Νοέμβριος 1976 – Νοέμβριος 2016: 40 χρόνια στη διακονία της Εκκλησίας μέσα από την ιερωσύνη.

του παπαδάσκαλου Κωνσταντίνου Ι. Κώστα

Η παρακάτω ομιλία εκφωνήθηκε από τον π. Κωνσταντίνο Ι. Κώστα στον Ιερό Ναό του Αγίου Διονυσίου εν Ολύμπω Βελβεντού κατά τη Θεία Λειτουργία της 29^ης Νοεμ. 2016 για τη συμπλήρωση 40 χρόνων ιερωσύνης του.

Ο φετινός Νοέμβριος 2016, αδελφοί, είναι για μένα μια ιδιαίτερη χρονική σήμανση. Συμπληρώνω, Θεού ευδοκήσαντος, 40 χρόνια (Νοέμβριος 1976 – Νοέμβριος 2016) στην διακονία της Εκκλησίας
μέσα από το λειτούργημα της ιερωσύνης. Την 40χρονη αυτή διαδρομή τη γιορτάζω με την τέλεση της σημερινής (29-11-2016) Θείας Λειτουργίας (και με την παρουσία τη δική σας) στον ιερό ναό του αγίου Διονυσίου Βελβεντού και την αφιερώνω στη Θεία Λατρεία και στην μέσα από αυτήν διακονία του ανθρώπου.

Δεν πρόκειται για γιορτή θριαμβολογίας και απαρίθμησης ατομικών επιτευγμάτων. Είναι γιορτή και τιμή, που και βέβαια πλημμυρίζω από χαρά, που όμως νιώθω βαθύ το αίσθημα της ευγνωμοσύνης να με κατακλύζει όλα αυτά τα χρόνια και είναι αυτό το αίσθημα που θέλω τώρα να εκφράσω.

Αίσθημα ευγνωμοσύνης πάνω απ’ όλα στο Θεό, που η κλήση Του, ανερμήνευτα, ήρθε και συνάντησε την προσωπική μου κλίση (που κι αυτήν δεν ξέρω πότε και πώς εμφυτεύτηκε μέσα μου) την αποδέχτηκε, την προσέλαβε και τη συνέθεσε.

Αίσθημα ευγνωμοσύνης στους γονείς μου (Ιωάννη και Μαριάνθη) και στη γιαγιά μου (Γλυκερία) που ‘’έβλεπαν’’ την παιδική μου κλίση προς την ιερωσύνη και την ενίσχυαν με την απλοϊκή διδαχή τους μέσα στην οικογενειακή θαλπωρή. 

Αίσθημα ευγνωμοσύνης στους πρώτους μου πνευματικούς των παιδικών μου χρόνων της Ενορίας Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Βελβεντό (μέσα στην οποία ανατράφηκα) τον απλούν παπα-Γιώργη Κακούλη και τον καλλίφωνο παπα-Νικόλαο Τράντα. Πόσες εμπειρίες μαζί τους, Θεέ μου! Και μετά στα γυμνασιακά χρόνια, στον πνευματικό μου, τον και καθηγητή μου παπα-Κωνσταντίνο Γαζή, ο οποίος μου έδωσε και τη ‘’Συμμαρτυρία Πνευματικού’’ – απαραίτητη προϋπόθεση – για την εισαγωγή οποιουδήποτε στην ιερωσύνη. Στη σειρά των πνευματικών μου οδοδειχτών αναφέρομαι με σεβασμό και στον αείμνηστο παπα-Γιώργη Πυρουνάκη, του οποίου όλος ο βίος του ήταν η εφαρμογή του λόγου του Αποστόλου Παύλου: ‘’Ο Θεός δεν μας έδωσε πνεύμα δειλίας, αλλά δυνάμεως και αγάπης και σωφρονισμού’’ (Β’ Τιμ. 1, 7). Ο σεβασμός μου στον π. Γ. Πυρουνάκη είναι αυτός, που είχε για τον Μάρκο Μπότσαρη ο Γεώργιος Καραϊσκάκης: ‘’Ο Μάρκος ήτανε τρανός. Ούτε το δαχτυλάκι του δεν του φτάνουμε’’. (Στα νεότερα χρόνια, Ιστορία ΣΤ’ Δημοτικού, σελ. 119, ΟΕΔΒ, έκδοση 2005).

Ευγνωμοσύνη στους δασκάλους μου της εκκλησιαστικής-βυζαντινής μουσικής τον Γεώργιο Χωλόπουλο (Βελβεντό) και τον Χαρίλαο Ταλιαδώρο (Θεσσαλονίκη). Στους καθηγητές μου της ‘’Ανωτέρας Ιερατικής Σχολής Θεσσαλονίκης’’ και μετά, στους της ‘’Εκκλησιαστικής Παιδαγωγικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης’’.

Αίσθημα ευγνωμοσύνης στο Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης μακαριστό Διονύσιο (Ψαριανό) με την ευλογία του οποίου πήγα (μετά τις σπουδές μου) στη Γαλλία για να χειροτονηθώ και να διδάξω ως δάσκαλος στα εκεί ελληνικά σχολεία.

Αίσθημα βαθειάς ευγνωμοσύνης και μεγάλης τιμής στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως και στον Μητροπολίτη Γαλλίας μακαριστό Μελέτιο για την απόδοση σε μένα της ιερωσύνης στους δύο βαθμούς, τον πρώτο του Διακόνου και τον δεύτερο του Πρεσβυτέρου σε ηλικία 24 ετών. Χειροτονήθηκα Διάκονος στον ι. Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Στεφάνου Παρισίων στις 7-11-1976 (θυμάμαι που συμπροσευχόμενος μέσα στο Ιερό ήταν ο - τότε - Μητροπολίτης Δημητριάδος και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος μακαριστός Χριστόδουλος) και Πρεσβύτερος στον ιερό Ναό της Αγίας Τριάδος Τουλώνος στις 28-11-1976. (Παρούσα στη χειροτονία μου, του Πρεσβυτέρου, ήταν και η σύζυγος και πρεσβυτέρα μου Αθανασία).

Στη χειροτονία μου (του Πρεσβυτέρου) ο Μητροπολίτης Μελέτιος, μου πρόσφερε δώρο, το πρώτο μου αντιμήνσιο, στο οποίο αναγράφεται: ‘’Δημήτριος, ελέω Θεού, Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως-Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης. Από των Πατριαρχείων εν έτει 1972 κατά μήνα Ιούλιον’’ και στη βάση του: ‘’Καθιερωθέν υπό του Μητροπολίτου Γαλλίας Μελετίου κατά την τελετήν των εγκαινίων του εν Μαδρίτη Ισπανίας Ορθοδόξου Ελληνικού Ιερού Ναού την 3^ην Ιουνίου έτους 1973. Ο Γαλλίας Μελέτιος’’. Το πρώτο μου αυτό αντιμήνσιο το κρατώ ως πολύτιμο θησαυρό.

Είναι ύψιστη τιμή για μένα, που  με αξίωσε ο Θεός, να συγκαταριθμηθώ στους κληρικούς της ‘’Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας’’ Του και να είμαι χειροτονία Διακόνου και Πρεσβυτέρου του Οικουμενικού Θρόνου της Κωνσταντινουπόλεως-Νέας Ρώμης.  

Για την περίοδο στη Γαλλία ευγνωμοσύνη στον (την εποχή εκείνη) αρχιμ. Στέφανο, αρχιερατικό επίτροπο Μασσαλίας (σημερινό Αρχιεπίσκοπο Ταλλίνης και πάσης Εσθονίας) και στον (τότε) Επίσκοπο Σασίμων Ιερεμία (σημερινό Μητροπολίτη Ελβετίας), στους ψάλτες, στο Εκκλησιαστικό Συμβούλιο και στους ενορίτες της Αγίας Τριάδος Τουλώνος (Γαλλία).

Το Φεβρουάριο του 1977 έρχομαι στην Ελλάδα. Ο (τότε) Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης Διονύσιος με στέλνει στην Αιανή. Θυμάμαι την πρώτη Θ. Λειτουργία στην Αιανή μαζί με τον ιεροδιδάσκαλο Ηλία Κοντό, εφημέριο Ροδίτη και με τον (τότε) Διάκονο Ιλαρίωνα, σημερινό Ηγούμενο της Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδος-Ιλαρίωνος.  Διακονώ, μέσα από τον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου, το λαό της Αιανής μέχρι το Σεπτέμβριο του 1984 (ευχαριστίες στο λαό της Αιανής εν συνόλω που τον αγάπησα και τον διακόνησα ανυστερόβουλα) οπόταν έρχομαι στο Βελβεντό και αναλαμβάνω τη διακονία (Σεπτέμβριος του 1984) ως Πρεσβύτερος στον Ιερό Ναό του Αγίου Διονυσίου εν Ολύμπω Βελβεντού με την ευλογία του Επισκόπου και Μητροπολίτου Διονυσίου Ψαριανού.

Την 30^η Ιανουαρίου του 1993, εορτή των Τριών Ιεραρχών κατά τη Θεία Λειτουργία στον Ι. Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου Κοζάνης ο Μητροπολίτης Διονύσιος μου απονέμει το οφφίκιο του ‘’Σταυροφόρου Πρωτοπρεσβυτέρου’’ και σχολιάζει το ρόλο του παπαδασκάλου στην Παιδεία. Τον ευχαριστώ.  

Μετά την εις Κύριον εκδημία (7-12-1997) του Μητροπολίτη Διονυσίου, ορίζεται τοποτηρητής ο Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης Αντώνιος. Ο Σεβ. Αντώνιος επισκέφτηκε την Ενορία, λειτούργησε, κήρυξε και μας ευλόγησε. Τον ευχαριστούμε.  

Εκλέγεται και έρχεται στην Κοζάνη Μητροπολίτης ο Αμβρόσιος Γιακαλής. Επί των ημερών του ο Ιερός Ναός του Αγίου Διονυσίου αποκτά ενοριακή υπόσταση και ιδρύεται, με το υπ’ αρίθμ. 199 Προεδρικό Διάταγμα, Ενορία με την επωνυμία ‘’Ενορία του Ιερού Ναού Αγίου Διονυσίου Βελβεντού’’ (Εφημερίς της Κυβερνήσεως, αρ. φύλλου 159 / 26 Ιουν. 2003).

Ο Μητρ. Αμβρόσιος με ορίζει ‘’Αρχιερατικό Επίτροπο της Αρχιερατικής Περιφέρειας Βελβεντού’’ (Αρχιερατικό Γράμμα, Αριθμ. Πρωτ. 1 / 1-1-2000). Στην Α.Π.Β. περιέχονται οι Ενορίες Βελβεντού, Παλαιογρατσάνου, Καταφυγίου, Αγίας Κυριακής, Πολυφύτου, Πλατανορέματος, Ίμερας και Αύρας, Νεράιδας, Βαθυλάκκου, Μεσιανής και Κουβουκλίων, Λευκάρων). Ένα διακόνημα το οποίο εξακολουθεί να διατηρεί για το πρόσωπό μου και ο νυν Μητροπολίτης κ. Παύλος. Τους ευχαριστώ.

Την 20^η Ιουνίου του 2004 ενθρονίζεται στην Κοζάνη ο σημερινός Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλος. Την 23^η Ιανουαρίου του 2006, μνήμη του Αγίου Διονυσίου του εν Ολύμπω, στη Θεία Λειτουργία στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό στο Βελβεντό, ο Σεβ. κ. Παύλος με χειροθετεί πνευματικό.

Αισθήματα σεβασμού προς τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλο επαναλαμβάνοντας τον λειτουργικό λόγο: ‘’Εν πρώτοις μνήσθητι Κύριε του αρχιεπισκόπου ημών Παύλου, ων χάρισαι ταις αγίαις σου Εκκλησίαις εν ειρήνη, σώον, έντιμον, υγιά μακροημερεύοντα και ορθοτομούντα τον λόγον της σης αληθείας’’. Πρώτα να θυμηθείς, Κύριε, τον αρχιεπίσκοπό μας Παύλο και να τον χαρίσεις στις Εκκλησίες σου ειρηνικό, ακέραιο, αξιοσέβαστο, υγιή, πολύχρονο και να διδάσκει ορθά το λόγο της αλήθειας σου. 

Αισθήματα χαράς και ευχαριστιών στον Ιερό Ναό του Αγίου Διονυσίου Βελβεντού (από τον μακαριστό παπα-Γιάννη Παπαδημητρίου) σ’ όλους τους διακονήσαντες και διακονούντες σ’ αυτόν ως τα σήμερα, σε όλα τα Εκκλησιαστικά Συμβούλια, σ’ όλους τους ψάλτες, όλους τους νεωκόρους, τις προσφοράρισσες γυναίκες, τους νέους και τις νέες, τους μουσικούς, στις γυναίκες των χορωδιών και στην προετοιμασία των  τραπεζών στις ι. πανηγύρεις, σ’ όλους που κοπιάζουν (ηλεκτρολόγους, κηπουρούς, συνεργεία καθαριότητας) για την ευπρέπεια του Ναού και του αύλειο χώρου. Στους ενορίτες όλους. Στους συναδέλφους εκπαιδευτικούς των Σχολείων Βελβεντού, Αιανής, Λιβαδερού, Πλατανορέματος. Σε όλες τις θεσμικές διοικήσεις του πρώην Δήμου (Καποδιστριακής περιόδου) Βελβεντού και του, στη συνέχεια, Δήμου (Καλλικρατικής περιόδου) Σερβίων-Βελβεντού και στα τοπικά Συμβούλια της Δ. Κ. Βελβεντού. Ευχαριστίες στο λαό της γενέτειράς μου εν συνόλω. 

Ευγνωμοσύνη και προς την Ιερά Μονή του Αγίου Διονυσίου και τον Ηγούμενό της Αρχιμ. Μάξιμο για τη θετική ανταπόκρισή τους στην κατ’ έτος υποδοχή ιερού λειψάνου του Αγίου Διονυσίου στην Ενορία του στο Βελβεντό, υποδοχή που τελεί υπό την ευλογία του Σεβ. Μητροπολίτη μας.

Στη 40χρονη ιερατική διαδρομή και μέσα στη Χάρη του Θεού είχα και συνεχίζω να έχω δίπλα μου εκλεκτό δώρο Του τη σύζυγο και πρεσβυτέρα μου Αθανασία και τα παιδιά μου, τη Μαρία, το Γιάννη με την Ευγενία. Δοξάζω το Θεό.  

Σε όλο αυτό το διάστημα της 40χρονης θητείας με ‘’φόβο Θεού’’ και με συναίσθηση της αμαρτωλότητάς μου προσπαθώ να ανταποκρίνομαι, το κατά δύναμιν, στο ανατεθέν λειτουργικό και ποιμαντικό διακόνημά μου.

Έχοντας διαρκώς κατά νου το λειτουργικό: ‘’Ουδείς άξιος συνδεδεμένος ταις σαρκικαίς επιθυμίαις και ηδοναίς προσέρχεσθαι ή προσεγγίζειν ή λειτουργείν σοι, Βασιλεύ της δόξης. Το γαρ διακονείν σοι μέγα και φοβερόν και αυταίς ταις επουράνιαις δυνάμεις’’. Κανένας από κείνους που είναι δεμένοι με τις σαρκικές επιθυμίες και ηδονές, δεν είναι άξιος να ‘ρχεται και να πλησιάζει και να σε λειτουργεί, ένδοξε Βασιλέα. Γιατί είναι μεγάλο και φοβερό να σε υπηρετούν και σ’ αυτές τις επουράνιες δυνάμεις.

Και τον λόγο του ιερού υμνογράφου: ‘’Όλος εκ νεότητος, ταις ηδοναίς εδουλώθην, της σαρκός και γέγονα, παθών καταγώγιον τυραννούντων με, της ψυχής όλως δε, αλογήσας Σώτερ, εντολών σου κατεφρόνησα, αλλά ο πλάσας με, και ειδώς ημών την ασθένειαν, ο μόνος αναμάρτητος, δος μοι την συγχώρησιν Εύσπλαχνε, ων περ εν αγνοία, και γνώσει αισθητώς και νοητώς, από νεότητος ήμαρτον, μόνε Ευσυμπάθητε’’. (Προσόμοιο Στιχηρό Παρακλητικής, Ήχος πλ. β’, Δευτέρα εσπέρας). 

Η αλλαγή των άλλων προϋποθέτει πρώτα την εσωτερική δική μου. Η διαλογική σχέση με το Θεό, με (μας) οδηγεί στην αυτογνωσία: ‘’Δος μοι, μετανοίας λογισμόν, δος και κατανύξεως πόθον, τη ταπεινή μου ψυχή, έγειρον εξ ύπνου με δεινής πωρώσεως, και το σκότος απέλασον, το της ραθυμίας, και της απογνώσεως λύσον την ζόφωσιν, όπως ανανεύσας ο τάλας, σοι προσκολληθήσωμαι Λόγε, και σου τοις θελήμασι πορεύσομαι’’. (Παρακλητική, Στιχηρό Προσόμοιο Ήχος β’, Κυριακή εσπέρας).  

Η διακονία μου έξω από το Ναό (διακονία αγάπης προς τον οιονδήποτε άνθρωπο, δικό ή ξένο, σε όλες τις αναζητήσεις και ανάγκες του) είναι προέκταση της Θείας Λειτουργίας και όχι ένας οριζόντιος ακτιβισμός.

Ο Χριστός είπε: ‘’επείνασα γαρ, και εδώκατέ μοι φαγείν, εδίψησα, και εποτίσατέ με, ξένος ήμην, και συνηγάγετέ με, γυμνός, και περιεβάλετέ με, ησθένησα, και επεσκέψασθέ με, εν φυλακή ήμην, και ήλθετε προς με’’. (Ματθ. 25, 35-36).  Και πρόσθεσε: ‘’εφ’ όσον εποιήσατε ενί τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εμοί εποιήσατε’’. (Ματθ. 25, 40).

Και ο Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλος βεβαιώνει: ‘’Όταν ξέρετε ότι βάλατε στο τραπέζι αυτού που πεινάει ένα πιάτο φαγητό, θα πάρετε κι εσείς χαρά’’ (Εγκύκλιον σημείωμα, αρ. πρωτ. 590, 26-5-2014) και αποδίδει τη σημερινή (και όχι μόνο) γενικευμένη κρίση ‘’στην κακή χρήση του αγαθού της ελευθερίας την οποία μας χάρισε ο Αναστάς Κύριος’’, με την αποστροφή ότι ‘’το εγώ κατακλύζει τις κοινωνίες!’’. (Ποιμαντορική Εγκύκλιος επί τω Αγίω Πάσχα 2014) και υπονομεύει την ενότητά τους. 

Ο σημερινός πολιτισμός έχει δόγμα το ‘’να περνάμε καλά’’ και είναι βαθύτατα ναρκισσιστικός, κλειστός, φοβικός. Θεωρεί το διπλανό ‘’απειλή’’ και την κοινωνία μαζί του ανεπιθύμητη. Αναμφισβήτητα πρόκειται για μια τρομερή οπισθοδρόμηση που ερείδεται σε μια τραγικότερη ομφαλοσκόπηση, όσων που την συντηρούν.  

Εμείς υπάρχουμε γιατί αγαπάμε (αγαπώ άρα υπάρχω) εμπιστευόμενοι ‘’εαυτούς και αλλήλους και πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ’’. Χαιρόμαστε γιατί έχουμε τη χάρη. Η χάρη, δηλαδή ο Χριστός και το Ευαγγέλιο είναι ελευθερία. Το Ευαγγέλιο είναι αγάπη. Στο χώρο του Ευαγγελίου πάσχει και χαρίζεται ο Θεός. Το Ευαγγέλιο αγωνιζόμαστε να το κάνουμε ζωή μας με τη χάρη του Θεού. 

Να μας έχει ο Θεός γερούς, αδελφοί. Και να χτίζουμε τη ζωή μας με σοφία πάνω στην ταπεινοφροσύνη. Ταπεινοφροσύνη δεν είναι η κακομοιριά ή το αίσθημα κατωτερότητας. Είναι το υγιές αίσθημα και η βάση της συμφιλίωσης που διασφαλίζει τη σχέση, τη σύνθεση και την ενότητα στα πρόσωπα και στις (τοπικές και εθνικές) κοινωνίες.

Θεμέλιο των αναζητήσεών μας είναι ‘’η βεβαιότητα ότι η Εκκλησία δεν ζει για τον εαυτό της. Μεταδίδει τη μαρτυρία του Ευαγγελίου της χάριτος και της αληθείας και προσφέρει σε όλη την οικουμένη τα δώρα του Θεού: την αγάπη, την ειρήνη, την δικαιοσύνη, την καταλλαγή, την δύναμη του Σταυρού και της Αναστάσεως και την προσδοκία της αιωνιότητος’’ (Μήνυμα της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου προς τον Ορθόδοξο λαό, Κρήτη, 2016).

Κλείνοντας το λόγο επιτρέψτε μου μια παράκληση: ‘’Παρακαλώ, ουν υμάς, αδελφοί…’’ (Ρωμ. 12,1) σας παρακαλώ, λοιπόν, αδελφοί, μη λησμονάτε τον εκκλησιασμό. Τον εκκλησιασμό των υπάρξεών σας, του ανδρογύνου σας, της οικογένειάς σας.

Ο εκκλησιασμός είναι το αξονικό συλλογικό έλλειμμα που με απασχολεί, που με προβληματίζει στην προσπάθεια να βρω λύση (εδώ και 40 χρόνια παιδεύομαι ) κι  ακόμα δεν βρίσκω.  

‘’Η χάρις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, και η αγάπη του Θεού και Πατρός, και η κοινωνία του Αγίου Πνεύματος, είη μετά πάντων υμών’’. (Θεία Λειτουργία). Η χάρη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, και η αγάπη του Θεού και Πατέρα, και η ενότητα του Αγίου Πνεύματος ας είναι με όλους σας (μας). 

Σας ασπάζομαι όλους. Χαίρετε πάντοτε. 

ΥΓ. Μετά τη Θεία Λειτουργία ακολούθησε κέρασμα για όλο το εκκλησίασμα στο αρχονταρίκι.

π. Κωνσταντίνος Ι. Κώστας

παπαδάσκαλος

30-11-2016