Έπιπλα χωρίς βερνίκια 3ο χλμ Κοζάνης-Κρόκου

από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Κόντρα στη μαζική παραγωγή, η ελληνική εταιρεία Only Green κατασκευάζει παιδικά έπιπλα από φυσικές πρώτες ύλες, δίχως τη χρήση επικίνδυνων συνθετικών βερνικιών και ακρυλικών χρωμάτων.

Tην τέχνη του χειροποίητου επίπλου τη γνώριζε καλά και την εξασκούσε για χρόνια στην πατρίδα του, την Κοζάνη. Ομως, η δουλειά στο ξυλουργείο, ειδικά όταν διαρκούσε πολλές ώρες, ένιωθε πως επιβάρυνε τον οργανισμό του εξαιτίας των χημικών ουσιών που εισέπνεε από τη χρήση των συνθετικών βερνικιών και των ακρυλικών χρωμάτων. «Επέστρεφα σπίτι μου με ζαλάδες και ναυτίες», θυμάται σήμερα. Στις αρχές της δεκαετίας του '90, ο επιπλοποιός Νίκος Τσάμπουρας άρχισε να πειραματίζεται, αναζητώντας και δοκιμάζοντας τα λεγόμενα «οικολογικά» προϊόντα επεξεργασίας ξύλου που είχαν αρχίσει να κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά. Η «πράσινη» στροφή ήταν θέμα χρόνου και δεν άργησε να την κάνει, ακολουθώντας ακόμη πιο ειδικό προσανατολισμό: την κατασκευή επίπλων για βρέφη και παιδιά αυστηρά από φυσικές πρώτες ύλες.

Δίχως ενοχλητικές μυρωδιές

Τον συναντώ μαζί με τη γυναίκα του Στέλλα στο εργαστήριο της Only Green, στο 3ο χλμ. Κοζάνης - Κρόκου. Μου κάνει εντύπωση το γεγονός ότι ο χώρος δεν έχει τη χαρακτηριστική «μυρωδιά» του ξυλουργείου -με τις λάκες και τα βερνίκια και τους διαλύτες- και του το επισημαίνω. «Θέλαμε να δείξουμε πως υπάρχουν και άλλες λύσεις, χωρίς σκληρή χημεία και χωρίς τοξικές ουσίες, αλλά με ακίνδυνα υλικά, φιλικά προς τον άνθρωπο και το περιβάλλον», παρατηρεί. «Γι' αυτόν το λόγο στο εργαστήριό μας δεν υπάρχει τίποτε άλλο εκτός από μασίφ ελληνική ξυλεία και τα φυσικά χρώματα και βερνίκια Auro, που παρασκευάζονται από αγνές πρώτες ύλες, όπως το κερί μέλισσας, το λινέλαιο από λιναρόσπορο, το ξυλέλαιο από φλοιό καρύδας, τα αιθέρια έλαια εσπεριδοειδών, οι χρωστικές από φυσικά ορυκτά και οι φυσικές ρητίνες κωνοφόρων. Επειδή ένα μωρό βάζει στο στόμα του τα πάντα, θα δαγκώσει και την κούνια του. Συνεπώς, έχει τεράστια σημασία το υλικό με το οποίο έχει γίνει η επιφανειακή επεξεργασία του επίπλου». Τα συγκεκριμένα προϊόντα βαφής δεν απελευθερώνουν επικίνδυνες αναθυμιάσεις και δεν περιέχουν χλωριωμένους υδρογονάνθρακες ή άλλες τοξικές ουσίες.

Ελεγχόμενη ξυλεία
Οσο για τα ξύλα που χρησιμοποιεί η Only Green -κυρίως οξιά αλλά και πεύκο-, προέρχονται από τα ελεγχόμενα δάση Σαμαρίνας και Κρανιάς, που τελούν υπό την εποπτεία της Διεύθυνσης Δασών Γρεβενών. Κάθε χρόνο υλοτομούνται συγκεκριμένες συστάδες, στις οποίες έχει προηγηθεί προσήμανση από το δασαρχείο. Ο συνεταιρισμός της περιοχής κόβει τα ξύλα και, αφού γίνει η τελική καταμέτρηση των υλοτομημένων δέντρων, τα παραλαμβάνουν τοπικές επιχειρήσεις επεξεργασίας ξυλείας, όπως αυτή που διατηρούν ο Σπύρος, ο Γιώργος και ο Βαγγέλης Ζιώγας λίγο έξω από τα Γρεβενά, με τους οποίους συνεργάζεται ο Νίκος Τσάμπουρας. «Οπου κοπούν δέντρα φέτος, θα ξανακοπούν ύστερα από 10 - 15 χρόνια», σημειώνουν. «Η σωστή περίοδος υλοτόμησης, κατά την οποία τα δέντρα δεν βρίσκονται σε φάση ανάπτυξης, είναι από τα τέλη Αυγούστου ώς το Φεβρουάριο, αλλά, λόγω καιρού, π.χ. χιονοπτώσεων, δεν τηρείται πάντα».
Στους εξωτερικούς χώρους των εγκαταστάσεων το οπτικό μου πεδίο μονοπωλούν κορμοί δέντρων στοιβαγμένοι, ανάλογα με την ποιότητα και το μήκος τους, ο ένας πάνω στον άλλον. Μου εξηγούν ότι το αμέσως επόμενο βήμα είναι ο τεμαχισμός τους σε συγκεκριμένες διατομές. Στη συνέχεια, τα κομμάτια ίδιας διατομής τοποθετούνται σε παλέτες με κενό ανάμεσά τους και οδηγούνται σε ειδικούς θαλάμους, στους οποίους τους αφαιρείται η υγρασία, ώστε το ξύλο κατά την τελική επεξεργασία του να μη στραβώσει. Μετά την ξήρανση, οι ξύλινες επιφάνειες λειαίνονται στα κατάλληλα μηχανήματα και παραλαμβάνονται από τους επιπλοποιούς.
Ο Νίκος Τσάμπουρας επιμένει πολύ στη σημασία της χρήσης συμπαγούς ξυλείας για την κατασκευή των βρεφικών και παιδικών επίπλων της Only Green. Κι αυτό, γιατί τα υποκατάστατα ξύλου, όπως οι μελαμίνες, το κόντρα πλακέ, οι ινοσανίδες (MDF) και οι μοριοσανίδες (νοβοπάν), συγκολλώνται με ουσίες που περιέχουν φορμαλδεΰδη, η οποία ενοχοποιείται για αλλεργίες και δερματίτιδες και θεωρείται «ύποπτη» ακόμη και για καρκίνο. «Πριν βγούμε στην αγορά, επί έναν ολόκληρο χρόνο μελετούσαμε τη συμπεριφορά του ξύλου σε σχέση με τα φυσικά χρώματα που θέλαμε να χρησιμοποιήσουμε», λέει. «Γιατί με τα φυσικά βερνίκια, σε αντίθεση με τα συνθετικά, δεν κλείνουν οι πόροι του, οπότε αυτό αναπνέει βοηθώντας στη ρύθμιση της υγρασίας του χώρου, μπορεί όμως και να σκεβρώσει ή να ανοίξει. Επρεπε να το παρακολουθήσουμε λοιπόν».
Κόντρα στη μαζική παραγωγή
Κάθε βρεφικό κρεβατάκι της Only Green χρειάζεται περίπου 2 - 3 εβδομάδες για να κατασκευαστεί, διότι τα φυσικά βερνίκια θέλουν αρκετό χρόνο για να στεγνώσουν. Μετά τη βαφή τα έπιπλα στιλβώνονται με κερί μέλισσας, που βοηθά στη συντήρηση του ξύλου, όμως για να σκληρύνει απαιτείται τουλάχιστον ένα 10ήμερο. «Η δουλειά μας δεν είναι εύκολη υπόθεση, αλλά μας αρέσει και γι' αυτό την υπηρετούμε, κόντρα στη μαζική παραγωγή», καταλήγει ο Νίκος Τσάμπουρας. «Ξέρουμε ότι οι επιλογές μας είναι... ιδιαίτερες και απαιτητικές. Αλλά στο κάτω-κάτω της γραφής, αυτό ακριβώς μας κάνει περήφανους...»
Info: Οnly Green, 3ο χλμ. Κοζάνης - Κρόκου, Τ/24610-64.064.
Στην ιστοσελίδα της εταιρείας (www.onlygreen.gr) υπάρχει αναλυτικός κατάλογος των προϊόντων (βρεφικά και παιδικά κρεβάτια, κομοδίνα, συρταριέρες κ.λπ.). Οι παραγγελίες γίνονται τηλεφωνικά ή μέσω e-mail και η αποστολή σε όλη την Ελλάδα με εταιρεία ταχυμεταφοράς. Τα έπιπλα συναρμολογούνται από τους πελάτες.