Τιμητικό βραβείο στο Γρεβενιώτη επιστήμονα της NASA

Τα διαστημικά ρομπότ "Spirit" και "Pathfinder", που εξερευνούν τα τελευταία 5 χρόνια την επιφάνεια του Άρη, σχεδιάστηκαν από τον κορυφαίο Έλληνα αστροφυσικό και επιστημονικό συνεργάτη της ΝΑSΑ, Θανάση Οικονόμου. Τα ρομπότ αυτά ανακαλύπτουν άγνωστες περιοχές του πλανήτη, στις οποίες ο διαπρεπής επιστήμονας δίνει ελληνικά ονόματα, όπως ο κρατήρας «Σαντορίνη», η πεδιάδα «Λασίθι», η κοιλάδα Καλαβρύτων. Ο Θανάσης Οικονόμου ασχολείται με την κατάκτηση του Άρη από το τέλος της δεκαετίας του 1980, όταν σχεδίασε όργανα για τις δύο αποτυχημένες απόπειρες που έκανε η Σοβιετική Ένωση να προσεγγίσει τον «κόκκινο πλανήτη». Χρειάστηκε άλλη μία δεκαετία για να γίνει η επιτυχημένη αποστολή του "Pathfinder" από τη NASA και να αποδώσει καρπούς η δουλειά του. Στα ρομπότ του "Pathfinder" είχαν τοποθετηθεί συσκευές σχεδιασμένες από τον κ. Οικονόμου, οι οποίες ανέλυσαν τη χημική σύσταση του πλανήτη, προσφέροντας πολύτιμες πληροφορίες στους επιστήμονες. Ο ίδιος χαρακτηρίζει τις ανακαλύψεις στον Άρη έναν από τους σημαντικότερους σταθμούς στην καριέρα του. Μιας καριέρας, που ξεκινά το 1960 και του έχει προσφέρει πολλές χαρές και ακόμη περισσότερες συγκινήσεις. Είχε την τύχη να ζήσει κοντά από κοντά την κατάκτηση της Σελήνης, τις προσεδαφίσεις μη επανδρωμένων αποστολών στον Άρη και να είναι ένας από τους εμπνευστές των πρώτων αποστολών στον Κρόνο, βάσει των οποίων θα μπορέσει να φύγει το 2035 η πρώτη επανδρωμένη αποστολή για τον Άρη.

Από τα Γρεβενά στη NASA Ο καθηγητής αστροφυσικής στο πανεπιστήμιο του Σικάγου γεννήθηκε σε ένα μικρό χωριό των Γρεβενών αλλά ο εμφύλιος πόλεμος τον οδήγησε στην Τσεχοσλοβακία. Εκεί τελείωσε το σχολείο και αποφάσισε να σπουδάσει πυρηνική φυσική στο Πανεπιστήμιο του Καρόλου, στην Πράγα. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, πήγε στις ΗΠΑ, όπου ζούσαν τα αδέρφια του, για να συνεχίσει τις σπουδές του. Στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου πήρε μέρος, μαζί με άλλους επιστήμονες της σχολής που είχαν επιλεγεί από τη NASA, στις πρώτες προσπάθειες για την κατάκτηση της Σελήνης και γεύτηκε τη χαρά της επίτευξης του μεγάλου στόχου. Μέχρι το 1965 οι προσπάθειες που γίνονταν είχαν σκοπό να καταφέρει η NASA να «πετύχει» τη Σελήνη με τις συσκευές που έστελνε στο διάστημα. Μετά τη χρονολογία ορόσημο έγινε πραγματικότητα η προσσελήνωση μη επανδρωμένου διαστημοπλοίου. Στην προσπάθεια αυτή η ομάδα του κ. Οικονόμου έπαιξε καθοριστικό ρόλο, γιατί σε τρία από αυτά τα διαστημόπλοια τοποθετήθηκε ένα όργανο που έδινε πληροφορίες για τη χημική σύσταση της σελήνης. Οι πληροφορίες αυτές αποδείχτηκαν πολύ σημαντικές για την πρώτη επανδρωμένη αποστολή του «Απόλλων 11».

Ακολούθησε ο σχεδιασμός συσκευών, που τοποθετήθηκαν στο ρομπότ του "Ρathfinder" και η κατασκευή των διαστημικών ρομπότ "Spirit" και "Οpportunity", που βρίσκονται στον Άρη. Τα όργανα, που δημιούργησαν ο κ. Οικονόμου και οι συνεργάτες του, οδήγησαν την επιστημονική κοινότητα στο συνταρακτικό συμπέρασμα ότι οι κομήτες μπορεί τελικά να είναι υπεύθυνοι για την ύπαρξη ζωής στους πλανήτες. Το 1999 η NASA εκτόξευσε ένα διαστημόπλοιο που ταξίδεψε 5 χρόνια με προορισμό την ουρά του κομήτη Wild 2. Ο Έλληνας αστροφυσικός είχε τοποθετήσει ένα όργανο που καταμετρούσε την ποσότητα της σκόνης που έφευγε από την ουρά του κομήτη και ταυτόχρονα περισυνέλεξε δείγματα, που εξετάστηκαν μετά την επιστροφή του διαστημοπλοίου στη Γη.

Πρόσφατα ένα από τα εργαστήρια εντόπισε οργανικά στοιχεία όπως η γλυκίνη, που αποτελούν το πρώτο στάδιο της ζωής. Η ανακάλυψη αυτή οδηγεί τους επιστήμονες στο συμπέρασμα ότι οι κομήτες ίσως φέρνουν τις πρώτες ύλες από τις οποίες αρχίζει η ύπαρξη ζωής στο πλανήτη μας. Ο επόμενος στόχος για τον Έλληνα αστροφυσικό και την ομάδα του είναι η μελέτη της ατμόσφαιρας του Κρόνου. Το διαστημόπλοιο Cassini, που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη, μεταφέρει όργανα και μελετά το περιβάλλον, τους δακτύλους και τους δορυφόρους.

Το βραβείο "Νίκη" Στον σπουδαίο Έλληνα επιστήμονα απονέμεται το βραβείο "Νίκη", του ερευνητικού και εκπαιδευτικού Ινστιτούτου “Athens Information Technology” (ΑΙΤ). Η απονομή του βραβείου θα γίνει στη διάρκεια ειδικής τελετής, τα έσοδα της οποίας θα διατεθούν στο Ταμείο Υποτροφιών, Βραβείων και Οικονομικής Βοήθειας Σπουδών του ΑΙΤ.Το βραβείο θα απονείμει ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, Ιερώνυμος. Επίσημος ομιλητής θα είναι ο Πρόεδρος του κορυφαίου Αμερικανικού Πανεπιστημίου Carnegie Mellon University, Dr. Jared L. Cohon.

Το ΑΙΤ είναι μη κερδοσκοπικό, διεθνές εκπαιδευτικό και ερευνητικό Κέντρο Αριστείας, με αποκλειστικές συνεργασίες στην εκπαίδευση και την έρευνα με τα Πανεπιστήμια Carnegie Mellon και Harvard των ΗΠΑ και Aalborg της Δανίας.Ιδρύθηκε το 2002 από τον Όμιλο INTRACOM. Αποτελεί την μεγαλύτερη ιδιωτική πρωτοβουλία στην ΝΑ Ευρώπη και Μ. Ανατολή, στην έρευνα και εκπαίδευση στον τομέα των τεχνολογιών και του management των τηλεπικοινωνιών και της πληροφορικής.Μέχρι σήμερα έχει απονείμει μεταπτυχιακούς τίτλους σπουδών σε 450 αποφοίτους, διακεκριμένα διεθνώς στελέχη ή και εξειδικευμένο ερευνητικό προσωπικό, χορηγώντας επίσης 323 υποτροφίες και οικονομικές ενισχύσεις σε αριστούχους φοιτητές του από 22 χώρες, που ανέρχονται στα 4,5 εκατ. ευρώ.Ο θεσμός του βραβείου ‘’Νίκη’’ καθιερώνεται φέτος από τους Φίλους του ΑΙΤ, με σκοπό την αναγνώριση των διεθνώς διακεκριμένων Ελλήνων ή ελληνικής καταγωγής επιστημόνων, για τη συμβολή τους στην πρόοδο των επιστημών και της τεχνολογίας.
Πηγή: digitalcrete & Εθνος