Δημοτική Κίνηση Πολιτών Δήμου Σερβίων - Βελβεντού Τρείς Βασικές Προγραμματικές Θέσεις

Θεωρούμε ότι βασικός στόχος και ευθύνη της δημοτικής αρχής είναι «να έχει η περιοχή μας μέλλον».  

Γιαυτό οφείλουμε να δημιουργήσουμε ένα σχέδιο ανάπτυξης της περιοχής, μέσα στο οποίο οι κάτοικοι να νιώθουν ότι εντάσσονται.

Οφείλουμε να δημιουργήσουμε ένα τέτοιο παραγωγικό περιβάλλον, που θα αυξήσει τα έσοδα των κατοίκων και την απασχόληση στην περιοχή.

Απαραίτητη προϋπόθεση για τη δημιουργία ενός τέτοιου παραγωγικού περιβάλλοντος θεωρούμε ότι είναι η ύπαρξη ενός θεσμικού πλαισίου για τη χρήση και την αξιοποίηση της λίμνης, το σταμάτημα της επέκτασης και της λειτουργίας του ορυχείου της ΜΕΤΕ ΑΕ στο Προσήλιο και η ύπαρξη ρυθμιστικού σχεδίου χρήσεων γης.

Η επίλυση αυτών είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να μπορέσουμε να διαμορφώσουμε μια βιώσιμη ανάπτυξη, η οποία θα συγκρατήσει τον υπάρχοντα πληθυσμό και πιθανόν να προσελκύσει και άλλους να επιστρέψουν στην περιοχή. 

1. ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ

Λείπει το θεσμικό πλαίσιο για τη χρήση της λίμνης. Δεν είναι ξεκάθαρο ούτε ποιες δραστηριότητες επιτρέπονται, ούτε ποιος είναι υπεύθυνος να αδειοδοτεί τις δραστηριότητες. Αρμόδια για άδειες πλόων και αλιείας είναι η διεύθυνση χωροφυλακής Κοζάνης, ενώ δεν υπάρχει πρόβλεψη για τις άδειες τουριστικής εκμετάλλευσης.

Μελλοντικά η λίμνη μπορεί να περάσει σε ιδιωτικά χέρια. Καθήκον της δημοτικής αρχής είναι η διεκδίκηση δικαιωμάτων ιδιοκτησίας επί της λίμνης. Διαφορετικά η όποια δυνατότητα αξιοποίησής της θα είναι αδύνατη.

Η δημιουργία Φορέα Διαχείρισης της λίμνης στον οποίο να συμμετέχουν όλοι οι παραλίμνιοι δήμοι και ο οποίος θα αναλάβει την ευθύνη για τη λειτουργία των αναγκαίων λειτουργικών υποδομών όπως λιμεναρχείο, επίβλεψη ρύπανσης, χορήγηση αδειών, έγκριση επενδυτικών προγραμμάτων κλπ είναι απαραίτητος για να λειτουργήσει η λίμνη αναπτυξιακά.

ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΛΙΜΝΗΣ ΠΟΛΥΦΥΤΟΥ

Η λίμνη Πολυφύτου συμβάλλει στην παραγωγή ενέργειας, στην άρδευση αγροτικών εκτάσεων, στην ύδρευση της Θεσσαλονίκης. Η αδυναμία των φορέων (κράτος, ΔΕΗ) να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν οργανωμένες και μακροπρόθεσμες παρεμβάσεις για την αξιοποίηση των περιβαλλοντικών πλεονεκτημάτων που προσφέρουν οι τεχνικές λίμνες προς όφελος της οικονομίας της τοπικής κοινωνίας, οδήγησε στην μερική (Νεράιδα, ΝΟΚ) και στην ευκαιριακή (ποδηλατικός γύρος, κολυμβητικός διάπλους) εκμετάλλευση  των πλεονεκτημάτων.

Η λίμνη είναι σήμερα όπως όταν σχεδόν δημιουργήθηκε.

Για να έχει μακροπρόθεσμα οφέλη για την περιοχή η αξιοποίηση της λίμνης Πολυφύτου πρέπει να ενταχθεί μαζί με τα άλλα αξιοθέατα (ορεινά χωριά, αρχαιολογικούς χώρους, λίμνη Ιλαρίωνα) σε έναν ενιαίο σχεδιασμό.

Για την αξιοποίηση  είναι απαραίτητο να γίνουν δύο βασικές εργασίες υποδομής.

α) Η μεταβαλλόμενη στάθμη της λίμνης δημιουργεί ένα φυσικό περιβάλλον με μικρό φυσιολατρικό ενδιαφέρον και ιδιαίτερα αντιαισθητικό. Γιαυτό πρέπει να γίνει οριοθέτηση και σταθεροποίηση του ορίου απαλλοτρίωσης (πλημμύρας) με σαφή και οριστικό τρόπο. Η οριοθέτηση και σταθεροποίηση του ορίου πρέπει να είναι υποχρεωτική από τη ΔΕΗ.

β) Εξωραϊσμός περιβάλλοντος και η δημιουργία περιμετρικά της λίμνης ενός αισθητικού δρόμου περιπάτου με σημεία θέας και ξεκούρασης, πινακίδες με πληροφορίες για τη χλωρίδα και πανίδα της περιοχής, στοιχειώδη φωτισμό, δενδροφυτεύσεις κλπ θα συνέβαλε στην ανάπτυξη μιας μορφής ήπιου τουρισμού.

Ο δρόμος αυτός θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σαν ποδηλατόδρομος, δρόμος ιππασίας, δρόμος περιπάτου.

Η προσπέλαση στον περιπατητικό δρόμο από τα παραλίμνια τοπικά διαμερίσματα μπορεί να γίνει με καθέτους σε κομβικά σημεία όπου θα μπορούσαν να δημιουργηθούν χώροι στάθμευσης, λιμανάκια και προβλήτες επιβίβασης.

2. ΤΑ ΟΡΥΧΕΙΑ

Στην περιοχή του δήμου μας λειτουργούν δύο ορυχεία, της ΛΑΡΚΟ στην παλιά Λαβανίτσα και της ΜΕΤΕ στο Προσήλιο.

ΟΡΥΧΕΙΟ ΛΑΡΚΟ

Το ορυχείο της ΛΑΡΚΟ, που είναι κρατική εταιρεία, λειτουργεί εδώ και 50 χρόνια. Η Λαβανίτσα με έξοδα του κράτους έχει μεταφερθεί και αποτελεί ήδη οικισμό στην έδρα του δήμου στα Σέρβια. Οι επιπτώσεις από τη λειτουργία του είναι μόνο περιβαλλοντικές. Σύντομα το κοίτασμα θα εξαντληθεί λόγω της χρόνιας εκμετάλλευσης.

ΟΡΥΧΕΙΟ ΜΕΤΕ

Το ορυχείο της ΜΕΤΕ είναι σχετικά ένα νέο ορυχείο με προβλεπόμενη έκταση εκμετάλλευσης τα 10.000 στρέμματα. Από τη λειτουργία του επηρεάζονται άμεσα τα χωριά Προσήλιο, Τριγωνικό και Πολύραχο.

Οι λόγοι που αρνούμαστε την επέκταση και λειτουργία του ορυχείου είναι οι παρακάτω:

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ

Από τα 11.161 στρέμματα της καλλιεργήσιμης έκτασης των τριών οικισμών τα 8.928 βρίσκονται εντός της Οριστικής Παραχώρησης.  Η εκμετάλλευση αυτής της έκτασης με εξορυκτικές δραστηριότητες σημαίνει και την αφαίρεσή της από τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Αυτό οδηγεί τους κατοίκους στο οριστικό χάσιμο των περιουσιών τους και την οικονομική τους καταστροφή.

Η μετατροπή της περιοχής σε λιγνιτωρυχείο σημαίνει, μεταξύ των άλλων,  απώλειες θέσεων εργασίας αγροτών και κτηνοτρόφων και μηδενισμό της παραγωγής των συναφών αγαθών, τα οποία ως γνωστόν είναι άριστης ποιότητας, περιζήτητα και σε ανεπάρκεια. Οι απώλειες αυτές είναι ανυπολόγιστες όχι μόνο σε οικονομικά μεγέθη, αλλά και σε ιστορική εμπειρία που συσσωρεύτηκε από την ανθρώπινη δραστηριότητα στην περιοχή.

Όλοι γνωρίζουμε ότι οι περιβαλλοντικές καταστροφές, στις περιοχές όπου γίνονται εξορυκτικές δραστηριότητες, είναι τόσο μεγάλες που τομείς όπως η γεωργία και η κτηνοτροφία πρακτικά εξαφανίζονται και οι κάτοικοι στερούνται ακόμα και τα βασικά για την επιβίωσή τους.

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ

Ο χώρος επέκτασης του ορυχείου είναι κατά 80% ιδιόκτητος. Κανείς από τους κατοίκους δεν είναι διατεθειμένος να παραχωρήσει την περιουσία του για εξορυκτικές δραστηριότητες. Ανεξάρτητα αν οι νόμοι και τα δικαστήρια επιβάλλουν την αναγκαστική απαλλοτρίωση για εξορυκτικές δραστηριότητες, εμείς οφείλουμε υπερασπιστούμε το συνταγματικό δικαίωμα των κατοίκων στην ιδιοκτησία.

Η Οριστική Παραχώρηση περιλαμβάνει στα όριά της τον οικισμό του Τριγωνικού. Ως εκ τούτου κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή  και ο ίδιος ο οικισμός. Θα υπερασπιστούμε το δικαίωμα των κατοίκων να έχουν κατοικία στον τόπο τους.

ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Η πραγματοποίηση της εξορυκτικής δραστηριότητας τόσο κοντά στα χωριά μας, με βάση την ως τώρα εμπειρία μας, αλλά και από την εμπειρία ολόκληρου του νομού, έχει δημιουργήσει ένα νοσογόνο περιβάλλον λόγω ηχορύπανσης και σκόνης που προκαλεί η συγκεκριμένη εκμετάλλευση. Το δικαίωμά μας να ζουν οι κάτοικοι σε ένα καθαρό και υγιές περιβάλλον παραβιάζεται. Η προστασία της υγείας των κατοίκων είναι συνταγματική επιταγή και θα είναι ένα από τα πρώτιστα καθήκοντά της δημοτικής αρχής.

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

Μόνο αν αντί του ορυχείου, η περιοχή αξιοποιήσει τα προγράμματα Πίνδος, αγροτικής ανάπτυξης και ανασυγκρότησης της υπαίθρου και άλλα που τρέχουν, μπορούμε να μιλάμε για ανάπτυξη της περιοχής.

Πιστεύουμε ότι η επέκταση του ορυχείου και η δέσμευση της περιοχής στην Οριστική Παραχώρηση θα σημάνει και το τέλος της.

Γιαυτό δεσμευόμαστε να προβούμε σε όλες εκείνες τις ενέργειες για να σταματήσει η λειτουργία του ορυχείου στην περιοχή.

3. ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ

Σε καμία κοινότητα αλλά ούτε στις έδρες των σημερινών δήμων δεν υπάρχει Ρυθμιστικό Σχέδιο Χρήσεων Γης. Η έλλειψη ενός τέτοιου σχεδίου δεν βοηθά στην προσέλκυση επενδύσεων και έχει οδηγήσει στην άναρχη και χωρίς πρόγραμμα ανάπτυξη δραστηριοτήτων.

Είναι απαραίτητος ο ορισμός χρήσεων γης σε όλη την έκταση του δήμου και  ενός σχεδίου ανάπτυξης της περιοχής, μέσα στο οποίο οι κάτοικοι να νιώθουν ότι εντάσσονται, για να διαμορφώσουμε βιώσιμη ανάπτυξη.

Είναι χρήσιμο να οριοθετηθούν:

Βιομηχανικές ζώνες κατά μήκος του εθνικού δρόμου Σέρβια – Κοζάνη, Σέρβια – Λάρισα, Ρύμνιο – Τριγωνικό.

Στη διασταύρωση Βελβεντού, στον κόμβο Τριγωνικού, στη διασταύρωση Λιβαδερού, στη διασταύρωση κάθετου άξονα Ρίμνιο Τριγωνικού με το δρόμο για Τρανόβαλτο σε ζώνες εμπορικών και βιοτεχνικών δραστηριοτήτων.

Οριοθέτηση περιοχών κτηνοτροφικής δραστηριότητας στους ορεινούς οικισμούς και προγραμματισμός μετεγκατάστασης των κτηνοτροφικών μονάδων.

Οριοθέτηση αγροτοτουριστικών και εμπορικών δραστηριοτήτων στον περιλίμνιο δρόμο, γύρω από τους αρχαιολογικούς χώρους και τους χώρους ιδιαίτερου κάλους (νοχτάρια, μποχάρια, άγιος Χριστόφορος, λίμνη Ιλαρίωνα).

(Θα ακολουθήσουν και οι άλλες προγραμματικές θέσεις της κίνησης για την άρδευση του βόρειου τομέα της λίμνης, αξιοποίηση ορεινών όγκων, αξιοποίηση λίμνης Ιλαρίωνα, Μάρμαρα, Γεωργία, κτηνοτροφία)

Η ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ