Ο λιγνίτης έχει το μικρότερο ποσοστό ευθύνης για το σημερινό ενεργειακό αδιέξοδο

του Ευάγγελου Καρλόπουλου

Δεδομένου ότι το επόμενο διάστημα  θα είναι  ιδιαίτερα καθοριστικό  για το μέλλον της Δ.  Μακεδονίας, στο βαθμό που θα δρομολογηθούν  σημαντικές αποφάσεις για τον ενεργειακό χάρτη της Χώρας μας, αλλά  και με αφορμή την  παρέμβαση της Βουλευτού  του ΣΥΡΙΖΑ κας Διώτη,  θα ήθελα να επικοινωνήσω  επιγραμματικά κάποιες απόψεις:

1.      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ΔΕΝ μπορεί να επιβάλει σε ένα Κράτος-Μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης συγκεκριμένες πρακτικές συμμόρφωσης με τις Κοινοτικές Οδηγίες.

2.      Η Χώρα μας δεσμεύτηκε εδώ και πολλά  χρόνια ότι θα προχωρήσει σε αποτελεσματική, ουσιαστική  και λειτουργική απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

3.       Οι πρακτικές, τα μέσα, το ενεργειακό μίγμα,   οι διαδικασίες και  γενικότερα οι  πολιτικές που θα οδηγούσαν στην  επίτευξη των στόχων, ήταν  στην απόλυτη ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ της Χώρας μας. Η Commission δεν ελέγχει  πρακτικές, ελέγχει ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ.

4.      Όταν  όμως το 2000 ως Χώρα  υπογράψαμε,  ανακοινώσαμε και δεσμευτήκαμε ότι αποδεχόμαστε  πλήρως μια απελευθερωμένη αγορά ηλεκτρικής ενέργειας  αλλά,  δέκα χρόνια μετά  βρισκόμαστε στο ίδιο σχεδόν σημείο,  τότε  σαφώς και γίνεσαι έρμαιο των κάθε είδους παρεμβάσεων και χονδροειδέστατων υποδείξεων. Βεβαίως, τότε ανέχεσαι τις κάθε είδους υποδείξεις  για πώληση  λιγνιτικών  μονάδων ή ότι άλλο σκαρφιστεί ο κάθε τεχνοκράτης στις Βρυξέλες.   

5.      Η Χώρα μας, εμφανίζει σήμερα  δείκτη συγκεντρωτισμού (ΗΗΙ) περίπου 8500, όταν το αποδεκτό όριο για μια  απελευθερωμένη αγορά ηλεκτρικής ενέργειας είναι το 5000.  Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι η δεσπόζουσα εταιρεία πρέπει να «χάσει»  μερίδιο στην εγχώρια  αγορά περίπου 19-22% ή βεβαίως να στραφεί σε αγορές εκτός Ελλάδας. Δείτε την  εξωστρέφεια των γερμανικών, ιταλικών, αυστριακών  ή γαλλικών «ΔΕΗ» και θα καταλάβετε τι εννοώ. Δυστυχώς,  η δικιά μας ΔΕΗ θυμίζει τα μικρομάγαζα  της δεκαετίας του 1970 που έτρεμαν  την επέλαση των super markets…

6.      Δήλωσε η κ. Διώτη ότι  «οι τοπικές κοινωνίες είναι αντίθετες με τη χρήση του λιγνίτη».  Θα ήθελα να πληροφορηθώ αναφορικά με τη σχετική μελέτη ή τις πηγές, σε ποιες κοινωνίες  γεωγραφικά και χωρικά  αναφέρεται, ποια χρονολογική  περίοδο  αφορά και βεβαίως,   τη διαδικασία και την μεθοδολογία  «αποτύπωσης» της κοινής γνώμης.  Αν υπάρχει η συγκεκριμένη τεκμηρίωση, ζητώ εκ των προτέρων συγνώμη από την κ. Διώτη.

7.      Σύμφωνα με την παρέμβαση  της κ. Διώτη, ο κ. Μανιάτης δήλωσε την πρόθεση υποκατάστασης  λιγνιτικών μονάδων με φυσικό αέριο. Η Γερμανία ξεκινάει σταθερά, συνεκτικά και σε βάθος χρόνου,  μια ολοκληρωτική αποδέσμευση από το ρώσικο φυσικό αέριο και τα πετρέλαια του Αραβικού Κόλπου (Der Spiegel, September 2010, pp 84-102). Σε αντίθεση, η Ελληνική Κυβέρνηση,  σε μια περίοδο που  κυριολεκτικά βιώνουμε προκλήσεις  εθνικής επιβίωσης, στρέφεται  όλο και περισσότερο σε ένα καύσιμο εισαγόμενο, ανεξέλεγκτο και  βασικό μοχλό άσκησης διεθνούς  διπλωματίας.

8.      Η κατασκευή της νέας λιγνιτικής μονάδας, γνωστή ως Πτολεμαΐδα V,  είναι  κυριολεκτικά στον «αέρα». Αν δεν υλοποιηθεί, μια ολόκληρη Περιφέρεια θα δεχθεί σοβαρό οικονομικό και αναπτυξιακό πλήγμα, χωρίς εναλλακτική ή «ισοδύναμη» αναπτυξιακή λύση.  Αν χαθεί ο Ενεργειακός Χαρακτήρας της Δυτικής Μακεδονίας,  θα αποτελεί έγκλημα σε περιφερειακό επίπεδο. Η μεγαλύτερη απειλή για το περιβάλλον  σε τοπικό  και πλανητικό επίπεδο δεν είναι ο λιγνίτης και τα στερεά καύσιμα γενικότερα. Η μεγαλύτερη απειλή για το περιβάλλον είναι η αναπτυξιακή ασφυξία, η φτώχεια και η ανεργία.  Προσπαθήστε να μιλήσετε σε έναν μακροχρόνια άνεργο οικογενειάρχη  για την ανάγκη διάσωσης  της  παρδαλιάς   χελώνας  ή του λουλακί σπίνου και νομίζω ότι θα καταλάβετε τι πραγματικά εννοώ. Δεν λαϊκίζω. Αυτή είναι δυστυχώς η πραγματικότητα.

9.       Ο λιγνίτης θα γίνει στο μέλλον  λιγότερο ανταγωνιστικός, επειδή θα επιβαρυνθεί με  τα πρόστιμα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2).  Καταρχάς,  έχω σημαντικές αμφιβολίες για το αν  μια  κλιμακούμενη οικονομική κρίση και μακροχρόνια ύφεση σε ευρωπαϊκό επίπεδο,   δεν αναιρέσει την εφαρμογή της συγκεκριμένης διαδικασίας.   Επιπλέον, η Γερμανία και η Ρωσία έχουν ξεκινήσει έναν ανελέητο ενεργειακό «πόλεμο» και ως συνήθως, τα πρώτα θύματα ενός πολέμου είναι οι «αδύναμοι κρίκοι». Θα ήταν λάθος επιλογή η βεβιασμένη απεξάρτηση από το λιγνίτη και η στροφή σε καύσιμα με υψηλό κίνδυνο εξάρτησης.  Εύχομαι,  το 2019 να μην χρειαστεί να  πούμε «...λιγνίτης από τον τόπο σου και ας είναι μπαλωμένος…».

Ευάγγελος Καρλόπουλος

MSc Χημικός Μηχανικός

Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης

Ινστιτούτο Τεχνολογίας και Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων

4ο χλμ. Πτολεμαΐδας Μποδοσακείου Νοσοκομείου

Τ.Θ. 95, 502 00 Πτολεμαΐδα

Τηλ : 24630-55300  Fax : 24630-55301

e-mail : karlopoulos@lignite.gr

web site : www.lignite.gr