Πλήθος λαού στο Μοναστήρι της Παναγίας Ζιδανιώτισσας στη γιορτή των Γενεθλίων της, παρά τον πρώιμο φθινοπωρινό, βροχερό καιρό.

του παπαδάσκαλου Κωνσταντίνου Ι. Κώστα.

Πλήθος λαού, όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος, προσήλθε (στις 7 και 8-9-2016) στο ιστορικό Μοναστήρι της Παναγίας της Ζιδανιώτισσας (της Ιεράς Μητροπόλεως Σερβίων και Κοζάνης) για την ιερή μνήμη-γιορτή των Γενεθλίων της, παρά τις αντίξοες καιρικές συνθήκες από τις επαναλαμβανόμενες βροχοπτώσεις, τις πυκνές καταιγίδες, που έκαναν τον ανηφορικό, ελικοειδή δρόμο από το Ρύμνιο μέχρι το Μοναστήρι αρκετά επικίνδυνο κυρίως το βράδυ μετά τον Εσπερινό.

Ο λαός μας ωστόσο δεν πτοείται από κάτι τέτοια. Τα θεωρεί μικρά και ασήμαντα. Αδιαφορεί, δεν υπολογίζει τον κίνδυνο, διέρχεται μέσα από τις φυσικές δυσκολίες (που τις θεωρεί προκλήσεις και τις προσπερνά) και κατευθύνεται ολόισια στην Παναγία, στο Μοναστήρι της στο Ζιδάνι για τη γιορτή των Γενεθλίων της.

Θέλει να ανάψει το κερί του και να φιλήσει την εικόνα της. Να δει το πρόσωπό της, το τόσο

μητρικό και οικείο. Θέλει να εκχωρήσει την αγωνία και τον καημό του μέσα στο πέλαγος της δικής της χαράς και ελπίδας.

Θέλει να μεταμορφωθεί από τη Χάρη του προσώπου της, θέλει να βρει τη γαλήνη, θέλει να εξωτερικεύσει την καλοσύνη, ζητά επίμονα το χάδι της Παναγίας και παραδίδεται σ’ αυτό. Θέλει να δει Θεού πρόσωπο…

‘’Από πού είσαι, κορίτσι μου;’’, ρώτησα μικρή μαθήτρια του δημοτικού σχολείου στο μοίρασμα της Αρτοκλασίας. ‘’Από τη Μεσιανή!’’, απάντησε δυνατά. Η Παναγία του Ζιδανίου ενώνει στη γιορτή της (και όχι μόνο) όλες τις τοπικές κοινωνίες των Καμβουνίων, της μεγάλης λεκάνης του Αλιάκμονα μέχρι τα Σέρβια, το Βελβεντό και το Πολύφυτο, από την Αιανή και όλον τον Τσιαρτσιαμπά μέχρι την Κοζάνη, τα προσφυγικά χωριά μέχρι τη Νεράιδα, τη Μεσιανή, το Ροδίτη και τα Λεύκαρα.

Σημείο ενότητας, έγνοιας για τον αδύναμο, ομοψυχίας, συνεύρεσης, σύνθεσης με σεβασμό στην ιδιοπροσωπία, αγάπης, χαράς και καταλλαγής είναι το Μοναστήρι της Παναγίας του Ζιδανίου.

Στα Μοναστήρια μαθαίνουμε να βλέπουμε στο πρόσωπο του πλησίον τον αδελφό του Χριστού. Και καταλαβαίνουμε έτσι το κήρυγμα της κοινωνικής δικαιοσύνης.

Στο Ζιδάνι όλα μας κάνουν καλό. Το Καθολικό, η ασημοντυμένη από το 1755 εικόνα της Παναγίας, τα κτίσματα, η αυλή, ο Εσπερινός, η Αρτοκλασία, τα τροπάρια, όλα. Εδώ νιώθεις ευεργετημένος.  Κι αυτή την ευεργεσία της σωτηρίας την εκφράζει ο κάθε ευεργετημένος και σωσμένος προσωπικά με χίλιους τρόπους: με το λόγο, τη σιωπή, τη διαγωγή, την παρουσία, τα καλά έργα των χειρών και του νοός του. Έτσι όλοι και όλα μιλούν στην Εκκλησία και μεταδίδουν τον ένα Λόγο. 

Στο ιστορικό Μοναστήρι της Παναγίας του Ζιδανίου αναδύεται η οικουμενικότητα του ‘’καλού  καγαθού’’ ανθρώπου. Εδώ ο κάθε πιστός, ο πιο ελάχιστος και μικρός, δεν είναι τμήμα του όλου, αλλά ανακεφαλαιώνει το όλον. Είναι εν σμικρώ Εκκλησία. Είναι εν σμικρώ ολόκληρος ο κόσμος.

Στον πανηγυρικό Εσπερινό με την Αρτοκλασία που τελέστηκαν στον κατάλληλα διαμορφωμένο αύλειο χώρο της Μονής μπροστά από το Καθολικό, τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλο εκπροσώπησε ο Πρωτοσύγκελος Αρχιμ. Χριστοφόρος Αγγελόπουλος, που κήρυξε το θείο λόγο, συμμετείχαν και παρέστησαν: ο Αρχιμ. Νικάνωρ Μαλιούρας (Λιβαδερό), ο Αρχιερατικός Σερβίων Πρωτοπ. Γεώργιος Πιστόλας, ο Αρχιερατικός Βελβεντού Πρωτοπ. Κωνσταντίνος Κώστας, ο Πρωτοπ. Δημοσθένης Γκράνας (συνταξιούχος), ο Πρεσβ. Χαράλαμπος Σταθόπουλος (Μικρόβαλτο), ο Πρεσβ. Ευάγγελος Σκετόπουλος (Τρανόβαλτο), ο Πρεσβ. Λάζαρος Ζυγούρης (Καστανιά) και ο Αρχιδιάκονος Μάξιμος Γεωργόπουλος. Στο Αναλόγιο έψαλε χορός ψαλτών με επικεφαλής τον καθηγητή Μιλτιάδη Ηλιάδη. Η προεστώσα Θεοκτίστη μοναχή και η εκκλησιαστική επιτροπή ετοίμασαν τα της πανηγύρεως και πρόσφεραν το κέρασμα στο όμορφο αρχονταρίκι του Μοναστηριού. ‘’Τοις αγαπώσι τον Θεόν πάντα συνεργεί εις αγαθόν’’. 

Από νωρίς στον Εσπερινό ανεβαίνουν με τα άλογά τους οι ιππείς των ιππικών συλλόγων της περιοχής, μένουν σε σκηνές όλο το βράδυ, ανάβουν φωτιές.   

Στην ιστοσελίδα της Ιεράς Μητροπόλεως (http://imsk.gr/?page_id=94) για την Εικόνα της Παναγίας της Ζιδανιώτισσας διαβάζουμε: ‘’Η σεπτή εικόνα της Παναγίας είναι από τα λίγα κειμήλια, που διασώθηκαν δια μέσου των αιώνων μέχρι σήμερα, αφού πέρασε από πολλές μπόρες και φουρτούνες της ιστορίας. Μας είναι άγνωστος ο αγιογράφος, καθώς και ο χρόνος που φιλοτεχνήθηκε. Γεγονός είναι πάντως ότι η εικόνα αυτή είναι πολύ παλιά. Ασημώθηκε με βαρύ ασήμι το 1755’’. 

Οι νεότερες γενιές στο Βελβεντό γνωρίσαμε την εικόνα της Παναγίας Ζιδανιώτισσας από τον αείμνηστο παπα-Γιώργη Κακούλη. Την έφερνε από το Μοναστήρι στο Βελβεντό και τη γύριζε από σπίτι σε σπίτι. Έψαλλε, ο μακαριστός, το Απολυτίκιό της και διάβαζε τα όλα ονόματα του σπιτιού ‘’υπέρ υγείας και σωτηρίας’’. Κι όταν πια μεγαλώσαμε, αξιωθήκαμε να ανεβούμε, να την επισκεφτούμε στο Μοναστήρι της. 

‘’Η παγκόσμιος χαρά, εκ των δικαίων ανέτειλεν ημίν, εξ Ιωακείμ και της Άννης, η πανύμνητος Παρθένος. Ήτις δι’ υπερβολήν αγαθότητος, ναός Θεού έμψυχος γίνεται, και μόνη κατά αλήθειαν, Θεοτόκος γνωρίζεται. Αυτής ταις ικεσίαις Χριστέ ο Θεός, τω κόσμω την ειρήνην κατάπεμψον, και ταις ψυχαίς ημών το μέγα έλεος’’. (Στιχηρό Ιδιόμελο Εσπερινού 7^ης  Σεπτεμβρίου, ποίημα Γερμανού Πατριάρχου).

π. Κωνσταντίνος Ι. Κώστας

παπαδάσκαλος

9-9-2016