Η εκδήλωση μνήμης για την μάχη του Σαρανταπόρου (video)

Την μνήμη των αγωνιστικών της Εθνικής Αντίστασης που συμμετείχαν στην μάχη του Σαρανταπόρου (21-6-1943) τίμησαν οι αντιστασιακές οργανώσεις της περιοχής των Σερβίων (ΠΟΑΕΑ & ΠΕΑΕΑ) και ο Δήμος Σερβίων – Βελβεντού. Το πρωί της Κυριακής 30 Ιουνίου 2013 τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο που βρίσκεται στην παλιά οδό από τα Σέρβια, μετά την Παλιά Λάβα, προς το Σαραντάπορο παρουσία αντιστασιακών από την ευρύτερη περιοχή των Σερβίων και τη Δυτική Μακεδονία, του Δημάρχου Σερβίων – Βελβεντού Βασίλη Κωνσταντόπουλου, του Αντιδημάρχου Αναστάσιου Αλεξόπουλου, του μέλους του Δημοτικού Συμβουλίου Γιώργου Παναγιωτούλα, του Προέδρου του Περιφερειακού Συμβουλίου της ΠΟΑΕΑ Δυτικής Μακεδονίας Απόστολου Αθανασιάδη.
Στο ιστορικό της μάχης και τα μηνύματα που αναδεικνύονται από τους αγώνες εκείνης της περιόδου αναφέρθηκε στην ομιλία του ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Δημήτρης Ζιούζιος, χαιρετισμούς απεύθυναν ο Δήμαρχος Σερβίων-Βελβεντού και ο Γ.Γ. της ΠΟΑΕΑ Πτολεμαϊδας Δημήτρης Μιμιλίδης, ενώ ποιήματα απήγγειλαν ο πρόεδρος του παραρτήματος ΠΟΑΕΑ Σερβίων Μανόλης Χατζής και ο Πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου της ΠΟΑΕΑ Δυτικής Μακεδονίας.

Η ομιλία για το ιστορικό της μάχης

Σαραντάπορο 21 Ιουνίου 1943

του Δημήτρη Ν. Ζιούζιου *

Κύριε Δήμαρχε, αγαπητοί συνάδελφοι, σεβαστοί ιερείς, Αγαπητοί συμπολίτες και συμπολίτισσες, Αγωνιστές και εκπρόσωποι αυτών. Η σημερινή μέρα δεν είναι γιορτή, είναι ημέρα μνήμης και απόδοσης φόρου τιμής σε όλους αυτούς που έδωσαν την ζωή τους για να είμαστε σήμερα εμείς ελεύθεροι. Είναι μια μέρα για να μην ξεχνάμε πως θυσιάστηκαν οι προγονοί μας, για αυτήν μας την ελευθερία.  Ενάντια στις ισχυρές και υποδειγματικά οργανωμένες φασιστικές δυνάμεις, οι Έλληνες έδειξαν το δικό τους σθένος, σε αυτή εδώ την όμορφη περιοχή του Σαρανταπόρου, στις 21 Ιουνίου 1943 ακριβώς πριν από 70 ολόκληρα χρόνια! Πόσο μακριά αλλά και πόσο κοντά βρίσκονται αυτά τα γεγονότα.  Όλα ξεκίνησαν όταν μια μεγάλη Γερμανική Φάλαγγα επρόκειτο να διαβεί το Σαραντάπορο με κατεύθυνση την Αθήνα και από εκεί στο μέτωπο της Αφρικής, για να μεταφέρει βαρύ οπλισμό, τρόφιμα και ιματισμό, προς ενίσχυση των Γερμανικών Στρατευμάτων κατοχής, τα οποία μάχονταν κατά των Συμμαχικών μας δυνάμεων. Η εντολή ήταν ρητή και δεδομένη! Θα έπρεπε οπωσδήποτε η φάλαγγα να χτυπηθεί! Εξ άλλου αυτό έλεγε και το σχέδιο του Συμμαχικού Στρατηγείου της Μέσης Ανατολής. Να προκληθεί δηλαδή με κάθε τρόπο ισχυρό πλήγμα σε βάρος των κατοχικών δυνάμεων. Το Γενικό Στρατηγείο του ΕΛΑΣ δίνει αμέσως τις απαραίτητες οδηγίες στο Αρχηγείο του ΕΛΑΣ της Θεσσαλίας και αυτό με τη σειρά του μεταβιβάζει την εντολή στις ένοπλες αντάρτικες δυνάμεις της περιοχής Σαρανταπόρου, ώστε να χτυπηθεί οπωσδήποτε η φάλαγγα.  Επί τόπου κατέφθασαν τρία συγκροτήματα του ΕΛΑΣ με εκατόν και πλέον ΕΛΑΣίτες και με επικεφαλής τον ψύχραιμο Νίκο Μαντέκο, τον θαρραλέο Πάϊκο Νίκο και τον γενναίο Σερβιώτη καπετάν Στάμκο. Τα Συγκροτήματα αυτά ενισχύονται και από τις δυνάμεις του εφεδρικού ΕΛΑΣ του Σαρανταπόρου, της Μηλέας, της Αζώρου, της Φαρμάκης, της Τσαπουρνιάς, του Λυκουδίου, των Γιαννιτσών, της Δολίχης , των Γερανείων, της Καστανιάς, της Λάβας και των Αυλών. Στις 8 ακριβώς το απόγευμα της Πέμπτης, την 20η Ιουνίου του 1943, έφθασαν όλα τα ένοπλα τμήματα του ΕΛΑΣ, μόνιμα και εφεδρικά σ’ αυτόν εδώ το χώρο και λάβανε θέσεις. Την επομένη μέρα 21 Ιουνίου 2013, ημέρα Παρασκευή και ώρα 9.30 το πρωί, ειδοποιήθηκαν πως έρχεται η Γερμανική φάλαγγα. Την άφησαν και μπήκε ανυποψίαστη στον κλοιό και με το σύνθημα των ανταρτών και την πρώτη μπαταριά , πέφτει νεκρός ο Αξιωματικός της φάλαγγας. Η μάχη άρχισε αμέσως και συνεχίσθηκε μέχρι της απογευματινές ώρες. Υπήρξε σκληρή και αδυσώπητη, αιματηρή και πολύνεκρη για τους Γερμανούς, οι οποίοι είχαν 115 νεκρούς και 82 αιχμαλώτους ενώ από την δική μας πλευρά είχαμε μόνο έναν τραυματία. Νίκη, δόξα , θρίαμβο, σημειώνουν οι γενναίοι του ΕΛΑΣ. Ο εχθρός συντρίβεται. Το Σαραντάπορο μετουσιώνεται σε «Νέα Δερβενάκια» και αποτελεί πλέον ορόσημο για τη νεότερη ιστορία του ελληνικού έθνους! Αποτελεί καύχημα – δόξα και τιμή- γι αυτούς που αγωνίστηκαν ενάντια στην εισβολή της Κατοχής 1941-1944, μέσα από τις αντιστασιακές οργανώσεις ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-ΕΠΟΝ. Τιμά η Πατρίδα τους αγωνιστές της ΕΑΜικής Αντίστασης που έπεσαν στα Σέρβια, στο Φαρδύκαμπο, στο Μεσόβουνο, στους Πύργους, στα Λιβερά, στα Σιδερά, στην Οινόη, στην Ποντοκώμη, στην Ερμακιά, στην Καλαμιά, στον Περδίκκα, στο Κουρί Πτολεμαϊδας και ακόμη τιμά αυτούς που έπεσαν στον Γοργοπόταμο, στην Καρδίτσα, στην Αμφιλοχία, στα Καλάβρυτα, στην Κοκκινιά, στην Καισαριανή και σε τόσα άλλα γνωστά ή άγνωστα μέρη της Ελλάδας. Ο δήμος Σερβίων-Βελβεντού μαζί με όλους τους αντιστασιακούς τιμά κάθε χρόνο τους γενναίους μαχητές του Σαρανταπόρου, τους ήρωες του ΕΛΑΣ, οι οποίοι έπραξαν στον ακέραιο το χρέος προς την πατρίδα. 70 χρόνια μετά τιμάμε αυτούς τους αγωνιστές που υπερασπίστηκαν την Ελλάδα και την ελευθερία! Σήμερα όμως η νέα γενιά οφείλει να πει το δικό της ΟΧΙ στην άνοδο του νεοφασισμού. Ο εχθρός της δημοκρατίας καραδοκεί εκ των έσω και οι εφιάλτες του παρελθόντος επιστρέφουν. Για να μην ζήσουμε Μαύρες Μέρες, που δεν αρμόζουν στον δικό μας λαό, σπιλώνοντας την μνήμη των προγόνων μας, που θυσιάστηκαν για την πτώση του φασισμού, από αυτό το βήμα καλώ όλους τους συμπολίτες να θυμηθούν εκείνο το μακρινό ’43 και να καταδικάσουν τον φασισμό και όλες του τις εκφάνσεις στην σημερινή κοινωνία.  Μπορεί η δική μας γενιά να βιώνει όλα τα δεινά της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης, αλλά η στροφή προς τον φασισμό σίγουρα δεν είναι η λύση. Σε μια προσπάθεια να τιμωρήσουν το πολιτικό σύστημα, θα πρέπει όλοι αυτοί να αναρωτηθούν τελικά ποιον τιμωρούν. Η νεολαία πρέπει να γνωρίζει την ιστορία αυτού του τόπου και να τιμά την βαριά κληρονομιά του. 

Τιμή στους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης !

Ζήτω οι μαχητές του Σαρανταπόρου !

Ζήτω η Ελλάδα!

*  Ο Δημήτρης Ζιούζιος είναι

Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Σερβίων-Βελβεντού

DHMOS SERVION - VELVENTOU EKDHLOSH ANTISTASIAKON ORGANOSEON GIA MAXH SARANTAPOROU from Dimos Servion - Velventou on Vimeo.