Η αγροτική οικονομία σε συζήτηση στην Κοζάνη

Την Κυριακή, 13 Οκτωβρίου και ώρα 18.00, στο ξενοδοχείο Αλιάκμων της Κοζάνης, οργανώνεται συνάντηση-συζήτηση για την Αγροτική Κοινωνία και την Κοινωνική Οικονομία, σε μια περίοδο έντονων ζυμώσεων και ραγδαίων αλλαγών, όχι μόνο κλιματικών.

Οι κάτοικοι της υπαίθρου αποτελούν την καλύτερα διατηρημένη μέχρι σήμερα οργανική κοινωνία, παρά την συνεχή πίεση που δέχεται από τα αστικά ήθη, από τον αστικό τρόπο ζωής, από τις αστικές χρήσεις γης και από τα μοντέλα της οικονομίας της αγοράς.

Στην κοινωνία της υπαίθρου όταν θέλουμε να ενώσουμε δυνάμεις για την επίτευξη συγκεκριμένου αποτελέσματος το σχήμα είναι συνεταιρισμός, όπου συνεταιρισμός είναι ένα εργαλείο για την ικανοποίηση των αναγκών των μελών του. Στον χωρίς δομές αστικό χώρο όταν θέλουμε να ενώσουμε δυνάμεις για την επίτευξη αποτελέσματος, συνήθως εκχρηματισμένου, το σχήμα είναι εταιρεία, όπου η εταιρεία είναι το εργαλείο για την επίτευξη οικονομικών στόχων.

Τα νομίσματα ανταλλαγής είναι κάποια πράγματα-χρήματα, που ως μέσον μας επιτρέπουν να αποκτούμε αυτά που θέλουμε. Όταν τα χρήματα «γεννούν», τίκτουν, τότε ίσως πρόκειται για διαστροφή των ιδεών-νομισμάτων, ενώ η αποθήκευσή τους και συσσώρευσή τους διαταράσσει την φυσική κατάσταση.

Ο επαγγελματίας αγρότης είναι εξ ορισμού ο ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΣ του περιβάλλοντος, όπου περιβάλλον είναι τόσο το φυσικό, όσο και το τεχνολογικό, το πολιτιστικό, το πολιτικό, το οικονομικό κλπ. Τα αγροτικά επαγγέλματα είναι γεωργός, κτηνοτρόφος, ψαράς και δασοκόμος και ΜΟΝΟ συμπληρωματικά προς τα προηγούμενα, η παραγωγή ενέργειας, η μεταποίηση & εμπορία της δικιάς του παραγωγής και ο αγροτουρισμός. Αγρότης δεν είναι μόνο επάγγελμα, αλλά ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ.

Η ύπαιθρος παλαιότερα ήταν κυρίως χώρος παραγωγής τροφίμων και πρώτων υλών. Τα τελευταία χρόνια απόκτησε χαρακτηριστικά καταναλωτισμού. Επομένως αντί να μιλάμε για την γνωστή Εφοδιαστική Αλυσίδα η οποία θα προμηθεύει την τοπική αγροτική κοινωνία με μία ψαλίδα τιμών καταναλωτή προς τις τιμές παραγωγού 5-8 φορές πάνω (η ΠΑΣΕΓΕΣ την φθάνει στο 15 φορές), ίσως μπορεί να οργανωθεί Τοπική Εφοδιαστική Αλυσίδα (Short Supply Chain) η οποία χωρίς πολλά τροφοχιλιόμετρα και με πολύ χαμηλό αποτύπωμα CO2, θα μπορεί να δημιουργήσει συνθήκες Τοπικής Ανάπτυξης με αυτάρκεια και βιωσιμότητα.

Η κοινωνία της υπαίθρου δεν είναι μονομερής, ανάπηρη, αποτελούμενη μόνο από αγρότες-παραγωγούς, αλλά, για να έχει ένα ικανοποιητικό επίπεδο ποιότητας ζωής, χρειάζεται και κομμώτριες, και γυμναστές, και ταχυδρόμους, και δασκάλους, και αυτοκινητιστές, και ιερείς κλπ. Η πολυδιαφημισμένη επιθυμία επιστροφής στην ύπαιθρο πρέπει να συναντήσει πολιτικές υποδοχής ατόμων και πολλών δεξιοτήτων από τις οργανωμένες τοπικές αυτοδιοικήσεις-κοινωνίες-οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και στρατηγικές ελκυστικότητας & τοπικής συνοχής, τόσο νέων αγροτών, όσο και γενικότερα νέων και καινούργιων κατοίκων της υπαίθρου.

Η σημερινή σύνθεση των επαγγελματιών αγροτών είναι παράξενη και σαφώς χωρίς κανένα μέλλον. Σήμερα οι νέοι ηλικιακά αγρότες είναι ΜΟΝΟ το 6% του συνόλου των αγροτών, ενώ μια στοιχειώδης στατιστική λογική θα επέβαλε τουλάχιστον 40% για την επιβίωση των αγροτικών επαγγελμάτων, που έχει ανάγκη η Ελλάδα για μια στοιχειώδη επισιτιστική αυτάρκεια. Παράλληλα το 65% είναι άνω των 55 ετών, δηλαδή σε 10χρόνια περίπου το 65% των σημερινών αγροτών θα έχουν βγει με κάποιο τρόπο από το επάγγελμα.

Η διαπίστωση καθίσταται τραγική αν αναλογιστούμε ότι ο αγροτικός τομέας έχει τον υψηλότερο συντελεστή στο ΑΕΠ της Ελλάδος (5) και ένα από τους υψηλότερους στην απασχόληση (4,7 στα καπνά). Δηλαδή επενδύοντας στον αγροτικό τομέα στην Ελλάδα πετυχαίνουμε πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα 5 φορές επάνω. Αυτό δεν συμβαίνει με όποια άλλη μορφής επένδυση. Και η Ελλάδα έχει απελπισμένη ανάγκη να πετύχει τα μεγαλύτερα δυνατά αποτελέσματα.

Λόγω του μικρού μέσου κλήρου (μόλις 47 στρέμματα στην Ελλάδα, έναντι 1500 στην ΕΕ), αλλά και των μεγάλων αβεβαιοτήτων, που επιτείνονται λόγω κλιματικής αλλαγής, τα επιτυχέστερα σχήματα εκμεταλλεύσεων είναι στον χώρο της κοινωνικής οικονομίας. Τα τελευταία χρόνια η κοινωνική καταξίωση των επαγγελματιών αγροτών ήταν ανύπαρκτη, έως πολύ αρνητική, με τραυματισμούς στον κοινωνικό αγροτικό ιστό.

Η Γεν. Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας διέθετε πολύ λίγα κονδύλια για την υποστήριξη του αγροτικού τομέα, αλλά τώρα προβλέπεται τετραπλασιασμός τους τα επόμενα επτά χρόνια (HORIZON 2020). Από σήμερα και μέχρι τον Ιουλ 2014 θα αποφασισθούν στην Ελλάδα οι καλύτεροι τρόποι για την ΚΓΠ 2014-2020, με σχεδόν απούσες αντιπροσωπευτικές αγροτικές συνδικαλιστικές οργανώσεις.

Αυτά και πολλά άλλα θα έχουν την ευκαιρία να συζητήσουν όσοι θα αποδεχθούν την πρόσκληση συνάντησης-συζήτησης για την Αγροτική Κοινωνία & την Κοινωνική Οικονομία, στο ξενοδοχείο Αλιάκμων, στην Κοζάνη, με συντονιστή τον κ. Δημήτρη Μιχαηλίδη, την Κυριακή, 13 Οκτ 2013, στις 18.00, στα πλαίσια του φιλόξενου Money Show. Πληροφορίες: ΑγρΟραμα 2310 271950, ΑγροΝεα 6998282382.