Χαράλαμπος Παρδαλός ο Καταφυγιώτης: Μια ζώσα αυθεντική πηγή, μια μαρτυρία, μια ιστορία.

του παπαδάσκαλου Κωνσταντίνου Ι. Κώστα

Συνάντησα (20-4-2016) για πρώτη φορά τον 86χρονο Χαράλαμπο Παρδαλό (από το Καταφύγι του Δήμου Σερβίων-Βελβεντού) στο εργαστήρι αγιογραφίας Δ. Βάσσου στην Κοζάνη και η σύντομη συζήτηση μαζί του ήταν ευχάριστη, ενδιαφέρουσα και πολύ αποκαλυπτική.

-Εγώ έκοψα με τον κομπολύτη μου (μαχαίρι) στο πλατάνι το σκοινί του Στάμκου Κλίγγου από το Βελβεντό. Μιλάμε για το 1944. Τον Κλίγγο τον κρέμασαν οι Γερμανοί στο πλατάνι. Πρώτα τον βασάνισαν σκληρά. Μόλις φύγανε από κει, ανέβηκα στο πλατάνι και με τον κομπολύτη μου έκοψα το σκοινί. Ήμουν τότε 13 χρονών, αφηγείται με καθαρή σκέψη ο 86χρονος Χαράλαμπος Παρδαλός.

Με συγκίνησε πολύ η αυθόρμητη αναφορά του (και η άγνωστη αυτή λεπτομέρεια) στο συγκλονιστικό γεγονός της θυσίας του παλικαριού. Η αυθεντική αυτή πολύτιμη μαρτυρία καταγράφεται στη συλλογική ιστορική μνήμη του τόπου μας.  

Στον τόπο της θυσίας (Φιγκαταλώνια Βελβεντού, απέναντι από το Δημοτικό Σχολείο, σε μια όμορφη συστάδα από πλατάνια και καλλωπιστικούς θάμνους) έχει στηθεί μνημείο-βράχος με Σταυρό και σε μαρμάρινη πλάκα αναγράφεται: ‘’Εδώ κρέμασαν οι Γερμανοί φασίστες τον ΕΠΟΝίτη συμπατριώτη μας Στάμκο Κλίγγο τον Απρίλη του 1944. – Ο Βελβεντινός λαός για τους πατριώτες αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης. Νοέμβριος 1987’’.

Έβγαλε από την τσέπη του ένα μάτσο καλοδιπλωμένα χαρτιά, ο κυρ Χαράλαμπος, τα άνοιξε και μου έδειξε το ένα από αυτά. Έγραφε: ‘’Επαρχία Σερβίων Κοζάνης. Βαπτιστικόν. Ο υποφαινόμενος δηλοποιώ ότι σήμερον ετέλεσα το μυστήριον του αγίου Βαπτίσματος… όπερ ανεδέξατο εκ της Ιεράς Κολυμβήθρας… και ονόμασεν αυτό Χαράλαμπον… κλπ.  Εν Αιανή τη 12 Ιανουαρίου 1931, ο ανάδοχος Αθανάσιος Καλλιανιώτης, ο Βαπτίσας ιερεύς Παπα-Στέργιος Πελέκας’’.

-Ήμασταν οικογένεια κτηνοτρόφων, εξηγεί ο κυρ Χαράλαμπος, γυρνούσαμε παντού, βρεθήκαμε και στην Αιανή, η μάνα μου στην Αιανή με γέννησε κι εκεί βαπτίστηκα.

Η παπαδική διακονία μου στην Αιανή έφερε στη μνήμη μου αφηγήσεις γερόντων για τον παπα-Στέργιο Πελέκα, που μιλούσαν με θαυμασμό για την ειλικρίνεια του χαρακτήρα του. Διέκρινα πάντα το σεβασμό στα λόγια τους για το πρόσωπό του.

Ο Χαράλαμπος Παρδαλός ζει στην Κοζάνη και θυμάται τους συγχωριανούς του:

-Να δώσεις χαιρετισμούς στο Νίκο το Τζινίκο εκεί στο Βελβεντό. Τι κάνει; Ήταν λίγο μεγαλύτερος. Στα παιχνίδια στο Καταφύγι ήμασταν μαζί.

Σ’ ευχαριστώ Χαράλαμπε. Να σ’ έχει ο Θεός καλά. Καλό Πάσχα! Καλή Ανάσταση!

π. Κωνσταντίνος Ι. Κώστας,

παπαδάσκαλος (21-4-2016)