Εικόνα εναντίον ουσίας

της Ιωάννας Κωσταρέλλα από το ΧΡΟΝΟ

Στο βιβλίο του με τίτλο «Είναι κάποιος υπεύθυνος; Πως η τηλεόραση πλαισιώνει τα πολιτικά ζητήματα» (Is Anyone Responsible?: How Television Frames Political Issues, 1993) ο Shanto Iyengar μεταξύ άλλων κάπου λέει «η κάλυψη των θεμάτων στην πλειονότητα των περιπτώσεων γίνεται μέσα από συγκεκριμένες εικόνες και όχι μέσα από την ενδελεχή παρουσίαση του θέματος».

Το αυτό συνέβη και στην περίπτωση της Μανωλάδας. Το ζήτημα εμφανίστηκε πιεστικά στην ημερήσια ατζέντα μέσα από εικόνες που προκαλούν ενδιαφέρον, εξοργίζουν και θυμώνουν. Παρουσιάστηκε, όμως, εντελώς αποσπασματικά και χωρίς καμία σύνδεση με μια δυσάρεστη πραγματικότητα στην οποία η Μανωλάδα είναι δυστυχώς μια μόνο εκ των περιπτώσεων. Eτσι η σύνδεση είναι μεν δυνατή σε πρώτη φάση, αλλά επιφανειακή, ώστε να μην επιτρέπει να τεθεί το θέμα στη σωστή του βάση.

Το θέμα της κάθε Μανωλάδας έχει πολλές προεκτάσεις που συνδέονται με νομικά, θεσμικά και κοινωνικά ζητήματα. Oσο πολλές κοινωνίες λειτουργούν κατ’ αυτό τον τρόπο, τόσο θα ανακύπτουν τέτοια ζητήματα. Oσο τα μέσα αντιμετωπίζουν αποσπασματικά το συγκεκριμένο θέμα, τόσο περισσότεροι θα πιστεύουν ότι αυτό εξαντλείται στα όρια μιας συγκεκριμένης επικράτειας της χώρας και δεν αφορά στο σύνολο της κοινωνίας που έχει συνηθίσει να βλέπει τα πράγματα μέσα από παραμορφωτικούς καθρέφτες.