Του Θαναση Tσιγγανα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Aπό τους πάγκους στα πολυκαταστήματα τα κινέζικα προϊόντα «μετακόμισαν» σε μικρές Chinatown και διαμορφώνουν μια νέα πραγματικότητα στις τοπικές αγορές
Εμφανίστηκαν δειλά με τα κασελάκια κρεμασμένα στους ώμους, διεκδικώντας τη δική τους γωνιά, ένα χαρτονένιο πάγκο στις λαϊκές αγορές. Κινέζικα προϊόντα. Πίσω τους, λίγο καιρό μετά ήρθαν τα πρώτα καταστήματα, δημιουργώντας μικρές Chinatown (Tσαϊνατάουν) με ρούχα, αθλητικά είδη, αντικείμενα οικιακής χρήσης και μικροηλεκτρικές συσκευές. Η δραστηριότητά τους, καθώς «γειτνίαζε» με το παρεμπόριο, προκάλεσε πάμπολλες αντιδράσεις από ομάδες ημεδαπών καταστηματαρχών και συλλόγους, ενώ η ποιότητα των εμπορευμάτων τους βρέθηκε γρήγορα στο στόχαστρο, αφού ένα στα δύο κινέζικα, όπως διαπιστώνει και σήμερα το σύστημα ταχείας ανταλλαγής πληροφοριών στην Ε.Ε., αποδεικνύεται ελαττωματικό. Τίποτε όμως από όλα αυτά δεν μπόρεσε να πτοήσει τον Κίτρινο Δράκο, αφού το τελευταίο διάστημα, με «καύσιμο» την οικονομική κρίση που πλήττει τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα, οι μικρές Chinatown με τα προϊόντα των εξευτελιστικών τιμών άλλαξαν θέση, επεκτάθηκαν εντός κι εκτός των μεγάλων πόλεων και έγιναν πολυώροφα πολυκαταστήματα που ξεπερνούν τα 1.000 τ.μ. Γιαννιτσά, Σέρρες, Κοζάνη, Κατερίνη, Αγιος Μάμας Χαλκιδικής και άλλες περιοχές είδαν τον τελευταίο χρόνο να ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια μεγάλα καταστήματα κινέζικων προϊόντων και η τοπική αγορά να αποκτά τη δική της Chinatown ή China City. Η αγορά στην πόλη της Κοζάνης, για παράδειγμα, διαθέτει δύο τέτοια πολυκαταστήματα, ενώ πληροφορίες θέλουν ένα τρίτο να στήνεται τους επόμενους μήνες. Εξω από την πόλη των Γιαννιτσών, το μεγαλύτερο κατάστημα (1.800 τ.μ.) που είχε κατασκευάσει προ καιρού γνωστή αλυσίδα λιανεμπορίου, λόγω του χαμηλού τζίρου, κατέληξε σε κινέζικα χέρια.
Οι έμποροι σε αυτές τις πόλεις, πριν προλάβουν να συνέλθουν από την εισβολή των πολυεθνικών του λιανεμπορίου, είδαν τα κινέζικα είδη να διαμορφώνουν μια νέα πραγματικότητα στις τοπικές αγορές και νέους... τριγμούς στα ταμεία τους. Xωρίς κάτι το ιδιαίτερα ελκυστικό στην όψη, με τα κόκκινα φαναράκια κρεμασμένα στην πρόσοψη, λιγοστές κούκλες ντυμένες με ρούχα των 5 ευρώ, κρεμάστρες και χειρόγραφες ταμπέλες τιμών παντού, η Chinatown των Γιαννιτσών συμπλήρωσε ήδη το πρώτο 4μηνο λειτουργίας, όπως είπε ο ιδιοκτήτης της. Η χαμηλότερη τιμή; Δύο ευρώ τα κοντομάνικα μπλουζάκια. Η γκάμα των προϊόντων; Ρούχα, παπούτσια, καλλυντικά, αρώματα, αθλητικά είδη, παιχνίδια, είδη δώρων και σπιτιού, είδη ταξιδιού, αξεσουάρ κινητών και υπολογιστών. Το προσωπικό; Τρεις Κινέζοι κι ένας Ελληνας σε απογευματινή συνήθως βάρδια εργασίας. Πέρα από τους τυπικούς χαιρετισμούς και την τιμή του προϊόντος, αδυναμία επικοινωνίας με τις πελάτισσες που εξερευνούν το εσωτερικό του. «Τι περισσότερο χρειάζεται άλλωστε;» διερωτήθηκε μια εξ αυτών, η κ. Μαρία Α., κάτοικος χωριού της Σιντικής Σερρών, η οποία βρέθηκε για λίγες μέρες στο Μελίσσι Γιαννιτσών και δεν παρέλειψε να κάνει από το κινέζικο «κάποια ψώνια της φτήνιας», όπως είπε. «Οπου ανοίγει ένα κινέζικο κατάστημα, σύντομα θα εμφανιστούν και άλλα, καθώς αυτός είναι ο συνηθισμένος τρόπος της κινέζικης επιχειρηματικής επέλασης», ανέφερε νεαρή πωλήτρια κινέζικου καταστήματος στην Κοζάνη. Για την ίδια, που βρήκε την πολυπόθητη θέση εργασίας, ο αλλοδαπός εργοδότης της εμφανίζεται «άψογος» στις πληρωμές, στις ασφαλιστικές υποχρεώσεις και στο υψηλό τίμημα του ενοικίου. Σε διαφορετικό λόγο απέδωσε ο πρόεδρος του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης κ. Σωτ. Μαγιόπουλος τη μαζική εμφάνιση κινέζικων επιχειρήσεων: η απόκτηση της άδειας σχετίζεται με την παράλληλη λειτουργία υποκαταστημάτων από συνεργάτες. Για τον χαμογελαστό κ. Γιεν, 29χρονο ιδιοκτήτη μιας μεγάλης China City, η λειτουργία της συνοψίζεται σε δύο φράσεις. «Οχι πρόβλημα. Πολύ κόσμο».
«Μας χτυπάνε εκεί που πονάμε», είπε στην «Κ» ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Κοζάνης κ. Γ. Σβώλης, «ενώ τα κέρδη τους, πρόσθεσε, δεν μένουν Ελλάδα». Εκπρόσωποι εμπορικών συλλόγων και επιμελητηρίων ζητούν να ενταθούν οι έλεγχοι στα κινέζικα καταστήματα. Μιλώντας στην «Κ», ο αντιπρόεδρος του Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης κ. Μ. Βλαχογιάννης επισήμανε ότι τα εγκατεστημένα κινέζικα καταστήματα έχουν τις προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος. Στις τελευταίες εκλογές, μάλιστα, οι Κινέζοι ιδιοκτήτες ψήφισαν στο Επιμελητήριο.