Π. Κουκουλόπουλος: «”Στα μυστικά του βάλτου” της καύσης απορριμμάτων»

Αντιφάσεις, υπεκφυγές και ένα αδιαπέραστο πέπλο αδιαφάνειας καλύπτουν τους σχεδιασμούς της Κυβέρνησης για τις μονάδες καύσης απορριμμάτων ανά την επικράτεια, μία εκ των οποίων στον τόπο μου, την Κοζάνη.

Η Κυβέρνηση εν κρυπτώ,ερήμην των τοπικών κοινωνιών, σχεδιάζει μαζί με εργολάβους πίσω από κλειστές πόρτες, με τον Υφυπουργό Περιβάλλοντος & Ενέργειας στη Βουλή να καθησυχάζει και παράλληλα τον Γενικό Γραμματέα του σε συνεντεύξεις να δίνει όλες τις λεπτομέρειες μέχρι και χρόνο έναρξης λειτουργίας.

Το σχέδιο άρχισε να ξετυλίγεται στις 3 Απριλίου, όταν ο κ. Στάσσης κατά την εκδήλωση της ΔΕΗ στον ΑΗΣ Καρδιάς, με τον Πρωθυπουργό στην πρώτη σειρά των ενθουσιωδών χειροκροτητών του, ανακοίνωσε -υπό προϋποθέσεις- μονάδα καύσης απορριμμάτων στην αυλή της Πτολεμαΐδας V, με εγκατάσταση γεννήτριας ισχύος περίπου 38 MW, επένδυση της τάξης των 300 εκατ. ευρώ και απασχόληση 200 εργαζομένων κατά την κατασκευή της. Η λεπτομερής γνώση του κ. Στάσση, σε αντίστιξη με την πλήρη άγνοια της τοπικής κοινωνίας, έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία σε μια περιοχή που συνιστά πανελλαδικό πρότυπο διαχείρισης απορριμμάτων. Τι κι αν άμεσα (στις 7 Απριλίου) κάλεσα την Κυβέρνηση να δώσει απαντήσεις, στηλιτεύοντας την έλλειψη ενημέρωσης των κατοίκων και διαβούλευσης με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Σιγή ιχθύος.

Ώσπου σε λίγες μέρεςτα δημοσιεύματα άρχισαν να πυκνώνουν, φέρνοντας στο φως σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο, όχι με τους αρμόδιους θεσμικούς φορείς, αλλά με τη ΔΕΗ και συγκεκριμένες, μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού, πανίσχυρες εταιρείες. Από διαρροές, λοιπόν, μάθαμε ότι εκεί παρουσιάστηκε σχέδιο για έξι μονάδες καύσης, τόσο απορριμματογενών καυσίμων όσο και σύμμεικτων απορριμμάτων, σε έξι περιοχές της Χώρας. Για παράδειγμα, ειδικά στην Κοζάνη η μονάδα θα δέχεται  288.000 τόνους σκουπιδιών όχι μόνο της Δυτικής Μακεδονίας, αλλά και της Κεντρικής Μακεδονίας, της Ηπείρου, της Θεσσαλίας και της Κέρκυρας.

Έκπληξη προκαλεί, ιδίως, το“ιδιοφυές” οικονομικό μοντέλο που διέρρευσε. Όλωςτυχαίως, “χαράς ευαγγέλια”μόνο για τους ισχυρούς αναδόχους, οι οποίοι θα πληρώνονται ταυτόχρονα από τρεις πηγές: και από τους Δήμους (για τις “υπηρεσίες” καύσης που θα τους παρέχουν) και από τους πολίτες (για το ρεύμα που θα παράγουν από τα απόβλητα και θα τους πωλούν) και από το Κράτος (αφού είναι γνωστό ότι αυτές οι μονάδες αντιμετωπίζονται ως εν δυνάμει ΑΠΕ κατά ένα μέρος, με μορφή ευνοϊκής μεταχείρισης). Με άλλα λόγια, τριπλό το βάρος που τελικά καταλήγει στις πλάτες των πολιτών, οι οποίοι θα χρειαστεί να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη προς τέρψη των εκλεκτών.

Ενώ όλα αυτά, λοιπόν, είχαν ήδη διαρρεύσει, νέες αλγεινές εντυπώσεις πρόσθεσε η στάση της Κυβέρνησης στη Βουλή για το θέμα. Ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος & Ενέργειας, κ. Τσάφος, απαντώντας στις 19 Μαΐου στην Ολομέλεια την Επίκαιρη Ερώτησή μου, “εποίησε την νήσσαν”, ευτελίζοντας τη διαδικασία του κοινοβουλευτικού ελέγχου. Απέφυγε να δώσει την παραμικρή απάντηση στα απολύτως συγκεκριμένα ερωτήματά μου, δεν επιβεβαίωσε τίποτα, αλλά ούτε διέψευσε τίποτα, δεν απέκλεισε το παραμικρό από τις διαρροές και άφησε αόριστα όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά, επιχειρώντας -μάταια- να πείσει ότι δήθεν αυτήν τη στιγμή μιλούν «απλά για το σχεδιασμό» και «όλα θα έρθουν στο σωστό χρόνο». Έφθασε δε σε σημείο να υποστηρίξει πως η καύση απορριμμάτων δεν εντάσσεται στις αρμοδιότητες διαχείρισης απορριμμάτων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, διαχωρίζοντας το στάδιο της καύσης από τη διαχείριση αποβλήτων.

Παράλληλα, όμως, με τον κρυψίνου Υφυπουργό, ο Γενικός Γραμματέας Διαχείρισης Αποβλήτων, κ. Γραφάκος, προβαίνει σε αναλυτικές δηλώσεις, ξέρει ήδη τον τύπο τεχνολογίας καύσης, μιλά γιαχωροθετήσεις, προκαταβάλλει ότι δεν υπάρχουν  περιβαλλοντικές επιπτώσεις και εξειδικεύει τον χρόνο έναρξης λειτουργίας, ανακοινώνοντας ότι σε πέντε μόλις χρόνια (το 2030) οι μονάδες καύσης αποβλήτων θα λειτουργούν και θα καλύπτουν το 1,5 με 2% της ενέργειας της Χώρας

Οι κυβερνητικοί χειρισμοί του παρασκηνίου συνιστούν μείζον θέμα δημοκρατίας. Ο παραγκωνισμός των Δήμων από την αρχαιότερη των αρμοδιοτήτων τους είναι σοκαριστικός. Οι εναγκαλισμοί με λίγους ισχυρούς πίσω από κλειστές πόρτες προσβάλλουν κάθε ίχνος διαφάνειας. Ο ευτελισμός του κοινοβουλευτικού ελέγχου σε αγγαρεία και η αναγόρευση των διαρροών σε μέθοδο επιβολής τετελεσμένων στις τοπικές κοινωνίες, δεν συνάδει με ευνομούμενη Πολιτεία. Οι πειραματισμοί με το κόστος διαχείρισης αποβλήτων “στην υγειά” πέντε μεγάλων πορτοφολιών, προσβάλλουν τον αγώνα των συμπολιτών μας που μάχονται καθημερινά απέναντι στο υπέρμετρο κόστος ζωής και δεν αντέχουν πρόσθετο πλήγμα.

Ιδίως για εμάς στη Δυτική Μακεδονία, ένα ερώτημα κυριαρχεί στα χείλη όλων: Τι γυρεύει η ΔΕΗ στη διαχείριση απορριμμάτων; Από που απορρέει το δικαίωμα της ΔΕΗ να μας φέρει τα απορρίμματα άλλων τεσσάρων περιφερειών για να τα αξιοποιήσει αυτή ενεργειακά; Η Κυβέρνηση πρέπει όχι μόνο να σεβαστεί, αλλά να διδαχθεί από το υποδειγματικό πρότυπο της ΔΙΑΔΥΜΑ, τον πρωτοπόρο φορέα που δημιουργήσαμε και αποτελεί μακράν το πιο επιτυχημένο σχήμα πανελλαδικά, με “κλειδί” επιτυχίας το γεγονός ότι όλες τις αποφάσεις λαμβάνονται από τους Δήμους.

Εδώ και τώρα, η Κυβέρνηση οφείλει να σταματήσει τουπόγειο“κρυφτούλι” και να ανοίξει όλα τα χαρτιά της με διαφάνεια “πάνω στο τραπέζι”, με σεβασμό στον διαχρονικό λόγο και ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Σε τέτοιας φύσης πρωταγωνιστικό ζήτημα με περιβαλλοντικές και κοινωνικές παραμέτρους, ουδείς δικαιούται να αποφασίζει για εμάς χωρίς εμάς, τινάζοντας στον αέρα επιτυχή κεκτημένα συνεργασίας και σύμπνοιας τοπικών κοινωνιών.

* Άρθρο του Πάρι Κουκουλόπουλου, Βουλευτή Κοζάνης και Υπεύθυνου ΚΤΕ Οικονομικών του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, στην ιστοσελίδαDnews.gr