Ο Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης Παύλος προς τους εκατοντάδες πιστούς και τους ιππείς των ιππικών συλλόγων στην πανήγυρη της Ιεράς Μονής της Παναγίας Ελεούσας Ζιδανίου: ‘’Καλώς ήρθατε στο Μοναστήρι της Παναγίας και στη γιορτή των Γενεθλίων της! Η Παναγία να σκέπει όλους σας!’’.

του παπαδάσκαλου Κωνσταντίνου Ι. Κώστα

Τους εκατοντάδες πιστούς στην πανήγυρη της Ιεράς Μονής της Παναγίας Ελεούσας Ζιδανίου (7 και 8-9-2017) καλωσόρισε συγκινημένος (στον Αρχιερατικό Μέγα Εσπερινό, όπου χοροστάτησε και κήρυξε τον θείο λόγο) ο Σεβ. Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλος, περιστοιχισμένος από τον ιερό Κλήρο: ‘’Καλώς ήρθατε στο Μοναστήρι της Παναγίας και στη γιορτή των Γενεθλίων της! Η Παναγία να σκέπει όλους σας!’’, είπε και ευλόγησε το πλήθος ο Σεβασμιώτατος.

Σπεύσαμε πάλι και φέτος (εκατοντάδες και χιλιάδες οι προσκυνητές από όλες τις Ενορίες, κληρικοί και λαϊκοί) συνεχίζοντας μια παράδοση αιώνων, υπακούοντας σε μια εσωτερική και απροσδιόριστη ανάγκη (ο κόσμος και ο καθένας μας, έχει μέσα του ‘’κλάμα ζορισμένο και βουβό’’) στην ιερά πανήγυρη της Ιεράς Μονής της Παναγίας Ελεούσας (τι ωραία η λέξη Ελεούσα με την οποία κοσμείται το πρόσωπο της Θεοτόκου!) Ζιδανίου, της Ιεράς Μητροπόλεως Σερβίων και Κοζάνης. 

Το ευρύχωρο, ανοιχτό και καθαρό εξωτερικό (πριν από την είσοδο της Ιεράς Μονής) προαύλιο λειτουργεί στις αισθήσεις σαν ένας ορεινός, μεταξύ ουρανού και γης, νάρθηκας, που σε οδηγεί στον εσωτερικότερο χώρο του Μοναστηριού της Παναγίας Ζιδανίου. Ήδη η χάρη της Παναγίας σε προετοιμάζει για το περιεχόμενό της. Στην κύρια είσοδο η επιγραφή: Ιερά Μονή της Παναγίας Ελεούσας Ζιδανίου, έρχεται να σου αποκαλύψει μια από τις παροχές αυτής της χάρης της Παναγίας. Η Παναγία εδώ είναι Ελεούσα. Καθυποβάλλεσαι καθώς περνάς την είσοδο. 

Εμείς (μας μαθαίνουν και) μαθαίνουμε να είμαστε καχύποπτοι, επιζητούμε (για να τους κατατροπώσουμε) εχθρούς, γινόμαστε εμπαθείς. Είναι πάλι και κάποιοι που φαντασιώνονται τους εαυτούς τους, κριτές της οικουμένης, εκδίδουν πιστοποιητικά ορθοδοξότητας και ενοχλούνται αφάνταστα (και όχι μόνο) όταν διαπιστώνουν ότι κάποιος ‘’βλέπει’’ κάτι, που δεν είναι σύμφωνο μ’ αυτό που βλέπουν αυτοί!. Η Παναγία στο Ζιδάνι (παντού βέβαια, αλλά εδώ πιο αισθητά) είναι Ελεούσα. Δέχεται όλους και τον καθένα ξεχωριστά, δεν χαράσσει διαχωριστικές γραμμές, δεν διαπομπεύει, δεν στηλιτεύει, δεν ισοπεδώνει το ανθρώπινο πρόσωπο. Στο Ζιδάνι ‘’διδάσκεσαι’’ από το έλεος της Παναγίας. Είσαι μέσα σ’  αυτό, το νιώθεις, το γεύεσαι και όχι μόνο εσύ. Και ο άλλος, ο ‘’αντίπαλος’’, ο ‘’ανταγωνιστής’’, ο ‘’εχθρός’’ δέχεται, γεύεται και αυτός, όπως κι εσύ, το έλεος της Ελεούσας Παναγίας.  

Η Παναγία είναι το πρόσωπο της χαράς και της ενότητάς μας και το Μοναστήρι της Παναγίας Ελεούσας του Ζιδανίου ο χώρος πραγμάτωσης (σε πορεία και σε εξέλιξη, όχι αυτόματα, μηχανικά και απρόσωπα) αυτής της ενότητας στο πρόσωπο της Παναγίας και στο πρόσωπο του από αυτήν γεννηθέντος ‘’ηλίου της δικαιοσύνης’’, του Ιησού Χριστού και Θεού μας. Εδώ το αίτημα ‘’υπέρ της των πάντων ενώσεως’’ ξεμπλοκάρει από τη διαδικασία των ανθρώπινων παθών, έχει τον επιστηριγμό του ελέους της Παναγίας, γίνεται υπόθεση αυτού του ελέους, που βέβαια ζητά και την ελεύθερη συγκατάθεση της ανθρώπινης βούλησης, του ανθρώπινου θελήματος.  

Των ι. Ακολουθιών της ιεράς πανηγύρεως της Ιεράς Μονής της Παναγίας Ελεούσας Ζιδανίου προεξήρχε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλος, πλαισιούμενος από τον πρωτοσύγκελο αρχιμ. Χριστοφόρο Αγγελόπουλο και από πλήθος κληρικών της Ιεράς Μητροπόλεως.

Στο κήρυγμά του στον Εσπερινό ο Σεβ. κ. Παύλος καλωσόρισε το πλήθος των πιστών που, όπως είπε, άλλοι ήρθαν με τα αυτοκίνητά τους, άλλοι με τα λεωφορεία, άλλοι, όπως οι καβαλάρηδες, των ιππικών συλλόγων, ήρθαν με τα άλογά τους. ‘’Καθώς ανέβαινα στο Μοναστήρι, συνάντησα πολλούς καβαλάρηδες, μου άρεσε πολύ’’, είπε, και ευλόγησε όλους τους προσκυνητές. Ο Σεβ. αναφέρθηκε στα τρία Γενέθλια που εορτάζει η Εκκλησία, τη Γέννηση του Χριστού, το Γενέθλιο του Προδρόμου και το Γενέθλιο της Παναγίας. Όλοι εμείς οι άλλοι γιορτάζουμε, είπε ο Σεβ., το όνομά μας σε σχέση με αυτό του Αγίου (της Αγίας) την ημέρα της (μαρτυρικής ή οσιακής) τελείωσής τους. Ο Σεβ. στη συνέχεια μίλησε για το γεγονός του Γενεθλίου της Παναγίας κάνοντας αναφορές στο Απολυτίκιο της εορτής ‘’Η γέννησίς σου Θεοτόκε, χαράν εμήνυσε πάση τη οικουμένη’’ και σε άλλους Ύμνους της ημέρας και υπογράμμισε και εξήρε το πανάγιο πρόσωπο της Παναγίας και την προσφορά της στους ανθρώπους που είναι ο Χριστός. Συνεχάρη την προεστώσα Θεοκτίστη, όλους όσοι που πασχίζουν για το Μοναστήρι και βράβευσε δύο πιστούς (επιδίδοντας στον καθένα από μία εικόνα της Παναγίας) που συμβάλλουν με την προσωπική τους εργασία στον εξωραϊσμό της Ι. Μονής.  

Στο αναλόγιο έψαλαν αρμονικά, ρυθμικά και με ευήκοο ήχο τα τροπάρια και τα δοξαστικά του Εσπερινού, χορός ψαλτών, υπό τη διεύθυνση του πρωτοψάλτη του Ιερού Καθεδρικού Ναού Αγίου Νικολάου Κοζάνης Αναστασίου Καγκαρά.

Στο Νάρθηκα του μικρού Καθολικού της Μονής παρατίθεται για προσκύνηση η ιερά και ιστορική εικόνα της Παναγία Ελεούσας του Ζιδανίου. Οι περιπέτειες της εικόνας από το 1541 μέχρι τα τελευταία χρόνια ήταν πολλές. Τη διάσωσή της την οφείλει στην αγάπη του λαού προς το πρόσωπο της Παναγίας και στο θέλημα του Θεού. Από την αρχική της θέση σ’ ένα μικρό ναύδριο κοντά στα Σέρβια που υπαγόταν στη Μονή των Αγίων Θεοδώρων (που το έκαψαν οι Τούρκοι το 1541) μεταφέρθηκε για να διασωθεί στο δασώδες Ζιδάνι. Αλλά και εδώ οι περιπέτειες διαδέχονταν η μία την άλλη. Τούρκοι και αργότερα Γερμανοί καταχτητές έκαψαν και ρήμαξαν Ναούς και Μοναστήρια. Μέσα από τη φωτιά των πυρπολήσεων και των καταστροφών η εικόνα φυγαδεύεται από τους κτηνοτρόφους της περιοχής, κρύβεται μέσα σε βάτους, σε ρεματιές, διασώζεται (και διασώζει εν τέλει η ίδια την ενότητά μας εν τη Εκκλησία) και διαφυλάσσεται ως κειμήλιο ανεκτίμητης αξίας (το οποίο τιμούμε όλοι οι τοπικοί πληθυσμοί αυτής της μεγάλης λεκάνης ως την Κοζάνη) στο Μοναστήρι της στο Ζιδάνι.   

Τη θυμάμαι (ήμουν μαθητής του 6/τάξιου Γυμνασίου Βελβεντού) αυτήν την εικόνα της Παναγίας από το Ζντάνι, όταν ο αείμνηστος παπα-Γιώργης Κακούλης (εφημέριος της Κοίμησης της Θεοτόκου Βελβεντού) την έφερνε από το Ζντάνι στο Βελβεντό και τη ‘’γύριζε’’ από σπίτι σε σπίτι και ‘’διάβαζε’’. Ήμουν ο ψάλτης του. Του έψαλλα το Απολυτίκιό της κι εκείνος διάβαζε την ευχή. Όχι μόνο από την εικόνα της Παναγίας αλλά και από το πετραχήλι του παπα-Γιώργη αναδυόταν μια περίεργη χάρη.    

Στον Μ. Εσπερινό παρέστησαν εκπρόσωποι: της Περιφέρειας Δ. Μακεδονίας, του Δήμου Σερβίων-Βελβεντού, πρόεδροι των δημοτικών και τοπικών Κοινοτήτων, εκπρόσωπος του στρατού, εκπρόσωποι της Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης της περιοχής.

Ακολούθησε μοναστηριακό κέρασμα στο αρχονταρίκι.

‘’Αύτη η ημέρα Κυρίου, αγαλλιάσθε λαοί…’’. ‘’Σήμερον της παγκοσμίου χαράς τα προοίμια, σήμερον έπνευσαν αύραι, σωτηρίας προάγγελοι…’’. ‘’Σήμερον’’, ο Θεός, ‘’θρόνον άγιον επί γης εαυτώ προητοίμασεν…’’ (Στιχηρά Ιδιόμελα Μεγάλου Εσπερινού και Δοξαστικό  8^ης Σεπτ.). ‘’Η γέννησίς σου Θεοτόκε, χαράν εμήνυσε πάση τη οικουμένη, εκ σου γαρ ανέτειλεν ο Ήλιος της δικαιοσύνης, Χριστός ο Θεός ημών…’’. (Απολυτίκιον).

π. Κωνσταντίνος Ι. Κώστας

παπαδάσκαλος

10-9-2017