Εκπαιδεύοντας αντιρατσιστές

της Ιωάννας Κωσταρέλλα από το ΧΡΟΝΟ

Η φωτογραφία του μικρού Αφγανού που δέχθηκε επίθεση από ρατσιστές είναι σοκαριστική. Αλλά ακόμα πιο σοκαριστική τείνει να γίνει η συνήθεια μας στην έκθεση σε ανάλογα περιστατικά που οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην απάθεια. Και η απάθεια είναι υπεύθυνη για τα περισσότερα δεινά που βρήκαν την ανθρωπότητα ως τώρα, γιατί αυτή αφορά στους πολλούς που δεν κάνουν τίποτα για να σταματήσουν την τρέλα των λίγων.
Η επικράτηση έκρυθμων κοινωνικών καταστάσεων και ο φόβος που εκφράζεται με μίσος στον «άλλο», τον διαφορετικό, έρχεται πάντα «πακέτο» με την οικονομική δυσπραγία και τη φτώχεια που απλώνεται σε μεγάλα τμήματα του πληθυσμού.

Οι νόμοι (αντιρατσιστικοί) μπορούν να είναι ένα εργαλείο, μόνο όταν εφαρμόζονται. Διαφορετικά απλά δικαιολογούν την ανυπαρξία του συστήματος.
Το σχολείο, όμως, και δη η διαδικασία αναζήτησης της αλήθειας της ιστορίας μέσα από τα σχολικά βιβλία και άλλες πηγές μπορεί να φέρει σημαντικά αποτελέσματα, συνδέοντας την επικράτηση ακραίων απόψεων στην κοινωνία με συγκεκριμένες τραγικές περιόδους.
Κανένας μαθητής που μυείται σ’ αυτή την κριτική διαδικασία και μαθαίνει να αναγνωρίζει την προπαγάνδα πίσω από το λαϊκισμό, τους συμβολισμούς και τα τελετουργικά, δεν μπορεί να γίνει πειθήνιο όργανο στην υπηρεσία ξενοφοβικών φασιστοειδών που δεν έχουν καμία κουλτούρα και ιδεολογία.