Ποιος θυμάται την Ασπασία; (ή το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς)

Του Μάκη Καραγιάννη

Ποιος μιλάει, άραγε, για την πτώση της χούντας πενήντα χρόνια μετά; Όσοι συμμετείχαν πραγματικά στην πτώση της, και ήταν λίγοι όταν οι πολλοί, ως συνήθως, έκαναν τη δουλειά τους και στέναζαν στα γήπεδα, είναι στο παρασκήνιο και φειδωλοί στις κουβέντες τους. Ανάμεσά τους ένας από τους πιο όμορφους ανθρώπους που γνώρισα.

Σιωπηλή, όπως η πρωινή γαλήνη του δάσους, δεν επεδίωξε ποτέ καμιά τιμή και κανένα αξίωμα στη διάρκεια της Μεταπολίτευσης, ξεχασμένη απ’ όλους εκτός από τους φίλους της, είναι η φιλόλογος Ασπασία Καρρά. Ίσως, από τους πιο βασανισμένους ανθρώπους μετά τον ηρωικό Σπύρο Μουστακλή στη διάρκεια της δικτατορίας.

Τη θυμούνται, βέβαια, κάποιοι πανεπιστημιακοί του εξωτερικού και η περίπτωσή της εμπλουτίζει τη διεθνή βιβλιογραφία για τα βασανιστήρια και το έμφυλο τραύμα στη διάρκεια της χούντας.

Η Ασπασία ήταν ήδη ανάπηρη από πολιομυελίτιδα όταν τη συνέλαβαν το 1968 ως μέλος του ΠΑΜ και τον Ιούνιο του 1969 καταδικάστηκε στη δίκη των  «17» σε 11,5 χρόνια κάθειρξη με την κατηγορία, μεταξύ άλλων, ότι ενημέρωνε το BBC, την Deutsche Welle και άλλους ραδιοφωνικούς σταθμούς του εξωτερικού. «Σακάτισσα» και «κουτσάλογο»  τη χλεύαζαν οι βασανιστές της τις δεκαεπτά ημέρες της ανάκρισης μέσα στο Γ΄ Σώμα Στρατού της Θεσσαλονίκης. Δεν ήταν η στέρηση του νερού, του φαγητού, του ύπνου, οι χλευασμοί και οι απειλές ότι θα την πετάξουν από την ταράτσα, το λυσσασμένο μαστίγωμα στο γυμνό σώμα, οι πρόβες βιασμού στην κόλαση της απομόνωσης, όταν υπαρξιακά ψηλαφείς τα όριά σου. Ήταν κυρίως το ηλεκτροσόκ με την κουβέρτα στο κεφάλι και τα ηλεκτροφόρα σύρματα πάνω στο κορμί της, στο τμήμα που ακόμα είχε απομείνει υγιές από την πολιομυελίτιδα. Έτσι δεν μπορεί πια να σταθεί όρθια υποφέροντας από αστασία και με το δεξί χέρι δεν μπορεί να κλείσει το φερμουάρ, ούτε να δέσει τα κορδόνια των παπουτσιών, να κρατήσει το στυλό. Ωστόσο, καθισμένη στον καναπέ της και πατώντας το τηλεκοντρόλ,  ανοίγει την πόρτα στους πολλούς φίλους που την επισκέπτονται καθημερινά. Ο πιο βασανισμένος άνθρωπος μας υποδέχεται όλους με αισιοδοξία και  το πιο φωτεινό χαμόγελο. Η ίδια συμπύκνωσε  αυτή τη στάση της, τον αγώνα που έδωσε με την ψυχή και το κορμί της για «να μη μιλήσει» και «να μη δώσει ονόματα», σε μια φράση σε έναν μοίραρχο της Χωροφυλακής. Όταν τη ρώτησε «γιατί το κάνετε αυτό; Όλη η οικογένειά σου είναι φυλακές και εξορίες;». - «Μα για την αξιοπρέπειά μου» του απάντησε.

Θυμάμαι τον Φλωμπέρ κάθε φορά που ακούω για το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς. Παραφράζοντάς τον θα λέγαμε πως  η αξιοπρέπεια ζει στις σπηλιές και τις ερημιές. Και πως η ματαιοδοξία και η ρηχότητα, αντίθετα, είναι ένας παπαγάλος που πετά από κανάλι σε κανάλι και φλυαρεί ασταμάτητα για τα πλεονεκτήματα της Αριστεράς, που οι άκαπνοι και οι ανίδεοι τα έκαναν βάθρο για να στήσουν τις καρέκλες της εξουσίας τους. Θυμάμαι και την Ασπασία. Όταν oι άλλοι μιλούν για το «πλεονέκτημα», εκείνη μιλά πάντα για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

 https://booksjournal.gr