Ολόκληρη η ομιλία του προέδρου του ΠΑΣΟΚ
Καλημέρα σε όλους σας. Φίλες και φίλοι της Κοζάνης, χαίρομαι που εδώ μαζί σας σήμερα Κυριακή του Θωμά, Κυριακή που γιορτάζουν όλοι οι δύσπιστοι, έτοιμοι να βάλουν το δάχτυλο «εις τον τύπον των ήλων», αλλά τελικά και ο Θωμάς πίστεψε όταν ένιωσε ότι έχει απέναντί του έναν αληθινό λόγο.
Στέλνω από εδώ, από την Κοζάνη έναν αγωνιστικό χαιρετισμό σε όλη την Δυτική Μακεδονία, στη Φλώρινα, την Καστοριά, τα Γρεβενά, σε όλη τη Μακεδονία και τη Θράκη, σε όλη την Ελλάδα.
Φίλες και φίλοι, το πολιτικό πρόβλημα της χώρας είναι γνωστό και συνδέεται άμεσα με τη βαθιά, την πρωτοφανή, οικονομική και κοινωνική κρίση που ζει η χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Μια κρίση που ορισμένοι ισχυρίζονται ότι εμφανίστηκε μετά τις εκλογές του 2009, λες και μέχρι τότε όλα ήταν καλά και το πρόβλημα προέκυψε από τη στιγμή που αρχίζαμε να εφαρμόζουμε το σχέδιο διάσωσης. Κανείς δεν σκέφτεται τι είχε συμβεί μέχρι τότε, σε τι συντρίμμια είχε κατεδαφιστεί η χώρα μέσα από το δημοσιονομικό εκτροχιασμό.
Αλλά το πρόβλημα μακάρι να ήταν αυτό. Μακάρι να ήταν μια αντιπαράθεση μεταξύ των πολιτικών κομμάτων για τα αίτια και τις ευθύνες της κρίσης, μακάρι το πρόβλημα να ήταν η αναδρομική αξιολόγηση του παρελθόντος.
Έχουμε πει πολλά για το ζήτημα αυτό. Έχουμε αναλάβει με θάρρος ευθύνες. Ευθύνες περισσότερες απ' αυτές που αναλογούν στο ΠΑΣΟΚ και την προοδευτική δημοκρατική παράταξη. Άλλοι είναι αυτοί που δεν λένε κουβέντα, που θεωρούν ότι δεν έχουν καμία σχέση με το πρόβλημα, που δεν διατυπώνουν ούτε μια λέξη αυτοκριτικού λόγου. Που δεν νιώθουν την ανάγκη να εξηγήσουν γιατί έφτασε η Ελλάδα εκεί που έφτασε μέχρι τον Οκτώβριο του 2009 όταν σε όλο τον κόσμο είχε απλωθεί η κρίση και όλες οι κυβερνήσεις έπαιρναν μέτρα διορατικά, σκληρά μέτρα από το 2007, άντε από το 2008 για να ανακόψουν την κρίση και να ισχυροποιήσουν τις χώρες τους.
Το ζήτημα είναι πολύ βαθύτερο δυστυχώς. Γιατί το πολιτικό πρόβλημα της χώρας τείνει τον τελευταίο καιρό -αυτό το βλέπουμε πολύ έντονα- να μετατραπεί σε πρόβλημα δημοκρατίας. Υπάρχει πρόβλημα κυβερνησιμότητας της χώρας. Αν αυτά που βλέπουμε ως εκτιμήσεις για το αποτέλεσμα των εκλογών πράγματι αποτυπωθούν στην κάλπη στις 6 Μαΐου, τότε η χώρα οδηγείται –λυπάμαι που το λέω- σε απόλυτο πολιτικό αδιέξοδο.
Είναι πολλοί αυτοί που πιστεύουν και το λένε, γιατί είναι γνωστή η ρήση «πως στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα». Ναι, είναι αλήθεια αυτό. Δεν υπάρχουν αδιέξοδα, γιατί υπάρχει πάντα η ασφαλής, γνήσια οδός της προσφυγής στον ίδιο το λαό. Τώρα όμως είμαστε σε αυτό το σημείο. Έχουμε προσφύγει στο λαό. Και πρέπει ο λαός να μας πει πραγματικά ποιός θέλει και να αναλάβει στις 6 Μάη την ευθύνη γι' αυτό που πραγματικά θέλει να συμβεί από την επόμενη ημέρα. Να μας πει πραγματικά ποιος θέλει να κυβερνήσει, ποιος νομίζει ότι μπορεί να διαχειριστεί την κρίση και να οδηγήσει την πατρίδα μας στην οριστική έξοδο και από την κρίση και από την εξάρτηση του μνημονίου.
Πρέπει οι Έλληνες πολίτες να μας πουν με το χέρι στην καρδιά καθαρά τι θέλουν. Όχι να θεωρούν ότι ούτως ή άλλως θα υπάρχει μια κυβέρνηση την επομένη των εκλογών, μια κυβέρνηση πρόθυμων να διαχειρίζονται την κρίση και να υφίστανται το πολιτικό κόστος ακόμη και ενάντια στη βούληση του εκλογικού σώματος, ή μιας πολύ μεγάλης μερίδας του εκλογικού σώματος.
Δεν μοιράζονται έτσι οι ευθύνες. Και θέλω ευθύς εξ αρχής να αποσαφηνίσω αυτή την παρεξήγηση, την πολύ διαδεδομένη, όπως διαπιστώνω. Την παρεξήγηση πως, εντάξει, υπάρχει μια δεδομένη πολιτική και λίγο πολύ υπάρχει μια δεδομένη κυβέρνηση με τη συνεργασία του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. και άρα οι υπόλοιπες δυνάμεις, αλλά και ο κάθε Έλληνας και η κάθε Ελληνίδα, ατομικά, μπορεί να ζητάει αυτό που θεωρητικά θεωρεί σωστό, να πιέζει, να διαμαρτύρεται μια που κάποιοι θα κάνουν τη δύσκολη δουλειά.
Όχι φίλες και φίλοι δεν είναι έτσι. Γιατί δεν κυβερνιέται ο τόπος με μικρές πλειοψηφίες στη Βουλή, ή με τεχνητές πλειοψηφίες. Χρειάζεται καθαρή βούληση του εκλογικού σώματος, ισχυρή δημοκρατική νομιμοποίηση και εντολή για να βγάλουμε τη χώρα από το τέλμα και να την οδηγήσουμε οριστικά έξω από αυτή την κατάσταση της μειωμένης κυριαρχίας και της μειωμένης αξιοπρέπειας.
Εμείς προτείνουμε ένα συγκεκριμένο δρόμο με αρχή, μέση -έχουμε περάσει ήδη εδώ και πολύ καιρό τη μέση- και τέλος. Πλησιάζουμε στο τέλος και λέμε ότι μέχρι το 2015 η Ελλάδα μπορεί να στηθεί ξανά στα πόδια της. Μπορεί η Ελλάδα να ξαναγίνει πραγματικά ισότιμο κράτος της ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με χρονοδιάγραμμα, με σειρά πρωτοβουλιών, με διαπραγματεύσεις, με ένα ολοκληρωμένο εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης.
Άλλοι είναι αυτοί που νομίζουν ότι πάνω στις πλάτες της δικής μας υπευθυνότητας, μπορεί να οικοδομήσουν την δική τους μικροκομματική στρατηγική. Και δεν αναφέρομαι μόνο στον κ. Σαμαρά που είναι εγκλωβισμένος, τραγικά εγκλωβισμένος, στη λογική της κομματικής αυτοδυναμίας της Ν.Δ. και της δικής του πρωθυπουργίας, που θεωρεί ότι του την οφείλει η ιστορία και το Έθνος. Αυτό είναι ορατό από όλους, όλοι το καταλαβαίνουν. Είναι μια ματαιοδοξία, ένας κομματικός εγωισμός.
Εντάξει, θυμίζει παλιές εποχές. Είναι εκτός τόπου και χρόνου. Δεν συμβιβάζεται με τις νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στη χώρα μας. Αλλά ας δούμε τι γίνεται και στην αριστερή πλευρά του κομματικού φάσματος. Ας δούμε τι λένε οι άλλες πολιτικές δυνάμεις. Μπορούν να προσφέρουν μια ολοκληρωμένη λύση; Πιστεύουν ότι ο ρόλος τους εξαντλείται στην κριτική, στις ευχές, στις πιέσεις, στις καταγγελίες; Είναι αυτό ο ρόλος των προοδευτικών, πολιτικών δυνάμεων; Απλώς να λέμε και να μην κάνουμε τίποτα, να μην διαμορφώνουμε τις προϋποθέσεις για να γίνουν αυτά που πρέπει να γίνουν;
Η πρόταση του ΠΑΣΟΚ είναι πολύ απλή, πολύ καθαρή. Τη λέμε με παρρησία, τη λέμε κοιτώντας τους Έλληνες και τις Ελληνίδες στα μάτια. Πιστεύουμε ότι μία λύση υπάρχει για να αποφύγουμε το αδιέξοδο και την διόγκωση της κρίσης, την μετατροπή για μία ακόμη φορά της οικονομικής κρίσης σε πολιτική κρίση, με κίνδυνο στη συνέχεια η πολιτική κρίση, κατά τα πρότυπα της δεκαετίας του ΄60 και του ΄50, να μας οδηγήσει σε ακόμη βαθύτερη οικονομική κρίση, δηλαδή σε έναν ατέλειωτο φαύλο κύκλο.
Εμείς λέμε, σε όποιον σκέπτεται απλά και λογικά και αξιολογεί τα πράγματα, πως η λύση είναι μία: Νίκη του ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ πρώτο κόμμα στις 6 του Μάη. Ζητώ από τους Έλληνες πολίτες να δώσουν στο ΠΑΣΟΚ και σε μένα προσωπικά ως Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, τη δυνατότητα να πάρουμε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στις 7 του Μάη τη διερευνητική εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Γιατί εμείς που βρισκόμαστε, στο μέσον του πολιτικού τόξου, μπορούμε πράγματι να διαμορφώσουμε τη μεγάλη εθνική συμμαχία υπευθυνότητας, προοδευτικών μεταρρυθμίσεων και αλληλεγγύης.
Έχει πολύ μεγάλη σημασία αυτό, γιατί κανείς δεν μπορεί μόνος του και δεν πρέπει να είναι μόνος του κατά τη διάρκεια της κρίσης. Κανείς δεν μπορεί να διαχειριστεί τα προβλήματα ούτε σε ατομικό ούτε σε συλλογικό επίπεδο αν δεν υπάρχει η μεγαλύτερη δυνατή κοινωνική, εθνική και πολιτική ενότητα, στη βάση όμως ενός συγκεκριμένου εθνικού σχεδίου ανασυγκρότησης.
Ίσως ξεχνούν πολλοί συμπολίτες μας ότι σε αυτούς που με ευκολία τάσσονται κατά της δανειακής σύμβασης, κατά του νέου προγράμματος στήριξης και προσαρμογής της ελληνικής οικονομίας, βρίσκονται δυνάμεις που δηλώνουν καθαρά και ευθαρσώς αντιευρωπαϊκές, όπως το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, που κρατώντας την παραδοσιακή του θέση τάσσεται κατά της Ευρώπης, κατά του ευρώ, υπέρ της επιστροφής στο εθνικό νόμισμα. Κατανοητή, αλλά όχι πειστική θέση. Κατά τη γνώμη μου επικίνδυνη.
Υπάρχουν δυνάμεις επαμφοτερίζουσες. Ο μισός ΣΥΡΙΖΑ, όπως ξέρετε, δηλώνει φιλοευρωπαϊκός και υπέρ του ευρώ. Ο άλλος μισός θέλει επιστροφή στη δραχμή. Και έχουμε κι άλλες δυνάμεις, όπως είναι η Δημοκρατική Αριστερά του φίλου μου, του Φώτη Κουβέλη, που τον άκουσα έκπληκτος να δηλώνει σε μία συνέντευξή του ραδιοφωνική χθες, ότι δεν σκέφτεται πως μπορεί να μετάσχει σε μία ευρύτερη συνεργασία για να κυβερνηθεί η χώρα. Δεν θέλει ούτε τη Νέα Δημοκρατία φυσικά αλλά ούτε το ΠΑΣΟΚ.
Δεν βλέπει επίσης να υπάρχει δυνατότητα να συνεργαστούν οι δυνάμεις της ευρύτερης Αριστεράς γιατί δεν συγκλίνουν πουθενά, ούτε καν σε κοινή κάθοδο στις μονοεδρικές περιφέρειες. Και στην ερώτηση «τι θα γίνει λοιπόν, πώς θα κυβερνηθεί ο τόπος», η απάντησή του είναι «ξανά εκλογές, επαναληπτικές εκλογές», δηλαδή αυτό που λέει ο κ. Σαμαράς. Ο κ. Σαμαράς όμως έχει μια λογική, λέει ξανά εκλογές για να γίνει αυτοδύναμος. Δηλαδή δεν υπάρχει επαφή με την κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα.
Οι επαναληπτικές εκλογές του κ. Κουβέλη τι στόχο έχουν; Προφανώς την επανάληψη του ίδιου προβλήματος. Άρα πρέπει να είμαστε διαρκώς σε διαδικασία επαναληπτικών εκλογών, με κίνδυνο την απόλυτη πια διάλυση του κράτους, της οικονομίας και της κοινωνίας. Εμείς απέναντι σε αυτές τις αντιλήψεις αντιτάσσουμε τη δική μας πρόταση, που είναι πρωτιά στο ΠΑΣΟΚ για σταθερότητα, ασφάλεια και οριστική και θαρραλέα υπέρβαση του μνημονίου, για την οριστική έξοδο από την κρίση.
Έχει πολύ μεγάλη σημασία αυτές τις 15 ημέρες μέχρι τις εκλογές φίλες και φίλοι να πούμε με απόλυτη ειλικρίνεια αυτό που κατανοούμε, αυτό που προτείνουμε, αυτό που συμβαίνει. Ο κίνδυνος εκφασισμού της ελληνικής κοινωνίας είναι τεράστιος.
Αυτό που έγινε χθες, που γίνεται κάθε μέρα με τη Χρυσή Αυγή, το γεγονός ότι φιλοναζιστικές δυνάμεις είναι έτοιμες να μπουν στη Βουλή των Ελλήνων, είναι όχι απλώς κίνδυνος, αλλά ντροπή για τη δημοκρατία και δεν πρέπει να χαλαρώνουν τα δημοκρατικά αντανακλαστικά. Η δημοκρατία πρέπει να είναι μαχόμενη για να επιβιώνει και να προοδεύει.
Ναι, ας πούμε την αλήθεια. Υπάρχει πολύ μεγάλη ένταση και κρυφή βία μέσα στην κοινωνία, γιατί υπάρχει οργή, υπάρχει απελπισία, υπάρχει δυσπιστία, υπάρχει φόβος. Τίποτα από αυτά δεν είναι καλός σύμβουλος, κι εμείς πρέπει να πάρουμε την οργή, τη δυσπιστία, το φόβο, την αγανάκτηση, να την επεξεργαστούμε πολιτικά, να την μετατρέψουμε σε αντικείμενο πολιτικού διαλόγου και να πείσουμε ξανά τον δύσπιστο πολίτη, αυτόν που πιστεύει στο Ευαγγέλιο της σημερινής Κυριακής. Να του δείξουμε ποια είναι τα σημάδια στο σώμα της κοινωνίας και της οικονομίας από ένα μοντέλο που κατέρρευσε και να του εξηγήσουμε πώς μπορούμε να φτιάξουμε τη χώρα ξανά, να γράψουμε ξανά τους όρους λειτουργίας της χώρας.
Στις 18 του Μάρτη με τη διαδικασία εκλογής του νέου Προέδρου του ΠΑΣΟΚ και την προσέλευση των φίλων μας και των μελών μας στις κάλπες, δημιουργήσαμε ξανά ελπίδα, προσδοκία και υπογράψαμε ένα συμβόλαιο τιμής. Δημιουργήσαμε μεταξύ μας μια αυθεντική σχέση βασισμένη στην αλήθεια, στην αλήθεια που χρειάζεται έναν που τη λέει και έναν άλλον που την ακούει και που λέει τη δική του αλήθεια και η δική του αλήθεια γίνεται αντιληπτή. Άρα ανταλλάσσουμε τις αλήθειες μας και διαμορφώνουμε την προοπτική της πατρίδας.
Σε εμάς μέσα, στο εσωτερικό της παράταξης κρίνεται η μάχη των εκλογών σε 15 ημέρες. Ναι, σε εμάς, στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ του 2009 βρίσκεται το στοίχημα των εκλογών. Αυτούς τους δύσπιστους δικούς μας ανθρώπους, τους δυσαρεστημένους, τους επικριτικούς πρέπει να τους ξαναφέρουμε κοντά μας. Περιμένουν αναποφάσιστοι, αποστασιοποιημένοι, αυστηροί να ακούσουν, να δουν, να κρίνουν.
Δεν βιάζονται να πουν ότι πηγαίνουν αλλού. Δεν πάνε αλλού. Ανήκουν στη δημοκρατική προοδευτική παράταξη. Αυτοί θα δώσουν την πρωτιά και τη νίκη στο ΠΑΣΟΚ και ξανά ελπίδα στη χώρα. Γιατί δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι άνθρωποι αυτοί πίστεψαν σε κάτι διαφορετικό. Πίστεψαν ότι από τον Οκτώβριο του 2009 και μετά θα συμβεί κάτι άλλο και πέσαμε πάνω στην ύφαλο της κρίσης. Πέσαμε σε μια πρωτοφανή κατάσταση.
Ποιος άλλος είχε σηκώσει το βάρος τόσων δυσάρεστων αποφάσεων; Το ΠΑΣΟΚ και η κυβέρνηση Παπαδήμου με τη συμμετοχή της Νέας Δημοκρατίας. Αλλά ο κ. Σαμαράς κρύπτεται επιμελώς πίσω από τον Πρωθυπουργό και πίσω από μένα, ως Αντιπρόεδρο και Υπουργό Οικονομικών, μου έδωσε όμως γενναιόδωρα ψήφο εμπιστοσύνης για να διαπραγματεύομαι εγώ και να περιμένει να εμφανιστεί ως ο άνθρωπος της μεγάλης επιτυχίας σε σχέση με το δημόσιο χρέος και σε σχέση με τη δημοσιονομική ανασυγκρότηση της χώρας. Εντάξει, ο καθένας μπορεί να ισχυρίζεται ό, τι θέλει. Σημασία έχει η αλήθεια.
Θέλω λοιπόν να θέσω ένα ερώτημα και ζητώ από τους απογοητευμένους πολίτες και ιδίως αυτούς που κάποτε μας ψήφισαν να σκεφτούν πολύ απλά. Πιστεύει κανείς τους ότι το ΠΑΣΟΚ πήρε σκληρά μέτρα επειδή το ήθελε, επειδή ήταν η ιδεολογική του και πολιτική του επιλογή;
Πιστεύει κανείς ότι υπάρχει κόμμα, κυβέρνηση, πολιτικός που να μπορεί να αποφύγει τη δυσαρέσκεια και την οργή του κόσμου και να την επιλέγει, επειδή πάσχει από ένα είδος πολιτικού μαζοχισμού;
Πιστεύω κανείς πραγματικά μέσα στην ψυχή του ότι υπήρχαν σκληρά μέτρα που θα μπορούσαμε να τα αποφύγουμε χωρίς κίνδυνο για την οικονομία, την πατρίδα, τους μισθούς, τις συντάξεις, τα νέα παιδιά της χώρας μας και τα πήραμε επειδή θέλαμε;
Δε νομίζω, ό,τι και να ισχυρίζεται κάποιος για μας, για το ΠΑΣΟΚ, για την παράταξη, να πιστεύει κάτι τέτοιο. Ποιο είναι το βασικό μας λάθος; Ότι δεχθήκαμε να αναλάβουμε μόνοι μας ένα φορτίο που θα έπρεπε να είναι φορτίο όλων των πολιτικών δυνάμεων. Θα έπρεπε όλοι μαζί να σηκώσουμε το σταυρό του μαρτυρίου.
Και όταν τον Νοέμβριο προσήλθε ο κ. Σαμαράς με τον κ. Καρατζαφέρη -ο κ. Καρατζαφέρης ανέκρουσε πρύμναν αργότερα- δεν είπαν ποτέ με θάρρος ότι, ναι, αποδεχόμαστε μια ολόκληρη αντίληψη, μετέχουμε στην ευθύνη για αποφάσεις. Ακόμη και χθες, προχθές στην Ήπειρο ο κ. Σαμαράς ισχυρίστηκε, προσβάλλοντας τη νοημοσύνη των ακροατών του, ότι έχει συμφωνήσει για το νέο δάνειο των 130 δισεκατομμυρίων, αλλά δεν έχει συμφωνήσει για το νέο μνημόνιο. Μα, δεν υπάρχει νέο μνημόνιο, υπάρχει μια νέα δανειακή σύμβαση με όρους. Συμφωνεί με τα λεφτά, αλλά δεν συμφωνεί με τους όρους; Τι υπογράφει; Γιατί δεν τιμά την υπογραφή του;
Έχει λοιπόν πολύ μεγάλη σημασία σε αυτό να τοποθετηθεί και η άλλη πλευρά, οι αριστερές πολιτικές δυνάμεις. Δεν απευθύνομαι στις δυνάμεις της υπερσυντηρητικής, ή και ακραίας δεξιάς. Τι λένε; Θα εφαρμόσουμε τη δανειακή σύμβαση; Θα πάρουμε τα υπολειπόμενα δισεκατομμύρια τα οποία ούτε λίγο ούτε πολύ είναι 140; Γιατί είχαμε να πάρουμε μετά το Φεβρουάριο 170 δις πήραμε τα 30 για τη μείωση του δημοσίου χρέους, υπολείπονται άλλα 140 δις. Πώς θα πορευθούμε από εδώ και πέρα; Ρωτάνε δημοσιογράφοι και πολίτες με αγωνία. Ναι. Αλλά μήπως μετά τις εκλογές έρθουν τα περιβόητα μέτρα του Ιουνίου; Νέες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις; Μήπως επίκειται πέλεκυς; Και έχουμε απαντήσει με απόλυτη καθαρότητα, με πολύ συγκεκριμένο και συστηματικό τρόπο.
Ναι, παραλάβαμε ένα πρωτογενές έλλειμμα. Πρωτογενές έλλειμμα είναι το έλλειμμα της χρονιάς της συγκεκριμένης, χωρίς να υπολογίζουμε τους τόκους για το δημόσιο χρέος, ένα πρωτογενές έλλειμμα του 2009 24,5 δισεκατομμύρια. Πρωτοφανές! 15,8% του ΑΕΠ, που δεν το αμφισβητεί αυτό ο κ. Σαμαράς.
Το ζήτημά του είναι, όπως είπα και χθες, αν το συνεργείο διάσωσης έκανε καλά τη δουλειά του από τον Οκτώβριο του 2009 και μετά. Ναι, μπορεί να μην την έκανε και πολύ καλά, μπορεί να είχαμε καθυστερήσεις, αρρυθμίες, αμφιθυμίες. Ήταν όλο αυτό πρωτοφανές, σοκαριστικό, αλλά δεν φταίει αυτός που έκανε τη ζημιά και φταίει η πυροσβεστική που ήρθε μετά;
Πήραμε λοιπόν το πρωτογενές έλλειμμα στα 24,5 δισεκατομμύρια και φέτος μέσα σε δύο –δυόμισι χρόνια, το πρωτογενές έλλειμμα είναι 2 δισεκατομμύρια. Οι θυσίες του ελληνικού λαού, η εθνική προσπάθεια συμποσούνται σε μείωση του πρωτογενούς ελλείμματος κατά 22,5 δισεκατομμύρια.
Και στόχος είναι, για να έχετε την πλήρη εικόνα, από το -2 να πάμε στο +9 τα επόμενα δυο χρόνια. Γι' αυτό χρειαζόμαστε τα 11 δισεκατομμύρια προκειμένου να έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα πλέον 4,5% του ΑΕΠ ως διάδρομο απογείωσης για να γίνει η χώρα βιώσιμη, ανταγωνιστική, ισότιμη στην Ευρώπη, ασφαλής, υπολογίζοντας ότι θα έχουμε και ένα ρυθμό ανάπτυξης όχι πολύ μεγάλο, γύρω στο 2,5% που είναι απολύτως εφικτό για τα ευρωπαϊκά δεδομένα.
Η πρότασή μας λοιπόν για τον Ιούνιο είναι:
Πρώτο. Αυτή η προσαρμογή να μην γίνει τα επόμενα δυο χρόνια, όπως προβλέπεται στο πρόγραμμα, αλλά τα επόμενα τρία χρόνια μέχρι το τέλος του 2015. Το άπλωμα σε τρία χρόνια κάνει την προσαρμογή πιο ήπια, πιο φιλική για τον πολίτη, λιγότερο απειλητική, πιο φιλική για την ανάπτυξη και περιμένουμε να αντιδράσει ο κ. Σαμαράς και τα άλλα κόμματα σε αυτή τη συγκεκριμένη πρόταση που είναι εφικτή, που θα την πετύχουμε στη διαπραγμάτευση με τους εταίρους μας. Έχουμε βρει τις πηγές χρηματοδότησης της τρίτης χρονιάς, γιατί χρειαζόμαστε λεφτά απ' έξω για να χρηματοδοτούμε την προσπάθεια ώσπου να φτάσουμε ξανά στη δημοσιονομική μας αυτοδυναμία, στην αυτοδύναμη Ελλάδα. Εάν μόνοι μας είχαμε τα μέσα, η προσαρμογή θα γινόταν σε δέκα όχι σε τρία χρόνια, αλλά κάποιος πληρώνει προκειμένου εμείς να πετυχαίνουμε την προσαρμογή αυτή.
Δεύτερο. Δίνουμε έμφαση στις διαρθρωτικές αλλαγές. Στη μείωση του κράτους και του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Σε ένα κράτος πιο φιλικό, πιο έξυπνο, πιο αναπτυξιακό. Λιγότερο ακριβό για τον πολίτη. Έχει σημασία να ολοκληρωθεί ο έλεγχος των δαπανών που κάνουμε τώρα με διεθνές επιτελείο, ώστε να ξέρουμε ποιες δαπάνες μπορούμε να κόψουμε, χωρίς να θίξουμε εισοδήματα, μισθούς και συντάξεις.
Δεσμευόμαστε ότι δεν πρόκειται να επιβληθούν νέοι φόροι. Αντιθέτως, θα αρχίσει, όσο προχωράει το πρόγραμμα, η σταδιακή αφαίρεση των έκτακτων φόρων εισφορών και τελών που μπήκανε για να αντιμετωπίσουμε οξύτατες ανάγκες της κρίσης. Κι αυτό αφορά και την έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης και το ειδικό τέλος ακινήτων που εισπράττεται μέσω της ΔΕΗ, χωρίς να κόβεται σε κανέναν το ρεύμα γιατί δεν έχει να πληρώσει το τέλος. Δεν πρόκειται να θιγούν χαμηλόμισθοι και χαμηλοσυνταξιούχοι. Δεν πρόκειται να γίνουν οριζόντιες περικοπές μισθών και συντάξεων.
Αυτές είναι οι δεσμεύσεις μας και αυτό είναι το εφικτό πρόγραμμα του Ιουνίου. Προσέξτε, όποιος λέει μια κουβέντα περισσότερο απ' αυτή που λέω με απόλυτη επίγνωση αριθμών και δεδομένων της διαπραγμάτευσης, παραπλανά τους Έλληνες πολίτες, τώρα που ο Έλληνας πολίτης θέλει την αλήθεια και μόνο την αλήθεια και δεν αντέχει το παραμικρό ψέμα, την παραμικρή δημαγωγία.
Εμείς αυτό θα κάνουμε, αυτό δεσμευόμαστε, σε αυτό εγγυόμαστε. Αντιστρέφουμε όμως την ερώτηση: γιατί δεν γίνεται μια άλλη ερώτηση σε όσους προτείνουν κάποιον άγνωστο, τυφλό δρόμο για τον Ιούνιο; Τι λένε οι φίλοι μας της αριστεράς, ή των εκδοχών της υπερσυντηρητικής και ακραίας δεξιάς; Εγγυώνται ότι θα μπορούν να καταβάλλουν μισθούς και συντάξεις τον Ιούνιο; Γιατί χρειαζόμαστε το δάνειο για να γίνει αυτό.
Υπάρχει η σκέψη: ότι τι μας νοιάζει ούτως ή άλλως αν είσαι άνεργος, φτωχός, αν έχεις χάσει την επιχείρησή σου, δεν έχεις καμία ελπίδα, είσαι χρεοκοπημένος, τι σε νοιάζει αν χρεοκοπήσει η χώρα; Σε νοιάζει, γιατί δεν συμβιβάζεται κανείς άνθρωπος με τη μοίρα του. Κανείς δεν θέλει να είναι διαρκώς άνεργος, φτωχός, χωρίς προοπτική. Σε ποιο νέο άνθρωπο δίνεις αυτή την προοπτική της οριστικής μιζέριας;
Το θέμα είναι λοιπόν πώς δίνουμε ξανά δύναμη, ελπίδα, αισιοδοξία, όραμα; Όχι πάντως με το να προσθέσουμε στο ατομικό πρόβλημα πολλών Ελλήνων το γενικό πρόβλημα της χώρας, έτσι ώστε να μην υπάρχει κανένα πλαίσιο σταθερότητας και ασφάλειας. Υπάρχουν κι άλλοι που πιστεύουν ότι ό,τι και να κάνουμε στο ευρώ θα είμαστε γιατί κοστίζει πολύ να μας βγάλουν έξω. Ό,τι και να κάνουμε θα πάρουμε το δάνειο. Γιατί; Θα μας δίνουν το δάνειο χωρίς όρους, χωρίς διαπραγμάτευση, μονομερώς. Γιατί; Έχουν λύση. Μπορούν να μας πουν ναι είστε τυπικά στο ευρώ, θα δίνουμε εμείς απευθείας στους ξένους πιστωτές σας τους τόκους και τα χρεολύσια που απαιτούνται ώστε να μην υπάρχει πρόβλημα για την ευρωζώνη, αλλά ως προς την εσωτερική διαχείριση, ως προς τους μισθούς, τις συντάξεις, τα επιδόματα, τις επιχορηγήσεις στα ασφαλιστικά ταμεία κάντε μόνοι σας κουμάντο, πάτε μόνοι σας στην άμεση προσαρμογή αμέσως στην ισοσκέλιση του προϋπολογισμού και πρωτογενές πλεόνασμα. Όχι σε τρία χρόνια που λέω εγώ συστηματικά και υπεύθυνα, σε τρεις εβδομάδες.
Ας σκεφτεί ο καθένας τι σημαίνει αυτό για την περικοπή μισθών και συντάξεων. Πάντως δεν σημαίνει ούτε 5%, ούτε 10%. Σημαίνει πραγματική κόλαση γι' αυτόν που περιμένει να πληρωθεί. Και βέβαια σημαίνει κόλαση για την αγορά που δεν θα δει να έρχεται η ρευστότητα, γιατί όσα λέμε PSI, δημόσιο χρέος, δισεκατομμύρια από εδώ, δισεκατομμύρια από εκεί, πολλοί νομίζουν ότι αφορούν το κράτος και τις τράπεζες. Όχι. Αφορούν την αγορά, την επιχείρηση, το κάθε νοικοκυριό, τον άνεργο.
Γιατί οι τράπεζες περιέρχονται στο στρατηγικό έλεγχο του κράτους, είναι υποχρεωμένες να διοχετεύσουν ρευστότητα. Η ρευστότητα πάει σε επενδύσεις, σε δουλειές, όχι σε μεγάλα έργα μόνο, αλλά σε κάθε επιχείρηση που μπορεί να αποκτήσει ξανά πρόσβαση στην τραπεζική αγορά, μπορεί να στηριχθεί από το Ενιαίο Ταμείο Στήριξης Μικρομεσαίων για κεφάλαια κίνησης. Περιμένει η αγορά να πάρει 6,5 δισεκατομμύρια που της χρωστάει το κράτος και πρέπει να τα πάρουμε από δάνειο. Περιμένει η αγορά να πάρει 6,5 δισεκατομμύρια που της χρωστάει το κράτος και πρέπει να τα πάρουμε από δάνειο. Περιμένει η αγορά, οι τράπεζες να απαλλαγούν από 10 δισεκατομμύρια που δανείζουν το κράτος με έντοκα γραμμάτια ώστε αυτά να πέσουν στην αγορά. Περιμένει η αγορά την επιστροφή του ΦΠΑ που έχουμε νομοθετήσει να γίνεται αυτόματα, αλλά πρέπει να έχει και χρήματα στο ταμείο, να έχεις ταμειακή ροή για να μπορείς να επιστρέψεις το ΦΠΑ.
Περιμένει ο πολίτης, αλλά είναι αποκλεισμένος από τον Τειρεσία, γιατί του έσκασε μια ακάλυπτη επιταγή, ή έχει μια διαταγή πληρωμής και εξήγγειλα προχθές τους νέους κανόνες για τον Τειρεσία. Σε αρμονία με τις νέες συνθήκες της αγοράς λόγω κρίσης.
Μίλησα την εβδομάδα που πέρασε για τα μέτρα στήριξης των ανέργων και ιδίως των ανέργων νέων, για την καθολική υγειονομική κάλυψη ανέργων και κάθε άλλου Έλληνα πολίτη ανεξαρτήτου προϋποθέσεων, για τον κοινωνικό δείκτη προστασίας, που είναι το πρώτο βήμα για το εγγυημένο επίπεδο αξιοπρεπούς διαβίωσης, για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, τις νέες ρυθμίσεις που συμφωνήσαμε με την τρόικα τώρα με δική μας πρωτοβουλία. Για τον ακατάσχετο τραπεζικό λογαριασμό 1.500 ευρώ ανά άτομο, 2.000 ευρώ ανά ζευγάρι. Για την ένταξη στο πρόγραμμα των υπερχρεωμένων νοικοκυριών και των επαγγελματιών που έχουν ατομική επιχείρηση και έχουν χρέη έως 25.000 ευρώ.
Μιλήσαμε για τις ρυθμίσεις που έχει κάνει με δική μας πρωτοβουλία το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων στα δάνεια όλων των δημοσίων υπαλλήλων. Η μηνιαία δόση κόβεται στο μισό. Για τις διευθετήσεις και τους διακανονισμούς 800.000 δανείων που κάνει η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών, υπό τον δικό μας στρατηγικό έλεγχο και αυτό θα συνεχίζεται ώστε να είναι εξυπηρετήσιμα και βιώσιμα τα δάνεια, χωρίς να πνιγούν νοικοκυριά και επιχειρήσεις ανάλογα με το επίπεδο στο οποίο κινείται τώρα λόγω κρίσης κάθε νοικοκυριό και κάθε επιχείρηση. Συγκεκριμένα επτά πράγματα.
Κάλεσα τις διοικήσεις των τριών μεγαλύτερων ταμείων, του ΙΚΑ, του ΟΓΑ και του ΟΑΕΕ και τους είπαμε μαζί με τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους πως, πολύ απλά, με τα λεφτά που πήρανε από τα 30 δισεκατομμύρια του περιβόητου PSI μπορούν να ανακτήσουν το χαρτοφυλάκιο ομολόγων που είχαν πριν το PSI, ώστε να είναι ξανά ισχυρά τα ταμεία από πλευράς χαρτοφυλακίων τίτλων του ελληνικού δημοσίου.
Αυτά είναι ορισμένα δείγματα των δικών μας συγκεκριμένων προτάσεων, των δεσμεύσεών μας, κάτω από τις οποίες βάζω την υπογραφή μου ως Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Ας μας πουν λοιπόν οι άλλοι πού βάζουν την υπογραφή τους; Τι ασφάλεια δίνουν στον Έλληνα πολίτη;
Ακούω την καταπληκτική έκφραση: «στόχος μας είναι η σταδιακή απαγκίστρωση από το μνημόνιο». Ναι βεβαίως, προφανώς. Δικός μας στόχος είναι αυτός. Η σταδιακή υπέρβαση του μνημονίου, αλλά για να βγεις από το μνημόνιο και να οδηγήσεις τη χώρα στο ξέφωτο με ασφάλεια, πρέπει να εφαρμόσεις ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα. Εμείς λέμε σε τρία χρόνια βγαίνουμε πλήρως και οριστικά. Η Ελλάδα γίνεται αυτοδύναμη, αυτοδύναμη Ελλάδα σημαίνει μεσαία τάξη όρθια, νέα γενιά με ελπίδα. Σημαίνει ελληνική περιφέρεια, όπως εδώ η Δυτική Μακεδονία με περιφερειακό μοντέλο ανάπτυξης. Σημαίνει ένα άλλο εθνικό παραγωγικό μοντέλο, επιστροφή στην περιφέρεια και στην πρωτογενή παραγωγή.
Και βέβαια αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων και του εθνικού πλούτου. Βρισκόμαστε εδώ στην ενεργειακή καρδιά της Ελλάδας. Μιλάμε τώρα για έρευνες στο θαλάσσιο χώρο, για πετρέλαιο, για φυσικό αέριο, για υφαλοκρηπίδα, για ΑΟΖ, αλλά εδώ έχουμε ένα το κρατούμενο. Έχουμε το λιγνίτη. Η λιγνιτική μας πολιτική θα προσδιοριστεί από το Εθνικό Συμβούλιο Ενέργειας που ανασυγκροτείται ως σύμβουλος της πολιτείας για ολοκληρωμένο ενεργειακό σχεδιασμό.
Και στηρίζουμε την διοίκηση της ΔΕΗ στην προσφυγή που εκκρεμεί το δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Λουξεμβούργο κατά της απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Και χαίρομαι γιατί δημοπρατήθηκε η «Πτολεμαϊδα 5», ο νέος σταθμός παραγωγής αντιρρυπαντικής τεχνολογίας. Είναι κάτι πολύ σημαντικό και το φωτοβολταϊκό πάρκο που θα αρχίσει να κατασκευάζεται το Σεπτέμβριο, με τα πάνελς να γίνονται εδώ, στην περιοχή και να δίνουν δουλειά στον κόσμο.
Αλλά η περιοχή αυτή δεν είναι μόνο το ενεργειακό κέντρο. Είναι το κέντρο πρότυπων καλλιεργειών, είναι ο χώρος που ζουν και δουλεύουν άνθρωποι υπερήφανοι, αξιοπρεπείς. Σημασία δεν έχει να έχεις πολλά λεφτά για να είσαι άρχοντας. Να είσαι ένας άνθρωπος υπερήφανος και εσείς εδώ, οι Δυτικομακεδόνες, ξέρετε πολύ καλά τι θα πει αρχοντιά και περηφάνια. Αυτός είναι ο Έλληνας, αυτή είναι η Ελληνίδα.
Φίλες και φίλοι, ακούω τις τελευταίες ημέρες όλοι να στρέφονται κατά της πολιτικής, κατά των πολιτικών, κατά των κομμάτων. Ναι βλέπω και τη μορφή που έχουν τα νέα κόμματα, πόσο διαφορετικά είναι από τα παλιά, πόσο σημαντικότερης και υψηλότερης ποιότητας είναι. Ναι πράγματι πρέπει να αλλάξουμε ριζικά τη μορφή των πολιτικών κομμάτων, αλλά Δημοκρατία χωρίς κόμματα δεν υπάρχει. Δημοκρατία χωρίς Κοινοβούλιο δεν υπάρχει. Δεν υπάρχει Δημοκρατία χωρίς να μπορούμε να συνεννοηθούμε μεταξύ μας. Γιατί μόνο έτσι μπορούμε να διαμορφώσουμε μια εθνική στρατηγική που θα μας επιτρέψει να μετάσχουμε και στη διαμόρφωση της νέας ευρωπαϊκής στρατηγικής.
Δεν μπορούμε μόνοι μας, αλλά δεν μπορούμε και χωρίς την Ευρώπη. Έχουμε να αντιμετωπίσουμε μια διπλή κρίση. Μακάρι η κρίση να ήταν μόνο ελληνική. Κατ' αρχάς θα έσπευδαν όλοι να μας βοηθήσουν με γενναιοδωρία και χωρίς υστεροβουλία. Όμως ζούμε ταυτόχρονα και μια βαθιά πανευρωπαϊκή κρίση. Όταν η Ευρώπη είναι σε κρίση, είναι όλος ο κόσμος σε κρίση. Το αντιλαμβάνονται αυτό πάρα πολύ καλά και στις ΗΠΑ και στη Ρωσική Ομοσπονδία και στη Βραζιλία και στην Κίνα, παντού.
Η Ευρώπη μπαίνει ξανά σε νέα φάση της κρίσης. Σε νέα φάση της κρίσης χρέους. Βλέπετε τι συμβαίνει στην Ιταλία. Βλέπετε τι συμβαίνει στην Ισπανία. Βλέπετε τι συμβαίνει στην ισχυρή και υποδειγματική Ολλανδία. Η κυβέρνηση πέφτει. Χρειάζονται μέτρα 20 δισεκατομμυρίων λόγω υπερβολικού ελλείμματος. Οι Ολλανδοί!
Θέλω να σκεφτείτε το εξής: Η Ελλάδα, μετά τη συμφωνία της 26ης Οκτωβρίου, πριν ο κ. Σαμαράς μπει στην κυβέρνηση Παπαδήμου, μετά την απόφαση του EUROGROUP στις 21 Φεβρουαρίου για την έγκριση του νέου προγράμματος, όταν κάναμε τη μεγάλη διαπραγμάτευση ο Πρωθυπουργός και εγώ στο όνομα όλης της χώρας, μετά την πετυχημένη – κάτι παραπάνω από πετυχημένη- πέραν των προβλέψεων, ολοκλήρωση του PSI, η Ελλάδα είναι στην ίδια μοίρα, ή είναι σε καλύτερη και ισχυρότερη θέση;
Εάν δεν είχαν γίνει αυτά, εάν δεν είχαμε κόψει 105 δισεκατομμύρια δημοσίου χρέους, 50 μονάδες του ΑΕΠ, εάν δεν υπήρχε το νέο πρόγραμμα και η εξασφάλιση της δανειακής σύμβασης, εάν δεν υπήρχε η δική μας διαχείριση της κρίσης, πού θα ήταν η Ελλάδα σήμερα, βλέποντας τα επιτόκια της Ισπανίας, της Ιταλίας, το τι συμβαίνει σε χώρες όμως και η Γαλλία ακόμη; Ξέρετε ότι με νέα σύμβαση τα μέσα επιτόκια του ελληνικού δημοσίου χρέους είναι λιγότερο από τα μισά απ' αυτά με τα οποία δανείζονται χώρες, όπως η Ισπανία και η Ιταλία;
Άρα ο στόχος μας είναι διπλός: Να υπερβούμε οριστικά την κρίση, να υπερβούμε οριστικά το μνημόνιο και να ισχυροποιήσουμε τη θέση της Ελλάδας στο πλαίσιο ενός ταραγμένου κόσμου και μιας Ευρώπης που έχει στρατηγική κρίση.
Γι' αυτό πρέπει να αλλάξουμε τους συσχετισμούς πανευρωπαϊκά. Σήμερα είναι κρίσιμη ημέρα. Είναι ο πρώτος γύρος των γαλλικών εκλογών και εύχομαι και πάλι μεγάλη νίκη στον Φρανσουά Ολάντ και οριστική νίκη στις 6 του Μάη, γιατί πρέπει να ξεκινήσει μια ριζοσπαστική νέα προσέγγιση για το μέλλον της Ευρώπης και τις ευρωπαϊκές πολιτικές.
Όμως τα πάντα ξεκινούν από δω. Πρέπει να πιστέψουμε ότι έχουμε δυνατότητες. Κάνει λάθος όποιος νομίζει ότι είμαστε εγκλωβισμένοι σε ένα μνημόνιο που δεν μας αφήνει να αναπνεύσουμε και να πάρουμε αποφάσεις και πρωτοβουλίες. Κάνει τεράστιο ιστορικό λάθος.
Το μνημόνιο καλύπτει ένα πολύ μικρό μέρος των πολιτικών που εφαρμόζουμε. Όλα τα άλλα είναι δικά μας θέματα. Δεν μας λέει το μνημόνιο τίποτα για εξωτερική πολιτική, για αμυντική πολιτική, για τους θεσμούς, για την αναβάθμιση της δημοκρατίας μας, για την ευθύνη των πολιτικών κομμάτων, για την ευθύνη των πολιτικών προσώπων, για τη δική μας απόφαση να παραιτηθούν οι Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ εκ προοιμίου από τη βουλευτική ασυλία.
Δεν μας λέει το μνημόνιο στην πραγματικότητα τίποτα για το πώς θα είναι το εθνικό παραγωγικό μοντέλο, για τη ναυτιλία μας, για τον τουρισμό μας, για την πρωτογενή παραγωγή. Σε τελευταία ανάλυση και αυτά που μας λέει το μνημόνιο για την ενεργειακή πολιτική είναι το γήπεδο μιας συνεχούς σκληρής διαπραγμάτευσης που θέλει θάρρος, γνώση και διαρκή πίεση προς ένα στόχο που εναρμονίζεται με τις εθνικές ανάγκες.
Φίλες και φίλοι, αυτές τις 15 ημέρες πρέπει να σηκώσουμε ψηλά τις σημαίες του ΠΑΣΟΚ, της παράταξης. Ναι, υπάρχει πολύς κόσμος που ντρέπεται να πει ότι είναι ΠΑΣΟΚ, γιατί υπάρχει οργανωμένη κατακραυγή και πλάκα εναντίον των δυνάμεων της μεγάλης δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης. Και όταν μιλάω για σημαίες δεν εννοώ τα σημαιάκια των συγκεντρώσεων τα πλαστικά ή ακόμη και τα πάνινα. Εννοώ την υπερηφάνεια των ιδεών μας, γιατί εμείς είμαστε υπερήφανοι για τον Ελευθέριο Βενιζέλο, για τον Νικόλαο Πλαστήρα, για τον Παπαναστασίου, για τον Γεώργιο Παπανδρέου, για τον Ανδρέα Παπανδρέου που έφτιαξε τη σημερινή μεσαία τάξη, ναι, αυτή που δοκιμάζεται, αλλά που δεν υπήρχε για δεκαετίες ολόκληρες από τον εμφύλιο μέχρι τη μεγάλη νίκη της αλλαγής το 1981.
Πρέπει λοιπόν να δώσουμε ξανά στην παράταξη τον δυναμισμό και την υπερηφάνεια της, την αξιοπρέπειά της ως πρώτο βήμα, για να δώσουμε στη χώρα την υπερηφάνεια και την αξιοπρέπειά της. Πάρτε φίλες και φίλοι αυτή την υπόθεση στα χέρια σας, με τους υποψηφίους μας, τα στελέχη μας, τα στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τους κοινωνικούς φορείς.
Το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ ενωμένο δυνατό! Ξαναβρίσκει τη σχέση του με όλους τους πολίτες που πιστεύουν στις αρχές και τις αξίες της μεγάλης δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης. Ας πιστέψουμε στο ρόλο μας και στην ευθύνη μας.
Είμαστε έτοιμοι. Εμπρός για τη νίκη! Πρωτιά του ΠΑΣΟΚ, νίκη στις εκλογές! Γεια σας και με τη νίκη! Γεια σας.
Καλώ τώρα να έρθουν εδώ στο βήμα οι υποψήφιοί μας από όλους τους Νομούς της Δυτικής Μακεδονίας.
Παρουσίαση υποψηφίων από τους Νομούς της Δυτικής Μακεδονίας
Μαζί με τα ψηφοδέλτιά μας δίνουμε τον αγώνα αυτές τις τελευταίες 15 ημέρες. Δεν μπορούν οι υποψήφιοί μας και οι οργανώσεις μας μόνο. Χρειάζεστε όλες και όλοι, όσοι είναι εδώ και όσοι μας ακούν και μας βλέπουν.
Εμπρός στον αγώνα! Εμπρός για τη νίκη! Εμπρός για την αυτοδύναμη Ελλάδα! Γεια σας.
Καλημέρα σε όλους σας. Φίλες και φίλοι της Κοζάνης, χαίρομαι που εδώ μαζί σας σήμερα Κυριακή του Θωμά, Κυριακή που γιορτάζουν όλοι οι δύσπιστοι, έτοιμοι να βάλουν το δάχτυλο «εις τον τύπον των ήλων», αλλά τελικά και ο Θωμάς πίστεψε όταν ένιωσε ότι έχει απέναντί του έναν αληθινό λόγο.
Στέλνω από εδώ, από την Κοζάνη έναν αγωνιστικό χαιρετισμό σε όλη την Δυτική Μακεδονία, στη Φλώρινα, την Καστοριά, τα Γρεβενά, σε όλη τη Μακεδονία και τη Θράκη, σε όλη την Ελλάδα.
Φίλες και φίλοι, το πολιτικό πρόβλημα της χώρας είναι γνωστό και συνδέεται άμεσα με τη βαθιά, την πρωτοφανή, οικονομική και κοινωνική κρίση που ζει η χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Μια κρίση που ορισμένοι ισχυρίζονται ότι εμφανίστηκε μετά τις εκλογές του 2009, λες και μέχρι τότε όλα ήταν καλά και το πρόβλημα προέκυψε από τη στιγμή που αρχίζαμε να εφαρμόζουμε το σχέδιο διάσωσης. Κανείς δεν σκέφτεται τι είχε συμβεί μέχρι τότε, σε τι συντρίμμια είχε κατεδαφιστεί η χώρα μέσα από το δημοσιονομικό εκτροχιασμό.
Αλλά το πρόβλημα μακάρι να ήταν αυτό. Μακάρι να ήταν μια αντιπαράθεση μεταξύ των πολιτικών κομμάτων για τα αίτια και τις ευθύνες της κρίσης, μακάρι το πρόβλημα να ήταν η αναδρομική αξιολόγηση του παρελθόντος.
Έχουμε πει πολλά για το ζήτημα αυτό. Έχουμε αναλάβει με θάρρος ευθύνες. Ευθύνες περισσότερες απ' αυτές που αναλογούν στο ΠΑΣΟΚ και την προοδευτική δημοκρατική παράταξη. Άλλοι είναι αυτοί που δεν λένε κουβέντα, που θεωρούν ότι δεν έχουν καμία σχέση με το πρόβλημα, που δεν διατυπώνουν ούτε μια λέξη αυτοκριτικού λόγου. Που δεν νιώθουν την ανάγκη να εξηγήσουν γιατί έφτασε η Ελλάδα εκεί που έφτασε μέχρι τον Οκτώβριο του 2009 όταν σε όλο τον κόσμο είχε απλωθεί η κρίση και όλες οι κυβερνήσεις έπαιρναν μέτρα διορατικά, σκληρά μέτρα από το 2007, άντε από το 2008 για να ανακόψουν την κρίση και να ισχυροποιήσουν τις χώρες τους.
Το ζήτημα είναι πολύ βαθύτερο δυστυχώς. Γιατί το πολιτικό πρόβλημα της χώρας τείνει τον τελευταίο καιρό -αυτό το βλέπουμε πολύ έντονα- να μετατραπεί σε πρόβλημα δημοκρατίας. Υπάρχει πρόβλημα κυβερνησιμότητας της χώρας. Αν αυτά που βλέπουμε ως εκτιμήσεις για το αποτέλεσμα των εκλογών πράγματι αποτυπωθούν στην κάλπη στις 6 Μαΐου, τότε η χώρα οδηγείται –λυπάμαι που το λέω- σε απόλυτο πολιτικό αδιέξοδο.
Είναι πολλοί αυτοί που πιστεύουν και το λένε, γιατί είναι γνωστή η ρήση «πως στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα». Ναι, είναι αλήθεια αυτό. Δεν υπάρχουν αδιέξοδα, γιατί υπάρχει πάντα η ασφαλής, γνήσια οδός της προσφυγής στον ίδιο το λαό. Τώρα όμως είμαστε σε αυτό το σημείο. Έχουμε προσφύγει στο λαό. Και πρέπει ο λαός να μας πει πραγματικά ποιός θέλει και να αναλάβει στις 6 Μάη την ευθύνη γι' αυτό που πραγματικά θέλει να συμβεί από την επόμενη ημέρα. Να μας πει πραγματικά ποιος θέλει να κυβερνήσει, ποιος νομίζει ότι μπορεί να διαχειριστεί την κρίση και να οδηγήσει την πατρίδα μας στην οριστική έξοδο και από την κρίση και από την εξάρτηση του μνημονίου.
Πρέπει οι Έλληνες πολίτες να μας πουν με το χέρι στην καρδιά καθαρά τι θέλουν. Όχι να θεωρούν ότι ούτως ή άλλως θα υπάρχει μια κυβέρνηση την επομένη των εκλογών, μια κυβέρνηση πρόθυμων να διαχειρίζονται την κρίση και να υφίστανται το πολιτικό κόστος ακόμη και ενάντια στη βούληση του εκλογικού σώματος, ή μιας πολύ μεγάλης μερίδας του εκλογικού σώματος.
Δεν μοιράζονται έτσι οι ευθύνες. Και θέλω ευθύς εξ αρχής να αποσαφηνίσω αυτή την παρεξήγηση, την πολύ διαδεδομένη, όπως διαπιστώνω. Την παρεξήγηση πως, εντάξει, υπάρχει μια δεδομένη πολιτική και λίγο πολύ υπάρχει μια δεδομένη κυβέρνηση με τη συνεργασία του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. και άρα οι υπόλοιπες δυνάμεις, αλλά και ο κάθε Έλληνας και η κάθε Ελληνίδα, ατομικά, μπορεί να ζητάει αυτό που θεωρητικά θεωρεί σωστό, να πιέζει, να διαμαρτύρεται μια που κάποιοι θα κάνουν τη δύσκολη δουλειά.
Όχι φίλες και φίλοι δεν είναι έτσι. Γιατί δεν κυβερνιέται ο τόπος με μικρές πλειοψηφίες στη Βουλή, ή με τεχνητές πλειοψηφίες. Χρειάζεται καθαρή βούληση του εκλογικού σώματος, ισχυρή δημοκρατική νομιμοποίηση και εντολή για να βγάλουμε τη χώρα από το τέλμα και να την οδηγήσουμε οριστικά έξω από αυτή την κατάσταση της μειωμένης κυριαρχίας και της μειωμένης αξιοπρέπειας.
Εμείς προτείνουμε ένα συγκεκριμένο δρόμο με αρχή, μέση -έχουμε περάσει ήδη εδώ και πολύ καιρό τη μέση- και τέλος. Πλησιάζουμε στο τέλος και λέμε ότι μέχρι το 2015 η Ελλάδα μπορεί να στηθεί ξανά στα πόδια της. Μπορεί η Ελλάδα να ξαναγίνει πραγματικά ισότιμο κράτος της ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με χρονοδιάγραμμα, με σειρά πρωτοβουλιών, με διαπραγματεύσεις, με ένα ολοκληρωμένο εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης.
Άλλοι είναι αυτοί που νομίζουν ότι πάνω στις πλάτες της δικής μας υπευθυνότητας, μπορεί να οικοδομήσουν την δική τους μικροκομματική στρατηγική. Και δεν αναφέρομαι μόνο στον κ. Σαμαρά που είναι εγκλωβισμένος, τραγικά εγκλωβισμένος, στη λογική της κομματικής αυτοδυναμίας της Ν.Δ. και της δικής του πρωθυπουργίας, που θεωρεί ότι του την οφείλει η ιστορία και το Έθνος. Αυτό είναι ορατό από όλους, όλοι το καταλαβαίνουν. Είναι μια ματαιοδοξία, ένας κομματικός εγωισμός.
Εντάξει, θυμίζει παλιές εποχές. Είναι εκτός τόπου και χρόνου. Δεν συμβιβάζεται με τις νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στη χώρα μας. Αλλά ας δούμε τι γίνεται και στην αριστερή πλευρά του κομματικού φάσματος. Ας δούμε τι λένε οι άλλες πολιτικές δυνάμεις. Μπορούν να προσφέρουν μια ολοκληρωμένη λύση; Πιστεύουν ότι ο ρόλος τους εξαντλείται στην κριτική, στις ευχές, στις πιέσεις, στις καταγγελίες; Είναι αυτό ο ρόλος των προοδευτικών, πολιτικών δυνάμεων; Απλώς να λέμε και να μην κάνουμε τίποτα, να μην διαμορφώνουμε τις προϋποθέσεις για να γίνουν αυτά που πρέπει να γίνουν;
Η πρόταση του ΠΑΣΟΚ είναι πολύ απλή, πολύ καθαρή. Τη λέμε με παρρησία, τη λέμε κοιτώντας τους Έλληνες και τις Ελληνίδες στα μάτια. Πιστεύουμε ότι μία λύση υπάρχει για να αποφύγουμε το αδιέξοδο και την διόγκωση της κρίσης, την μετατροπή για μία ακόμη φορά της οικονομικής κρίσης σε πολιτική κρίση, με κίνδυνο στη συνέχεια η πολιτική κρίση, κατά τα πρότυπα της δεκαετίας του ΄60 και του ΄50, να μας οδηγήσει σε ακόμη βαθύτερη οικονομική κρίση, δηλαδή σε έναν ατέλειωτο φαύλο κύκλο.
Εμείς λέμε, σε όποιον σκέπτεται απλά και λογικά και αξιολογεί τα πράγματα, πως η λύση είναι μία: Νίκη του ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ πρώτο κόμμα στις 6 του Μάη. Ζητώ από τους Έλληνες πολίτες να δώσουν στο ΠΑΣΟΚ και σε μένα προσωπικά ως Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, τη δυνατότητα να πάρουμε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στις 7 του Μάη τη διερευνητική εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Γιατί εμείς που βρισκόμαστε, στο μέσον του πολιτικού τόξου, μπορούμε πράγματι να διαμορφώσουμε τη μεγάλη εθνική συμμαχία υπευθυνότητας, προοδευτικών μεταρρυθμίσεων και αλληλεγγύης.
Έχει πολύ μεγάλη σημασία αυτό, γιατί κανείς δεν μπορεί μόνος του και δεν πρέπει να είναι μόνος του κατά τη διάρκεια της κρίσης. Κανείς δεν μπορεί να διαχειριστεί τα προβλήματα ούτε σε ατομικό ούτε σε συλλογικό επίπεδο αν δεν υπάρχει η μεγαλύτερη δυνατή κοινωνική, εθνική και πολιτική ενότητα, στη βάση όμως ενός συγκεκριμένου εθνικού σχεδίου ανασυγκρότησης.
Ίσως ξεχνούν πολλοί συμπολίτες μας ότι σε αυτούς που με ευκολία τάσσονται κατά της δανειακής σύμβασης, κατά του νέου προγράμματος στήριξης και προσαρμογής της ελληνικής οικονομίας, βρίσκονται δυνάμεις που δηλώνουν καθαρά και ευθαρσώς αντιευρωπαϊκές, όπως το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, που κρατώντας την παραδοσιακή του θέση τάσσεται κατά της Ευρώπης, κατά του ευρώ, υπέρ της επιστροφής στο εθνικό νόμισμα. Κατανοητή, αλλά όχι πειστική θέση. Κατά τη γνώμη μου επικίνδυνη.
Υπάρχουν δυνάμεις επαμφοτερίζουσες. Ο μισός ΣΥΡΙΖΑ, όπως ξέρετε, δηλώνει φιλοευρωπαϊκός και υπέρ του ευρώ. Ο άλλος μισός θέλει επιστροφή στη δραχμή. Και έχουμε κι άλλες δυνάμεις, όπως είναι η Δημοκρατική Αριστερά του φίλου μου, του Φώτη Κουβέλη, που τον άκουσα έκπληκτος να δηλώνει σε μία συνέντευξή του ραδιοφωνική χθες, ότι δεν σκέφτεται πως μπορεί να μετάσχει σε μία ευρύτερη συνεργασία για να κυβερνηθεί η χώρα. Δεν θέλει ούτε τη Νέα Δημοκρατία φυσικά αλλά ούτε το ΠΑΣΟΚ.
Δεν βλέπει επίσης να υπάρχει δυνατότητα να συνεργαστούν οι δυνάμεις της ευρύτερης Αριστεράς γιατί δεν συγκλίνουν πουθενά, ούτε καν σε κοινή κάθοδο στις μονοεδρικές περιφέρειες. Και στην ερώτηση «τι θα γίνει λοιπόν, πώς θα κυβερνηθεί ο τόπος», η απάντησή του είναι «ξανά εκλογές, επαναληπτικές εκλογές», δηλαδή αυτό που λέει ο κ. Σαμαράς. Ο κ. Σαμαράς όμως έχει μια λογική, λέει ξανά εκλογές για να γίνει αυτοδύναμος. Δηλαδή δεν υπάρχει επαφή με την κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα.
Οι επαναληπτικές εκλογές του κ. Κουβέλη τι στόχο έχουν; Προφανώς την επανάληψη του ίδιου προβλήματος. Άρα πρέπει να είμαστε διαρκώς σε διαδικασία επαναληπτικών εκλογών, με κίνδυνο την απόλυτη πια διάλυση του κράτους, της οικονομίας και της κοινωνίας. Εμείς απέναντι σε αυτές τις αντιλήψεις αντιτάσσουμε τη δική μας πρόταση, που είναι πρωτιά στο ΠΑΣΟΚ για σταθερότητα, ασφάλεια και οριστική και θαρραλέα υπέρβαση του μνημονίου, για την οριστική έξοδο από την κρίση.
Έχει πολύ μεγάλη σημασία αυτές τις 15 ημέρες μέχρι τις εκλογές φίλες και φίλοι να πούμε με απόλυτη ειλικρίνεια αυτό που κατανοούμε, αυτό που προτείνουμε, αυτό που συμβαίνει. Ο κίνδυνος εκφασισμού της ελληνικής κοινωνίας είναι τεράστιος.
Αυτό που έγινε χθες, που γίνεται κάθε μέρα με τη Χρυσή Αυγή, το γεγονός ότι φιλοναζιστικές δυνάμεις είναι έτοιμες να μπουν στη Βουλή των Ελλήνων, είναι όχι απλώς κίνδυνος, αλλά ντροπή για τη δημοκρατία και δεν πρέπει να χαλαρώνουν τα δημοκρατικά αντανακλαστικά. Η δημοκρατία πρέπει να είναι μαχόμενη για να επιβιώνει και να προοδεύει.
Ναι, ας πούμε την αλήθεια. Υπάρχει πολύ μεγάλη ένταση και κρυφή βία μέσα στην κοινωνία, γιατί υπάρχει οργή, υπάρχει απελπισία, υπάρχει δυσπιστία, υπάρχει φόβος. Τίποτα από αυτά δεν είναι καλός σύμβουλος, κι εμείς πρέπει να πάρουμε την οργή, τη δυσπιστία, το φόβο, την αγανάκτηση, να την επεξεργαστούμε πολιτικά, να την μετατρέψουμε σε αντικείμενο πολιτικού διαλόγου και να πείσουμε ξανά τον δύσπιστο πολίτη, αυτόν που πιστεύει στο Ευαγγέλιο της σημερινής Κυριακής. Να του δείξουμε ποια είναι τα σημάδια στο σώμα της κοινωνίας και της οικονομίας από ένα μοντέλο που κατέρρευσε και να του εξηγήσουμε πώς μπορούμε να φτιάξουμε τη χώρα ξανά, να γράψουμε ξανά τους όρους λειτουργίας της χώρας.
Στις 18 του Μάρτη με τη διαδικασία εκλογής του νέου Προέδρου του ΠΑΣΟΚ και την προσέλευση των φίλων μας και των μελών μας στις κάλπες, δημιουργήσαμε ξανά ελπίδα, προσδοκία και υπογράψαμε ένα συμβόλαιο τιμής. Δημιουργήσαμε μεταξύ μας μια αυθεντική σχέση βασισμένη στην αλήθεια, στην αλήθεια που χρειάζεται έναν που τη λέει και έναν άλλον που την ακούει και που λέει τη δική του αλήθεια και η δική του αλήθεια γίνεται αντιληπτή. Άρα ανταλλάσσουμε τις αλήθειες μας και διαμορφώνουμε την προοπτική της πατρίδας.
Σε εμάς μέσα, στο εσωτερικό της παράταξης κρίνεται η μάχη των εκλογών σε 15 ημέρες. Ναι, σε εμάς, στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ του 2009 βρίσκεται το στοίχημα των εκλογών. Αυτούς τους δύσπιστους δικούς μας ανθρώπους, τους δυσαρεστημένους, τους επικριτικούς πρέπει να τους ξαναφέρουμε κοντά μας. Περιμένουν αναποφάσιστοι, αποστασιοποιημένοι, αυστηροί να ακούσουν, να δουν, να κρίνουν.
Δεν βιάζονται να πουν ότι πηγαίνουν αλλού. Δεν πάνε αλλού. Ανήκουν στη δημοκρατική προοδευτική παράταξη. Αυτοί θα δώσουν την πρωτιά και τη νίκη στο ΠΑΣΟΚ και ξανά ελπίδα στη χώρα. Γιατί δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι άνθρωποι αυτοί πίστεψαν σε κάτι διαφορετικό. Πίστεψαν ότι από τον Οκτώβριο του 2009 και μετά θα συμβεί κάτι άλλο και πέσαμε πάνω στην ύφαλο της κρίσης. Πέσαμε σε μια πρωτοφανή κατάσταση.
Ποιος άλλος είχε σηκώσει το βάρος τόσων δυσάρεστων αποφάσεων; Το ΠΑΣΟΚ και η κυβέρνηση Παπαδήμου με τη συμμετοχή της Νέας Δημοκρατίας. Αλλά ο κ. Σαμαράς κρύπτεται επιμελώς πίσω από τον Πρωθυπουργό και πίσω από μένα, ως Αντιπρόεδρο και Υπουργό Οικονομικών, μου έδωσε όμως γενναιόδωρα ψήφο εμπιστοσύνης για να διαπραγματεύομαι εγώ και να περιμένει να εμφανιστεί ως ο άνθρωπος της μεγάλης επιτυχίας σε σχέση με το δημόσιο χρέος και σε σχέση με τη δημοσιονομική ανασυγκρότηση της χώρας. Εντάξει, ο καθένας μπορεί να ισχυρίζεται ό, τι θέλει. Σημασία έχει η αλήθεια.
Θέλω λοιπόν να θέσω ένα ερώτημα και ζητώ από τους απογοητευμένους πολίτες και ιδίως αυτούς που κάποτε μας ψήφισαν να σκεφτούν πολύ απλά. Πιστεύει κανείς τους ότι το ΠΑΣΟΚ πήρε σκληρά μέτρα επειδή το ήθελε, επειδή ήταν η ιδεολογική του και πολιτική του επιλογή;
Πιστεύει κανείς ότι υπάρχει κόμμα, κυβέρνηση, πολιτικός που να μπορεί να αποφύγει τη δυσαρέσκεια και την οργή του κόσμου και να την επιλέγει, επειδή πάσχει από ένα είδος πολιτικού μαζοχισμού;
Πιστεύω κανείς πραγματικά μέσα στην ψυχή του ότι υπήρχαν σκληρά μέτρα που θα μπορούσαμε να τα αποφύγουμε χωρίς κίνδυνο για την οικονομία, την πατρίδα, τους μισθούς, τις συντάξεις, τα νέα παιδιά της χώρας μας και τα πήραμε επειδή θέλαμε;
Δε νομίζω, ό,τι και να ισχυρίζεται κάποιος για μας, για το ΠΑΣΟΚ, για την παράταξη, να πιστεύει κάτι τέτοιο. Ποιο είναι το βασικό μας λάθος; Ότι δεχθήκαμε να αναλάβουμε μόνοι μας ένα φορτίο που θα έπρεπε να είναι φορτίο όλων των πολιτικών δυνάμεων. Θα έπρεπε όλοι μαζί να σηκώσουμε το σταυρό του μαρτυρίου.
Και όταν τον Νοέμβριο προσήλθε ο κ. Σαμαράς με τον κ. Καρατζαφέρη -ο κ. Καρατζαφέρης ανέκρουσε πρύμναν αργότερα- δεν είπαν ποτέ με θάρρος ότι, ναι, αποδεχόμαστε μια ολόκληρη αντίληψη, μετέχουμε στην ευθύνη για αποφάσεις. Ακόμη και χθες, προχθές στην Ήπειρο ο κ. Σαμαράς ισχυρίστηκε, προσβάλλοντας τη νοημοσύνη των ακροατών του, ότι έχει συμφωνήσει για το νέο δάνειο των 130 δισεκατομμυρίων, αλλά δεν έχει συμφωνήσει για το νέο μνημόνιο. Μα, δεν υπάρχει νέο μνημόνιο, υπάρχει μια νέα δανειακή σύμβαση με όρους. Συμφωνεί με τα λεφτά, αλλά δεν συμφωνεί με τους όρους; Τι υπογράφει; Γιατί δεν τιμά την υπογραφή του;
Έχει λοιπόν πολύ μεγάλη σημασία σε αυτό να τοποθετηθεί και η άλλη πλευρά, οι αριστερές πολιτικές δυνάμεις. Δεν απευθύνομαι στις δυνάμεις της υπερσυντηρητικής, ή και ακραίας δεξιάς. Τι λένε; Θα εφαρμόσουμε τη δανειακή σύμβαση; Θα πάρουμε τα υπολειπόμενα δισεκατομμύρια τα οποία ούτε λίγο ούτε πολύ είναι 140; Γιατί είχαμε να πάρουμε μετά το Φεβρουάριο 170 δις πήραμε τα 30 για τη μείωση του δημοσίου χρέους, υπολείπονται άλλα 140 δις. Πώς θα πορευθούμε από εδώ και πέρα; Ρωτάνε δημοσιογράφοι και πολίτες με αγωνία. Ναι. Αλλά μήπως μετά τις εκλογές έρθουν τα περιβόητα μέτρα του Ιουνίου; Νέες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις; Μήπως επίκειται πέλεκυς; Και έχουμε απαντήσει με απόλυτη καθαρότητα, με πολύ συγκεκριμένο και συστηματικό τρόπο.
Ναι, παραλάβαμε ένα πρωτογενές έλλειμμα. Πρωτογενές έλλειμμα είναι το έλλειμμα της χρονιάς της συγκεκριμένης, χωρίς να υπολογίζουμε τους τόκους για το δημόσιο χρέος, ένα πρωτογενές έλλειμμα του 2009 24,5 δισεκατομμύρια. Πρωτοφανές! 15,8% του ΑΕΠ, που δεν το αμφισβητεί αυτό ο κ. Σαμαράς.
Το ζήτημά του είναι, όπως είπα και χθες, αν το συνεργείο διάσωσης έκανε καλά τη δουλειά του από τον Οκτώβριο του 2009 και μετά. Ναι, μπορεί να μην την έκανε και πολύ καλά, μπορεί να είχαμε καθυστερήσεις, αρρυθμίες, αμφιθυμίες. Ήταν όλο αυτό πρωτοφανές, σοκαριστικό, αλλά δεν φταίει αυτός που έκανε τη ζημιά και φταίει η πυροσβεστική που ήρθε μετά;
Πήραμε λοιπόν το πρωτογενές έλλειμμα στα 24,5 δισεκατομμύρια και φέτος μέσα σε δύο –δυόμισι χρόνια, το πρωτογενές έλλειμμα είναι 2 δισεκατομμύρια. Οι θυσίες του ελληνικού λαού, η εθνική προσπάθεια συμποσούνται σε μείωση του πρωτογενούς ελλείμματος κατά 22,5 δισεκατομμύρια.
Και στόχος είναι, για να έχετε την πλήρη εικόνα, από το -2 να πάμε στο +9 τα επόμενα δυο χρόνια. Γι' αυτό χρειαζόμαστε τα 11 δισεκατομμύρια προκειμένου να έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα πλέον 4,5% του ΑΕΠ ως διάδρομο απογείωσης για να γίνει η χώρα βιώσιμη, ανταγωνιστική, ισότιμη στην Ευρώπη, ασφαλής, υπολογίζοντας ότι θα έχουμε και ένα ρυθμό ανάπτυξης όχι πολύ μεγάλο, γύρω στο 2,5% που είναι απολύτως εφικτό για τα ευρωπαϊκά δεδομένα.
Η πρότασή μας λοιπόν για τον Ιούνιο είναι:
Πρώτο. Αυτή η προσαρμογή να μην γίνει τα επόμενα δυο χρόνια, όπως προβλέπεται στο πρόγραμμα, αλλά τα επόμενα τρία χρόνια μέχρι το τέλος του 2015. Το άπλωμα σε τρία χρόνια κάνει την προσαρμογή πιο ήπια, πιο φιλική για τον πολίτη, λιγότερο απειλητική, πιο φιλική για την ανάπτυξη και περιμένουμε να αντιδράσει ο κ. Σαμαράς και τα άλλα κόμματα σε αυτή τη συγκεκριμένη πρόταση που είναι εφικτή, που θα την πετύχουμε στη διαπραγμάτευση με τους εταίρους μας. Έχουμε βρει τις πηγές χρηματοδότησης της τρίτης χρονιάς, γιατί χρειαζόμαστε λεφτά απ' έξω για να χρηματοδοτούμε την προσπάθεια ώσπου να φτάσουμε ξανά στη δημοσιονομική μας αυτοδυναμία, στην αυτοδύναμη Ελλάδα. Εάν μόνοι μας είχαμε τα μέσα, η προσαρμογή θα γινόταν σε δέκα όχι σε τρία χρόνια, αλλά κάποιος πληρώνει προκειμένου εμείς να πετυχαίνουμε την προσαρμογή αυτή.
Δεύτερο. Δίνουμε έμφαση στις διαρθρωτικές αλλαγές. Στη μείωση του κράτους και του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Σε ένα κράτος πιο φιλικό, πιο έξυπνο, πιο αναπτυξιακό. Λιγότερο ακριβό για τον πολίτη. Έχει σημασία να ολοκληρωθεί ο έλεγχος των δαπανών που κάνουμε τώρα με διεθνές επιτελείο, ώστε να ξέρουμε ποιες δαπάνες μπορούμε να κόψουμε, χωρίς να θίξουμε εισοδήματα, μισθούς και συντάξεις.
Δεσμευόμαστε ότι δεν πρόκειται να επιβληθούν νέοι φόροι. Αντιθέτως, θα αρχίσει, όσο προχωράει το πρόγραμμα, η σταδιακή αφαίρεση των έκτακτων φόρων εισφορών και τελών που μπήκανε για να αντιμετωπίσουμε οξύτατες ανάγκες της κρίσης. Κι αυτό αφορά και την έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης και το ειδικό τέλος ακινήτων που εισπράττεται μέσω της ΔΕΗ, χωρίς να κόβεται σε κανέναν το ρεύμα γιατί δεν έχει να πληρώσει το τέλος. Δεν πρόκειται να θιγούν χαμηλόμισθοι και χαμηλοσυνταξιούχοι. Δεν πρόκειται να γίνουν οριζόντιες περικοπές μισθών και συντάξεων.
Αυτές είναι οι δεσμεύσεις μας και αυτό είναι το εφικτό πρόγραμμα του Ιουνίου. Προσέξτε, όποιος λέει μια κουβέντα περισσότερο απ' αυτή που λέω με απόλυτη επίγνωση αριθμών και δεδομένων της διαπραγμάτευσης, παραπλανά τους Έλληνες πολίτες, τώρα που ο Έλληνας πολίτης θέλει την αλήθεια και μόνο την αλήθεια και δεν αντέχει το παραμικρό ψέμα, την παραμικρή δημαγωγία.
Εμείς αυτό θα κάνουμε, αυτό δεσμευόμαστε, σε αυτό εγγυόμαστε. Αντιστρέφουμε όμως την ερώτηση: γιατί δεν γίνεται μια άλλη ερώτηση σε όσους προτείνουν κάποιον άγνωστο, τυφλό δρόμο για τον Ιούνιο; Τι λένε οι φίλοι μας της αριστεράς, ή των εκδοχών της υπερσυντηρητικής και ακραίας δεξιάς; Εγγυώνται ότι θα μπορούν να καταβάλλουν μισθούς και συντάξεις τον Ιούνιο; Γιατί χρειαζόμαστε το δάνειο για να γίνει αυτό.
Υπάρχει η σκέψη: ότι τι μας νοιάζει ούτως ή άλλως αν είσαι άνεργος, φτωχός, αν έχεις χάσει την επιχείρησή σου, δεν έχεις καμία ελπίδα, είσαι χρεοκοπημένος, τι σε νοιάζει αν χρεοκοπήσει η χώρα; Σε νοιάζει, γιατί δεν συμβιβάζεται κανείς άνθρωπος με τη μοίρα του. Κανείς δεν θέλει να είναι διαρκώς άνεργος, φτωχός, χωρίς προοπτική. Σε ποιο νέο άνθρωπο δίνεις αυτή την προοπτική της οριστικής μιζέριας;
Το θέμα είναι λοιπόν πώς δίνουμε ξανά δύναμη, ελπίδα, αισιοδοξία, όραμα; Όχι πάντως με το να προσθέσουμε στο ατομικό πρόβλημα πολλών Ελλήνων το γενικό πρόβλημα της χώρας, έτσι ώστε να μην υπάρχει κανένα πλαίσιο σταθερότητας και ασφάλειας. Υπάρχουν κι άλλοι που πιστεύουν ότι ό,τι και να κάνουμε στο ευρώ θα είμαστε γιατί κοστίζει πολύ να μας βγάλουν έξω. Ό,τι και να κάνουμε θα πάρουμε το δάνειο. Γιατί; Θα μας δίνουν το δάνειο χωρίς όρους, χωρίς διαπραγμάτευση, μονομερώς. Γιατί; Έχουν λύση. Μπορούν να μας πουν ναι είστε τυπικά στο ευρώ, θα δίνουμε εμείς απευθείας στους ξένους πιστωτές σας τους τόκους και τα χρεολύσια που απαιτούνται ώστε να μην υπάρχει πρόβλημα για την ευρωζώνη, αλλά ως προς την εσωτερική διαχείριση, ως προς τους μισθούς, τις συντάξεις, τα επιδόματα, τις επιχορηγήσεις στα ασφαλιστικά ταμεία κάντε μόνοι σας κουμάντο, πάτε μόνοι σας στην άμεση προσαρμογή αμέσως στην ισοσκέλιση του προϋπολογισμού και πρωτογενές πλεόνασμα. Όχι σε τρία χρόνια που λέω εγώ συστηματικά και υπεύθυνα, σε τρεις εβδομάδες.
Ας σκεφτεί ο καθένας τι σημαίνει αυτό για την περικοπή μισθών και συντάξεων. Πάντως δεν σημαίνει ούτε 5%, ούτε 10%. Σημαίνει πραγματική κόλαση γι' αυτόν που περιμένει να πληρωθεί. Και βέβαια σημαίνει κόλαση για την αγορά που δεν θα δει να έρχεται η ρευστότητα, γιατί όσα λέμε PSI, δημόσιο χρέος, δισεκατομμύρια από εδώ, δισεκατομμύρια από εκεί, πολλοί νομίζουν ότι αφορούν το κράτος και τις τράπεζες. Όχι. Αφορούν την αγορά, την επιχείρηση, το κάθε νοικοκυριό, τον άνεργο.
Γιατί οι τράπεζες περιέρχονται στο στρατηγικό έλεγχο του κράτους, είναι υποχρεωμένες να διοχετεύσουν ρευστότητα. Η ρευστότητα πάει σε επενδύσεις, σε δουλειές, όχι σε μεγάλα έργα μόνο, αλλά σε κάθε επιχείρηση που μπορεί να αποκτήσει ξανά πρόσβαση στην τραπεζική αγορά, μπορεί να στηριχθεί από το Ενιαίο Ταμείο Στήριξης Μικρομεσαίων για κεφάλαια κίνησης. Περιμένει η αγορά να πάρει 6,5 δισεκατομμύρια που της χρωστάει το κράτος και πρέπει να τα πάρουμε από δάνειο. Περιμένει η αγορά να πάρει 6,5 δισεκατομμύρια που της χρωστάει το κράτος και πρέπει να τα πάρουμε από δάνειο. Περιμένει η αγορά, οι τράπεζες να απαλλαγούν από 10 δισεκατομμύρια που δανείζουν το κράτος με έντοκα γραμμάτια ώστε αυτά να πέσουν στην αγορά. Περιμένει η αγορά την επιστροφή του ΦΠΑ που έχουμε νομοθετήσει να γίνεται αυτόματα, αλλά πρέπει να έχει και χρήματα στο ταμείο, να έχεις ταμειακή ροή για να μπορείς να επιστρέψεις το ΦΠΑ.
Περιμένει ο πολίτης, αλλά είναι αποκλεισμένος από τον Τειρεσία, γιατί του έσκασε μια ακάλυπτη επιταγή, ή έχει μια διαταγή πληρωμής και εξήγγειλα προχθές τους νέους κανόνες για τον Τειρεσία. Σε αρμονία με τις νέες συνθήκες της αγοράς λόγω κρίσης.
Μίλησα την εβδομάδα που πέρασε για τα μέτρα στήριξης των ανέργων και ιδίως των ανέργων νέων, για την καθολική υγειονομική κάλυψη ανέργων και κάθε άλλου Έλληνα πολίτη ανεξαρτήτου προϋποθέσεων, για τον κοινωνικό δείκτη προστασίας, που είναι το πρώτο βήμα για το εγγυημένο επίπεδο αξιοπρεπούς διαβίωσης, για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, τις νέες ρυθμίσεις που συμφωνήσαμε με την τρόικα τώρα με δική μας πρωτοβουλία. Για τον ακατάσχετο τραπεζικό λογαριασμό 1.500 ευρώ ανά άτομο, 2.000 ευρώ ανά ζευγάρι. Για την ένταξη στο πρόγραμμα των υπερχρεωμένων νοικοκυριών και των επαγγελματιών που έχουν ατομική επιχείρηση και έχουν χρέη έως 25.000 ευρώ.
Μιλήσαμε για τις ρυθμίσεις που έχει κάνει με δική μας πρωτοβουλία το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων στα δάνεια όλων των δημοσίων υπαλλήλων. Η μηνιαία δόση κόβεται στο μισό. Για τις διευθετήσεις και τους διακανονισμούς 800.000 δανείων που κάνει η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών, υπό τον δικό μας στρατηγικό έλεγχο και αυτό θα συνεχίζεται ώστε να είναι εξυπηρετήσιμα και βιώσιμα τα δάνεια, χωρίς να πνιγούν νοικοκυριά και επιχειρήσεις ανάλογα με το επίπεδο στο οποίο κινείται τώρα λόγω κρίσης κάθε νοικοκυριό και κάθε επιχείρηση. Συγκεκριμένα επτά πράγματα.
Κάλεσα τις διοικήσεις των τριών μεγαλύτερων ταμείων, του ΙΚΑ, του ΟΓΑ και του ΟΑΕΕ και τους είπαμε μαζί με τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους πως, πολύ απλά, με τα λεφτά που πήρανε από τα 30 δισεκατομμύρια του περιβόητου PSI μπορούν να ανακτήσουν το χαρτοφυλάκιο ομολόγων που είχαν πριν το PSI, ώστε να είναι ξανά ισχυρά τα ταμεία από πλευράς χαρτοφυλακίων τίτλων του ελληνικού δημοσίου.
Αυτά είναι ορισμένα δείγματα των δικών μας συγκεκριμένων προτάσεων, των δεσμεύσεών μας, κάτω από τις οποίες βάζω την υπογραφή μου ως Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Ας μας πουν λοιπόν οι άλλοι πού βάζουν την υπογραφή τους; Τι ασφάλεια δίνουν στον Έλληνα πολίτη;
Ακούω την καταπληκτική έκφραση: «στόχος μας είναι η σταδιακή απαγκίστρωση από το μνημόνιο». Ναι βεβαίως, προφανώς. Δικός μας στόχος είναι αυτός. Η σταδιακή υπέρβαση του μνημονίου, αλλά για να βγεις από το μνημόνιο και να οδηγήσεις τη χώρα στο ξέφωτο με ασφάλεια, πρέπει να εφαρμόσεις ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα. Εμείς λέμε σε τρία χρόνια βγαίνουμε πλήρως και οριστικά. Η Ελλάδα γίνεται αυτοδύναμη, αυτοδύναμη Ελλάδα σημαίνει μεσαία τάξη όρθια, νέα γενιά με ελπίδα. Σημαίνει ελληνική περιφέρεια, όπως εδώ η Δυτική Μακεδονία με περιφερειακό μοντέλο ανάπτυξης. Σημαίνει ένα άλλο εθνικό παραγωγικό μοντέλο, επιστροφή στην περιφέρεια και στην πρωτογενή παραγωγή.
Και βέβαια αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων και του εθνικού πλούτου. Βρισκόμαστε εδώ στην ενεργειακή καρδιά της Ελλάδας. Μιλάμε τώρα για έρευνες στο θαλάσσιο χώρο, για πετρέλαιο, για φυσικό αέριο, για υφαλοκρηπίδα, για ΑΟΖ, αλλά εδώ έχουμε ένα το κρατούμενο. Έχουμε το λιγνίτη. Η λιγνιτική μας πολιτική θα προσδιοριστεί από το Εθνικό Συμβούλιο Ενέργειας που ανασυγκροτείται ως σύμβουλος της πολιτείας για ολοκληρωμένο ενεργειακό σχεδιασμό.
Και στηρίζουμε την διοίκηση της ΔΕΗ στην προσφυγή που εκκρεμεί το δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Λουξεμβούργο κατά της απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Και χαίρομαι γιατί δημοπρατήθηκε η «Πτολεμαϊδα 5», ο νέος σταθμός παραγωγής αντιρρυπαντικής τεχνολογίας. Είναι κάτι πολύ σημαντικό και το φωτοβολταϊκό πάρκο που θα αρχίσει να κατασκευάζεται το Σεπτέμβριο, με τα πάνελς να γίνονται εδώ, στην περιοχή και να δίνουν δουλειά στον κόσμο.
Αλλά η περιοχή αυτή δεν είναι μόνο το ενεργειακό κέντρο. Είναι το κέντρο πρότυπων καλλιεργειών, είναι ο χώρος που ζουν και δουλεύουν άνθρωποι υπερήφανοι, αξιοπρεπείς. Σημασία δεν έχει να έχεις πολλά λεφτά για να είσαι άρχοντας. Να είσαι ένας άνθρωπος υπερήφανος και εσείς εδώ, οι Δυτικομακεδόνες, ξέρετε πολύ καλά τι θα πει αρχοντιά και περηφάνια. Αυτός είναι ο Έλληνας, αυτή είναι η Ελληνίδα.
Φίλες και φίλοι, ακούω τις τελευταίες ημέρες όλοι να στρέφονται κατά της πολιτικής, κατά των πολιτικών, κατά των κομμάτων. Ναι βλέπω και τη μορφή που έχουν τα νέα κόμματα, πόσο διαφορετικά είναι από τα παλιά, πόσο σημαντικότερης και υψηλότερης ποιότητας είναι. Ναι πράγματι πρέπει να αλλάξουμε ριζικά τη μορφή των πολιτικών κομμάτων, αλλά Δημοκρατία χωρίς κόμματα δεν υπάρχει. Δημοκρατία χωρίς Κοινοβούλιο δεν υπάρχει. Δεν υπάρχει Δημοκρατία χωρίς να μπορούμε να συνεννοηθούμε μεταξύ μας. Γιατί μόνο έτσι μπορούμε να διαμορφώσουμε μια εθνική στρατηγική που θα μας επιτρέψει να μετάσχουμε και στη διαμόρφωση της νέας ευρωπαϊκής στρατηγικής.
Δεν μπορούμε μόνοι μας, αλλά δεν μπορούμε και χωρίς την Ευρώπη. Έχουμε να αντιμετωπίσουμε μια διπλή κρίση. Μακάρι η κρίση να ήταν μόνο ελληνική. Κατ' αρχάς θα έσπευδαν όλοι να μας βοηθήσουν με γενναιοδωρία και χωρίς υστεροβουλία. Όμως ζούμε ταυτόχρονα και μια βαθιά πανευρωπαϊκή κρίση. Όταν η Ευρώπη είναι σε κρίση, είναι όλος ο κόσμος σε κρίση. Το αντιλαμβάνονται αυτό πάρα πολύ καλά και στις ΗΠΑ και στη Ρωσική Ομοσπονδία και στη Βραζιλία και στην Κίνα, παντού.
Η Ευρώπη μπαίνει ξανά σε νέα φάση της κρίσης. Σε νέα φάση της κρίσης χρέους. Βλέπετε τι συμβαίνει στην Ιταλία. Βλέπετε τι συμβαίνει στην Ισπανία. Βλέπετε τι συμβαίνει στην ισχυρή και υποδειγματική Ολλανδία. Η κυβέρνηση πέφτει. Χρειάζονται μέτρα 20 δισεκατομμυρίων λόγω υπερβολικού ελλείμματος. Οι Ολλανδοί!
Θέλω να σκεφτείτε το εξής: Η Ελλάδα, μετά τη συμφωνία της 26ης Οκτωβρίου, πριν ο κ. Σαμαράς μπει στην κυβέρνηση Παπαδήμου, μετά την απόφαση του EUROGROUP στις 21 Φεβρουαρίου για την έγκριση του νέου προγράμματος, όταν κάναμε τη μεγάλη διαπραγμάτευση ο Πρωθυπουργός και εγώ στο όνομα όλης της χώρας, μετά την πετυχημένη – κάτι παραπάνω από πετυχημένη- πέραν των προβλέψεων, ολοκλήρωση του PSI, η Ελλάδα είναι στην ίδια μοίρα, ή είναι σε καλύτερη και ισχυρότερη θέση;
Εάν δεν είχαν γίνει αυτά, εάν δεν είχαμε κόψει 105 δισεκατομμύρια δημοσίου χρέους, 50 μονάδες του ΑΕΠ, εάν δεν υπήρχε το νέο πρόγραμμα και η εξασφάλιση της δανειακής σύμβασης, εάν δεν υπήρχε η δική μας διαχείριση της κρίσης, πού θα ήταν η Ελλάδα σήμερα, βλέποντας τα επιτόκια της Ισπανίας, της Ιταλίας, το τι συμβαίνει σε χώρες όμως και η Γαλλία ακόμη; Ξέρετε ότι με νέα σύμβαση τα μέσα επιτόκια του ελληνικού δημοσίου χρέους είναι λιγότερο από τα μισά απ' αυτά με τα οποία δανείζονται χώρες, όπως η Ισπανία και η Ιταλία;
Άρα ο στόχος μας είναι διπλός: Να υπερβούμε οριστικά την κρίση, να υπερβούμε οριστικά το μνημόνιο και να ισχυροποιήσουμε τη θέση της Ελλάδας στο πλαίσιο ενός ταραγμένου κόσμου και μιας Ευρώπης που έχει στρατηγική κρίση.
Γι' αυτό πρέπει να αλλάξουμε τους συσχετισμούς πανευρωπαϊκά. Σήμερα είναι κρίσιμη ημέρα. Είναι ο πρώτος γύρος των γαλλικών εκλογών και εύχομαι και πάλι μεγάλη νίκη στον Φρανσουά Ολάντ και οριστική νίκη στις 6 του Μάη, γιατί πρέπει να ξεκινήσει μια ριζοσπαστική νέα προσέγγιση για το μέλλον της Ευρώπης και τις ευρωπαϊκές πολιτικές.
Όμως τα πάντα ξεκινούν από δω. Πρέπει να πιστέψουμε ότι έχουμε δυνατότητες. Κάνει λάθος όποιος νομίζει ότι είμαστε εγκλωβισμένοι σε ένα μνημόνιο που δεν μας αφήνει να αναπνεύσουμε και να πάρουμε αποφάσεις και πρωτοβουλίες. Κάνει τεράστιο ιστορικό λάθος.
Το μνημόνιο καλύπτει ένα πολύ μικρό μέρος των πολιτικών που εφαρμόζουμε. Όλα τα άλλα είναι δικά μας θέματα. Δεν μας λέει το μνημόνιο τίποτα για εξωτερική πολιτική, για αμυντική πολιτική, για τους θεσμούς, για την αναβάθμιση της δημοκρατίας μας, για την ευθύνη των πολιτικών κομμάτων, για την ευθύνη των πολιτικών προσώπων, για τη δική μας απόφαση να παραιτηθούν οι Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ εκ προοιμίου από τη βουλευτική ασυλία.
Δεν μας λέει το μνημόνιο στην πραγματικότητα τίποτα για το πώς θα είναι το εθνικό παραγωγικό μοντέλο, για τη ναυτιλία μας, για τον τουρισμό μας, για την πρωτογενή παραγωγή. Σε τελευταία ανάλυση και αυτά που μας λέει το μνημόνιο για την ενεργειακή πολιτική είναι το γήπεδο μιας συνεχούς σκληρής διαπραγμάτευσης που θέλει θάρρος, γνώση και διαρκή πίεση προς ένα στόχο που εναρμονίζεται με τις εθνικές ανάγκες.
Φίλες και φίλοι, αυτές τις 15 ημέρες πρέπει να σηκώσουμε ψηλά τις σημαίες του ΠΑΣΟΚ, της παράταξης. Ναι, υπάρχει πολύς κόσμος που ντρέπεται να πει ότι είναι ΠΑΣΟΚ, γιατί υπάρχει οργανωμένη κατακραυγή και πλάκα εναντίον των δυνάμεων της μεγάλης δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης. Και όταν μιλάω για σημαίες δεν εννοώ τα σημαιάκια των συγκεντρώσεων τα πλαστικά ή ακόμη και τα πάνινα. Εννοώ την υπερηφάνεια των ιδεών μας, γιατί εμείς είμαστε υπερήφανοι για τον Ελευθέριο Βενιζέλο, για τον Νικόλαο Πλαστήρα, για τον Παπαναστασίου, για τον Γεώργιο Παπανδρέου, για τον Ανδρέα Παπανδρέου που έφτιαξε τη σημερινή μεσαία τάξη, ναι, αυτή που δοκιμάζεται, αλλά που δεν υπήρχε για δεκαετίες ολόκληρες από τον εμφύλιο μέχρι τη μεγάλη νίκη της αλλαγής το 1981.
Πρέπει λοιπόν να δώσουμε ξανά στην παράταξη τον δυναμισμό και την υπερηφάνεια της, την αξιοπρέπειά της ως πρώτο βήμα, για να δώσουμε στη χώρα την υπερηφάνεια και την αξιοπρέπειά της. Πάρτε φίλες και φίλοι αυτή την υπόθεση στα χέρια σας, με τους υποψηφίους μας, τα στελέχη μας, τα στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τους κοινωνικούς φορείς.
Το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ ενωμένο δυνατό! Ξαναβρίσκει τη σχέση του με όλους τους πολίτες που πιστεύουν στις αρχές και τις αξίες της μεγάλης δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης. Ας πιστέψουμε στο ρόλο μας και στην ευθύνη μας.
Είμαστε έτοιμοι. Εμπρός για τη νίκη! Πρωτιά του ΠΑΣΟΚ, νίκη στις εκλογές! Γεια σας και με τη νίκη! Γεια σας.
Καλώ τώρα να έρθουν εδώ στο βήμα οι υποψήφιοί μας από όλους τους Νομούς της Δυτικής Μακεδονίας.
Παρουσίαση υποψηφίων από τους Νομούς της Δυτικής Μακεδονίας
Μαζί με τα ψηφοδέλτιά μας δίνουμε τον αγώνα αυτές τις τελευταίες 15 ημέρες. Δεν μπορούν οι υποψήφιοί μας και οι οργανώσεις μας μόνο. Χρειάζεστε όλες και όλοι, όσοι είναι εδώ και όσοι μας ακούν και μας βλέπουν.
Εμπρός στον αγώνα! Εμπρός για τη νίκη! Εμπρός για την αυτοδύναμη Ελλάδα! Γεια σας.
1 σχόλιο:
http://se-blepo.blogspot.com/2012/04/blog-post_2983.html
Δημοσίευση σχολίου