Δεκέμβριος του 2037, έχω φθάσει αισίως στα 74 και βγαίνω από το πατρικό μου στην Κοζάνη για το βραδινόμου περίπατο.Ενημερώνω με απλό πάτημα ενός κουμπιού του κινητού μουτα έξυπνα συστήματα ηλεκτροφωτισμού μπροστά στο σπίτι μου, τα οποία με «αναγνωρίζουν». Δυναμώνουν τον φωτισμό για να κάνουν πιο εύκολη την μετακίνησή μου ενώ ήδη ακούγεται ο κάδος σκουπιδιών που ανοίγει αυτόματα για να πετάξω εύκολα τη σακούλα μετα σκουπίδια.
Ξαφνικά αισθάνομαι δυσφορία, αλλάζω βηματισμό καικοντοστέκομαι. Το σύστημα το αντιλαμβάνεται και ζητάει επιβεβαίωση κινδύνου με τη βοήθεια του κινητού μου. Το επιβεβαιώνω. Ακαριαία ενημερώνεται το Κέντρο Επειγόντων, η κυκλοφορία ρυθμίζεται για την γρήγορη πρόσβαση του ασθενοφόρου,το ιατρικό μου ιστορικό μέσα σε 30 δευτερόλεπτα έχει αποσταλεί στα επείγοντα του Νοσοκομείου, ενώ στέλνεται ενημερωτικό μήνυμα στη σύζυγό μου.Μου παρέχονται οι πρώτες βοήθειες καιεπειδή δεν ήταν κάτι σοβαρό, επιστρέφω στο σπίτι μου.
Όλα τα παραπάνω δεν αποτελούν επιστημονικήφαντασία, αλλά είναι ένα μικρό μόνο κομμάτι αυτού που αποκαλούμε Έξυπνη Πόλη.Μια πόλη που έχει ικανότητα να αυτό-βελτιώνεται, να προσαρμόζεται και να καινοτομεί όχι μόνον στον αυστηρά καρτεσιανό της χώρο αλλά πρωτίστως στον κοινωνικό.
Ιστορικά, η Ενεργειακή Κρίση του 1973 και η συνακόλουθη εντατική εκμετάλλευση του λιγνίτη, μετέτρεψαν την Κοζάνη σε Βιομηχανική Πόλη. Το συγκεκριμένο μοντέλο συνοδεύτηκε απόπολλαπλές θετικές και αρνητικές επιπτώσεις αλλά είχε ένα αδύνατο σημείο. Ημερομηνία λήξης.
Το μοντέλο της Βιομηχανικής Πόληςδημιουργεί πλούτο και θέσεις εργασίας, προσφέρειεπιλεκτική ευημερία και όντως συνοδεύεται απόσημαντικές υποδομές (πχ τηλεθέρμανση).Δεν είναιόμως ένααναπτυξιακό μοντέλοδίκαιο για όλους, δεν είναι συμπεριληπτικό, δεν προσφέρει προοπτικέςκυρίως μετα την τρίτη γενιά και σχεδόν πάντοτε ολοκληρώνει τον κύκλο του με μια βαθιά κρίση σε τοπικό επίπεδο. Pittsburg, Manchester, Rotterdam, Πάτρα, Καβάλα, Πτολεμαΐδα και Κοζάνη, αποτελούν ενδεικτικά παραδείγματα μιας μεγάλης λίστας.
Σε παγκόσμιο επίπεδο υπάρχουν περίπου 10 χιλιάδες πόλεις. Εξ αυτών, περισσότερες από 700 έχουν ήδη επεξεργαστεί σχέδια δράσεις κλιματικής ουδετερότητας και ψηφιακού μετασχηματισμού προκειμένου μέχρι το 2030 να διαμορφώσουνσυνθήκες Έξυπνης Πόλης. Πρόσφατα προστέθηκε και η Κοζάνη.
Όπως ήταν αναμενόμενο, οι διεθνείς οργανισμοίκαι η επιχειρηματική κοινότητα ζήτησαν να μελετηθεί συνολικάη βιωσιμότητα του παγκόσμιου αυτού εγχειρήματος, προκειμένου να διερευνήσουν και να δρομολογήσουντις δυνατότητες εμπλοκής τους.
ΣτηνκατεύθυνσηαυτήτοΠανεπιστήμιοτουLeeds (CenterforClimateChangeEconomicsandPolicy)ανέλαβεγιαλογαριασμότουοργανισμού Coalition for UrbanTransitions να εκπονήσει τησχετική μελέτη. Αξιολογήθηκαν τα Σχέδια Δράσης και τα επενδυτικά πλάνα700 πόλεων στους τομείς των συγκοινωνιών/μετακινήσεων, των ενεργειακά αποδοτικώνκτιρίων, τωνανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της διαχείρισης στερεών αποβλήτων.Τα ευρήματα έχουν συνοπτικά ως ακολούθως:
· Τεκμηριώθηκεότι η κατεύθυνση των επενδύσεων σε έργα χαμηλών εκπομπών άνθρακα στις πόλειςαποφέρει ταχύτερες και μεγαλύτερες αποδόσεις από τις συμβατικές υποδομές, λόγω βελτίωσης της παραγωγικότητας, της δημιουργίας θέσεων εργασίας και της μείωσης του κόστους υγείας και ενέργειας.
· Οι επενδύσεις χαμηλών εκπομπών άνθρακα στις Έξυπνες Πόλεις έχουν την δυναμικήνα δημιουργήσουν εξοικονόμηση ενέργειας αξίας άνω των 17 τρισεκατομμυρίων δολαρίων μέχρι το 2040.
· Η κατεύθυνση των επενδύσεων προςπράσινες δημόσιες συγκοινωνίες μπορεί να δημιουργήσει έως και 23 εκατομμύρια επιπλέον θέσεις εργασίας ετησίως, να μειώσει την κυκλοφοριακή συμφόρηση κατά 30% και τα δυστυχήματα που σχετίζονται με την κίνηση οχημάτων και πεζώνστις πόλεις κατά 80%.
· Οι επενδύσεις σε έργα βελτίωσης της προσβασιμότητας μπορεί να εξοικονομήσει πέντε φορές το κόστος της επένδυσης, βελτιώνοντας τη δημόσια υγεία και μειώνοντας την κυκλοφοριακή συμφόρηση. Σε ολόκληρη την Ευρώπη, τα οφέλη για την υγείαμέσω της κινητικότητας θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τα 70δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.
· Οι επενδύσεις που αφορούνστη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης νέων και υπαρχόντων κτιρίων στις πόλεις, εκτιμήθηκε ότιθα δημιουργήσει ετησίως έως και 16 εκατομμύρια επιπλέον θέσεις εργασίας.
Όμως, το σημαντικότερο ποιοτικό εύρημα της μελέτης εντοπίζεται στο ότι τα οφέλη των επενδύσεων σε κλιματικά ουδέτερες και έξυπνες πόλεις διαχέονται στο σύνολο των πολιτών, ενώ περισσότερο ωφελούμενοι είναιοι πολίτες χαμηλών εισοδημάτων, τα άτομα με ειδικές ανάγκες και οι ηλικιωμένοι.Πρακτικά, η Βιομηχανική Πόλη εξελίσσεται σε Έξυπνη Πόλη και σταδιακά μετατρέπεται σε Δίκαιη Πόλη.
Σαφέστατα, το μοντέλο της Έξυπνης Πόλης θα κληθεί να ισορροπήσει αποτελεσματικά μεταξύτεχνοφοβίαςκαι τεχνοφετιχισμού, δεδομένου ότι αφορά σε πλείστες τεχνολογικές παρεμβάσεις και έργα βελτίωσης της καθημερινότητας των πολιτών, δρομολογώντας μια κοινωνία ίσων ευκαιριών, ενεργούς συμμετοχής και συλλογικής ευημερίας.
Ευάγγελος Καρλόπουλος
Χημικός Μηχανικός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου