Ανθρακες ο θησαυρός; Κάθε άλλο. Η εντυπωσιακή, αλλά και βαθιά ανθρώπινη δουλειά της Αννας Παντελιά που φώτισε με τον φακό της το σκοτεινό μυστικό της Πτολεμαΐδας έχει κάνει παγκόσμια αίσθηση. Η βρετανική εφημερίδα Guardian φιλοξένησε πρόσφατα τις εικόνες και τις σκέψεις της βραβευμένης 26χρονης φωτογράφου που προέκυψαν από την επίσκεψή της στα λιγνιτωρυχεία της Πτολεμαΐδας και της Κοζάνης.
Τοπία μετα-αποκαλυπτικής αύρας, απόκοσμα, αν και βασίζονται σε τόσο κόσμο που δουλεύει εκεί, και αυτός ακριβώς ο κόσμος, με πρόσωπα που παραπέμπουν συχνά σε βιβλικές μορφές, έτσι σκιασμένα και μουντζουρωμένα που βγαίνουν από την καθημερινή τους επαφή με τον λιγνίτη.
Με ζωή και δράση μοιρασμένη σήμερα ανάμεσα σε Αθήνα και Λονδίνο, η Αννα Παντελιά είναι απόφοιτη του Τμήματος Φωτογραφίας και Οπτικοακουστικών Τεχνών του ΤΕΙ Αθήνας. Εκανε το master της στη Διεθνή Επικοινωνία και Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου. Προτού ακόμα τελειώσει το σχολείο είχε αποφασίσει ότι θα ασχοληθεί με τη φωτογραφία. «Ηξερα ότι η φωτογραφία ήταν αυτό που ήθελα να κάνω στη ζωή μου και αυτό που θα με έκανε πραγματικά χαρούμενη».
Το αποτέλεσμα τη δικαίωσε και συνεχίζει να τη δικαιώνει. Μεταξύ άλλων, έχει κερδίσει τα εξής βραβεία: 30 under 30-documentary photographers του πρακτορείου Magnum (2015), 30 under 30-Women Photographers από το Photo Boite (2016), τρίτη θέση στην κατηγορία Top News στον διεθνή διαγωνισμό Andrei Stenin (2017) και την ίδια χρονιά, από τον ίδιο φορέα, απέσπασε και το ειδικό βραβείο για «Ανθρωπιστική Φωτογραφία» από τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού. Η ταλαντούχα φωτορεπόρτερ μάς μίλησε για το οδοιπορικό της στο «βρώμικο μυστικό» της Ελλάδας», όπως η ίδια τόσο εύστοχα χαρακτήρισε τη βιομηχανία του λιγνίτη.
Με ζωή και δράση μοιρασμένη σήμερα ανάμεσα σε Αθήνα και Λονδίνο, η Αννα Παντελιά είναι απόφοιτη του Τμήματος Φωτογραφίας και Οπτικοακουστικών Τεχνών του ΤΕΙ Αθήνας. Εκανε το master της στη Διεθνή Επικοινωνία και Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου. Προτού ακόμα τελειώσει το σχολείο είχε αποφασίσει ότι θα ασχοληθεί με τη φωτογραφία. «Ηξερα ότι η φωτογραφία ήταν αυτό που ήθελα να κάνω στη ζωή μου και αυτό που θα με έκανε πραγματικά χαρούμενη».
 |
| Ο ατμοηλεκτρικός σταθμός στον Αγιο Δημήτριο Κοζάνης. Δύο εργάτες καθαρίζουν τη σκόνη από τις ταινίες που μεταφέρουν τον λιγνίτη |
Το αποτέλεσμα τη δικαίωσε και συνεχίζει να τη δικαιώνει. Μεταξύ άλλων, έχει κερδίσει τα εξής βραβεία: 30 under 30-documentary photographers του πρακτορείου Magnum (2015), 30 under 30-Women Photographers από το Photo Boite (2016), τρίτη θέση στην κατηγορία Top News στον διεθνή διαγωνισμό Andrei Stenin (2017) και την ίδια χρονιά, από τον ίδιο φορέα, απέσπασε και το ειδικό βραβείο για «Ανθρωπιστική Φωτογραφία» από τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού. Η ταλαντούχα φωτορεπόρτερ μάς μίλησε για το οδοιπορικό της στο «βρώμικο μυστικό» της Ελλάδας», όπως η ίδια τόσο εύστοχα χαρακτήρισε τη βιομηχανία του λιγνίτη
Το ζήτημα της μόλυνσης του περιβάλλοντος και η επιβάρυνση της υγείας των εργαζομένων εκεί «αποτελεί κοινό μυστικό. Οι περισσότεροι εργαζόμενοι της ΔΕΗ δεν το αναφέρουν καν αν δεν τους ρωτήσεις, αλλά πάνω στην κουβέντα βγαίνει. Εχουν χάσει αρκετοί τη ζωή τους από καρκίνο και άλλες ασθένειες, όπως ο πατέρας του Κώστα που αναφέρω στο άρθρο μου στον Guardian, που πέθανε από καρκίνο όταν εκείνος ήταν 12 ετών. Παρ’ όλ’ αυτά και ο Κώστας δουλεύει στη ΔΕΗ. Καλώς ή κακώς αυτή είναι σχεδόν η μόνη επιλογή που έχουν οι κάτοικοι της Πτολεμαΐδας και της Κοζάνης για επαγγελματική αποκατάσταση».
Και συνεχίζει: «Οι περισσότεροι άλλοι κλάδοι εργασίας στην περιοχή έχουν παραγκωνιστεί εδώ και πολλά χρόνια, μια και η ΔΕΗ είναι εκείνη που άνοιξε χιλιάδες θέσεις εργασίας και μάλιστα στο παρελθόν πολύ καλοπληρωμένες. Βέβαια αυτές οι εποχές έχουν περάσει, αυτή τη στιγμή υπάρχουν πολλά νέα παιδιά που δουλεύουν με 8μηνες συμβάσεις με τον κατώτατο μισθό. Κατά τη γνώμη μου πάντως, η υγεία δεν εξαγοράζεται με τίποτα»
Η σύνδεση και το δέσιμο με τα ανεπιτήδευτα μοντέλα της, ήταν αναπόφευκτη: «αυτό που έχω κρατήσει από την παραμονή μου στην Πτολεμαΐδα και την Κοζάνη ήταν το πόσο φιλόξενοι ήταν οι κάτοικοι εκεί, πόσο διαθέσιμοι να με βοηθήσουν, παρά το γεγονός ότι δεν με ήξεραν. Εχω κρατήσει επαφές με αρκετούς από εκεί».
 |
| Ο Κώστας επιβλέπει την εξόρυξη του κάρβουνου. Περιοχή Νοτίου Πεδίου, Πτολεμαΐδα |
Επιστρέφοντας σε πιο κανονικούς ρυθμούς, πώς βλέπει η ίδια όλη αυτή τη φρενίτιδα με τη φωτογράφιση και αυτοφωτογράφιση που επικρατεί αυτή τη στιγμή στα social media; «Νομίζω ότι από τη μια μεριά είναι ωραίο που λόγω των smartphones πολλοί έχουν εξοικειωθεί με τη φωτογραφία και έχουν αρχίσει να καταγράφουν την καθημερινότητά τους περισσότερο από ποτέ, όμως αυτό το γεγονός σε συνδυασμό με τα social media έχει αρχίσει να γίνεται λίγο κουραστικό. Δυστυχώς, πολλοί προσπαθούν να δώσουν μια διαστρεβλωμένη εικόνα της ζωής τους, που μάλλον είναι η ζωή που θα ήθελαν να έχουν. Αλλά αντί να κάνουν κάτι για να αλλάξουν τη ζωή τους, μένουν στις φωτογραφίες».
 |
| Με δακρυσμένα και κατακόκκινα μάτια από τη σκόνη… |
Η δική της σχέση με τη φωτογραφία όταν είναι εκτός καθήκοντος; «Εγώ γενικά στις διακοπές μου δεν κουβαλάω καν φωτογραφική μηχανή, προσπαθώ να ζω τη στιγμή όσο περισσότερο μπορώ και βγάζω απλώς μερικές αναμνηστικές φωτογραφίες με το κινητό μου».
 |
| Περιοχή Νοτίου Πεδίου, Πτολεμαΐδα. Το εργοτάξιο από ψηλά όπως μπορεί να το βλέπει και το πουλί της φωτογραφίας |
Η φωτογραφία θεωρείται η πιο δημοκρατική τέχνη, καθώς όλοι όσοι έχουν μια φωτογραφική μηχανή, ή πλέον ένα smart-phone, είναι εν δυνάμει φωτογράφοι. Η Αννα Παντελιά σχολιάζει: «Με το ίδιο σκεπτικό, βέβαια, θα μπορούσαμε να πούμε ότι και η ποίηση ή η λογοτεχνία είναι δημοκρατική τέχνη, μια και ο καθένας έχει ένα μολύβι και λίγο χαρτί, ή πλέον ένα laptop, τι σημαίνει όμως αυτό; Οτι ο καθένας μπορεί να είναι ποιητής; Δεν πιστεύω ότι το μέσο κάνει τον καλλιτέχνη, αλλά αυτό που πηγάζει από μέσα του».
 |
| Η εγκαταλειμμένη εκκλησία της Χαραυγής |
Πώς χαρακτηρίζει η ίδια τη δουλειά της; «Δεν θεωρώ καν τον εαυτό μου καλλιτέχνη, γιατί η δουλειά μου δεν είναι καλλιτεχνικής φύσεως. Ο στόχος μου είναι μέσα από τη ματιά μου να μοιραστώ θέματα που θεωρώ σημαντικά με το ευρύ κοινό, που ίσως να μην έχει πρόσβαση σε αυτά. Τόσο απλά».
Είναι πλέον σίγουρη ότι κάθε άνθρωπος έχει μια ξεχωριστή ιστορία να αφηγηθεί, φτάνει να τον πλησιάσεις σε απόσταση αναπνοής ή, έστω, φωτογράφισης: «Δεν ήταν μια συγκεκριμένη φωτογραφία που τράβηξα και είπα ότι αυτό θέλω να κάνω στη ζωή μου. Αλλά το γεγονός ότι μέσα από τη φωτογραφία γνώριζα ξεχωριστούς ανθρώπους με ξεχωριστές ιστορίες, ήταν αυτό που με έκανε να ασχοληθώ μαζί της. Στην αρχή θεωρούσα τον εαυτό μου τυχερό που γνώριζε ενδιαφέροντες ανθρώπους και μάθαινε ενδιαφέρουσες ιστορίες, μετά κατάλαβα ότι όλοι έχουμε ενδιαφέρουσες ιστορίες. Αυτό με κρατάει μέχρι σήμερα και μέχρι σήμερα εκπλήσσομαι από τους ανθρώπους και από το τι έχουν να σου πουν».
Πηγή: Protagon.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου