυτό σημαίνει ότι έχουμε στην πραγματικότητα μια αντεστραμμένη πυραμίδα, ένα πληθωρισμό στελεχών.

Αυτό το παράταιρο φαινομενικά φαινόμενο, πρέπει να το μετατρέψουμε τώρα σε  πλεονέκτημα και πρέπει εσείς να συγκροτήσετε αμέσως, ξανά τα δίκτυα επιρροής και παρουσίας του ΠΑΣΟΚ, σε όλη τη χώρα σε όλα τα κοινωνικά στρώματα, σε όλες τις επαγγελματικές δυνάμεις της χώρας.

Έτσι θα ενεργοποιήσουμε τις Οργανώσεις μας, θα θυμηθούμε τα πολιτικά μας αντανακλαστικά και τη σημασία του πολιτικού λόγου, χωρίς ενοχές και φοβίες. Χωρίς απολογητικό τόνο, με ειλικρίνεια, με αυτοκριτική, αλλά όταν ασκείς αυτοκριτική, έχεις και το δικαίωμα της κριτικής απέναντι σε ένα πολιτικό σύστημα που δεν διατυπώνει αυτοκριτικό λόγο, παρά μόνο στο επίπεδο το δικό μας. Κανείς άλλος. Μα κανείς άλλος! Δεν διατυπώνει κανέναν αυτοκριτικό λόγο, μέσα στο ελληνικό πολιτικό σύστημα.

Ενεργοποιούμε το σύνολο των στελεχών μας, τους βουλευτές μας, τους ευρωβουλευτές, την ηρωική Κοινοβουλευτική Ομάδα του 2009-2012, τους δυο βουλευτές μας του Μαΐου νέους, που δυστυχώς δεν είναι παρόντες στη Βουλή του 2012 του Ιουνίου λόγω εκλογικού συστήματος, όλα τα στελέχη μας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τα στελέχη των κοινωνικών και παραγωγικών φορέων, τους νέους μας και τη Νεολαία μας και τους νέους επιστήμονες.

τα ιστορικά μας στελέχη, το σύνολο των υποψηφίων μας στις εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου, τη στελέχωση του ΙΣΤΑΜΕ, τη Μονάδα ανάπτυξης πολιτικών, τους Γραμματείς και τις Γραμματείες φυσικά των Νομαρχιακών και Περιφερειακών Επιτροπών, το Εθνικό μας Συμβούλιο όπως ήταν στην τελευταία του συνεδρίαση χωρίς να υπολογίζουμε ανθρώπους που κάποτε υπήρξαν ΠΑΣΟΚ αλλά έχουν βγει προ πολλού στο μεϊντάνι ως αντίπαλοι ιδεολογικοί και συχνά ηθικοί, του ΠΑΣΟΚ.

Τέρμα όμως τώρα στην εσωστρέφεια. Ναι, πράγματι αποδέχομαι την κριτική που μου άσκησαν αρκετοί φίλοι και προσωπικές προσκλήσεις απευθύνω και διαγραφές δεν θέλω να κάνω.

Απευθύνω και ξανααπευθύνω τις προσωπικές προσκλήσεις σε όλες και όλους εκείνους που με βάση τα εμπειρικά, κοινωνικά και δημοσιογραφικά δεδομένα μπορούν να παίξουν κάποιο ρόλο σημαίνουν κάτι, μπορούν να εκφράσουν πολιτικό λόγο, μπορούν να βοηθήσουν. Εάν το θέλουν. Εάν δεν το θέλουν, μπορούν να ακολουθήσουν τη διαδρομή τους.

Αυτό το ενδιάμεσο καθαρτήριο το Purgatorium, το «είμαι και δεν είμαι» αυτό το αμλετικό δίλημμα κοιτώντας τη νεκροκεφαλή της Παράταξης, αυτό πρέπει να σταματήσει. Το «Να ζει κανείς ή να μην ζει», τι θα κάνω στη ζωή μου πως θα πορευτώ, είναι ένα ερώτημα που το σέβομαι, αλλά δεν μπορώ να το αποδεχτώ πολιτικά.

Τους θέλουμε, τους θέλω όλους μέσα με τις ιδέες τους, τις προτάσεις τους, τις αντιρρήσεις τους, με τις κινήσεις και τις στάσεις, με τις φιλοδοξίες. Αποδέχομαι κάθε προσωπική αμφισβήτηση. Αλλά μέσα στην κοίτη της Παράταξης, την ενότητα της οποίας διαφύλαξα και το 2007 και το 2011 και το 2012 και δεν δέχομαι, από κανέναν, υποδείξεις.

Ποτέ άλλοτε το ΠΑΣΟΚ δεν λειτούργησε τόσο συλλογικά, τόσο δημοκρατικά, τόσο απροκατάληπτα. Και ναι, θα συγκροτηθεί και νέα ηγετική ομάδα. Γιατί τα συλλογικά υποκείμενα έχουν ένστικτο επιβίωσης. Γιατί υπάρχουν θεσμικοί ρόλοι, γιατί υπάρχουν οι βουλευτές μας, γιατί υπάρχει η ανάγκη να εκφράζεται η Κυβέρνηση μέσα στη Βουλή, να παρακολουθούμε το κυβερνητικό έργο, γιατί υπάρχουν αυτοί που μπορούν να μιλήσουν γιατί υπάρχουν αυτοί οι οποίοι μπορούν να διατυπώσουν πολιτικό λόγο και βεβαίως δημιουργείται εκ των πραγμάτων, όχι μόνο θεσμικά, και νέα ηγετική ομάδα.

Αλλά θα παρατηρήσετε ότι ο τρόπος με τον οποίο σχηματίζεται, είναι ανοιχτός, αξιοκρατικός, δημοκρατικός, απροκατάληπτος και δεν είναι οι φίλοι μου. Είναι στελέχη μας που τα αγαπώ, που τα τιμώ, που τα ενθαρρύνω, που τα παρακολουθώ με καμάρι, ανεξαρτήτως του τι επιλογές έχουν κάνει και το 2007 και το 2012 το Μάρτιο σε σχέση με την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ. Με ενδιαφέρει τίποτε άλλο; Έχω λόγο να με ενδιαφέρει τίποτε άλλο;

Βρίσκομαι εδώ σε εκτέλεση εθνικού και παραταξιακού καθήκοντος. Και προσέξτε, από τον Ιούνιο του 2011 έκανα μια επιλογή υποθηκεύοντας το πολιτικό μου κεφάλαιο στο σύνολό του. Είναι πολύ εύκολο να παραμείνεις αλώβητος και δημοφιλής, αλλά προσέξτε τον όρο «υποθηκεύοντας», όχι απεμπολώντας οριστικά το πολιτικό κεφάλαιο, το οποίο ανήκει στην Παράταξη και το χρειάζεται η Παράταξη.

Δεν συνιστά ούτε για τους βουλευτές μας, ούτε για εμένα προσωπικά απόλαυση η άσκηση των καθηκόντων του βουλευτή στην παρούσα Βουλή, ή του μέλους ενός κομματικού οργάνου πολύ περισσότερο αυτού που σηκώνει το βάρος ενός μονοπρόσωπου οργάνου, όπως είναι ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.

Δεν με δελεάζει τίποτε φίλες και φίλοι που σχετίζεται με την κομματική ή κυβερνητική εξουσία. Το έχω πει πολλές φορές και όσοι ξέρετε το καταλαβαίνετε και όσοι με γνωρίζετε τώρα, το καταλαβαίνετε ακόμη περισσότερο και μπορεί και να εκπλήσσεστε. Γιατί υπάρχουν κάποια στερεότυπα, τα οποία δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

Η σχέση μου με την πολιτική από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, είναι μια σχέση η οποία έχει συνειδησιακά και ιστορικά χαρακτηριστικά και δεν έχω αλλάξει απόψεις. Δεν θα με παρεμποδίσει τίποτε, από το να ανταποκριθώ στο εθνικό καθήκον αλήθειας, που θεωρώ ότι έχω.

Τα μεγάλα ερωτήματα είναι πάντα παρόντα και δεν μπορούμε να απαντήσουμε στα μεγάλα ερωτήματα για την χώρα και την Παράταξη, ρητορικά. Δεν  μπορούμε να απαντήσουμε λέγοντας ότι πρέπει να διατηρήσουμε τον αριστερό εαυτό μας, να μην απεμπολήσουμε τις αξίες μας. Ναι, αλλά πρέπει να μπορούμε να απαντήσουμε με συγκεκριμένο τρόπο στα συγκεκριμένα ερωτήματα.

Θέλουμε Κυβέρνηση τετραετίας, είμαστε υποχρεωμένοι να εγγυηθούμε την πολιτική σταθερότητα, άρα και την κοινωνική συνοχή και την οικονομική σταθερότητα και προοπτική της χώρας. Ναι, πιστεύουμε στην ανάγκη, την εθνική ανάγκη κυβερνητικής συνεργασίας των φιλοευρωπαϊκών και υπεύθυνων πολιτικών δυνάμεων.

Πρέπει να είμαστε σε θέση να δώσουμε μια απάντηση στο αν η χώρα έχει Κυβέρνηση, και προσέξτε, θα δώσουμε και μια απάντηση εγκαίρως στο ποια θα είναι η Κυβέρνηση της χώρας και μετά τις επόμενες εκλογές, που θέλουμε να γίνουν στην ώρα τους για να μπορέσουμε να ολοκληρώσουμε την εφαρμογή της εθνικής στρατηγικής.

Αλλά απαντήσεις που ακούω να δίνουν άλλοι του τύπου «εμάς δεν μας ενδιαφέρει τίποτε άλλο παρά μόνο το ποιος είναι πρώτο Κόμμα και θα συνεργαζόμαστε μαζί του», εμάς δεν μας εκφράζουν. Είμαστε πολύ υπεύθυνοι και πολύ δοκιμασμένοι για να δίνουμε τέτοιου τύπου απαντήσεις, εμείς. Δεν συμβιβαζόμαστε με την τρίτη θέση ή με το δεύτερο ρόλο.

Μπορεί αυτό να φαίνεται τώρα υπερβολικό γιατί βρισκόμαστε σε πολύ δύσκολη φάση του κύκλου της χώρας του εθνικού κύκλου, αλλά χρειάζεται όπως είπα και στην αρχική μου ομιλία αίσθηση του ιστορικού χρόνου, υπομονή και επιμονή για να έχεις στρατηγική και παραταξιακή και εθνική.

Το κυριότερο είναι ότι πρέπει να αναδείξουμε με σαφήνεια τα προτάγματά μας, το τι θεωρούμε προοδευτικό. Προοδευτικός όπως είπα είναι ο μετασχηματισμός της χώρας σε μια κανονική χώρα και όχι όπως ορθά είπε ο Χρήστος σε μία χώρα του παρά, της παραοικονομίας, της παραπολιτικής, της παραδημοσιογραφίας, όχι σε αυτό, όχι στη σύγκρουση μεταξύ τυπικών και άτυπων χαρακτηριστικών, που ταλάνισε τη ζωή του έθνους από τη συγκρότηση του νέου ελληνικού κράτους μέχρι σήμερα.

Σε λίγο κλείνουμε 200 χρόνια συμβίωσης με αυτή τη γενετική αντίφαση. Και βεβαίως, κορυφαίο σημείο, αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, πρέπει να απαντήσουμε καθαρά πως βλέπουμε τη χώρα και άρα και τη δική μας θέση, σε σχέση με την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Θα πορευθούμε μέσα στην Ευρώπη, μέσα στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και μέσα στους ευρωπαϊκούς συσχετισμούς;

Εάν η απάντηση είναι ναι, γιατί η απάντηση όχι είναι τραγική, τραγική για το λαό, για το επίπεδο ζωής, για το εισόδημα, για την απασχόληση, εάν λοιπόν η απάντηση είναι ναι μέσα στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, μέσα στους ευρωπαϊκούς συσχετισμούς, τότε πρέπει να ξέρουμε να το κάνουμε αυτό και πρέπει να πούμε την αλήθεια ότι οι ευρωπαϊκοί συσχετισμοί είναι αρνητικοί τώρα, είναι συντηρητικοί, είναι μυωπικοί, αλλά προσέξτε, είναι δημοκρατικοί, διότι κάποιοι λαοί ψηφίζουν για να υπάρχουν οι συσχετισμοί αυτοί.

Επειδή όμως η Ευρώπη πρέπει να είναι Ευρώπη των λαών και Ευρώπη των εθνών και πρέπει να διασφαλίζεται το δημοκρατικό δικαίωμα έκφρασης και διακυβέρνησης και στους λαούς των μικρότερων ή δημοσιονομικά προβληματικών ή οικονομικά αδύναμων χωρών, η πορεία προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση πρέπει να λύσει και τέτοιου είδους προβλήματα θεσμικής αρχιτεκτονικής της Ευρώπης και της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

Ο προσυνεδριακός διάλογος που αρχίζει σήμερα επισήμως, πρέπει να είναι ουσιαστικός, δηλαδή νομίζω ότι στέλνουμε όλοι μαζί ένα μήνυμα: Όχι ίντριγκες, όχι μικροσυσχετισμοί, όχι μηχανάκια, όχι ξύλινος λόγος, όχι παραγοντισμοί, όχι προσωπικό άγχος. Αλλά ιδέες, προτάσεις, εξειδίκευση του εθνικού σχεδίου ανασυγκρότησης, ουσιαστική επαφή με τον κόσμο, διάλογος μαζί του, κοιτώντας στα μάτια τον κάθε πολίτη.

Κι αυτό θα γίνει σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η παράταξη πρέπει να θωρακιστεί με δική σας ευθύνη, απέναντι στην ευτέλεια, το παρασκήνιο, την παραπολιτική, την παραδημοσιογραφία, τον εξυπναδικισμό, τις προσωπικές πόζες και τον μικρομεγαλισμό.

Κοιτάξτε, το ΠΑΣΟΚ χρωστούσε ιστορικά στην πατρίδα, είχε ευθύνες. Είχε ευθύνες, γιατί οργάνωσε την κοινωνία, την οικονομία και την πολιτεία της μεταπολιτευτικής περιόδου, σε βάσεις που δεν ήσαν στέρεες και ασφαλείς. Έπρεπε λοιπόν να αναλάβουμε την ευθύνη να ξαναγράψουμε τους όρους λειτουργίας του κράτους, της κοινωνίας και της οικονομίας και να καλύψουμε με πραγματικό υλικό τα κενά που είχαν τα θεμέλια της εθνικής μας υπόστασης.

Και για την ύπαρξη των κενών αυτών ευθυνόμαστε κι εμείς ιστορικά πάρα πολύ. Ευθυνόμαστε περισσότερο από τους άλλους, όχι γιατί κυβερνήσαμε περισσότερα χρόνια, αλλά γιατί ασκήσαμε πολιτική και ιδεολογική ηγεμονία και γιατί επιβάλλαμε το κυρίαρχο υπόδειγμα της μεταπολίτευσης και γιατί από ένα σημείο και μετά επηρεάσαμε τις συμπεριφορές και των άλλων μεγάλων πολιτικών οικογενειών και της Δεξιάς και της κομμουνιστικής και κομμουνιστογενούς Αριστεράς.

Αυτό είναι ένα επίτευγμα του Ανδρέα Παπανδρέου και του ΠΑΣΟΚ, αλλά ταυτόχρονα είναι και μία πρόσθετη ιστορική υποχρέωση της παράταξής μας. Φίλες και φίλοι, είμαστε υπεύθυνοι και άτυχοι και η σημερινή Αντιπολίτευση είναι τυχερή αλλά ανεύθυνη. Το δράμα και το μεγαλείο ταυτόχρονα του αντιπροσωπευτικού συστήματος διακυβέρνησης, είναι ότι ταλαντεύεται ανάμεσα στη συγκυρία και την ιστορία, ταλαντεύεται ανάμεσα στο λαό της συγκεκριμένης στιγμής και το έθνος του μακρού ιστορικού χρόνου.

Και πρέπει να απαντάς όταν βρίσκεσαι μέσα σε ένα αντιπροσωπευτικό σύστημα διακυβέρνησης, όπως το δικό μας, με έναν τρόπο ο οποίος είναι συνεπής, θεσμικά συνεπής. Εφόσον κάναμε την επιλογή την άνοιξη του 2010 να μην πάμε ούτε σε αυξημένη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, ούτε σε διάλυση της Βουλής, ούτε σε δημοψήφισμα, αναλάβαμε την ευθύνη μιας κρίσης νομιμοποίησης.

Αυτό όμως έληξε τον Ιούνιο του 2012, η Βουλή αυτή εξελέγη εν πλήρη συνειδήσει των πραττομένων όλων μόλις πριν από πέντε μήνες. Δεν δικαιολογείται να αμφισβητείται τόσο γρήγορα εκ του πλαγίου και να οδηγείται η χώρα σε μία κατάσταση στρατηγικής απόγνωσης χωρίς να υπάρχει καμία αντιπρόταση. Αυτό δεν μπορούμε να το δεχτούμε.

Ναι, έχουμε 12,2%. Η τρικομματική πλειοψηφία όμως έχει 47% του εκλογικού σώματος, έχει μια ισχυρή νωπή νομιμοποίηση, η οποία ακολουθεί το δικό μας στρατηγικό πλαίσιο. Άρα το ειδικό μας βάρος είναι πολύ μεγαλύτερο από το αριθμητικό στοιχείο του 12,2% και των 33 εκλεγέντων Βουλευτών που απέμειναν 26, κατά παράβαση της κοινοβουλευτικής και δημοκρατικής και κομματικής δεοντολογίας και αφού έφτασε το πράγμα στο αμήν.

Γιατί έφτασε το πράγμα στο αμήν; Το πράγμα έφτασε στο αμήν για λόγους εθνικής ευθύνης, γιατί κάθε Βουλευτής μετράει, γιατί χρειαζόμασταν τους 153 οι οποίοι έγιναν 151 στον προϋπολογισμό με μια περίεργη αντίστροφη πορεία και γιατί κάποιοι δεν έμειναν καθόλου ευχαριστημένοι από τη διαπίστωση ότι το ΠΑΣΟΚ είναι ο στυλοβάτης της Κυβέρνησης και πήγαν να το θέσουν σε αμφισβήτηση αυτό. Είναι όμως, γιατί αυτή είναι η δεδηλωμένη πλειοψηφία στη Βουλή.

Είχα πει κάποτε στην Κοινοβουλευτική Ομάδα ότι προσέξτε συνάδελφοι, εάν δεν έχει απώλειες η Νέα Δημοκρατία το ΠΑΣΟΚ πρέπει να μπορεί να παρατάξει τουλάχιστον 24 Βουλευτές για να μείνει η χώρα όρθια. Και είχε απώλειες η Νέα Δημοκρατία, είχε απώλειες η ΔΗΜΑΡ.

Και δυστυχώς είχε απώλειες και το ΠΑΣΟΚ, διότι είναι δύσκολο να συνεννοηθούμε μεταξύ μας ακόμη και όταν όλα έχουν τεθεί με τον πιο σαφή τον πιο απλό τον πιο κατηγορηματικό τρόπο, με ειλικρίνεια, με εντιμότητα απέναντι στο εκλογικό σώμα. Ποτέ κόμμα δεν έχει μιλήσει με τόσο ειλικρινή και ευθύ τρόπο προς το εκλογικό σώμα προεκλογικά.

Τη μοίρα των κομμάτων και των παρατάξεων κατά τρόπο σε πολύ μεγάλο βαθμό τυχαίο, την προσδιορίζουν οι εθνικοί εκλογικοί κύκλοι, είπα στην αρχική μου ομιλία. Εάν οι παρατάξεις που οδήγησαν μια χώρα σε δημοσιονομική κρίση είναι συντηρητικές και έρχονται μετά οι σοσιαλιστικές ή σοσιαλδημοκρατικές δυνάμεις και έχουν την ευθύνη της αποδοχής ενός προγράμματος προσαρμογής και υπογράφουν το μνημόνιο, κουβαλάνε και το βάρος.

Εάν συμβαίνει το αντίστροφο, είναι οι συντηρητικές δυνάμεις που κουβαλάνε το βάρος. Εμείς αναδεχθήκαμε το βάρος της περιόδου 2004-2009, ιδίως 2007-2009 και κουβαλήσαμε το βάρος αυτό μόνοι μας. Στην Ισπανία γίνεται το αντίστροφο, στην Πορτογαλία μια συντηρητική Κυβέρνηση διαδέχθηκε την Κυβέρνηση του σοσιαλιστικού κόμματος, αλλά έχει απέναντί της μια υπεύθυνη σοσιαλιστική Αντιπολίτευση.

Στην Ιταλία, μια συντηρητική Κυβέρνηση έδωσε τη θέση της σε ένα ευρύτερο σχήμα εθνικής αποδοχής, που όμως τώρα τίθεται ως πολιτική πρόταση στην κρίση του ιταλικού λαού. Η Κύπρος είναι το καταλυτικό παράδειγμα, στο οποίο αναφέρθηκα στη Βουλή προχθές. Τι σημαίνει να είσαι υπεύθυνη κυβερνητική Αριστερά και τι βάρη κουβαλάς και για ποια τυχαία γεγονότα πρέπει να απολογηθείς; Για να μη θυμηθούμε το αγαπημένο παράδειγμα του κ. Τσίπρα την Αργεντινή και το τι συμβαίνει τώρα στην Αργεντινή.

Δεν έχουν σημασία τα ονόματα, υπάρχει πολυτυπία στην Ευρώπη, τα κόμματα έχουν ιστορικού χαρακτήρα ονόματα. Αλλού το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα είναι αριστερότερο από το σοσιαλιστικό, αλλού το εργατικό είναι πιο αριστερό, δεν έχει καμία απολύτως σημασία. Σημασία έχει το ποιος ανήκει στην οικογένεια του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος και στην Κοινοβουλευτική Ομάδα των Ευρωπαίων Δημοκρατών και Σοσιαλιστών.

Υπάρχουν πάντως οι πολιτικές οικογένειες και υπάρχουν οι ιστορικές ευθύνες. Η δική μας μεγάλη ιστορική ευθύνη, για να επανέλθω σε αυτό γιατί είναι καθοριστικού χαρακτήρα, είναι ότι είχαμε εγκαθιδρύσει μία ανταλλακτικού και παροχικού χαρακτήρα σχέση με την κοινωνική μας βάση και αυτό τώρα έφτασε οριστικά στο τέλος του. Δεν πρόκειται να οικοδομήσουμε ξανά την παράταξη σε αυτή τη σχέση, ανταλλακτικού και παροχικού χαρακτήρα.

Ποιο είναι το εν δυνάμει κοινωνικό μας ακροατήριο; Είναι μόνον το ημισφαίριο της εθνικής ευθύνης και της ευρωπαϊκής προοπτικής; Είναι αυτό το 47% τη στιγμή των εκλογών που κατανεμήθηκε στα τρία κόμματα της κυβερνητικής συνεργασίας; Όχι, το εν δυνάμει ακροατήριό μας είναι το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, αλλά η πολυσυλλεκτικότητά μας πρέπει να διαμορφωθεί με ριζικά διαφορετικούς όρους, πολιτικούς, αξιακούς, ειλικρινείς.

Δημιουργικές προοδευτικές δυνάμεις υπάρχουν παντού, σε όλους τους τομείς της παραγωγής, σε όλα τα μορφωτικά και εισοδηματικά επίπεδα, σε όλες τις περιοχές της χώρας, σε όλες τις γενιές και τις ηλικίες. Είναι ένα οριζόντιο σε πολύ μεγάλο βαθμό φαινόμενο ο δυναμισμός, η προοπτική αντίληψη των πραγμάτων, η υπευθυνότητα. Πρέπει να βρούμε αυτές τις δυνάμεις.

Μπορούμε να το πετύχουμε αυτό λέγοντας τα συνήθη ψέματα που λέει τώρα σύσσωμη η Αντιπολίτευση, το κάθε κόμμα της με τον δικό του τρόπο; Μπορούμε να πούμε εμείς ότι υπάρχει περίπτωση να επανέλθουμε σε παλιές πρακτικές, ότι είναι εύκολο να επαναφέρεις μισθολογικές πρακτικές ή πρακτικές σε σχέση με την απονομή των συντάξεων ή τη λειτουργία του ασφαλιστικού συστήματος; Προφανώς όχι.

Αυτό που εμείς μπορούμε να υποσχεθούμε είναι ότι θα υπάρχει ένα νέο λειτουργικό κοινωνικό κράτος, ένα κράτος δικαίου, αξιοκρατικό, μια δημοκρατία υψηλού επιπέδου, ένα αίσθημα ασφάλειας, ένα εθνικό παραγωγικό μοντέλο που στηρίζεται και από τη Διοίκηση και από το τραπεζικό σύστημα.

Θα υπάρχει στήριξη της υγιούς επιχειρηματικότητας, θα ταυτιστεί η ανάπτυξη ως έννοια με τη δημιουργία θέσεων εργασίας, με την απασχόληση, γιατί ανάπτυξη χωρίς απασχόληση και πρακτική απάντηση στην ανεργία δεν υπάρχει.

Μπορούμε να υποσχεθούμε στήριξη της νεανικής επιχειρηματικότητας και καινοτομίας, της ποιότητας, της έρευνας και τεχνολογίας, μπορούμε να υποσχεθούμε αναπτυξιακό ρόλο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, μπορούμε να υποσχεθούμε στον Έλληνα πολίτη σεβασμό και ισονομία.

Θα μπορούσα να περιγράψω αυτό που ονομάζω κανονική χώρα, κανονικό κράτος, κανονική οικονομία, κανονική κοινωνία, με πάρα πολλούς τρόπους. Δεν εννοώ ότι θα είναι μία γκρίζα χώρα η χώρα αυτή, ένα κακέκτυπο του βόρειου ευρωπαϊκού μοντέλου ανάπτυξης.

Η Ελλάδα πάντα θα έχει θα έχει τον ήλιο της, πάντα θα έχει τη θάλασσά της, πάντα θα έχει χαρούμενους, ευέλικτους, έξυπνους ανθρώπους, έχει τους ενδογενείς πόρους ανάπτυξης, έχει τη γη της κι έχει τους ανθρώπους της, έχει τους ερευνητές της και το διανοητικό της κεφάλαιο, την ποιότητα ζωής, έχει τις δυνατότητες του πρωτογενούς τομέα της.

Η Ελλάδα πάντα θα είναι μία Ελλάδα της ορθόδοξης παράδοσης, δε θα γίνει ποτέ καλβινιστική, η Ελλάδα έχει βαθιά αίσθηση της εθνικής ταυτότητας και ιδιοσυστασίας, πρέπει όμως να είναι και ανταγωνιστική και ισχυρή και αυτοδύναμη. Άρα πρέπει να μιλήσουμε την πρωτότυπη και συγκεκριμένη γλώσσα της αλήθειας.

Και αυτό δεν είναι ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο, είναι άμεσο και η ευθύνη βαραίνει εσάς. Γιατί οι ομάδες δουλειάς που σχηματίζονται τώρα για τις ανάγκες του προσυνεδριακού διαλόγου, πρέπει να μιλήσουν έτσι. Χρειαζόμαστε μια νέα διακήρυξη που θα την εισηγηθούμε στο συνέδριο, όχι ξύλινη και παρωχημένη, όχι στρογγυλή, αλλά ευθύβολη και ειλικρινή, στην καρδιά των πραγματικών ιστορικών διλημμάτων.

Χρειαζόμαστε ένα καταστατικό θεσμικού χαρακτήρα, χωρίς κόλπα και τεχνάσματα, απλό, σαν αυτά που έχουν τα ευρωπαϊκά σοσιαλιστικά κόμματα, με παράδοση και συνέχεια, που είναι αποπροσωποποιημένα και όχι αρχηγικά, που μπορούν να αναδείξουν σειρές ολόκληρες στελεχών για πολλούς ρόλους.

Χρειαζόμαστε ένα εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης, όχι κομματικό, αλλά πραγματικά εθνικό, που να μπορεί να υιοθετηθεί από όλες τις παραγωγικές και δημιουργικές δυνάμεις του τόπου και χρειαζόμαστε πολιτικές θέσεις καθαρές και συγκεκριμένες, που προκαλούν ρήξεις.

Πρέπει να πούμε με καθαρότητα και αυτή είναι η κορυφαία πολιτική θέση, πως μόνον εμείς πράγματι όσο κι αν αυτό φαίνεται περίεργο, μπορούμε να εγγυηθούμε την έξοδο της Ελλάδας από το μνημόνιο, γιατί η έξοδος από το μνημόνιο επιτυγχάνεται μόνο με την έξοδο από την κρίση και την επάνοδο στην ομαλότητα, δηλαδή στην κατάσταση μιας ουσιαστικά ισότιμης, δημοσιονομικά αυτοδύναμης και αξιοπρεπούς ευρωπαϊκής χώρας. Αυτό είναι μεγάλος στόχος.

Έχει λοιπόν τεράστια σημασία να πιστέψουμε στις δυνατότητές μας, να νοιώσουμε ότι έχουμε μια ευθύνη συλλογική που τη μοιραζόμαστε και να ανταποκριθούμε όλες και όλοι μαζί σε αυτή την πρόκληση, σε αυτή την ευκαιρία. Ναι, η πορεία προς το συνέδριο και το συνέδριο σταθεροποιεί την παράταξη και σταθεροποιεί τη χώρα.

Γιατί πρέπει να καταλάβουν όλοι οι μύωπες της πολιτικής κοινωνικής και οικονομικής ζωής, όλοι οι διαμορφωτές δήθεν της κοινής γνώμης, πως όποιος χτυπά και αποσταθεροποιεί το ΠΑΣΟΚ, χτυπά και αποσταθεροποιεί τη χώρα, χωρίς κανέναν ενδοιασμό το λέω αυτό, γιατί δυστυχώς, δυστυχώς εμείς με το μικρότερο εκλογικό ποσοστό και τη μικρότερη κοινοβουλευτική δύναμη, εξακολουθούμε να κουβαλάμε στους ώμους μας την ευθύνη για την υπόσταση του τόπου και θα ανταπεξέλθουμε στην ευθύνη αυτή με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Σας ευχαριστώ