Κοζάνη, η πόλη που σε «κρατάει»

από την ΗΜΕΡΗΣΙΑ
Γράφει ο ΛΑΖΑΡΟΣ ΜΑΛΟΥΤΑΣ, ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΟΖΑΝΗΣ

Η Κοζάνη απέχει από την Αθήνα 500 χιλιόμετρα. Ενα βράδυ τον περασμένο Φεβρουάριο ένα ζευγάρι από την Αθήνα βρέθηκε στην Κοζάνη. Ρώτησαν τον δήμαρχο Λάζαρο Μαλούτα, που μόλις είχε βγει από το δημαρχείο, χωρίς φυσικά να ξέρουν ποιος είναι, πού θα βρουν καλό φαγητό και τι να δοκιμάσουν, πού να μείνουν με τους φίλους τους για δυο βράδια και πότε είναι ανοιχτό το Λαογραφικό Μουσείο. Ο πατέρας του άνδρα είχε υπηρετήσει φαντάρος το '70.
Ο Λάζαρος Μαλούτας, τους πρότεινε ξενοδοχεία εντός πόλης, τους πρότεινε να δοκιμάσουν τα «γιαπράκια», τους έδειξε στο βάθος του πεζόδρομου πώς θα βρουν το Λαογραφικό Μουσείο και σε ποια στενά του ιστορικού κέντρου συχνάζει η νεολαία.
Η κοπέλα ρώτησε τι ήταν οι τρομπέτες που ακούγονταν. Ο δήμαρχος τους πρότεινε να πάνε στον Φανό που είχε ανάψει ήδη για την Αποκριά. Πώς ζει ο κάτοικος της Κοζάνης σε σχέση με εκείνον της Αθήνας; Το κόστος ενέργειας είναι φθηνότερο 70% στην Κοζάνη με την τηλεθέρμανση, σε σχέση με το πετρέλαιο. Ο χρόνος πήγαινε-έλα ενός φοιτητή στο ΤΕΙ ή στο πανεπιστήμιο είναι το πολύ ένα 10λεπτο και το κόστος ένα ευρώ η διαδρομή.
Το ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης ανεβάζει όλο το έτος παραστάσεις, που παίζονται περίπου 80 βραδιές στην Κοζάνη, όπου ανθούν και άλλα τοπικά θεατρικά σχήματα. Η Κοβεντάρειος Δημοτική Βιβλιοθήκη, από τις μεγαλύτερες στην Ελλάδα, φέτος υλοποίησε το πρόγραμμα MediaLab, σε συνεργασία με το ίδρυμα Νιάρχου. Άλλη μια φορά ήρθαν σε επαφή μαζί της εκατοντάδες παιδιά και ενήλικες. Στο Αρχοντικό Λασσάνη, ήρωα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, εγκαταστάθηκε πριν από τρία χρόνια η Δημοτική Χαρτοθήκη με την αυθεντική Χάρτα του Ρήγα στις προθήκες της. Ένα δίκτυο 1.500 εθελοντών και 40 τουλάχιστον εθελοντικών οργανώσεων δρα για συσσίτια 150 απόρων καθημερινά, για 50 αιμοδοσίες κάθε έτος, για δράσεις κοινωνικής αλληλεγγύης και ευαισθητοποίησης για την προστασία του περιβάλλοντος.
Στην Κοζάνη η ανακύκλωση χαρτιού, γυαλιού, αλουμινίου και πλαστικού άρχισε πριν από είκοσι χρόνια και τώρα επεκτείνεται στην παραγωγή βιοκαυσίμου από τηγανέλαια. Στην Κοζάνη σήμερα κατασκευάζεται η νέα Δημοτική Βιβλιοθήκη, έργο περίπου 14 εκατ. ευρώ, και πριν καλά καλά ολοκληρωθεί, άρχισαν οι δωρεές χιλιάδων βιβλίων και συλλογών σπάνιου αρχειακού υλικού από Κοζανίτες της Ευρώπης. Μόλις δεκαπέντε λεπτά από την Κοζάνη, στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αιανής, εκτίθενται μοναδικά ευρήματα της αρχαιότητας. Στις προθήκες καταστημάτων τροφίμων και όλων των επώνυμων αλυσίδων τροφίμων ο «Κρόκος Κοζάνης» κερδίζει όλο και περισσότερο τους καταναλωτές.
Του χρόνου τέτοια εποχή η πλατεία της Κοζάνης δεν θα υπάρχει όπως σήμερα. Τον επόμενο χρόνο και η Πλατεία Λασσάνη. Σε τέσσερα χρόνια η νέα Ποντοκώμη, δυτικά της πόλης της Κοζάνης, θα αποτυπώνει αρχιτεκτονικά την ιστορία του Πόντου. Το θέατρο μέσα στο δάσος, υπαίθριο και μόνο από ξύλο, υποδέχτηκε ζωντανούς θρύλους της υποκριτικής τέχνης με παραστάσεις επιπέδου Αθήνας. Το μεγάλο θέατρο Ποντοκώμης, 10 λεπτά από την Κοζάνη, έχει φιλοξενήσει μεγάλες μουσικές παραστάσεις που τις χειροκρότησαν χιλιάδες θεατές.
Το ζευγάρι γύρισε στην Αθήνα μετά την Αποκριά. Ο γιος ρώτησε τον πατέρα-φαντάρο του '70: «Καλά, γιατί δεν έμεινες στην Κοζάνη, τότε, μετά το στρατιωτικό;». «Τι λες;», του απάντησε, «εκεί έκανε πολύ κρύο, τότε». Η κοπέλα του γιου του συμπλήρωσε: «Εκεί τώρα έχει πολλή ζέστη, από την τηλεθέρμανση, από τους φανούς και από τις καρδιές τους. Αν δεν πάει κάποιος στην Κοζάνη, δεν ξέρει τι θα πει «πόλη που σε κρατάει». Ο Λάζαρος Μαλούτας είναι και πάλι υποψήφιος δήμαρχος. Θα είναι ο νικητής; Οι συμπολίτες του το θεωρούν βέβαιο. Πάντως ο ίδιος θυμίζει πως «πάντα οι εκλογές είναι εκλογές» και συνεχίζει τον αγώνα μέχρι το βράδυ της Κυριακής.