Πρός Καραμανλικούς...

Του Κώστα Μήλα*

Η ρευστότητα επανέρχεται στο πολιτικό τοπίο και δημιουργεί έντονες αμφιβολίες για την (όποια) μακροημέρευση της παρούσας κυβέρνησης. Μεταξύ των πολιτικών επεισοδίων, και φωνές για την επάνοδο του πρώην πρωθυπουργού.
Προτού όμως «περπατήσουν» όποια από τα παραπάνω σενάρια, καλό θα ήταν να μιλήσει επιτέλους ο κ. Κώστας Καραμανλής για την προηγούμενη διακυβέρνηση της χώρας από τον ίδιο και ειδικότερα για το δημοσιονομικό έλλειμμα του 2009 το οποίο,από αρχική εκτίμηση στο 2% του ΑΕΠ, κατέληξε στο «εξωφρενικό» 15,6%του ΑΕΠ.

Θα προσεγγίσω το όλο θέμα με επιστημονικό τρόπο. Ούτε ως κατήγορος, ούτε ως συνήγορος του πρώην πρωθυπουργού.
Εάν λοιπόν αποφάσιζε να μιλήσει ο πρώην πρωθυπουργός για τα πεπραγμένα της κυβέρνησης του, θα μπορούσε να δηλώσει (μεταξύ άλλων) ότι μέρος του ελλείμματος, το οποίο αυξήθηκε από το 6,8% του ΑΕΠ το 2007 στο 9,9% του ΑΕΠ το 2008 και μετά στο 15,6% του ΑΕΠ το 2009, οφείλεται στη διεθνή χρηματοοικονομική κρίση η οποία «σάρωσε» την ανάπτυξη και «φούσκωσε» το έλλειμμα. Το παραπάνω επιχείρημα σίγουρα έχει κάποια λογική βάση. Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται είναι κατά πόσο το δημοσιονομικό έλλειμμα της περιόδου 2008-2009 οφείλεται σε εξωγενείς παράγοντες (βλέπε χρηματοοικονομική κρίση) και κατά πόσο στην οικονομική πολιτική του πρώην πρωθυπουργού.

Για να απαντήσω στο ερώτημα αυτό εκτιμώ ένα απλό οικονομετρικό υπόδειγμα (VAR) της ελληνικής οικονομίας στη διάρκεια των τελευταίων 50 ετών το οποίο εξετάζει την αλληλεπίδραση των παρακάτω μεταβλητών: (α) δημοσιονομικό έλλειμμα (ως % του ΑΕΠ), (β) ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ, (γ) ανταγωνιστικότητα τιμών της οικονομίας και (δ) spread μεταξύ του 10-ετούς ελληνικού και του αντίστοιχου γερμανικού ομολόγου (ως δείκτη επενδυτικής αβεβαιότητας).
Χρησιμοποιώ ως εξωγενή παράγοντα την επίδραση από τα διεθνή επεισόδια (χρηματο)οικονομικών κρίσεων τα οποία προσεγγίζω από το δείκτη (χρηματο)οικονομικών κρίσεων της βάσης δεδομένων της καθηγήτριας Carmen Reinhart(Πανεπιστήμιο του Harvard).

Προσομοιώνω λοιπόν την επίδραση του παραπάνω δείκτη στην ελληνική οικονομία και το δημοσιονομικό έλλειμμα με χρηματοοικονομική κρίση αλλά και χωρίς χρηματοοικονομική κρίση (υποθέτω δηλαδή ότι ο δείκτης παραμένει, μετά το 2007, στο επίπεδο του 2007).Καταλήγω στο αποτέλεσμα ότι ηδιεθνής χρηματοοικονομική κρίσηαύξησε το έλλειμμα του 2008 από το 9,5% στο 9,9% και το έλλειμμα του 2009 απότο 14,3% στο 15,6%.

Όπως αντιλαμβάνεται ο αναγνώστης, η επίδραση της διεθνούς χρηματοικονομικής κρίσης στο έλλειμμα είναι ιδιαίτερα μικρή καθώς η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης Καραμανλή εξακολουθεί να ευθύνεται για έλλειμμα ύψους 14,3% του ΑΕΠ το 2009. Αυτό σε καμμία απολύτως περίπτωση δεν δίνει άφεση αμαρτιών στους προκατόχους της κυβέρνησης Καραμανλή. Η έλλειψη βιωσιμότηταςτων δημοσίων οικονομικών ήταν ήδη ανιχνεύσιμη από το 2002 αλλά τόσο οι μεν όσο και οι δεν αδράνησαν.

  

*Ο κ. Κώστας Μήλας - Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, University of Liverpool