Εγκύκλιος για την Μεγάλη Τεσσαροκοστή από την Μητρόπολη Σερβίων και Κοζάνης

Αριθμ. Πρωτ.  139                                                                         Εν Κοζάνη τη 1^η Μαρτίου 2011

 ΠΑΥΛΟΣ  

ΕΛΕΩ   ΘΕΟΥ   ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

ΤΗΣ    ΑΓΙΩΤΑΤΗΣ    ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ 

ΣΕΡΒΙΩΝ   ΚΑΙ   ΚΟΖΑΝΗΣ

Προς τον ευαγή κλήρο,

τους εντιμωτάτους άρχοντες,

τους γενναιωτάτους Στρατιωτικούς όλων των Σωμάτων,

τους ελλογιμωτάτους εκπαιδευτικούς μας,

τη νεολαία μας,

το φιλόχριστο και φιλόθεο λαό της Ιεράς Μητροπόλεώς μας.

Τέκνα εν Κυρίω αγαπητά,

Ας είναι ευλογημένο και προσκυνητό το όνομα του Τριαδικού  Θεού μας, διότι με τη φιλάνθρωπη χάρη Του εισερχόμεθα στην υπερευλογημένη περίοδο του Τριωδίου.

«Δεύτε λαοί, σήμερον υποδεξώμεθα, των Νηστειών το χάρισμα, ως θεοδώρητον, καιρόν της μετανοίας· εν ταύτη τον Σωτήρα, ιλεωσόμεθα» (Α  ὠδή κανόνα Όρθρου Καθαράς Δευτέρας).

Ο άνθρωπος είναι εικόνα του Θεού, έχει θεϊκή καταγωγή. Η γη είναι ο πνευματικός του στίβος και πνευματικοί προπονητές του οι Άγιοι και μάρτυρες της Εκκλησίας, οι οποίοι προσφέρουν και διδάσκουν τους τρόπους εκείνους, τις αρετές δηλαδή που μπολιάζουν τον καθένα μας στο Σώμα του Χριστού, την Εκκλησία, της οποίας κεφαλή είναι ο Ιησούς Χριστός, η άμπελος η αληθινή. Το είπε ο ίδιος «Εγώ ειμί η άμπελος, υμείς τα κλήματα». (Ιωάν. 15, 5). «Εκείνος που μένει ενωμένος μαζί μου κι εγώ μαζί του, αυτός δίνει άφθονο καρπό, γιατί χωρίς εμένα δε μπορείτε να κάνετε τίποτε» (Ιωάν. 15, 5). Είναι γεγονός, αγαπητοί μου, ότι χωρίς το Χριστό ο άνθρωπος είναι φτερό στον άνεμο.

«Της μετανοίας άνοιξόν μοι πύλας Ζωοδότα ...»· το πρώτο μέλημα του ανθρώπου πρέπει να είναι ο καθαρισμός ψυχής και σώματος από  «την ευπερίστατον αμαρτίαν» (Εβρ. 12, 1). Διότι η αμαρτία και ο διάβολος σκοτίζουν το νου και την καρδιά, με αποτέλεσμα την πνευματική τύφλωση και όλα όσα αυτή συνεπάγεται. Πόσο ενοχλητική είναι αλήθεια η πνευματική τύφλωση και πόσο οδυνηρά τα αποτελέσματά της για την ψυχή!

 Ένα όμως είναι το φάρμακο: η μετάνοια. «Ήμαρτες; Είσελθε εις την Εκκλησίαν και εξάλειψόν σου την αμαρτίαν», κηρύττει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος· και συνεχίζει «εάν τυχόν πέσεις στο δρόμο δε μένεις πεσμένος, αλλά σηκώνεσαι και συνεχίζεις την πορεία σου. Έτσι και στη πνευματική πορεία της ζωής σου εάν σκοντάψεις και πέσεις, μην απελπισθείς. Ακόμη κι αν είσαι γέρος και αμαρτήσεις, μη ραθυμήσεις, είσελθε μετανόησον». Πήγαινε στην Εκκλησία και ομολόγησε με ειλικρινή μετάνοια τα σφάλματά σου. «Ιατρείον γαρ εστίν ενταύθα», δεν είναι δικαστήριο η Εκκλησία αλλά θεραπευτήριο, «συγχώρησιν αμαρτημάτων παρέχον». Ο Πέτρος έκλαψε πικρώς, ο ληστής θεολόγησε, ο εκατόνταρχος ομολόγησε, και χιλιάδες χιλιάδων έγιναν μέτοχοι της Βασιλείας του Θεού, ουρανοπολίτες, εξαιτίας της ειλικρινούς μετάνοιάς τους.

Βοηθός σ’ αυτή την άσκηση μετανοίας, που είναι έργο μιας ολόκληρης ζωής, είναι η Μεγάλη Τεσσαρακοστή με τη νηστεία. Όταν όμως λέμε Ν η σ τ ε ι α, τι ακριβώς εννοούμε; Σίγουρα όχι αποχή από απαγορευμένες τροφές. Η νηστεία είναι πολυδιάστατη, είναι ολόκληρη θεολογία. Δεν είναι μέσο αυτοδικαίωσης και δικαιώματος, αλλά είναι εκκοπή του ιδίου θελήματος και υπακοή στην Εκκλησία.  Είναι σκάλα η οποία οδηγεί στον ουρανό και κάθε σκαλοπάτι έχει τη δική του χάρη και ευλογία. Δε φθάνεις στο τρίτο σκαλί εάν δεν πατήσεις προηγουμένως στο δεύτερο. Εάν πει κανείς: εγώ νηστεύω, απέχω από το φαγητό κατά γράμμα, αλλά δε συμμετέχω στη λειτουργική ζωή της ενορίας μου, δεν εξομολογούμαι, δεν περιορίζω το νου μου, δεν περιστέλλω τα πάθη μου, δε σπάω των αδικημένων τα δεσμά, δε μοιράζω το ψωμί μου στους πεινασμένους, δε βάζω στο σπίτι μου τους άστεγους, δε ντύνω το γυμνό· εάν με δύο λόγια δε θυσιάζομαι από αγάπη για το συνάνθρωπό μου, κατά το παράδειγμα του Ιησού, τότε η νηστεία μου καταντάει αυτοσκοπός! Δηλαδή μηδέν, τίποτε, χωρίς αποτέλεσμα. «Νηστείαν, ουκ αποχήν βρωμάτων μόνον τελέσωμεν, αλλά παντός υλικού πάθους αλλοτρίωσιν∙ ίνα την καθ’ ημών τυραννούσαν σάρκα δουλώσαντες, άξιοι γεννώμεθα της του Αμνού μεταλήψεως...» (Απόστιχα Εσπερινού Τρίτης Α  Ἑβδομάδας Νηστειών).

Σ’ αυτή, λοιπόν, την τρισευλογημένη περίοδο η Εκκλησία μας προσφέρει πάμπολλες ευκαιρίες και παραδείγματα για τη σωτηρία μας, μέσα από γεγονότα, σύμβολα και πρόσωπα.

Οι σημερινές κοινωνίες και ιδιαιτέρως οι νέοι μας, στους δύσκολους καιρούς που βιώνουμε, ζητούν πρότυπα. Μα υπάρχει ο πάντοτε αμφισβητούμενος αλλά ακατανίκητος Ιησούς, ο «χθες και σήμερον ο αυτός και εις τους αιώνας». Αλλά για να γνωρισθούμε μαζί Του χρειάζεται καθαρή καρδιά, καλός λογισμός και ειλικρινής διάθεση. Όλους μας περιμένει ο Κύριός μας. Από εμάς περιμένει το πρώτο βήμα. Ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος έγραφε κάποτε: «... ίσως η τωρινή τραγικότητα και το δέος που αυτή εμπνέει, σταθούν αφετηρία για μία νέα πορεία με επίγνωση, μετάνοια και αυτοκριτική. Είναι καιρός πια για επιστροφή στις πρωτινές μας ρίζες, που τις αρνηθήκαμε στην προσπάθειά μας να γίνουμε αυτοθεοί, χωρίς Θεό και χωρίς ψυχή. Ο Σωτήρας Χριστός μπορεί, αν εμείς θέλουμε, να το κάνει».

Ιδού λοιπόν η ευκαιρία, ιδού το στάδιο: η Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή μας προσφέρεται και μας προσφέρει και τα μέσα και τους τρόπους και τα φάρμακα και τους πνευματικούς προπονητές. Στον καθένα μας απομένει η αποδοχή η η απόρριψη.

Εύχομαι σε όλους και στον καθένα ξεχωριστά καλή δύναμη. Ο Κύριος της Δόξης, παραβλέποντας την αδυναμία μας, ας μας στηρίζει και ας μας σκεπάζει με τη επουράνια χάρη Του.

Ευλογημένη και Αγιασμένη Μεγάλη Τεσσαρακοστή

Με πατρικές ευχές

Ο Επίσκοπος και Μητροπολίτης σας

†  Ο ΣΕΡΒΙΩΝ ΚΑΙ ΚΟΖΑΝΗΣ ΠΑΥΛΟΣ