Δ. Μακεδονία: Από την εγκατάλειψη σε εθνικό κόμβο Logistic

Του Γιώργου Ευρενιάδη*

Η Δυτική Μακεδονία, και ειδικότερα η Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης, βιώνει εδώ και χρόνια μια βαθιά και παρατεταμένη κρίση. Η απολιγνιτοποίηση, αντί να λειτουργήσει ως εργαλείο αναδιάρθρωσης και βιώσιμης ανάπτυξης, επιβλήθηκε με βίαιο και

βιαστικό τρόπο, χωρίς στρατηγικό σχέδιο, χωρίς οργανωμένες δομές, χωρίς τα απαραίτητα δίκτυα υποστήριξης.

Ταυτόχρονα, οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας οδήγησαν στην κατάρρευση του εξαγωγικού τομέα της περιοχής: Αγροτικά προϊόντα, την βιομηχανία της γούνας και τις δορυφορικές επιχειρήσεις που την πλαισίωναν. Το αποτέλεσμα ήταν ένα διπλό χτύπημα. Η Κοζάνη απώλεσε την ενεργειακή της ταυτότητα και η Σιάτιστα μαζί με την Καστοριά έχασαν την διεθνή εξαγωγική τους δυναμική.

Μέσα σε λίγα χρόνια, μια περιοχή που άλλοτε παρήγαγε ενέργεια, πολιτισμό, βιοτεχνία και διεθνές εμπόριο, βρέθηκε αντιμέτωπη με εγκατάλειψη, ανασφάλεια και αδιέξοδα. Πόλεις ιστορικής σημασίας, όπως η Σιάτιστα η "Αρχόντισσα" της Δυτικής
Μακεδονίας σβήνουν αθόρυβα. Τα Σέρβια, με το απαράμιλλο φυσικό τους κάλλος και την ιστορία τους, μοιάζουν με σκιά του εαυτού τους. Η Φλώρινα και τα Γρεβενά ακολουθούν το ίδιο απογοητευτικό μονοπάτι. Το ερώτημα είναι απλό, Τι απέμεινε; Και
το πιο σημαντικό, τι μπορεί να γίνει;

Η λύση δεν βρίσκεται σε πρόχειρες εξαγγελίες, σε «κέντρα τεχνητής νοημοσύνης» χωρίς αντίκρισμα, ούτε στη βίαιη αρπαγή βοσκοτόπων και γόνιμων εκτάσεων για να γεμίσουν τη γη μας με «καθρεφτάκια και ανεμιστηράκια» επενδύσεις βιτρίνας με
ελάχιστες θέσεις εργασίας και μηδενικό όφελος για την τοπική κοινωνία. Δεν βρίσκεται, επίσης, στη μετατροπή της Δυτικής Μακεδονίας σε σκουπιδότοπο, σε χωματερή της υπόλοιπης χώρας.

Η απάντηση είναι ρεαλιστική, εφαρμόσιμη και μετρήσιμη. Η Δυτική Μακεδονία μπορεί και οφείλει να εξελιχθεί σε έναν από τους σημαντικότερους κόμβους Logistics στα Βαλκάνια. Με στρατηγική τοποθεσία, ανεκμετάλλευτες υποδομές και ανθρώπινο
δυναμικό που διψά για δουλειά και προοπτική, η περιοχή έχει όλα τα εφόδια για να επανεκκινήσει με σοβαρότητα και σχέδιο.

Η γεωστρατηγική θέση της περιοχής είναι μοναδική. Βρίσκεται στο σταυροδρόμι Ανατολής και Δύσης, Βορρά και Νότου. Διαθέτει δύο αεροδρόμια (Κοζάνης και Καστοριάς) σε απόσταση μικρότερη των 60 χιλιομέτρων. Συνδέεται άμεσα με τη σύγχρονη Εγνατία Οδό και βρίσκεται πολύ κοντά στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης αλλά και της Ηγουμενίτσας. Οι οδικοί άξονες προς τα Σκόπια και τα Τίρανα είναι υπαρκτοί και μπορούν να μετατραπούν, με στοχευμένες επενδύσεις, σε διαδρόμους διεθνούς
εμπορίου.

Η ανάπτυξη ενός σύγχρονου Logistics hub δεν αφορά μόνο την εφοδιαστική αλυσίδα. Συνιστά ολοκληρωμένο αναπτυξιακό σχέδιο που:
1. Δημιουργεί σταθερές και ποιοτικές θέσεις εργασίας

 Άμεσες θέσεις για οδηγούς, αποθηκάριους, τεχνικούς, στελέχη Logistics,
διαχειριστές στόλου πληροφορικάριους και διοικητικό προσωπικό.
 Έμμεσες θέσεις σε υπηρεσίες υποστήριξης όπως συνεργεία, πρατήρια
καυσίμων ,ασφάλειες, φύλαξη, εστίαση, μεταποίηση.

2. Αναζωογονεί την τοπική επιχειρηματικότητα

 Τονώνει τις υφιστάμενες επιχειρήσεις και προσελκύει νέες.
 Αυξάνει τη ζήτηση για ακίνητα και υποδομές Logistics.
 Δημιουργεί οικοσύστημα καινοτομίας και επιχειρηματικών συνεργασιών.

3. Ενισχύει την αγροδιατροφική παραγωγή
 Διασφαλίζει ταχεία, ασφαλή και οργανωμένη διανομή των αγροτικών μας
προϊόντων (μήλα, ροδάκινα, κρασιά, τυριά) γρήγορα και αποτελεσματικά.
 Δημιουργεί δυνατότητες εξαγωγών, προσφέροντας φρεσκάδα και ποιότητα.
 Αντί να βλέπουμε πατάτες Αιγύπτου και μπριζόλες Ολλανδίας στα ράφια μας,
να βλέπουν οι Ολλανδοί τα δικά μας ροδάκινα, τυριά και κρασιά στα δικά
τους.
4. Αναβαθμίζει τις υποδομές και τις τεχνολογίες

 Προβλέπει αναβάθμιση των οδικών και σιδηροδρομικών αξόνων.
 Υιοθετεί προηγμένες τεχνολογίες (5G, IoT, αυτοματισμοί 3pl).
 Δημιουργεί περιβαλλοντικά υπεύθυνα κέντρα κυκλικής οικονομίας.

5. Προσελκύει στρατηγικούς επενδυτές και διεθνείς εταίρους

 Μεταφορικές και εμπορικές εταιρείες διεθνών προδιαγραφών αναζητούν στρατηγικά σημεία εγκατάστασης. ( goldair , DHL , UPS, κ.α. )
 Δημιουργούνται επιχειρηματικά Clusters γύρω από τις υπηρεσίες Logistics.

6. Ανακόπτει τη φυγή και ενισχύει την κοινωνική συνοχή
 Οι νέες θέσεις εργασίας συγκρατούν τους νέους στην περιοχή.
 Επαναπατρίζονται δεξιότητες και δυναμικό που έφυγε.
7. Βελτιώνει τη συνδεσιμότητα και μειώνει τα κόστη
 Ενισχύει την αποδοτικότητα και την ταχύτητα των μεταφορών.
 Εξασφαλίζει άμεση σύνδεση με κρίσιμα εθνικά και ευρωπαϊκά δίκτυα.

Η υλοποίηση αυτού του οράματος δεν ξεκινά από το μηδέν. Υπάρχουν ήδη διαθέσιμες εκτάσεις και υποδομές: η περιοχή της ΑΕΒΑΛ, η έκταση των εγκαταλελειμμένων μονάδων της ΔΕΗ, η ΒΙ.ΠΕ. Κοζάνης. Όλες αυτές μπορούν να μετατραπούν σε πρότυπα αναπτυξιακά πεδία με εθνική σημασία.

Η Πτολεμαΐδα με την γεωγραφική της θέση μπορεί και πρέπει να σταθεί στο κέντρο αυτής της μετάβασης. Από την υποτίμηση και τον μαρασμό, να μετατραπεί σε πρότυπο ελπίδας, εξωστρέφειας και παραγωγικής επανεκκίνησης. Είναι η ώρα να περάσουμε από τα λόγια στα έργα. Από την εγκατάλειψη, στη δημιουργία. Από το παρελθόν, στο μέλλον.

Η Δυτική Μακεδονία δεν τελείωσε. Η Δυτική Μακεδονία μπορεί. Αρκεί να το πιστέψει. Και να το απαιτήσει. Αντί να ξοδεύουμε εκατομμύρια σε μελέτες χωρίς αντίκρισμα, αντί να θάβουμε τα σκουπίδια των άλλων στις αυλές μας, αντί να διώχνουμε τα παιδιά μας σε αναζήτηση επιβίωσης, αντί να αναζητούμε εποχιακή εργασία στα σύγχρονα τουριστικά σκλαβοπάζαρα της χώρας, ας καθίσουμε επιτέλους να δούμε τα πράγματα ρεαλιστικά, με σοβαρότητα, σχέδιο και αξιοπρέπεια.

Ευρενιάδης Γιώργος
ΜΒΑ Shipping & Logistics

prlogos.gr