Η ΔΕΗ ο μεγαλύτερος επενδυτής ενέργειας

από ΤΟ ΒΗΜΑ

ΣΤΗ ΣΗΜΕΡΙΝΗ δύσκολη περίοδο που περνάει η χώρα μας ολόκληρο το σκληρό πακέτο μέτρων που εγκρίθηκε αποσκοπεί εν πολλοίς στη δημοσιονομική εξυγίανση της χώρας. Το δημοσιονομικό είναι όντως ο ένας πυλώνας για την αναμόρφωση της Ελλάδας ο οποίος όμως δεν μπορεί να σταθεί χωρίς τον έτερο πυλώνα που είναι η ανταγωνιστικότητα και η ανάπτυξη. Βασικό συστατικό στοιχείο της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης είναι οι επενδύσεις. 

Σήμερα στη χώρα μας, που η ποντοπόρος ναυτιλία προσπαθεί να βρει τον βηματισμό της και ο τουρισμός βρίσκεται σε κρίσιμο ανηφορικό σταυροδρόμι, μόνον ο τομέας της ενέργειας μπορεί να προσδώσει στη χώρα μας αναπτυξιακή και επενδυτική δυναμική. Η Ενεργειακή Επενδυτική Επιτάχυνση χωρίζεται σε δύο μέρη: επενδύσεις μέσα στην Ελλάδα για την απελευθέρωση της αγοράς και ενεργειακή διπλωματία ώστε η χώρα μας να εξελιχθεί σε διαμετακομιστικό κόμβο πετρελαίου, φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού τόσο στα Βαλκάνια όσο και στη Νοτιοανατολική Ευρώπη γενικότερα. 

Συνολικά και στους δύο τομείς μπορούν να επενδυθούν τα επόμενα χρόνια περισσότερο από δέκα δισεκατομμύρια ευρώ χωρίς να συνυπολογίζεται η επένδυση του Κατάρ στον Αστακό και ενδεχομένως σε άλλα μέρη της Ελλάδας που εξαγγέλθηκε πολύ πρόσφατα και έχει συνολικό ύψος περί τα πεντέμισι δισ. ευρώ. Στην εσωτερική αγορά έχουν ήδη δρομολογηθεί επενδύσεις σε νέες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με πρώτη ύλη το φυσικό αέριο και τον λιγνίτη, είτε από τη ΔΕΗ είτε από ιδιώτες. 

Μεγάλο στοίχημα για τον ΔΕΣΜΗΕ και τη ΔΕΗ είναι οι επενδύσεις σε Κέντρα Υπερυψηλής Στάσης για τη μεταφορά και τη διανομή του ηλεκτρισμού και για τη σωστή υποδοχή των φορτίων ηλεκτρικού ρεύματος που θα προέρχονται από τις ΑΠΕ. Στον χώρο των ΑΠΕ περιμένουν στον προθάλαμο επενδύσεις ύψους 2,5 δισ. ευρώ που μπορούν να ξεκινήσουν άμεσα και να υλοποιηθούν σύντομα. Στον κλάδο του πετρελαίου ξεκίνησε η επένδυση των ΕΛΛΠΕ στην Ελευσίνα αλλά και το αντίστοιχο σχέδιο του Ομίλου στη Δυτική Θεσσαλονίκη. 

Στον κλάδο του φυσικού αερίου προγραμματίζεται επέκταση του σταθμού Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στη Ρεβυθούσα και η δημιουργία δεύτερου τέτοιου σταθμού πιθανότατα στη Βόρεια Ελλάδα. Στη διεθνή αγορά η Ελλάδα ασκεί ήδη την επιρροή της κυρίως προς τη Βουλγαρία για να ξεκινήσει η κατασκευή του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς- Αλεξανδρούπολη.

Στο φυσικό αέριο υπάρχουν δύο σχέδια που τρέχουν: το πρώτο για τη διασύνδεση Θεσσαλονίκης- Ηπείρου- Ιταλίας με το δεύτερο κομμάτι να κατασκευάζεται από την εταιρεία Ποσειδών και η διασύνδεση Ελλάδας- Βουλγαρίας όπου οι διεργασίες έχουν ήδη ξεκινήσει. Επίσης από την Ελλάδα θα περάσει και η νότια διακλάδωση του ρωσικού αγωγού South Stream με κατεύθυνση την Ευρώπη. Μακρινό ζητούμενο παραμένει η εισαγωγή του φυσικού αερίου στην Κρήτη. Αν ολοκληρωθεί το σχέδιο Διεθνών Διασυνδέσεων στο Πετρέλαιο και στο Φυσικό Αέριο τότε η Ελλάδα θα αρχίσει να διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στην ενεργειακή σκακιέρα της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. 

Η ΔΕΗ είναι ο μεγαλύτερος επενδυτής του Δημοσίου στον ενεργειακό τομέα, με συνολικό πρόγραμμα για νέες αναπτυξιακές κινήσεις που ξεπερνούν τα 2 δισ. ευρώ. Ηδη ξεκίνησαν οι διαδικασίες για την προκήρυξη κατασκευής της λιγνιτικής μονάδας της ΔΕΗ στην Πτολεμαΐδα δυναμικότητας 650 ΜW. Με την έναρξη των διαδικασιών και πάντως σίγουρα μέσα στο 2010 θα κλείσει οριστικά η παλαιά μονάδα της Πτολεμαΐδας που έχει ζωή μισού αιώνα και είναι από τις πλέον ρυπογόνες στη χώρα. Εννοείται ότι όλοι οι εργαζόμενοι στην παλαιά μονάδα θα απασχοληθούν στις διαδικασίες κατασκευής και στη συνέχεια στη λειτουργία της νέας λιγνιτικής μονάδας της Πτολεμαΐδας που θα αντικαταστήσει την παλαιά και θα λειτουργήσει σε περίπου πέντε χρόνια. Στις προθέσεις της διοίκησης της ΔΕΗ είναι η κατασκευή και άλλης λιγνιτικής μονάδας στη Φλώρινα δυναμικότητας περίπου 450 ΜW. Ωστόσο η κατασκευή αυτής της μονάδας που θα αντικαταστήσει επίσης άλλη μια παλαιά λιγνιτική δεν εξαρτάται μόνον από τη ΔΕΗ αλλά έχει να κάνει και με τις αποφάσεις που θα λάβει το ελληνικό Δημόσιο σε σχέση με το ορυχείο λιγνίτη της Βεύης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση το κοίτασμα που ανήκει στη ΔΕΗ συνορεύει με το κοίτασμα του Δημοσίου το οποίο θα δημοπρατηθεί και θα δοθεί σε ιδιώτες αλλά σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να υπάρξει συνεκμετάλλευση των γειτονικών κοιτασμάτων που αθροιστικά φθάνουν τα 150 εκατομμύρια τόνους λιγνίτη. Εφόσον γίνει αυτό ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ κ. Αρθ. Ζερβός φέρεται αποφασισμένος να συνεργαστεί με τους ιδιώτες για τη συνεκμετάλλευση του κοιτάσματος αλλά πάντως η ΔΕΗ θα επιθυμούσε να κατασκευάσει μόνη της τη μονάδα της Μελίτης 2, στην περιοχή της Φλώρινας. Το κόστος εξόρυξης λιγνίτη και η γενικότερη κατάσταση στον χώρο των ορυχείων της ΔΕΗ φαίνεται επίσης ότι απασχολεί σημαντικά τη νέα διοίκηση αφού τα στοιχεία δείχνουν ότι το πραγματικό κόστος αυξάνεται σημαντικά και επιβαρύνει την επιχείρηση με περίπου 200 εκατομμύρια τον χρόνο. Βεβαίως ο αντίλογος σε αυτό είναι ότι τα κοιτάσματα του λιγνίτη εξορύσσονται από ολοένα και μεγαλύτερα βάθη αφού τα επιφανειακά κοιτάσματα έχουν σχεδόν εξαντληθεί και άρα το κόστος εξόρυξης αυξάνεται ανάλογα με το βάθος από το οποίο γίνεται η «συγκομιδή» του κοιτάσματος. Ενα άλλο θέμα που απασχολεί τη νέα διοίκηση είναι η πορεία υλοποίησης των μονάδων φυσικού αερίου. Είναι χαρακτηριστικό ότι η μονάδα του Αλιβερίου έχει ξεκινήσει με μεγάλη καθυστέρηση να κατασκευάζεται ενώ κανονικά θα έπρεπε μέσα στο 2010 να παραδοθεί.

Οπως λέει χαρακτηριστικά στέλεχος της διοίκησης «ως τον Ιούνιο κανονικά θα έπρεπε να γυρίσουμε το κλειδί και η μονάδα να αρχίσει να λειτουργεί, ενώ τώρα περιμένουμε να προχωρήσει η κατασκευή η οποία θα διαρκέσει δυόμισι χρόνια». Για τις καθυστερήσεις ευθύνονται η απραξία της διοίκησης την περίοδο 2005- 2006 αλλά και η αδυναμία ταχείας υλοποίησης του επενδυτικού προγράμματος την προηγούμενη διετία, κάτι που είχε παραδεχθεί και ο προηγούμενος πρόεδρος της επιχείρησης κ. Π. Αθανασόπουλος. Αντίστοιχος προβληματισμός υπάρχει και για τη μονάδα φυσικού αερίου στη Μεγαλόπολη, δυναμικότητος 800 ΜW που πάντως βρίσκεται στη φάση της εκκίνησης. Εκεί όπου τα πράγματα πηγαίνουν ομαλά για τη ΔΕΗ είναι ο τομέας των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας που άλλωστε είναι και «ο επιστημονικός βιότοπος» του κ. Ζερβού. Το πρόγραμμα της ΔΕΗ στις ΑΠΕ θα υλοποιηθεί σε συνεργασία με ιδιώτες και θα ξεκινήσει άμεσα αφού κάτι τέτοιο επιδιώκει και ο νέος διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ- Ανανεώσιμες κ. Ι. Τσιπουρίδης. 

Το επενδυτικό πρόγραμμα της ΔΕΗ Ανανεώσιμες στοχεύει σε μερίδιο αγοράς 20% το 2014 με προϋπολογισμό 2,5 δισ. ευρώ και χαρτοφυλάκιο έργων που αξιοποιεί τις τέσσερις μορφές ΑΠΕ (ηλιακή, αιολική, υδροηλεκτρική και γεωθερμία) με 105 ΜW εν λειτουργία, 90 ΜW υπό κατασκευήν και άλλα 320 ΜW σε φάση σχεδιασμού. Επίσης εξετάζει άλλα έργα συνολικής ισχύος 1.000 ΜW. Πυλώνας του προγράμματος είναι η κατασκευή του φωτοβολταϊκού πάρκου της Μεγαλόπολης, ένα από τα μεγαλύτερα στον κόσμο, που σχεδιάστηκε για να καλύψει τη συνολική ετήσια κατανάλωση 28.000 νοικοκυριών. Η υλοποίησή του όμως έχει παγώσει μετά την προσφυγή στο ΣτΕ κατοίκων της περιοχής. Στα μεγάλα έργα ΑΠΕ προς υλοποίηση συγκαταλέγονται επίσης 650 ΜW από αιολικά πάρκα στα νησιά Χίο και Λέσβο από κοινού με την Ιberdrola, 133 ΜW αιολικά στην Ανδρο με αγγλογερμανική εταιρεία καθώς και 38 ΜW που κατασκευάζονται από κοινού με την ΕDF στη Βοιωτία. Χωρίς συνεργάτες, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες προωθεί την κατασκευή δύο φωτοβολταϊκών πάρκων στην Κοζάνη και ενός αιολικού πάρκου 150 ΜW στη Ροδόπη. 

Τα τιμολόγια της ΔΕΗ 

Στον αστερισμό του ΔΝΤ και η προοπτική αυξήσεων των τιμολογίων της ΔΕΗ, που παρέχει ρεύμα σε πάνω από 6 εκατ. νοικοκυριά! Στο πρόγραμμα για τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας με το μεγάλο πακέτο δημοσιονομικών μέτρων που εξήγγειλε ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου περιλαμβάνεται και η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας αλλά και η αυτονόμηση της ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ). Το γεγονός σημαίνει πρακτικά ότι σύντομα τα τιμολόγια της ΔΕΗ θα αντανακλούν το κόστος παραγωγής, άρα θα ακριβύνουν. 

Την εξέλιξη είχε προβλέψει μόλις λίγες ημέρες πριν από τα μέτρα ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της επιχείρησης κ. Αρθ. Ζερβός που μίλησε για απελευθέρωση των τιμολογίων του ηλεκτρικού ρεύματος και αυξήσεις 15% σε βάθος τριετίας, ποσοστό το οποίο περιλαμβάνει και το επιπλέον κόστος που θα επωμιστεί η επιχείρηση μετά το 2013 από την αλλαγή του συστήματος κατανομής και εμπορίας ρύπων.