Η αλήθεια για τα... Greek Statistics και τη θλιβερή ιστορία του ελλείμματος

Της Ελευθερίας Αρλαπάνου, imerisia.gr

ΤΙ ΕΓΙΝΕ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ ΚΑΙ ΠΩΣ ΦΤΑΣΑΜΕ ΣΤΗ ΦΡΑΣΗ ΤΟΥ ΓΙΟΥΝΚΕΡ «THE GAME IS OVER»

Τα...πάθη των Greek Statistics, ξυπνούν πάλι και βάζουν φωτιά στο πολιτικό σκηνικό. Η δίωξη του πρώην επικεφαλής της Ελληνικής -ανεξάρτητης- Στατιστικής Αρχής Α. Γεωργίου σε δίκη για κακουργηματικές ενέργειες, κυρίως περί ψευδούς βεβαίωσης στοιχείων για το επίμαχο έλλειμμα του 2009, που ήταν ο λόγος για τον οποίο η Ελλάδα μπήκε στην περιπέτεια των Μνημονίων την Άνοιξη του 2010, είναι ο δραματικός επίλογος μιας πολυετούς, θλιβερής, ιστορίας:

Εκείνης των Greek Stati-stics, που πυροδότησαν μια πρωτοφανή κρίση αξιοπιστίας της χώρας και του ελληνικού πολιτικού συστήματος, στο εξωτερικό. Ήδη από το 2004, στον απόηχο της απογραφής Αλογοσκούφη, επί κυβέρνησης Κ. Καραμανλή, το θέμα των στατιστικών στοιχείων και της αληθούς αποτύπωσης κρίσιμων δημοσιονομικών μεγεθών από τις ελληνικές αρχές, ξεκίνησε να έρχεται στο προσκήνιο.

Το ερώτημα εάν η χώρα μπήκε στην ΟΝΕ με αληθή ή ακριβή στοιχεία υπέβοσκε ενώ άλλα "ατυχήματα" όπως εκείνο της επιχείρησης αναθεώρησης του ελληνικού ΑΕΠ κατά περίπου 27% το 2007, πυροδότησε όχι μόνο "πιπεράτους τίτλους" στο διεθνή τύπο αλλά και νέα ένταση γύρω από τις ελληνικές πρακτικές στον τομέα της στατιστικής. Μέχρι το σημείο που η χώρα εξυπηρετούσε κανονικά τις ανάγκες της, δανειζόμενη, υπέρογκα ποσά από τις αγορές, σε κόστος που μπορούσε να αντέξει σε θεωρητικό επίπεδο, τα πράγματα διατηρούνταν σε μια σχετική ισορροπία. Το 2009, όμως, η όποια εύθραυστη ισορροπία υπήρχε έως τότε, ανετράπη. Η κυβέρνηση Καραμανλή επέμεινε το Σεπτέμβριο του 2009 σε πρόβλεψη για έλλειμμα 3,7% όταν τα ταμειακά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, για παράδειγμα προειδοποιούσαν ήδη από τον Αύγουστο του 2009 για καθεστώς...διψήφιου ελλείμματος. Δύο μόλις μέρες πριν τις εκλογές της 4ης Οκτωβρίου, που έφεραν στην εξουσία την κυβέρνηση Παπανδρέου, εστάλησαν στη Eurostat στοιχεία για έλλειμμα 6%.

Στα τέλη Οκτωβρίου η νέα κυβέρνηση μιλά πλέον για στοιχεία περί ελλείμματος 12,5% και περίπου τότε ο Ζ. Κλ. Γιούνκερ λέει την περίφημη φράση "the game is over" αποτυπώνοντας τη δυσφορία για τη νέα, μεγάλη, ανατροπή στα ελληνικά στοιχεία. Για αρκετούς τότε, κατέστη σαφές, ότι οι ευρωπαϊκές αρχές, και συγκεκριμένα η Eurostat, η αξιοπιστία της οποίας είχε ήδη υποστεί πλήγμα από τις ελληνικές αναθεωρήσεις στοιχείων τα τελευταία χρόνια, δεν θα άφηναν τίποτα στην τύχη όσον αφορά στην Ελλάδα. Οι γκρίζες ζώνες στη μεθοδολογία αποτύπωσης κρίσιμων μεγεθών που αποτελούσαν επί έτη μια δεξαμενή αποκλίσεων ή και "μαγειρεμάτων" για ορισμένους, θα έπρεπε να ξεκαθαριστούν. Ειδικά στην περίπτωση της Ελλάδας που όπως αποδείχθηκε στην πορεία, με την έλευση, πλέον της τρόικας, δεν είχε επαρκείς μετρήσεις για κρίσιμα μεγέθη, όπως για παράδειγμα τον αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων τους οποίους πλήρωνε.

Στις γκρίζες αυτές ζώνες ήταν τα οικονομικά των νοσοκομείων, τα οικονομικά ΔΕΚΟ και οργανισμών τα οποία έμελλε στην πορεία να αποδειχθούν καθοριστικά για τη διόγκωση του ελλείμματος. Με την Ελλάδα πρακτικά αποκλεισμένη από τις διεθνείς αγορές και προ των πυλών της δανειοδότησης από τους εταίρους για να καλύψει τα ελλείμματα που δεν μπορούσε πλέον να χρηματοδοτεί μόνη της, τον Απρίλιο του 2010, η Eurostat απεφάνθη πως το έλλειμμα του 2009 ήταν τελικά 13,6%. Η υπαγωγή της χώρας στο Μηχανισμό Στήριξης έγινε το Μάιο του 2010 και ήταν προϊόν πολιτικής απόφασης των εταίρων και της ελληνικής κυβέρνησης. Τότε ο κ. Γεωργίου, που σήμερα βρίσκεται αντιμέτωπος με τη δίωξη, δεν βρισκόταν στο τιμόνι της ΕΛΣΤΑΤ, καθώς ανέλαβε καθήκοντα προέδρου τον Αύγουστο του 2010. Το Νοέμβριο του 2010 το έλλειμμα τελικά "κλιμακώθηκε" στο 15,4% του ΑΕΠ, και κατέληξε τελικά στο 15,8%, ένα χρόνο μετά, με τη Eurostat να αίρει όλες της τις επιφυλάξεις, και τα Greek Statistics να περνούν σε μια νέα φάση, μη αμφισβήτησης, που συνεχίζεται έως σήμερα.

Πολιτική δίωξη;
Σε κάθε περίπτωση η ουσία της πολύκροτης αυτής υπόθεσης της δίωξης του κ. Γεωργίου στον οποίο προσάπτεται επίσης πως για ένα μικρό διάστημα παρέμεινε, ως επικεφαλής της ΕΛΣΤΑΤ και στην προηγούμενη θέση που κατείχε στο ΔΝΤ, δίνοντας τροφή σε όσους κάνουν λόγο για έξωθεν σχέδιο υπαγωγής της χώρας σε καθεστώς επιτροπείας, φαίνεται πως είναι καθαρά πολιτική. Από πλευράς αριθμών, τα στοιχεία είναι αμείλικτα.

Το έλλειμμα του 2009 είτε ήταν 13,5% όπως προέκυπτε το Μάρτιο του 2009 είτε ήταν 15,8% όπως απεδείχθη μετά την ανάληψη της προεδρίας της ΕΛΣΤΑΤ από τον κ. Γεωργίου, απλά δεν μπορούσε να αναχρηματοδοτηθεί από το ελληνικό δημόσιο.

Η ένταξη στο Μνημόνιο, με συσσωρευμένο χρέος 300 δισ. Ευρώ και με τα επιτόκια εκτός της ζώνης του ανεκτού, ήταν, σε τεχνοκρατικό επίπεδο, αναπόφευκτη, στη φάση εκείνη. Πρέπει να σημειωθεί πως σύμφωνα με την απαλλακτική άποψη εισαγγελέα και δικαστών κατά την προηγούμενη φάση της δικαστικής διαμάχης για το θέμα, είχε τονιστεί μεταξύ άλλων πως «η προσφυγή της χώρας μας στο Διεθνή Μηχανισμό Στήριξης, δεν προϋποθέτει δημοσιονομικό έλλειμμα συγκεκριμένου ύψους, γεγονός που επιβεβαιώνεται από το ότι η συγκεκριμένη πολιτική απόφαση δεν ήταν καν μεταγενέστερη της ανακοίνωσης του ελλείμματος, αλλά ελήφθη σε προγενέστερο χρόνο τον Απρίλιο και τον Μάιο του 2010, όταν οι επίσημες στατιστικές της χώρας καταδείκνυαν δημοσιονομικό έλλειμμα ανερχόμενο σε ποσοστό 13,6% επί του ΑΕΠ και πριν από τον διορισμό των κατηγορουμένων».

ΑΛΑΛΟΥΜ
Πολιτική «σφαγή» για τον Α. Γεωργίου

Η υπόθεση Γεωργίου έχει κάνει «μαλλιά κουβάρια» όλα τα κόμματα, πλην ΣΥΡΙΖΑ που φαίνεται να εκμεταλλεύεται τις εξελίξεις και μάλιστα να πυροδοτεί νέες αντιπαραθέσεις. Στη ΝΔ υποβόσκει ένας «εμφύλιος» μεταξύ Μητσοτακικών και Καραμανλικών με τους δεύτερους να κατηγορούν την ηγεσία του κόμματος ότι δεν εξέδωσε ανακοίνωση για τη δίωξη Γεωργίου ώστε να στηρίξει την κυβέρνηση Καραμανλή. Ουκ ολίγοι βουλευτές (Κακλαμάνης, Σταϊκούρας, Κεφαλογιάννη) έθεσαν το θέμα επίσημα ενώ από το καραμανλικό στρατόπεδο μιλούσαν για «δικαίωση» της τότε κυβέρνησης, ξεχνώντας βεβαίως ότι το έλλειμμα ήταν υπερδιπλάσιο από εκείνο που προέβλεπε το οικονομικό επιτελείο.

Από την άλλη και στο ΠΑΣΟΚ υπήρξαν αντιδράσεις καθώς η Χ. Τρικούπη εκτιμά ότι θέλουν να «φορτώσουν» το... έγκλημα του Μνημονίου στην κυβέρνηση Παπανδρέου κι όχι σ’ αυτήν του Κ. Καραμανλή που εκτόξευσε το έλλειμμα εξαιτίας των αθρόων προσλήψεων αλλά και της άρνησης να ληφθούν μέτρα από το 2008. Από την πλευρά της η κυβέρνηση αποστασιοποιείται αφήνοντας τα κόμματα να «σφάζονται» ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που κάνουν λόγο για «συνωμοσία» ΣΥΡΙΖΑ με Καραμανλικούς ώστε να πληγεί η ενότητα της Νέας Δημοκρατίας.