Η γεωργία «ρουφάει» όλο σχεδόν το πόσιμο νερό του πλανήτη

Η παγκόσμια γεωργία απορροφά για τις ανάγκες της, κάθε χρόνο, το 92% όλου του πόσιμου νερού της Γης, σύμφωνα με μια νέα επιστημονική έρευνα, που αποτελεί την καλύτερη μέχρι σήμερα ανάλυση της χρήσης των υδάτινων πόρων του πλανήτη μας. Η Ελλάδα εμφανίζεται ως μια από τις χώρες με το μεγαλύτερο «υδάτινο αποτύπωμα» στον κόσμο, μια έννοια που περιγράφει τη χρήση νερού που γίνεται από τον πληθυσμό της, αν και άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία, έχουν ακόμα μεγαλύτερη αναλογία ετήσιας κατανάλωσης νερού ανά κάτοικο.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή 'Αριεν Χέκστρα του πανεπιστημίου του Τβέντε στην Ολλανδία, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), σύμφωνα με το «Science», εκτιμούν επίσης ότι σχεδόν το ένα πέμπτο (22%) της παγκόσμιας κατανάλωσης νερού διασχίζει τα σύνορα των κρατών ως «εικονικό νερό», δηλαδή ως το νερό που απαιτείται για να παραχθεί ένα εμπόρευμα, όπως το κρέας ή ένα ηλεκτρονικό προϊόν, αλλά το οποίο (νερό) δεν το αντλούν οι ίδιοι οι τελικοί καταναλωτές αυτών των εισαγόμενων προϊόντων.
Οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι κάθε χρόνο χρησιμοποιούνται πάνω από 9.000 κυβικά χιλιόμετρα γλυκού ή πόσιμου νερού που προέρχεται από διάφορες πηγές, όπως τα ποτάμια, τους υδροφόρους ορίζοντες, τους ταμιευτήρες κ.α. (από το συνολικό γλυκό νερό, το 15% περίπου θεωρείται μολυσμένο και άρα μη πόσιμο). Μόνο τρεις χώρες, η Κίνα, η Ινδία και οι ΗΠΑ, που έχουν συνολικά το 44% του παγκόσμιου πληθυσμού, χρησιμοποιούν το 38% αυτού του νερού, με μέσες ετήσιες καταναλώσεις 1.207, 1.182 και 1.053 κυβικών χλμ. αντίστοιχα.
Οι ΗΠΑ, με 5% του παγκόσμιου πληθυσμού, έχουν τη μεγαλύτερη ετήσια κατανάλωση πόσιμου νερού ανά κεφαλή. Η μέση ετήσια παγκόσμια κατανάλωση πόσιμου νερού είναι περίπου 1.385 κυβικά μέτρα ανά άτομο. Η Ελλάδα, με κατανάλωση γύρω στα 2.300 κυβικά μέτρα, βρίσκεται πολύ ψηλότερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο και εμφανίζεται ως μια από τις χώρες με την πιο «σπάταλη» κατανάλωση νερού.
Η μελέτη τονίζει ότι πολλά κράτη που δεν διαθέτουν επαρκείς υδάτινους πόρους, αναγκαίους για την παραγωγή αγαθών, καταφεύγουν στην μαζική εισαγωγή και κατανάλωση εμπορευμάτων «εντάσεως νερού», όπως δημητριακά ή ηλεκτρονικά, τα οποία παράγονται σε άλλες χώρες. Αυτή η ροή «εικονικού νερού» αποτελεί ένα σημαντικό τμήμα της παγκόσμιας οικονομίας, σύμφωνα με τον Χέκστρα.
Το μερίδιο του λέοντος, όσον αφορά το νερό, ανήκει στην παγκόσμια γεωργία με 92%. Από αυτό, περίπου το 27% της παγκόσμιας κατανάλωσης νερού προορίζεται για την παραγωγή δημητριακών (σιτάρι, καλαμπόκι, ρύζι κ.α.), το 22% για την παραγωγή κρέατος και το 7% για την παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων.
Οι ερευνητές επισημαίνουν την ανάγκη η γεωργία να μειώσει την κατανάλωση νερού, βελτιώνοντας τις τεχνικές άρδευσης, αξιοποιώντας καλύτερα το νερό των βροχών που συχνά πάει χαμένο και διαφυλάσσοντας τα υπόγεια ύδατα από την εξάντλησή τους. Όπως υπογραμμίζουν, η εξοικονόμηση νερού είναι απαραίτητη για την ανθρωπότητα και τονίζουν ότι κάθε κυβικό μέτρο νερού, που λαμβάνεται από επιφανειακές πηγές, όπου γενικά το νερό ανανεώνεται περιοδικά, είναι ένα κυβικό μέτρο που διασώζεται από τα υπόγεια ύδατα, τα οποία δεν ανανεώνονται με την ίδια ταχύτητα.
Οι επιστήμονες επίσης καλούν σε αλλαγή των διατροφικών συνηθειών, για παράδειγμα, με περιορισμό της κατανάλωσης των «υδατοβόρων» κτηνοτροφικών προϊόντων, ώστε να εξοικονομηθεί πρόσθετο νερό. τη δομή των αγκαθιών του αχινού, προκειμένου να γίνουν πιο ανθεκτικά.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ