ΣΥΡΙΖΑ Κοζάνης: ‘Παγωμένη’ η διαδικασία μετεγκατάστασης του οικισμού Ακρινή

Προς τον κ. Υπουργό  

                                 Περιβάλλοντος, Ενέργειας και  Κλιματικής Αλλαγής                     

 «Παγωμένη» παραμένει η διαδικασία για τη μετεγκατάσταση του οικισμού Ακρινή του νομού Κοζάνης, όπως προβλέπεται στο άρθρο 28 του υπ’ αριθμ. 3739 Νόμου του 2011 και ενώ μάλιστα έχει ολοκληρωθεί το σχετικό Επιχειρησιακό Σχέδιο Μετεγκατάστασης.

Η μετεγκατάσταση είναι χρόνιο αίτημα των κατοίκων του οικισμού. Στην Ακρινή Κοζάνης η ζωή των περίπου 1.200 κατοίκων είναι πραγματικός Γολγοθάς. Το χωριό είναι κυριολεκτικά περικυκλωμένο από τις αποθέσεις χωμάτων από τη διάνοιξη των ορυχείων που πραγματοποιεί η ΔΕΗ, ενώ οι κάτοικοι στην πλειονότητά τους αγρότες έχουν απολέσει το σύνολο των αγροτικών τους εκτάσεων που απαλλοτριώθηκαν για τη διάνοιξη των ορυχείων.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι για πολύ καιρό ακόμη οι κάτοικοι της περιοχής θα παραμείνουν εκτεθειμένοι στις επιπτώσεις που υφίστανται η υγεία τους, η τοπική οικονομία, τα σπίτια και η ποιότητα της ζωής τους.

Η ΔΕΗ εδώ και χρόνια αρνιόταν πεισματικά να προβεί στη μετεγκατάσταση τόσο της Ακρινής, όσο και του χωριού Άγιοι Ανάργυροι, ισχυριζόμενη ότι δεν υπάρχει αναγκαιότητα για κάτι τέτοιο, αφού δεν υπάρχει λιγνίτης στο υπέδαφος των δύο οικισμών. Από την άλλη πλευρά, δεν ήθελε να επιβαρυνθεί η ίδια με το κόστος ενός τέτοιου εγχειρήματος, αφού δεν θα είχε καμία επιχειρηματική ωφέλεια.

Ωστόσο, το 2011 νομοθετήθηκε ρύθμιση (άρθρο 28 του υπ’ αριθμ. 3739 Νόμου) που προέκρινε «αναγκαία τη μετεγκατάσταση οικισμών, οι οποίοι παρά το γεγονός ότι δεν βρίσκονται κάτω από τα κοιτάσματα λιγνίτη, γειτνιάζουν με αυτά κι έχουν υποστεί τις  συνέπειες μιας μακροχρόνιας εκμετάλλευσης των παρακείμενων λιγνιτικών κοιτασμάτων και των εκτεταμένων αποθέσεων τέφρας, με αποτέλεσμα την πρόκληση όχι μόνο προβλημάτων υποβάθμισης της ποιότητας ζωής των κατοίκων, αλλά κυρίως οικονομικής και κοινωνικής βιωσιμότητας». 

Η ίδια ρύθμιση σημείωνε πως «ειδικότερα, συνέπειες της γειτνίασης αυτής είναι: α) η υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων λόγω της ρύπανσης, καθώς και η πλήρης αποστέρηση της ζωτικής αγροτικής γης προς καλλιέργεια και βιοπορισμό των κατοίκων και β) η πρόκληση σοβαρών βλαβών στον φέροντα οργανισμό κτισμάτων, σε βαθμό επικινδυνότητας, που θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια των κατοίκων/χρηστών.  

Τα ανωτέρω συγκροτούν και τους λόγους, την αναγκαιότητα της μεταφοράς/ μετεγκατάστασης των οικισμών, η οποία καθίσταται δυνατή με την επίκληση λόγων δημόσιας ωφέλειας που συνίστανται στην παραγωγή του δημοσίου αγαθού της ηλεκτρικής ενέργειας και στην προστασία της ποιότητας ζωής του περιβάλλοντος και της κοινωνικής και οικονομικής βιωσιμότητας. Χάριν αυτών τίθενται σε εφαρμογή οι σχετικές κείμενες διατάξεις περί αναγκαστικών απαλλοτριώσεων, μεταλλείων και Μεταλλευτικού κώδικα, καθώς και οι συναφείς διαδικασίες περί μεταφοράς οικισμών, που έχουν ακολουθηθεί σε αντίστοιχες περιπτώσεις.

Παρατηρείται ότι λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών και του επείγοντος χαρακτήρα του ζητήματος, η υλοποίηση της μετεγκατάστασης δεν θα πρέπει να υπερβεί το χρονικό διάστημα των 10 ετών από την έναρξη ισχύος του νόμου.

Για τους παραπάνω λόγους προτείνεται διάταξη με την οποία η ΔΕΗ Α.Ε. αναλαμβάνει την υποχρέωση, προκειμένου να μετεγκατασταθούν οι οικισμοί της Ακρινής και των Αγίων Αναργύρων που αντιμετωπίζουν αποδεδειγμένα αντίστοιχα προβλήματα, κατ’ ανάλογη εφαρμογή των προβλεπόμενων σχετικά με την μετεγκατάσταση οικισμών που είναι οι εγκαταστημένοι πάνω σε λιγνιτοφόρα κοιτάσματα να υποβάλλει έγκαιρα στο ΥΠΕΚΑ και μάλιστα το συντομότερο δυνατόν, ολοκληρωμένο επιχειρησιακό σχέδιο για τη μετεγκατάσταση των οικισμών Ακρινής του Νομού Κοζάνης και των Αγίων Αναργύρων του Νομού Φλώρινας, με σχεδδιασμό τέτοιο ώστε η συνολική υλοποίηση μεταφοράς/ μετεγκατάστασης να μην υπερβαίνει το προαναφερόμενο χρόνο των 10 ετών από τη δημοσίευση του νόμου…»

Με βάση το Νόμο της Βιοποικιλότητας (άρθρο 28 του υπ’ αριθμ. 3739 Νόμου του 2011) έπρεπε άμεσα να γίνει το Επιχειρησιακό Σχέδιο (μετεγκατάσταση Ακρινής), το οποίο έχει υπογραφεί από όλα τα μέλη της επιτροπής τον Σεπτέμβριο του 2013. Παράλληλα, σημειώνεται πως έχει ήδη προχωρήσει η απαλλοτρίωση ΟΝΠ8 αγροτεμαχίων της Ακρινής για 1600 στρέμματα.

Κατόπιν τούτων,

Ερωτάται ο κ. υπουργός:

- Γιατί δε προχωράει η έγκριση του επιχειρησιακού σχεδίου από τη ΔΕΗ και βέβαια από το ΥΠΕΚΑ, ώστε να προωθηθεί για Προεδρικό Διάταγμα βάσει του άρθρου 28;

- Πότε θα προχωρήσει στην κήρυξη απαλλοτρίωσης του οικισμού Ακρινή; 

Η ερωτώσα βουλευτής:

Ουζουνίδου Ευγενία