Ομιλία του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ Ευ. Βενιζέλου στη συνεδρίαση της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής

Φίλες και φίλοι, συντρόφισσες και σύντροφοι, αγαπητέ πρόεδρε Απόστολε Κακλαμάνη, χαίρομαι πραγματικά γιατί η συνεδρίαση της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής γίνεται τώρα που τελειώνει ο χρόνος, λίγο πριν τις γιορτές, γιατί αυτό είναι μια ωραία ευκαιρία να κάνουμε τον απολογισμό της χρονιάς.  Αλλά ακόμη μια πιο καλή ευκαιρία να σας ευχηθώ καλές γιορτές, υγεία, χρόνια πολλά, να περάσετε καλά με τις οικογένειές σας και να αποκτήσετε δυνάμεις για όλα τα δύσκολα που μας περιμένουν με την αρχή του νέου χρόνου.

Με τη σημερινή συνεδρίαση ολοκληρώνεται μια περίοδος δύσκολων μαχών κοινοβουλευτικών και πολιτικών, αν σκεφτεί κανείς ότι μόνο την εβδομάδα που μας πέρασε, είχαμε στη Βουλή την πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση για την περιβόητη πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για τη σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής, την κατάληξη της οποίας είδαμε.

Είχαμε τη μεγάλη κοινοβουλευτική συζήτηση για τη φορολογία των ακινήτων, για τον ΕΝΦΙΑ, τη μεγάλη κοινοβουλευτική μάχη για τους πλειστηριασμούς που δικαίωσε σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό τις θέσεις μας.

Αλλά στην αρχή της εβδομάδας είχαμε και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις Βρυξέλλες και το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών και το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων, στο οποίο κρίθηκαν ζητήματα πολύ σημαντικά για τη χώρα, για την εξωτερική πολιτική, για τα εθνικά μας θέματα, ζητήματα σχετικά με την Κύπρο, ζητήματα σχετικά με τις ευρωτουρκικές σχέσεις, με την ευρωπαϊκή προοπτική της γειτονικής μας χώρας, των Σκοπίων, που δυστυχώς περνούν στα ψιλά των μέσων ενημέρωσης, γιατί έχει καμφθεί ίσως το ενδιαφέρον, το οποίο θα έπρεπε να είναι  πάρα πολύ υψηλό για τα θέματα αυτά.

Η κατάσταση της χώρας και η θέση του ΠΑΣΟΚ

Φίλες και φίλοι, συντρόφισσες και σύντροφοι, ας δούμε συνοπτικά την κατάσταση της χώρας και τη θέση του ΠΑΣΟΚ τριάμισι χρόνια μετά την έναρξη της εφαρμογής του προγράμματος προσαρμογής, των πολιτικών λιτότητας. Τριάμισι χρόνια μετά την έναρξη αυτής της γιγαντιαίας προσπάθειας για τη διαχείριση της κρίσης, για τη μείωση, όσο γίνεται περισσότερο των επιπτώσεών της, για να κρατηθεί η χώρα όρθια.

Μετά από την προσπάθεια αυτή, σχεδόν 4 χρόνια μετά, η ελληνική κοινωνία είναι κουρασμένη, αλλά υπομονετική και ανθεκτική ακόμη, εφόσον μπορούμε να τη διαβεβαιώσουμε ότι υπάρχει προοπτική, γιατί οι Έλληνες πολίτες έχουν υποστεί στο πετσί τους θυσίες μεγάλες, πρωτοφανείς, αλλά βλέπουν και επιτεύγματα. Βλέπουν πως διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις της ασφαλούς εξόδου από την κρίση και το μνημόνιο, έτσι ώστε η χώρα ποτέ να μην ξανακυλήσει σε καταστάσεις δραματικές. Ποτέ να μη χρειαστεί να γυρίσει πίσω. Να κοιτάζει μπροστά και να βαδίζει πάντοτε από το καλό στο καλύτερο, χωρίς κίνδυνο ανατροπής.

Η ελληνική κοινωνία είναι αναμφίβολα πάρα πολύ θυμωμένη, αλλά είναι και φοβισμένη. Είναι θυμωμένη γιατί άκουσε ψέματα, ξανάκουσε ψέματα, ακούει ψέματα και δημαγωγίες. Είναι θυμωμένη γιατί αμφισβητήθηκε το κεκτημένο στο οποίο είχε συνηθίσει. Αλλά είναι και φοβισμένη και δεν θέλει να χαθούν όσα κατάφερε η ίδια με τις δικές της θυσίες.

Η ελληνική κοινωνία αγωνιά, αλλά και ελπίζει. Θέλει αποδείξεις και κίνητρα αισιοδοξίας.

Και φυσικά για την κοινωνία, ανεξάρτητα από το τι πιστεύουμε εμείς, όλοι όσοι ασχολούμαστε με το δημόσιο βίο και την πολιτική, το κορυφαίο ζήτημα είναι ένα: η ανεργία, η απόλυτη ανεργία σε όσες οικογένειες δεν έχουν ούτε ένα εργαζόμενο μέλος. Η ανεργία των νέων που απασχολεί φυσικά όλες τις γενιές, όλες τις οικογένειες Γιατί η ανεργία των νέων είναι πρόβλημα και για τους εργαζόμενους γονείς. Αυτό είναι το εθνικό πρόβλημα. Και εθνικός στόχος πρέπει να είναι  με κάθε τρόπο η ανάσχεση της ανεργίας για την οποία πρέπει να μιλήσουμε στη συνεδρίαση της Κεντρικής μας Επιτροπής.

Αυτά που ζήσαμε σε σχέση με τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων, όπως λέγεται τώρα και τους πλειστηριασμούς τις τελευταίες μέρες, δείχνουν ότι η διαπραγμάτευση με την τρόικα είναι πάντα δύσκολη, εξαιρετικά δύσκολη. Δεν έχουμε απέναντί μας ένα ορθολογικό συνομιλητή που μπορεί να προσεγγίσει τα θέματα σε βάθος και να κατανοήσει τι συμβαίνει στην οικονομία, την κοινωνία, το πολιτικό σύστημα, που να αντιλαμβάνεται τις αντοχές των ευρωπαϊκών κοινωνιών.

Η δυσκολία της σκληρής διαπραγμάτευσης είναι και ένα ιστορικό μάθημα για όλους εκείνους, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και άλλοι, που λένε με ευκολία ότι θέλουν σκληρότερη διαπραγμάτευση, θέλουν κόκκινες γραμμές, αλλά κατά βάθος τρομάζουν μόλις νιώσουν την τριβή της διαπραγμάτευσης, τη σύγκρουση. Ή φοβούνται ότι όταν η χώρα πετυχαίνει στη διαπραγμάτευση αυτή, οι ίδιοι χάνουν το λόγο ύπαρξής τους, γιατί επενδύουν, όπως είπα χθες στη Βουλή, στο σενάριο της καταστροφής.

Εάν δεν ληφθούν μέτρα, εάν δεν στρίψουμε και άλλο τη βίδα εις βάρος της κοινωνίας, εάν αρχίζουμε να βλέπουμε το φως της εξόδου, οι ίδιοι τι θα πουν; Σε ποια βάση θα συσπειρώσουν τους πολίτες; Τι θα υποσχεθούν;

Φίλες και φίλοι, με κόπους και βάσανα -γιατί δυστυχώς δεν υπήρξε και δεν υπάρχει άλλος δρόμος εύκολος, ήπιος, στρωμένος με ροδοπέταλα, αυτή ήταν η μόνη λύση ενόψει των διεθνών και ευρωπαϊκών συνθηκών- με κόπους και βάσανα λοιπόν η χώρα βγαίνει από την κρίση και το μνημόνιο. Αλλά κανείς δεν θα βρει έτοιμο το πεδίο της επιστροφής στην αμεριμνησία και το λαϊκισμό.

Αν κάποιοι νομίζουν ότι ήρθαν οι αφελείς, όπως εμείς, που σηκώσαμε το βάρος της διαχείρισης της κρίσης, μόνοι μας σε πολύ μεγάλο βαθμό, και θα έρθουν τώρα αυτοί να ξαναγυρίσουμε πίσω στις πηγές της κακοδαιμονίας, κάνουν πάρα–πάρα πολύ μεγάλο λάθος.

Αγωνιζόμαστε σε ένα δύσκολο διεθνές περιβάλλον

Και επειδή βαδίζουμε προς τις ευρωπαϊκές εκλογές, αλλά και την Ελληνική Προεδρεία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την πέμπτη κατά σειρά από το 1981 και μετά, πρέπει να πούμε καθαρά ότι αυτά ήταν δύσκολα  χρόνια γιατί είχαμε απέναντί μας και έχουμε ακόμα μια πολιτικά συντηρητική, δεξιά στην πλειοψηφία της Ευρώπη. Μια Ευρώπη νεοφιλελεύθερη στην κυρίαρχη οικονομική της αντίληψη, που είναι αλληλέγγυα με τους λαούς και τις κοινωνίες οι οποίες βρίσκονται σε κρίση, αλλά αυτή η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, με τη μορφή δανείων, έχει και τη μορφή σκληρών όρων. Το τίμημα είναι  πάρα πολύ ακριβό.

Και τα λάθη που γίνονται, τα περιβόητα λάθη του ΔΝΤ που ενεργεί με πρόσκληση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν είναι τεχνικά. Αυτό είναι το λιγότερο. Τα λάθη είναι εντός εισαγωγικών «λάθη» ιδεολογικά και πολιτικά. Γιατί η αφετηρία από την οποία ξεκινούν είναι μια αφετηρία συντηρητική πολιτικά και νεοφιλελεύθερη οικονομικά.

Θέλουμε, συνεπώς, μια άλλη Ευρώπη και αγωνιζόμαστε για μια άλλη Ευρώπη. Πώς όμως; Θα την πετύχουμε με τα μικρά κομμουνιστογενή κόμματα  της Ευρωπαϊκής Αριστεράς; Ή με τους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές και Δημοκράτες; Θα την πετύχουμε χωρίς να υπάρχουν προοδευτικές κυβερνήσεις στο Νότο και άλλες χώρες; Χωρίς να υπάρχουν, έστω κυβερνήσεις συνεργασίας όπου τα σοσιαλιστικά, εργατικά και σοσιαλδημοκρατικά κόμματα που μετέχουν στο Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα μπορούν να παίξουν ρόλο και να καθορίσουν την πολιτική γραμμή της κυβέρνησης και της χώρας;

Θα έχετε δει ότι τις τελευταίες εβδομάδες το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με την δική μας προτροπή -το είχαμε ανακοινώσει από κοινού με τον Μάρτιν Σουλτς σε μια από τις τελευταίες του επισκέψεις στην Αθήνα, στο Υπουργείο Εξωτερικών αυτό- διενεργεί έρευνα για την τρόικα. Αυτό το υβρίδιο που δεν προβλέπεται στις συνθήκες, δεν απολογείται στο Κοινοβούλιο, δεν παίρνει σαφείς εντολές από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και χαίρομαι γιατί έστω αργά, τώρα καταλαβαίνουν σε πανευρωπαϊκό θεσμικό επίπεδο τα βασικά μας επιχειρήματα σε σχέση με το πώς θα έπρεπε να είναι το πρόγραμμα αυτό, αλλά δυστυχώς από ένα σημείο και μετά ο δανειστής σε πιέζει, σε εκβιάζει, σε κρατάει στο χέρι, όταν δεν έχεις καλύτερη λύση.

Είναι  επίσης πολύ σημαντικό το γεγονός ότι τώρα όλοι παραδέχονται και καταλαβαίνουν ότι η τρόικα δεν είναι ένα διαθεσμικό όργανο, υπηρεσιακό, αλλά στη πραγματικότητα ένα διακυβερνητικό όργανο που εκτελεί εντολές των μεγάλων και ισχυρών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων.

Τώρα καταλαβαίνουν όσα έχουμε πει για το ρόλο του ΔΝΤ. Τι σημαίνει να βρίσκεται μέσα στην καρδιά της Ευρωζώνης, τι σημαίνει αυτό ως αμφισβήτηση των ευρωπαϊκών θεσμών και του ρόλου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά και τι δομική αποτυχία της Ευρωζώνης είναι αυτό.

Οι κίνδυνοι είναι πάντοτε μεγάλοι και πάντοτε παρόντες για όλη την Ευρώπη. Και όσα συνέβησαν την εβδομάδα που πέρασε σε σχέση με την Τραπεζική Ένωση, πρέπει να μας κάνουν ακόμη πιο έντονους και πιεστικούς σε αυτό που λέμε πως Τραπεζική Ένωση χωρίς πανευρωπαϊκό μηχανισμό εγγύησης καταθέσεων δεν υπάρχει σε μια ολοκληρωμένη μορφή που μειώνει τις ανισότητες και τον αθέμιτο ανταγωνισμό στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γιατί τα μεγάλα επιτόκια είναι ελκυστικά, αλλά η ασφάλεια είναι ακόμη πιο ελκυστική.

Τα προβλήματα όμως που αντιμετωπίσαμε και αντιμετωπίζουμε ως χώρα στην προσπάθειά μας να συγκρατήσουμε την κρίση, να τη διαχειριστούμε, να την υπερβούμε είναι προβλήματα όχι μόνο εξωτερικά, προβλήματα σχεδιαστικά σε σχέση με το πρόγραμμα, αλλά είναι και εσωτερικά. Γιατί στην πραγματικότητα ποτέ δεν είχαμε πολιτική και κοινωνική συναίνεση. Ποτέ δεν είχαμε υπεύθυνη στάση των κομμάτων όλου του πολιτικού φάσματος.

Εμείς οι ίδιοι είχαμε και έχουμε σε πολύ μεγάλο βαθμό μια αμφιθυμία που μειώνει την αποτελεσματικότητα.  Μερικές φορές λειτουργεί παραλυτικά και η κοινωνία εμμένει στο παρελθόν, γιατί είναι διαπαιδαγωγημένη σε πολύ συγκεκριμένες συμπεριφορές και αντιλήψεις.

Όμως το να συνεχίζεται αυτή η διεθνής συζήτηση για το εάν η Ελλάδα μπορεί ή θέλει να βγει από την κρίση και να ολοκληρώσει το πρόγραμμα, είναι απόλυτα άδικο. Γι’ αυτό λέω κάθε φορά, το λέω και σήμερα, πως όταν οι εταίροι μας βγαίνουν και αναγνωρίζουν τις θυσίες του ελληνικού λαού και εκφράζουν το σεβασμό και τη συμπάθειά τους, πρέπει να είναι ειλικρινείς και ουσιαστικοί. Δεν θέλουμε μια ρητορική αναγνώριση των θυσιών, αλλά μια έμπρακτη και ουσιαστική αναγνώριση που αποτυπώνεται στις διαπραγματεύσεις, στο πρόγραμμα, στους όρους της τελικής εξόδου από την κρίση και το μνημόνιο.

Τώρα έχουμε και τη νέα γερμανική κυβέρνηση. Μια κυβέρνηση συνεργασίας ανάμεσα στην κα Μέρκελ και το SPD. Έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία αυτό να γίνει κατανοητό και από τη νέα γερμανική κυβέρνηση. Και ενισχύεται ο ρόλος του ΠΑΣΟΚ, γιατί η δυνατότητά του να συνομιλεί και να επηρεάζει τις κυβερνήσεις των ισχυρών κρατών-μελών και ιδίως της Γερμανίας, ενισχύεται, όπως αντιλαμβάνεστε, λόγω της συμμετοχής του SPD στη γερμανική κυβέρνηση.

Οι θυσίες πιάνουν τόπο

Έχουμε μιλήσει πολύ για το γεγονός ότι κάτι άλλαξε, κάτι ριζικό, που είναι  η επίτευξη του περιβόητου πρωτογενούς πλεονάσματος. Πρωτογενές πλεόνασμα σημαίνει ότι έχεις ισορροπήσει τα δημοσιονομικά σου πράγματα, ότι η ετήσια διαχείρισή σου είναι πλεονασματική. Αν εξαιρέσει κανείς το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους, δηλαδή τους τόκους που πληρώνεις οι οποίοι έχουν μειωθεί δραστικά, εντυπωσιακά, λόγω των χειρισμών που έχουμε κάνει και λόγω του PSI. Έχει αναδιαρθρωθεί το χρέος, έχουν μειωθεί στο μισό περίπου οι ετήσιοι τόκοι.

Είναι πολύ σημαντικό να μπορούμε να μιλάμε τώρα προς την κοινωνία λέγοντας ότι υπάρχει ένα πλεόνασμα που θα μοιραστεί με έναν δίκαιο, διαφανή τρόπο τους επόμενους μήνες για να αποκατασταθούν ακραίες αδικίες που έγιναν κατ’ ανάγκη, κατά αυτή την δύσκολη περίοδο διαχείρισης της κρίσης, ή για να στηριχθούν ευπαθείς ομάδες κοινωνικές.

Κι έχουμε πάντα στο νου μας τους αναπήρους, τις οικογένειες σε κατάσταση απόλυτης ανεργίας, την απόλυτη φτώχια, την παιδική φτώχια, την ενεργειακή φτώχια. Τη δέσμευσή μας για κανένα νοικοκυριό χωρίς ρεύμα.

Τώρα αρχίζει και η συζήτηση για την οριστική επιβεβαίωση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους απ’ όπου εξαρτώνται όλα όσα ακούει ο ελληνικός λαός και του στροβιλίζουν το μυαλό. Δημοσιονομικό κενό, χρηματοδοτικό κενό. Αυτά όλα δεν είναι τίποτα εφόσον επιβεβαιωθεί, που θα επιβεβαιωθεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους, γιατί αυτό το πέτυχε ο ελληνικός λαός και θα το πετύχει ακόμη περισσότερο με την επάνοδο της χώρας σε ρυθμούς ανάπτυξης, επιτέλους μετά από 7 χρόνια -γιατί πηγαίνουμε πίσω στο 2008- μετά από 7 συνεχή χρόνια ύφεσης. Δεν άρχισε ούτε το 2010, ούτε το 2011 η ύφεση, το 2008 άρχισε η ύφεση.

Τον Απρίλιο πριν τις ευρωεκλογές, μόλις επισημοποιηθούν τα στατιστικά στοιχεία, θα αρχίσει αυτή η συζήτηση, με έναν τρόπο πολιτικά ασφαλή, που δεν ανοίγει μέτωπα με λαούς και κυβερνήσεις, αλλά που οδηγεί σε λύσεις άμεσες, χειροπιαστές για την οριστική έξοδο της χώρας από το μνημόνιο.

Και ταυτόχρονα αρχίζει η περίοδος του ΕΣΠΑ, της νέας προγραμματικής δυνατότητας που έχουμε. Οι τράπεζες ξαναγυρίζουν σιγά–σιγά στην πραγματική οικονομία στις επιχειρήσεις. Δικό μας καθήκον είναι να καθοδηγήσουμε την πραγματική οικονομία προς ένα παραγωγικό και όχι καταναλωτικό μοντέλο, βασισμένο στην αξία της εργασίας, στο μυαλό και τα χέρια των Ελλήνων, τα πλεονεκτήματα του τόπου μας, στον πρωτογενή τομέα, στον τουρισμό, στην εξωστρέφεια και τις εξαγωγές.

Κυρίως χρειάζεται εμπιστοσύνη όμως. Εμπιστοσύνη και αυτοπεποίθηση. Και εάν υπάρχουν στην ελληνική κοινωνία, στον ελληνικό δημόσιο βίο πολλοί που κατά τρόπο ιστορικά ανεύθυνο υπονομεύουν την εσωτερική εμπιστοσύνη για μικροκομματικούς λόγους, ευτυχώς στον διεθνή ιδιωτικό τομέα, υπάρχουν τράπεζες, υπάρχουν funds, υπάρχουν επιχειρηματίες που «αγοράζουν Ελλάδα», που επενδύουν στην Ελλάδα, που εμπιστεύονται την Ελλάδα και ξέρουν γιατί ακολουθούν την οσμή του χρήματος και την οσμή του κέρδους. Αλλά είναι κρίμα να εκμεταλλευτούν αυτοί τις δυνατότητες της νέας περιόδου και όχι οι ίδιοι οι Έλληνες, κυρίως οι νέοι σε ηλικία Έλληνες οι οποίοι πρέπει να αξιοποιήσουν αυτή τη δυνατότητα που ανοίγεται μπροστά μας.

Όλα αυτά βασίζονται σε ένα καθαρό τετράπτυχο που το έχουμε πει και που οι τελευταίες εξελίξεις σε σχέση με το φόρο ακινήτων, σε σχέση με τους πλειστηριασμούς, το επιβεβαιώνουν:

·         Όχι πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα.

·       Ναι στις διαρθρωτικές αλλαγές γιατί όλοι στη Ελλάδα θέλουν κανονικό κράτος, ανταγωνιστικότητα, διαφάνεια στην αγορά.

·         Ναι στην προστασία των ευπαθών ομάδων.

·    Ναι στη στήριξη της πραγματικής οικονομίας με κοινό παρανομαστή και πρώτη προτεραιότητα την ανάσχεση της ανεργίας.

Γι' αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία -και αυτή θα είναι η επόμενη άμεση κυβερνητική πρωτοβουλία που θα πάρουμε- η συγκρότηση εθνικής ομάδας δράσης για την ανάσχεση της ανεργίας. Με βάση την ολοκληρωμένη πρόταση που έχουμε υποβάλλει εδώ και μήνες και που είναι επίκαιρη όσο ποτέ και για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας προσωρινών, σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, αλλά και μέσω επιχειρήσεων, με τα κονδύλια του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου και σε συνεργασία με τις δράσεις του ΟΑΕΔ. Αλλά ταυτόχρονα έχουμε ανάγκη και από τη στήριξη των υφιστάμενων θέσεων εργασίας με τους μηχανισμούς που έχουμε παρουσιάσει, γιατί έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία η στήριξη των επιχειρήσεων ως στήριξη της απασχόλησης.

Η τεράστια συμβολή του ΠΑΣΟΚ

Στα μεγάλα τρέχοντα θέματα της περιόδου φάνηκε η τεράστια συμβολή του ΠΑΣΟΚ και ιδίως της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του  ΠΑΣΟΚ. Έχει υποστεί τα πάνδεινα ο χώρος μας, θα μου επιτρέψετε να πω και προσωπικά έχω υποστεί πολύ μεγάλη φθορά και επίθεση για το περιβόητο τέλος ακινήτων, το επονομαζόμενο «χαράτσι» που πολλοί έψαχναν τώρα εναγωνίως ως την καλύτερη λύση.

Αγωνιστήκαμε να φτάσουμε στονΕνιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων. Ριζικά διαφορετικό είναι αυτό που ψηφίστηκε τελικά από την αρχική πρόταση του οικονομικού επιτελείου, γιατί αντιστάθηκε το ΠΑΣΟΚ, γιατί επέβαλλε το αναλογικό και προοδευτικό χαρακτήρα της φορολογίας, γιατί αρνήθηκε οποιαδήποτε εύνοια στη μεγάλη ακίνητη περιουσία και γιατί μπορούσαμε να καταλήξουμε και καταλήξαμε σε ρυθμίσεις πιο φιλικές και για τον κάτοικο της πόλης και για τον κάτοικο της υπαίθρου.

Εμείς ανακόψαμε κάθε συζήτηση για τις ομαδικές απολύσεις σε μια αγορά εργασίας που είναι ήδη ανοιχτή και ευέλικτη.

Εμείς εγγυηθήκαμε την πρώτη κατοικία του φτωχού και μεσαίου νοικοκυριού και τη συνέχεια της απαγόρευσης των πλειστηριασμών με μια ρύθμιση που, όπως είπαμε χτες στη Βουλή σύσσωμη η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ, καλύπτει τη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, σε συνεργασία και με τις Τράπεζες που εποπτεύονται από το δημόσιο. Γιατί το μεγάλο ζήτημα των Τραπεζών δεν είναι τα στεγαστικά δάνεια ούτε τα καταναλωτικά. Είναι τα μεγάλα επιχειρηματικά δάνεια που πρέπει να αναδιαρθρωθούν μαζί με την αναδιάρθρωση και τη διάσωση των επιχειρήσεων και των θέσεων εργασίας. Και μην ξεχνάτε ότι δεν θα κρύβεται πίσω από το φτωχό και μεσαίο νοικοκυριό το 1,5% των οφειλετών μεγάλων στεγαστικών δανείων, που χρωστάει το 50% της συνολικής οφειλής. Το 1,5% των δανειοληπτών χρωστάει το 50% και το υπόλοιπο 98,5% το άλλο 50%. Ε, αυτό προστατεύεται απολύτως.

Και φυσικά όλα τα μέτρα που έχουν εφαρμοστεί και εφαρμόζονται για τους αναπήρους για τις ευπαθείς ομάδες, για τους ανέργους είναι προτάσεις του ΠΑΣΟΚ.

Αλλά ποιο είναι το μεγαλύτερο επίτευγμα, που είχα την ευκαιρία να παρουσιάσω στη συζήτηση του προϋπολογισμού; Όλοι καμαρώνουμε για το δημοσιονομικό πλεόνασμα, η δημοσιονομική προσαρμογή σε όρους πρωτογενούς πλεονάσματος είναι κολοσσιαία από το 2010. Αυτή την έχει πετύχει όμως κατά 90% η δική μας Κυβέρνηση, η περίοδος μέχρι το 2012, μέχρι τις εκλογές του 2012. Είναι πολύ σημαντική και η περίοδος η τωρινή του τελευταίου ενάμιση χρόνου, αλλά το μεγάλο όγκο αυτού του επιτεύγματος τον έχει συνεισφέρει η δική μας Κυβέρνηση πριν την Κυβέρνηση συνεργασίας.

Ο οδικός χάρτης για έξοδο από την κρίση και το Μνημόνιο

Παρουσίασα στις 7 Δεκεμβρίου, το βράδυ του προϋπολογισμού, πριν από λίγες μέρες, για να δείτε πόσο έχει πυκνώσει ο χρόνος στη χώρα μας, έναν οδικό χάρτη δέκα βημάτων για την έξοδο της χώρας από την κρίση και το Μνημόνιο. Αυτό που είναι ο εφιάλτης της λεγόμενης αντιμνημονιακής αντιπολίτευσης, γιατί αν βγει η χώρα από το Μνημόνιο, ποια είναι η κοινή βάση του ετερόκλητου μίγματος που λέγεται αντιπολίτευση.

1. Το πρώτο βήμα που παρουσίασα, ήταν η ανάγκη εκταμίευσης της επόμενης δόσης με απόφαση του EuroWorkingGroup, κάτι, που έγινε ήδη. Εκταμιεύτηκε η δόση μόλις επήλθε η συμφωνία για τα ΕΑΣ. Εάν δεν υπήρχε η δική μας φωνή, εάν δεν ήταν η Φώφη Γεννηματά αναπληρώτρια Υπουργός Αμύνης και αν δεν υπήρχε η καλή συνεργασία με το οικονομικό επιτελεί και η σκληρή διαπραγμάτευση, δεν θα είχαμε φτάσει στη συμφωνία, δεν θα είχαμε φτάσει στην εκταμίευση της δόσης. Εκταμιεύτηκε η δόση μεταξύ 7 και 22 Δεκεμβρίου.
2. Το δεύτερο βήμα που παρουσίασα, ήταν η ανάγκη να τερματιστεί επειγόντως η ανούσια και επικίνδυνη συζήτηση για τους πλειστηριασμούς και τις ομαδικές απολύσεις με την τρόικα. Έγινε αυτό. Και χτες το βράδυ με τη μονομερή νομοθετική πρωτοβουλία της Κυβέρνησης που ψήφισε η Βουλή, στην πραγματικότητα κλείνει το κεφάλαιο των πλειστηριασμών.
3. Το τρίτο βήμα, τεράστιας σημασίας βέβαια τώρα, είναι η συμφωνία για το δημοσιονομικό σχεδιασμό μέχρι το 2016 χωρίς πρόσθετα μέτρα που λειτουργούν σε βάρος της ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής. Θα γίνει και αυτό. Γιατί πατάμε γερά στις βάσεις του πρωτογενούς πλεονάσματος.
4. Το τέταρτο βήμα, μεγάλο, κεντρικό, είναι η δυναμική προώθηση των διαρθρωτικών αλλαγών. Όλοι θέλουν κανονικό κράτος, όλοι θέλουν ανοιχτή ανταγωνιστική οικονομία και νέες ευκαιρίες.
5. Το πέμπτο βήμα, το ανέφερα και πάλι, είναι η στήριξη της πραγματικής οικονομίας. Αλλά τις μέρες που πέρασαν, μεταξύ 7 Δεκεμβρίου και της χτεσινής ψήφισης του νόμου για τους πλειστηριασμούς, ιδρύθηκε το Ινστιτούτο για την Ανάπτυξη που είναι ένας εξαιρετικά χρήσιμος φορέας, συμφωνήσαμε στο νέο σχήμα διαχείρισης του ΕΣΠΑ. Πήραμε πολύ σημαντικές αποφάσεις για την ενεργειακή πολιτική και τη μείωση του κόστους της ενέργειας μαζί με τον Γιάννη Μανιάτη, τον Υπουργό μας Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Και η Βουλή επιτέλους ψήφισε την κύρωση των συμβάσεων για τα οδικά έργα και έχουμε την πραγματική επανεκκίνηση των μεγάλων οδικών έργων, με το νόμο που έφερε ο Υπουργός μας των Υποδομών ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης. Ανοίγουν τα εργοτάξια, προσλαμβάνονται άνθρωποι, κινούνται οι υπερεργολάβοι, κινούνται οι τοπικές κοινωνίες και οικονομίες και έγινε αυτό τις μέρες που πέρασαν.
6. Το έκτο βήμα που ανέφερα, είναι η προστασία της κοινωνικής συνοχής με βάση τα όσα είπαμε για το πρωτογενές πλεόνασμα, για την ανεργία, για την ασφάλιση υγείας για όλους χωρίς εξαιρέσεις, για το ΕΚΑΣ στους αναπήρους που πρέπει να νομοθετηθεί τις πρώτες μέρες του Γενάρη. Αλλά είχα αναφέρει και τη φράση «όχι νοικοκυριό χωρίς ρεύμα» και αυτό όπως ξέρετε έγινε πραγματικότητα τις προηγούμενες μέρες με τις πρωτοβουλίες που πήραμε και τις ανακοινώσεις που έκανε η Κυβέρνηση συνολικά και ιδιαίτερα το Υπουργείο Περιβάλλοντος, ο Γιάννης Μανιάτης.
7. Το έβδομο βήμα που πρέπει να ολοκληρωθεί αλλά έγινε μια πρώτη κίνηση σημαντική, είναι η σταδιακή μετάβαση από τα έκτακτα δύσκολα φορολογικά μέτρα, σε ένα πραγματικά Εθνικό Φορολογικό Σύστημα. Κάτι, το οποίο δεν ήταν εύκολο να γίνει και δεν είναι ακόμη εύκολο να γίνει γιατί υπάρχουν άμεση δημοσιονομικοί στόχοι και πιεζόμαστε από τους δανειστές. Γιατί πρέπει φυσικά να μειωθεί δραστικά η φορολογική επιβάρυνση και για τα φυσικά πρόσωπα και για τις επιχειρήσεις. Αλλά το ότι συμφωνήσαμε σε ένα εντυπωσιακά βελτιωμένο νομοσχέδιο για την φορολογία ακινήτων, είναι ένα πολύ σημαντικό επίτευγμα του ΠΑΣΟΚ.
8. Το όγδοο βήμα είναι η ολοκλήρωση των αλλαγών στο τραπεζικό σύστημα ώστε να βγουν δυνατά οι Τράπεζες στην πραγματική οικονομία, χωρίς παιχνίδια με τις καταθέσεις του τύπου των παιχνιδιών που κάνουν ο κ. Τσίπρας και ο κ. Χουντής στο ευρωκοινοβούλιο συνεχώς με το θέμα αυτό.
9. Το ένατο βήμα, το ανέφερα ήδη, είναι η επιβεβαίωση της βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους. 
10. Και το δέκατο και τελικό βήμα, όσο κι αν φαίνεται περίεργο στις μέρες μας -αυτό σημαίνει δημοσιονομική κυριαρχία μιας χώρας- είναι η επάνοδος στις αγορές για δανεισμό, με ασφαλή τρόπο, με τη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του ESM.

Η ευκαιρία της Ελληνικής Προεδρίας

Αλλά αυτό θα σηματοδοτήσει την επάνοδο στην κανονικότητα, την οποία τονίζουμε και με την Ελληνική Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γιατί η Ελληνική Προεδρία θέλει να δείξει ότι είμαστε ένα κανονικό κράτος θεσμικά ισότιμο, παρ' ότι η θεσμική ισοτιμία αμφισβητείται και δεν είμαστε ο επαίτης, ο δανειζόμενος, ο φτωχός συγγενής, το επίκεντρο της κρίσης, αλλά είμαστε μια ισότιμη ευρωπαϊκή χώρα που προεδρεύει και καθοδηγεί τις εξελίξεις.

Η Ελλάδα θα προεδρεύσει στις 21 Ιανουαρίου της διακυβερνητικής Διάσκεψης για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Σερβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η έναρξη αυτής της διαδικασίας είναι πάρα πολύ σημαντική για το Κόσοβο. Η Ελλάδα εισηγήθηκε να χορηγηθεί το καθεστώς της υποψήφιας χώρας την Αλβανία και η Ελλάδα προεδρεύει χωρίς να νιώθει κάποια ενοχή ή κάποιο πρόβλημα επειδή κάποιοι βόρειοι γείτονές μας είναι αδιάλλακτοι, εμμένουν στην παραβίαση των κριτηρίων της Κοπεγχάγης που πρέπει να πληροί κάθε υποψήφια χώρα.

Αυτή είναι η κατάσταση της χώρας κατά τη γνώμη μου με πολύ συνοπτικό τρόπο. Δεν μας διαφεύγει ούτε ο πόνος, ο κόπος, η αγωνία, ο ιδρώτας ακόμη η μιζέρια που υπάρχει σε πάρα πολύ κόσμο, που δεν έχει αυτή τη στιγμή καμία δυνατότητα να ορθοποδήσει. Αλλά αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο μπορούμε να βγούμε από αυτή την περιδίνηση.

Τι σημαίνει η κυβέρνηση συνεργασίας

Έρχομαι στο δεύτερο μεγάλο θέμα. Ποιος τα έχει πετύχει όλα αυτά; Τι σημαίνει η κυβέρνηση συνεργασίας που ξεκίνησε ως κυβέρνηση συνεργασίας ΠΑΣΟΚ–ΝΔ–ΔΗΜΑΡ και έμεινε να είναι μόνο η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ λόγω της ανεξήγητης κατά την γνώμη μου αποχώρησης της ΔΗΜΑΡ, φέτος τον Ιούνιο, τον Ιούνιο του 2013. Με αφορμή την κρίση στην ΕΡΤ που είχε στο μεταξύ συμφωνηθεί και επιλυθεί, με ένα σχετικά ικανοποιητικό τρόπο μέσα στους συσχετισμούς μιας διαπραγμάτευσης τριών Κομμάτων, που πρέπει να συνυπάρχουν αναγκαστικά για λόγους εθνικής υποχρέωσης.

Ακούω όλο αυτό το διάστημα, άλλοτε με σιγανή και άλλοτε με πιο δυνατή φωνή, την ανόητη θεωρία του ενιαίου ευρωπαϊκού κόμματος που θα συσπειρώσει τις δυνάμεις της ευθύνης, τις φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις, τις δυνάμεις της κυβερνητικής συνεργασίας σε ένα ενιαίο κόμμα. Νομίζουν κάποιοι αφελείς ότι τα κόμματα είναι τεχνητά αθροίσματα κοινοβουλευτικά ή εκλογικά, ότι δεν υπάρχουν παραδόσεις, ιδεολογίες, αξίες και ότι οι Ευρωπαίοι που είναι βαθιά μοιρασμένοι, διχασμένοι ανάμεσα στα δεξιά συντηρητικά ή χριστιανοδημοκρατικά κόμματα και τη μεγάλη οικογένεια των ευρωπαϊκών σοσιαλιστικών, σοσιαλδημοκρατικών, εργατικών και δημοκρατικών κομμάτων, είναι ανόητοι ή ξεπερασμένοι. Πιστεύουν κάποιοι ότι μπορείς να αθροίσεις δυνάμεις και δεν καταλαβαίνουν ότι οι δυνάμεις διαιρούνται κιόλας, ούτε μόνο αθροίζονται ούτε μόνο πολλαπλασιάζονται.

Όλες οι κυβερνήσεις συνεργασίας στην Ευρώπη, που είναι κυβερνήσεις συνεργασίας συντηρητικών και σοσιαλιστών ή σοσιαλδημοκρατών (η γερμανική περίπτωση, η αυστριακή περίπτωση, η ιταλική περίπτωση) κατεβαίνουν όλες σε εκλογές χωριστά, άλλοι με τη σημασία του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, άλλοι με τη σημαία του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, συγκρούονται ιδεολογικά, πολιτικά σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Αλλά ακούω και μια δεύτερη θεωρία δήθεν συνωμοτική, ότι το ΠΑΣΟΚ έκανε την επιλογή ή είναι καταδικασμένο στη μόνιμη συνεργασία με τη Δεξιά. Αυτό πώς προέκυψε; Από πότε; Και σε ποιον απευθύνονται όσοι μουρμουρίζουν ή και διατυπώνουν με μεγαλύτερο θάρρος αυτή την αντίληψη;

Πότε και πως προέκυψε, φίλες και φίλοι, το ζήτημα της κυβερνητικής συνεργασίας με τη Νέα Δημοκρατία; Σε ό,τι με αφορά είμαι ιστορικά υπερήφανος γιατί το Μάιο του 2010 πρότεινα στην Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και στην Κοινοβουλευτική Ομάδα να αξιώσουμε την υπερψήφιση του πρώτου προγράμματος στήριξης του πρώτου Μνημονίου με αυξημένη πλειοψηφία 180 βουλευτών, για να αναγκάσουμε τη Νέα Δημοκρατία να φερθεί υπεύθυνα, ή για να την οδηγήσουμε σε διάσπαση. Και να μην της επιτρέψουμε να λειτουργήσει αντιμνημονιακά και να συγκροτήσει το χώρο της ετερόκλητης αντιμνημονιακής αντιπολίτευσης και την πλατεία των αγανακτισμένων, να μην διαπαιδαγωγηθεί σε λάθος βάση η κοινωνία και ο λαός.

Αλλά αυτό δεν έγινε. Ίσως γιατί κάποιοι πίστευαν ότι πρέπει μόνοι μας να κεφαλαιοποιήσουμε την επιτυχία της εξόδου από την κρίση. Δεν είχαμε αντιληφθεί ίσως τότε τι γίνεται, που βαδίζει η χώρα.

Τον Ιούνιο του 2011, πριν κληθώ να αναλάβω τα καθήκοντα του Υπουργού των Οικονομικών ως εσχάτη λύση ανάγκης, είχε επιδιώξει το ΠΑΣΟΚ κυβέρνηση συνεργασίας με τη Νέα Δημοκρατία με Πρωθυπουργό άλλον από τον αρχηγό του και δεν ενέδωσε η Νέα Δημοκρατία, όπως θυμάστε, και πήγαμε στη λύση του ανασχηματισμού και επιστρατεύτηκα.

Έγινε ο ανασχηματισμός του 2011 και για τους λόγους που πολύ καλά γνωρίζουμε όλοι και δεν χρειάζεται να επαναλάβω τώρα, το Νοέμβριο του 2011 το ΠΑΣΟΚ που είχε λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή, μετά τη μεγάλη επιτυχία του δεύτερου προγράμματος και του μεγάλου δανείου και του κουρέματος του χρέους, οδηγήθηκε σε τριμερή κυβέρνηση συνεργασίας υπό τον Λουκά Παπαδήμο με τη συμμετοχή της Νέας Δημοκρατίας και του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού.

Και οδηγηθήκαμε στις υποχρεωτικές εκλογές, που δεν τις θέλαμε γιατί δεν τις ήθελε η χώρα και δεν τις χρειαζόταν: τις διπλές και επικίνδυνες εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου, τις τεχνητά πολωτικές, που στέρησαν από τη χώρα τη δυναμική της εφαρμογής του δεύτερου προγράμματος και μας οδήγησαν σε μια αναγκαστική επαναδιαπραγμάτευση, γιατί χάθηκε χρόνος.

Και ποιες ήταν οι προτάσεις μας οι προεκλογικές και οι μετεκλογικές το Μάιο; Συνεργασία προοδευτικού χαρακτήρα όταν άλλοι έλεγαν αυτοδύναμη κυβέρνηση. Και υπήρχε η δυνατότητα συνεργασίας σχεδόν οικουμενικής και με τη Νέα Δημοκρατία και με το ΣΥΡΙΖΑ και με τη ΔΗΜΑΡ, αλλά αριθμητικά το Μάιο υπήρχε η δυνατότητα συνεργασίας που προτείναμε μόνο με τη ΔΗΜΑΡ και τη Νέα Δημοκρατία, με προοδευτικό πρόσημο, με Κεντροαριστερό βάρος στην Κυβέρνηση και δεν έγινε δεκτό. Γιατί όλοι ήθελαν την τεχνητή πόλωση και έβλεπαν το ΠΑΣΟΚ ως λεία και το ΠΑΣΟΚ άντεξε στις τεχνητά πολωτικές εκλογές του Ιουνίου.

Με ποιο σύνθημα κατέβηκε το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του Ιουνίου; Κυβέρνηση συνεργασίας των προοδευτικών ευρωπαϊκών δυνάμεων. Και προτείναμε στην Κυβέρνηση αυτή να είναι και ο ΣΥΡΙΖΑ και η ΔΗΜΑΡ και η Νέα Δημοκρατία βεβαίως, γιατί οι αριθμοί δεν προέκυπταν διαφορετικά λόγω του bonus των 50 εδρών, που ο δικός μας εκλογικός νόμος είχε αφήσει ως δώρο για το πρώτο Κόμμα, ακόμη κι αν το πρώτο Κόμμα είναι πολύ χαμηλά. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θέλησε να μετάσχει.

Και πήγαμε σε μια τριμερή συνεργασία, η προγραμματική συμφωνία της οποίας συνετάγη εκ των ενόντων, την οποία κανείς δεν πρόσεξε και κανείς δεν θέλησε να συζητήσουμε σε κανένα συλλογικό όργανο του ΠΑΣΟΚ.

Και μπήκαμε στην περίοδο της διακυβέρνησης της τριμερούς συνεργασίας με τη ΔΗΜΑΡ να είναι «ο μόσχος ο σιτευτός» για την Κυβέρνηση, για τη Νέα Δημοκρατία, για τα Μέσα Ενημέρωσης και για όλους εκείνους που ψάχνουν άλλοθι, που δεν θέλουν το «κακό ΠΑΣΟΚ», το βεβαρημένο ηθικά και ιστορικά. Γιατί αυτοί που δεν ασκούν εξουσία –λέει ο κ. Τσίπρας, αλλά το λένε κι άλλοι- έχουν ηθικό πλεονέκτημα, αλλά προσφέρονται να το χάσουν επειγόντως και το χάνουν και καθ’ οδόν προς τη διεκδίκηση της εξουσίας.

Και είχαμε πολύ καλή συνεργασία και θέλαμε πάντα με τη ΔΗΜΑΡ να είμαστε ο προοδευτικός πόλος. Γιατί το τρίγωνο ενίσχυε τη θέση της Νέας Δημοκρατίας. Ενώ το δίπολο μεταξύ συντηρητικών και προοδευτικών δυνάμεων μέσα στην Κυβέρνηση, ενίσχυε τη φωνή των προοδευτικών δυνάμεων. Γιατί εμείς δεν κινδυνεύαμε από τη γοητεία της πρώτης κυβερνητικής εμπειρίας, ούτε από τη γοητεία του κράτους γιατί είχαμε  μια παλιά, όχι πάντα καλή σχέση και με την εξουσία και με το κράτος.

Αλλά προτείναμε εθνική ομάδα διαπραγμάτευσης για να είναι μέσα η αντιπολίτευση και ιδίως ο ΣΥΡΙΖΑ, που δεν τη δέχτηκε κανείς. Προτείναμε ένα διαπραγματευτικό πλαίσιο, που πρώτα καθορίζει μακροοικονομικούς στόχους και μετά μέτρα, αυτό που λέμε τώρα. Αλλά έχει περάσει ενάμισης χρόνος από τότε που το λέγαμε εμείς.

Προτείναμε να αναδείξουμε τη ρήτρα βαθύτερης ύφεσης που την είχαμε προβλέψει στη συμφωνία του Φεβρουαρίου του 2012, τώρα τη ζητάνε όλοι και ο ΣΥΡΙΖΑ ζητάει αυτά που έχουμε κάνει: το κούρεμα του χρέους, τις νέες λήξεις, την παράταση δηλαδή και τη ρήτρα ανάπτυξης, ή ύφεσης όταν δεν λειτουργεί η ανάπτυξη.

Και φυσικά υπήρξαν τεράστιες δυσκολίες στη λειτουργία της τριμερούς κυβέρνησης. Γιατί παιζόταν πάντα ένα παιχνίδι πάνω στις πλάτες της δικής μας αίσθησης ευθύνης. Γιατί εμείς ξέρουμε τι σημαίνει ευθύνη. Ξέρουμε τι σημαίνει ο κίνδυνος να σου σκάσει η χώρα στα χέρια. Γιατί το κίνητρό μας είναι πατριωτικό και εθνικό και όχι μικροκομματικό. Κι αυτό φάνηκε στην κρίσιμη ψηφοφορία για τα μέτρα το Νοέμβριο του 2012, φάνηκε και στην κρίση της ΕΡΤ τον Ιούνιο του 2013. Σε όλα αυτά υπήρξαν συλλογικές αποφάσεις του ΠΑΣΟΚ. Το λιγότερο αποφάσεις της Κοινοβουλευτικής Ομάδας και του Πολιτικού Συμβουλίου.

Και η προγραμματική συμφωνία που συνετάγη, συνετάγη γιατί έπρεπε να ληφθεί υπόψη η τρόικα ως αφανής παράγον όλης αυτής της υπόθεσης, γιατί σημασία δεν έχει τι συμφωνείς με το άλλο κόμμα, αλλά τι συμφωνείς με αυτόν που θέλει να σου υπαγορεύσει όρους ως χώρα.

Και για όσους ενδιαφέρονται για τις προγραμματικές συμφωνίες στο μέλλον, καλό είναι να θυμόμαστε ότι σε εμάς ισχύει ένα Σύνταγμα που προβλέπει αυστηρές προθεσμίες στις διερευνητικές εντολές και άρα σε 9 μέρες πρέπει να σχηματιστούν οι συνεργασίες. Δεν μπορεί να περιμένεις μήνες, όπως έγινε στη Γερμανία, ή στην Αυστρία για να διαπραγματεύεσαι μετεκλογικά το κείμενο της προγραμματικής συμφωνίας. Γιατί αυτό δεν επιτρέπεται συνταγματικά, γιατί κάποιες εμπειρίες έχουμε ως χώρα και αυτό δεν επιτρέπεται συνταγματικά. Θέλει να ξεκαθαρίζουν τα πράγματα το Σύνταγμα γρήγορα και άμεσα με διαφάνεια και ταχύτητα.

Και ας πούμε ποιες είναι οι ουσιαστικές πολιτικές και προγραμματικές πρωτοβουλίες του ΠΑΣΟΚ όλη αυτή την περίοδο.

Τα μεγάλα προβλήματα της χώρας

Έχουν ορισμένοι την ψευδαίσθηση ότι το πρόβλημά μας είναι η ΝΔ. Είναι και η ΝΔ. το πρόβλημά μας σε κάποια θέματα, όχι στα πρωτεύοντα. Στα πρωτεύοντα το πρόβλημά μας είναι η κατάσταση της χώρας και η διαπραγμάτευση με την τρόικα. Δεν σας έκανε εντύπωση ότι είδαμε την τελευταία φορά ξανά την τρόικα στο Υπουργείο Εξωτερικών; Ότι έπρεπε να γίνουν διαπραγματεύσεις στις οποίες να τονιστούν τα πολιτικά στοιχεία από οικονομικής και κοινωνικής πλευράς;

Θα χωρίσω τα μεγάλα θέματα σε τρεις ενότητες γιατί αυτά αφορούν τη χώρα και πρέπει να τα ξέρετε σε βάθος.

• Στην πρώτη ενότητα ας βάλουμε όλα όσα αφορούν την οικονομική, κοινωνική και αναπτυξιακή πολιτική. Αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα της χώρας. Πού έχουμε πρόβλημα εκεί; Στο στρατηγικό πλαίσιο; Έχουμε πρόβλημα να καταλάβει  η τρόικα ότι εάν δεν κινηθεί η πραγματική οικονομία δεν πετυχαίνουμε την έξοδο την οριστική από την κρίση. Βεβαίως έχουμε διαφορές στη φορολογική πολιτική και τις αναδείξαμε και επιβάλαμε σε πολύ μεγάλο βαθμό την άποψή μας. Και βεβαίως πρέπει να έχουν σκεφτεί οι βουλευτές της Ν.Δ. και τα στελέχη της, τι λέγανε το Σεπτέμβριο του 2011 για το ειδικό τέλος ακινήτων και τι λέγανε εναντίον μου προσωπικά.

Υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η ασφαλιστική πολιτική και η κοινωνική πολιτική γίνεται από το ΠΑΣΟΚ με τις  προτάσεις μας για την ανεργία, για τους αναπήρους, για τα ασφαλιστικά ταμεία. Μήπως δεν είναι ο Γιώργος Κουτρουμάνης αυτός ο οποίος είναι ο εθνικός εμπειρογνώμον για τα θέματα αυτά; Μήπως δεν ασκούμε τη διοίκηση του ΙΚΑ;

Και στην αναπτυξιακή πολιτική βεβαίως έχουμε διαφωνίες. Τι διαφωνίες όμως; Πόσες Κυριακές θα ανοίγουν τα καταστήματα; Ναι, επιβάλαμε την άποψή μας. Πόσα χρόνια θα είναι η προστασία των νέων εμπορικών μισθώσεων; Κάνουμε συμβιβασμούς γιατί παρεμβαίνει και η τρόικα και γιατί υπάρχει σύγκρουση ιδιοκτητών και μισθωτών σε μια αγορά πεθαμένη. Αυτές είναι οι διαφορές;

• Η δεύτερη ενότητα όμως έχει τεράστια σημασία γιατί είναι η ενότητα των ιδεολογικών αξιών. Είναι η ενότητα των θεσμών, της δημοκρατίας, της αυτοδιοίκησης, του κράτους δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της πολυφωνίας, του πλουραλισμού, του πολιτικού φιλελευθερισμού που είναι μεγάλο στοιχείο της ταυτότητας της Ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας.

Εμείς επιβάλαμε το ρόλο των κοινοβουλευτικών ομάδων στην προγραμματική συμφωνία και θέλουμε να λειτουργεί θεσμικά και η κυβέρνηση και η Βουλή.

Εμείς σταματήσαμε την αντιπαραγωγική συζήτηση για αλλαγή τελευταίας στιγμής του εκλογικού συστήματος διεξαγωγής των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών.

Εμείς επιβάλαμε τη λύση για το αντιρατσιστικό.

Εμείς προβάλουμε την πρότασή μας για το ολοκληρωμένο σύμφωνο συμβίωσης που προκαλεί περίεργες ιδεολογικές και αξιακές αντιδράσεις.

Και κυρίως μετά από μια περιδίνηση σε σχέση με τη Χρυσή Αυγή στην δική μας πρόταση ήρθε και στρατεύτηκε η κυβέρνηση με δυναμικό τρόπο, παρ’ ό,τι χάθηκε χρόνος και άλλοι, στην αντιπολίτευση, είναι αυτοί που δεν καταλαβαίνουν τι σημαίνει συνταγματικό δημοκρατικό τόξο και αθροίζουν συνεχώς τις ψήφους τους στη Βουλή με τον έγκλειστο κ. Μιχαλολιάκο και τους βουλευτές του. Άλλοι.

• Και η τρίτη ενότητα, είναι η ενότητα της εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής της χώρας στην οποία πρέπει να υπάρχει εθνική συναίνεση και αγωνιζόμαστε να έχουμε κοινή γραμμή με τον πρωθυπουργό -και έχουμε- γιατί αλλιώς δεν πορεύεται η χώρα, όταν δεν υπάρχει συμφωνία του Πρωθυπουργού και του Αντιπροέδρου και Υπουργού Εξωτερικών σε όλα τα θέματα. Αλλά ούτε εκεί βλέπω διάθεση της αντιπολίτευσης να συμπράξει, να συμφωνήσει, να συναινέσει. Όλα τα υπονομεύουν.
• Και την επικείμενη προεδρεία από 1η Ιανουαρίου πάνε να την απαξιώσουν και να την ευτελίσουν ως γραφειοκρατική και διεκπεραιωτική. Ή ως επικοινωνιακού χαρακτήρα για την ηγεσία της κυβέρνησης. Μικρόψυχα, μίζερα, χωρίς καμία εθνική προοπτική.

Το επικοινωνιακό πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ

Όμως, η εικόνα αυτή, συντρόφισσες και σύντροφοι, -και καλώ την καθεμιά και τον καθένα από εσάς να προσέξει πάρα πολύ αυτό που θα πω τώρα γιατί ερχόμαστε στο γήπεδο της προσωπικής στάσης και ευθύνης του καθενός μέσα στο χώρο αυτό της δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης- όμως η εικόνα αυτή, ενός ΠΑΣΟΚ που αγωνίζεται, που προτείνει, που πετυχαίνει, που υπαγορεύει κατευθύνσεις, θρυμματίζεται συνεχώς. Συνεχώς. Θρυμματίζεται με επικοινωνιακά ασύμμετρο τρόπο, γιατί όλοι πρέπει να καταλαβαίνουμε ότι και το παραμικρό στο περιβάλλον που ζούμε, μπορεί να μεγεθυνθεί, να πολλαπλασιαστεί και να λειτουργήσει αρνητικά.

Ποτέ, μα ποτέ από τότε που ανέλαβα την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ το Μάρτιο του 2012 μέχρι σήμερα, δεν μπορέσαμε με ενιαία εικόνα και στάση να εφαρμόσουμε για μια λογική περίοδο ακέραια, μια βασική πολιτική μας απόφαση που την είχαμε πάρει συλλογικά και τις περισσότερες τις έχουμε πάρει συλλογικά και από το συνέδριο. Μα μία απόφαση δεν την εφαρμόσαμε ακέραια, ολοκληρωμένα για ένα διάστημα μέσα στο οποίο πρέπει να επωαστεί, να εφαρμοστεί και να δοκιμαστεί μια απόφαση.

Νομοσχέδια που έγιναν νόμοι του κράτους μέχρι το 2012 και ανυψώθηκαν στην κατηγορία του ταμπού. Κάποιοι ειδικοί νόμοι που  δεν τους θίγουμε με τίποτα. Και άρα διασπούμε τη στάση μας για να προστατεύσουμε τοτέμ και ταμπού.

Αποφασίζουμε συλλογικά, με συντριπτική πλειοψηφία πως δεν θα μετάσχουμε στην τριμερή κυβέρνηση συνεργασίας με πολιτικά μας στελέχη ως υπουργούς, γιατί δεν μπορούσαμε να διαφοροποιηθούμε από την ΔΗΜΑΡ, την οποία έπρεπε να παίρνουμε σοβαρά υπόψη μας και γιατί δεν ήταν η ώρα να συνεχίσουμε τον κυβερνητισμό. Αυτό οδήγησε σε μια μεγάλη κρίση. Μια πρόωρη συζήτηση, μια αμφισβήτηση. Αποχωρήσεις. Υπήρξαν και αυτοί που είχαν διαφωνία, αλλά σεβάστηκαν την απόφαση και τους τιμώ απολύτως.

Στη συνέχεια αυτό έγινε κατ’ επανάληψη. Στη δε διαχείριση των επιμέρους θεμάτων, αντί να διεκδικεί το ΠΑΣΟΚ το όλον, το πλαίσιο της λύσης, το χάριζε στη Ν.Δ. και διεκδικούσε την προσθήκη, την μικρή προστιθέμενη αξία. Μα, εμείς τα έχουμε κάνει όλα. Το πρωτογενές πλεόνασμα, τους πλειστηριασμούς, τα μέτρα για την ανεργία, την αλλαγή στο κράτος, τα χαρίζουμε με ευκολία.

Προσέξτε έχουμε δύο βασικές αφηγήσεις που τις λέμε παντού και πάντα. Και θέλω να ελέγξουμε εάν λέμε αλήθεια:

Το πρώτο που λέμε είναι ότι το ΠΑΣΟΚ είναι  ο εγγυητής της σταθερότητας της κυβέρνησης και της χώρας. Αυτό δεν λέμε; Και είμαστε. Το δείχνουμε; Όχι. Πολύ συχνά δείχνουμε εικόνα αβεβαιότητας, εσωστρέφειας, διαφοροποίησης χωρίς λόγο και αυτό βεβαίως μειώνει την αξιοπιστία της θεμελιώδους θέσης μας ότι είμαστε ο εγγυητής της σταθερότητας της χώρας. Όταν τροφοδοτούμε συζητήσεις για το εάν η κυβέρνηση αντέχει ή δεν αντέχει λόγω του ΠΑΣΟΚ, ενώ καταψηφίζει ο κ. Πολύδωρας τους πλειστηριασμούς, αντιλαμβάνεστε ότι υπάρχει ένα πολύ σοβαρό θέμα.

Ποια είναι η δεύτερη μεγάλη θέση που αναπτύσσουμε; Ότι το ΠΑΣΟΚ είναι ο διαμορφωτής της μόνης εφικτής και ασφαλούς εθνικής στρατηγικής εξόδου από την κρίση στην οποία εκ των υστέρων αφού άλλαξε 180 μοίρες τη στάση της ήρθε και προσχώρησε η Ν.Δ. Αυτό δεν λέμε; Και αυτό είναι η αλήθεια. Τι κάνουμε όμως; Χαρίζουμε τα μεγάλα επιτεύγματα στη Ν.Δ., η οποία έχει καθαρή και απλή θέση: Θα βγούμε από το μνημόνιο και την κρίση. Ή δείχνουμε να μην το πιστεύουμε αυτό, ότι η χώρα μπορεί να βγει από το μνημόνιο και την κρίση, τώρα, αφού επιβάλλαμε τα μέτρα που επιβάλλαμε και αφού υπέστη ο τόπος τις θυσίες που υπέστη.

Ερχόμαστε και είμαστε αμφίθυμοι. Δεν ξέρουμε. Είμαστε σχετικιστές. «Βγαίνουμε, δεν βγαίνουμε». Μα, είναι δυνατόν; Γιατί οδηγήσαμε τον τόπο σε αυτή την μεγάλη θυσία, την περιπέτεια επί τόσα χρόνια;

Αλλά υπάρχει και μια άλλη θεωρία, της παρθενίας. Το «αείπαρθενο ΠΑΣΟΚ». Η θεωρία της χαμένης πολιτικής αυτοτέλειας του ΠΑΣΟΚ. Πότε έχασε συντρόφισσες και σύντροφοι, το ΠΑΣΟΚ, ή απειλήθηκε με απώλεια της πολιτικής του αυτοτέλειας; Πότε; Θα ήταν απώλεια της αυτοτέλειας εάν ζητούσαμε 180 ψήφους το Μάιο του 2010; Θα χάναμε την αυτοτέλεια εάν κάναμε συνεργασία με τη Ν.Δ. τον Ιούνιο του 2011; Τη χάσαμε την αυτοτέλεια το Νοέμβριο του 2011 όταν συνεργαστήκαμε με τη Ν.Δ. και το ΛΑΟΣ και παραδώσαμε την πρωθυπουργία της χώρας στον κ. Παπαδήμο;

Πότε τη χάσαμε την αυτοτέλεια; Και τι σημαίνει αυτοτέλεια; Πολιτική αυτοτέλεια σημαίνει αυτοδυναμία; Πιστεύουμε στις αυτοδύναμες μονοκομματικές κυβερνήσεις; Ή αποδεχόμαστε τη λογική, τη φιλοσοφία των κυβερνήσεων συνεργασίας; Προφανώς αποδεχόμαστε πλέον τη λογική των κυβερνήσεων συνεργασίας. Δεν πορεύεται ο τόπος, ακόμη κι αν αριθμητικά μπορεί να έχεις 151 βουλευτές με 34% των ψήφων. Πώς κυβερνάς; Εθνικά επικίνδυνα, εάν δεν έχεις βάσεις στήριξης.

Και τι σημαίνει πολιτική αυτοτέλεια; Ότι κάνεις διαπραγμάτευση βεβαίως, γιατί και ο άλλος πρέπει να συμφωνήσει. Γιατί δεν θίγεται η Ν.Δ. ως προς την πολιτική της αυτοτέλεια; Δεν με βρίζουν συνεχώς οι ακροδεξιοί κύκλοι μέσω συγκεκριμένων εφημερίδων; Γιατί θα προτιμούσαν μια συνεργασία της δεξιάς με την ακροδεξιά και όχι με το ΠΑΣΟΚ;

Και εν πάση περιπτώσει τίνος είναι η πολιτική που εφαρμόζεται; Τίνος είναι η στρατηγική; Τι άρωμα αποπνέει η προγραμματική συμφωνία; Αν φέρναμε την προγραμματική συμφωνία εδώ χωρίς να λέγαμε ότι είναι η προγραμματική συμφωνία ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ., αλλά σχέδιο απόφασης της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ θα την ψηφίζαμε με μεγάλη πλειοψηφία σας διαβεβαιώ.

Και ένα ακόμη ερώτημα. Πότε ήταν πιο ευδιάκριτος και αυτοτελής ο ρόλος του ΠΑΣΟΚ; Στην πρώτη φάση της τριμερούς συνεργασίας με τη ΔΗΜΑΡ; Ή μετά τον Ιούνιο του 2013, όταν μείναμε μόνοι μας με τη Ν.Δ.; Πότε νιώθετε ότι είναι πιο σημαντικός για τον τόπο και πιο διακριτός ο ρόλος μας; Προφανώς μετά τον Ιούνιο του 2013 παρ’ ό,τι θέλαμε να μείνει η ΔΗΜΑΡ και τη θέλουμε να ξαναγυρίσει, αν το επιθυμεί. Οι πόρτες είναι ανοιχτές και η πρόσκληση διαρκής.

Και το πρόβλημα της αυτοτέλειας του ΠΑΣΟΚ τίθεται μόνο με τη Ν.Δ. και τη ΔΗΜΑΡ; Και θα μου επιτρέψετε να πω και με το ΛΑΟΣ για να είμαι δίκαιος ιστορικά. Δηλαδή σε περίπτωση συνεργασίας με άλλες δυνάμεις δεν τίθεται; Δηλαδή σε ένα σχήμα συνεργασίας με το ΣΥΡΙΖΑ, ή με τη ΔΗΜΑΡ, ή με τους Ανεξάρτητους Έλληνες, δεν τίθεται πρόβλημα πολιτικής αυτοτέλειας; Προφανώς. Παντού και πάντα τίθεται. Σε όλη την Ευρώπη και η Ελλάδα γίνεται και αυτή Ευρώπη.

Πορευόμαστε όλο αυτό τον καιρό λοιπόν μέσα στη δυσκολία της κρίσης για τη χώρα, μέσα στις καθημερινές τριβές και δυσκολίες της κυβέρνησης και ως κόμμα, ως πολιτικό υποκείμενο για να το συγκροτήσουμε το ΠΑΣΟΚ που έχει υποστεί αυτή την ήττα την εκλογική, την πολιτική, την ιστορική, την ιδεολογική, την κοινωνική και την ηθική.

Και αφήνουμε τους άλλους να απολαμβάνουν την ασυλία τους. Όλοι οι άλλοι έχουν ασυλία. Ιδίως ηθική. Για λόγους που δεν μπορούμε να καταλάβουμε, όλοι έχουν μια ασυλία. Ο ένας γιατί δεν έχει ασκήσει εξουσία και έχει «ηθικό πλεονέκτημα», είπαμε. Ο άλλος γιατί είναι μικρός και άσκησε λίγο εξουσία. Ο άλλος γιατί ασκεί εξουσία περισσότερη και άρα δεν ελέγχεται από την πλευρά αυτή. Ο άλλος γιατί έχει ιστορικούς τίτλους, όπως το ΚΚΕ. Όλοι έχουν κάποιο άλλοθι. Το οποίο ποιος τους το δίνει; Οι ανιστόρητες και ανεύθυνες εσωτερικές αντιθέσεις στο ΠΑΣΟΚ και ευρύτερα στη δημοκρατική παράταξη και οι προσωπικές πολιτικές, οι ανεπίγνωστες, που εκφράζονται από ανθρώπους οι οποίοι στην πλειονότητά τους γεννήθηκαν μέσα στο ΠΑΣΟΚ, τιμήθηκαν από το ΠΑΣΟΚ και απέκτησαν την υπόστασή τους κοινωνική, πολιτική και επαγγελματική ακόμη λόγω του ΠΑΣΟΚ.

Το ΠΑΣΟΚ είναι η Δημοκρατική Προοδευτική Παράταξη

Βεβαίως, εάν το παλιό στην πολιτική είναι το ΠΑΣΟΚ που λέει την αλήθεια τώρα και σηκώνει τα βάρη της κρίσης και της αλήθειας και το νέο είναι το ψέμα και η δημαγωγία του ΣΥΡΙΖΑ, αλίμονο στη χώρα. Αλίμονο στη χώρα, γιατί υπάρχει και το ερώτημα για ποιο λόγο οι αθλιότητες του ΣΥΡΙΖΑ έχουν στόχο πάντα το ΠΑΣΟΚ; Και επειδή είμαι εγώ πρόεδρός του την περίοδο αυτή εμένα;

Είπα στη Βουλή προχθές στο μεγάλο φιάσκο της εξεταστικής: νομίζουν ότι είμαστε ο αδύναμος κρίκος; Δεν είμαστε. Ο εγγυητής της σταθερότητας; Είμαστε. Μήπως εκφράζουν συμφέροντα γενικά, ειδικά; Καλλιεργούν το υπόστρωμα του εκχυδαϊσμού και του εκφασισμού της κοινωνίας. Για την ακρίβεια θα μου επιτρέψετε να πω μια λέξη -και ζητάω συγνώμη από εσάς και τους ακροατές μας- του «εκτσογλανισμού» της ελληνικής κοινωνίας. Του «εκτσογλανισμού»!

Όμως, υπάρχει και ένας στόχος που αφορά τις σχέσεις ΠΑΣΟΚ–ΣΥΡΙΖΑ. Θέλουν να ανυψώσουν φραγμούς στην επικοινωνία των δυο χώρων, γιατί ξέρουν ότι η κοινωνική βάση ανήκει στο ΠΑΣΟΚ και το εκλογικό ακροατήριο συγκυριακά στο ΣΥΡΙΖΑ, γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι παράταξη, επιλέχτηκε ως όχημα στις εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου για να εκφραστεί η δυσαρέσκεια των δικών μας ανθρώπων. Άρα δεν θέλουν την επαφή. Αυτοί δεν την θέλουν την επαφή. Και για να αποφύγουν την επαφή, εκχυδαϊζουν τον πολιτικό βίο, τροφοδοτούν την επιχειρηματολογία της Χρυσής Αυγής και δημιουργούν συνθήκες οιονεί εμφυλίου πολέμου στη χώρα. Παίζουν εν ου παικτοίς, ασύμμετρα.

Το ΠΑΣΟΚ είχε επίσης ένα άλλο «μειονέκτημα» -πλεονέκτημα κατά τη γνώμη μου: είναι –με εξαίρεση το ΚΚΕ- το μη προσωποπαγές κόμμα. Είναι ίσως το μόνο μη προσωποπαγές κόμμα, είναι ένα κόμμα με παράδοση, δημοκρατικά οργανωμένο, συλλογικό, έχει κινηθεί σε όλα δημοκρατικά,  συλλογικά, ανοιχτά, υπεύθυνα. Έχουμε κάνει μέσα σε αυτή την περίοδο των δύο ετών άμεση εκλογή Προέδρου του ΠΑΣΟΚ, άμεση ανάδειξη συνέδρων για το Συνέδριο του Μαρτίου και άμεση ανάδειξη των νέων Γραμματειών των Νομαρχιακών και Περιφερειακών Επιτροπών. Τρεις άμεσες διαδικασίες στη βάση!

Συνέδριο, συνεδριάσεις της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής, της Κοινοβουλευτικής Ομάδας άπειρες, του Πολιτικού Συμβουλίου, κινητοποιήσαμε ανθρώπους για τους Τομείς…. Όλα είναι κατά το Καταστατικό και συλλογικά, αλλά έχουμε έλλειψη μνήμης δυστυχώς. Τίποτε δεν είναι δεδομένο. Κανείς δεν θυμάται τις αποφάσεις, τις συζητούμε και τις επιβεβαιώνουμε εξ αρχής κάθε φορά, ανεξαρτήτως επιπέδου οργάνου. Γιατί υπάρχει δυστυχώς –και σας το επισημαίνω αυτό, γιατί είναι υποχρέωσή μου θεσμική εκ του ρόλου μου να σας το πω- έλλειψη συλλογικής αυτοπροστασίας.

Και αυτό επηρεάζει και τις δημοσκοπήσεις. Όπου οι αντιδράσεις του πολιτικού συστήματος είναι παβλοφικές βέβαια σε σχέση με τις δημοσκοπήσεις, όποια ποιότητα έχουν οι δημοσκοπήσεις, όποιο επιστημονικό κύρος, όποια διαφάνεια στα πρωτογενή στοιχεία. Ας υποθέσουμε ότι έχουν.

Ποιος είναι ευχαριστημένος; Εμείς δεν είμαστε ευχαριστημένοι, θέλουμε να βρούμε την παλιά μας αίγλη και το εύρος της δύναμής μας. Το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να συμβιβαστεί με τα μικρά μεγέθη, αυτό είναι προφανές. Αλλά δημοσκοπήσεις τέτοιου επιπέδου και πολύ μικρότερου επιπέδου έδειχναν πολλές εταιρείες και πριν τις εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου, σας θυμίζω. Του Μαΐου και του Ιουνίου του 2012. Έχω απαντήσει σε ερωτήσεις στο Eurogroup του τύπου «πώς είναι δυνατό να είναι αξιόπιστη μια κυβέρνηση, της οποίας το κόμμα (Κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ) έχει 4% στις δημοσκοπήσεις;».

Αλλά είναι ευχαριστημένη η Νέα Δημοκρατία στον ανταγωνισμό του μικρού δημοσκοπικού διπολισμού της μιας, της μισής, της μιάμισης μονάδας με το ΣΥΡΙΖΑ;

Είναι ευχαριστημένος ο ΣΥΡΙΖΑ που βλέπει τη στρατηγική της εφόδου να καθηλώνεται δημοσκοπικά στα μεσαία αυτά ποσοστά, που έχουν βρει το πλαφόν τους;

Η κοινωνία είναι αθώα για το γεγονός ότι υπάρχουν αυτά τα ποσοστά ακόμη και τώρα για τη Χρυσή Αυγή; Και ποια θα ήταν αν δεν είχε συμβεί αυτό που συνέβη, με πρωτοβουλία της Δικαιοσύνης;

Υπάρχει μια ακραία πολυδιάσπαση του κοινωνικού σώματος και μια κρίση αντιπροσωπευτικότητας που αφορά και την εύκολη αντιμνημονιακή αντιπολίτευση. Δεν αφορά η κρίση αντιπροσωπευτικότητας μόνο τα κυβερνητικά κόμματα, ή τα ενδιάμεσα κόμματα που τώρα διαμορφώνονται. Και την αντιμνημονιακή αντιπολίτευση. Ο κόσμος περιμένει και βέβαια εδώ είναι και η δική μας ευθύνη στην οποία αναφέρθηκα: η εσωστρέφεια, τα ασύμμετρα επικοινωνιακά μηνύματα, τα αμφίσημα μηνύματα.

Υπάρχουν όμως τα θετικά στοιχεία του ΠΑΣΟΚ ως Παράταξης. Οι εντυπωσιακές επιδόσεις σε όλες τις εκλογές που γίνονται στους μαζικούς και κοινωνικούς χώρους: στα Πρωτοβάθμια Σωματεία, σε Ομοσπονδίες εργαζομένων, στην ΑΔΕΔΥ (όταν ο δημόσιος τομέας είναι αυτός που εκφράζεται κυρίως μέσα από τον ΣΥΡΙΖΑ διεκδικώντας το κεκτημένο), στη ΓΣΕΒΕΕ, στο Τεχνικό Επιμελητήριο, στο Οικονομικό Επιμελητήριο είτε ως ΠΑΣΚ είτε με ευρύτερα συνεργατικά Κεντροαριστερά σχήματα. Αυτό δείχνει αυτό που είπα προηγουμένως ότι το ΠΑΣΟΚ είναι Παράταξη, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα εκλογικό όχημα, που δεν εκφράζεται μέσα στους αρμούς της κοινωνίας.

Γι' αυτό έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία το ΠΑΣΟΚ να εκφραστεί ως Παράταξη, ως δημοκρατική προοδευτική Παράταξη, που καλύπτει όλο το χώρο: από τη Δεξιά ως την κομμουνιστική Αριστερά. Και σε αυτή την ταξινόμηση ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ανήκει βεβαίως στη δημοκρατική προοδευτική Παράταξη. Είτε εκλάβει κανείς τον ΣΥΡΙΖΑ ως ένα κομμουνιστογενές κόμμα που λειτούργησε ως συγκυριακό όχημα - τα στελέχη προέρχονται από το ΚΚΕ, από την ΚΝΕ, δεν έχει αλλάξει το στελεχικό δυναμικό με την αλλαγή του εκλογικού μεγέθους - είτε το εκλάβει ως ένα κόμμα που εκφράζει το νέο τύπου ριζοσπαστισμό, τον λαϊκιστικό και δημαγωγικό λαϊκισμό της κρίσης, πάνω στο υπόστρωμα της κρίσης.

Οι προσπάθειες για την Κεντροαριστερά

Η συγκρότηση της Παράταξης, η συγκρότηση αυτού που λέγεται δημοκρατική προοδευτική Παράταξη, αυτού που λέγεται ευρωπαϊκή Σοσιαλιστική Δημοκρατική Αριστερά, Ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία, αυτό που λέγεται Ευρωπαίοι Δημοκράτες και Σοσιαλιστές, αυτό που ιστορικά λέμε Κεντροαριστερά στην Ελλάδα γιατί αυτό στη δεκαετία του ’60 αποτύπωνε τη σχέση ανάμεσα στο προοδευτικό κέντρο και τη μετριοπαθή Αριστερά που υπήρχε μετά τις επιδόσεις της ΕΔΑ του 1958, αυτό υπάρχει.

Και η συγκρότηση της Παράταξης είναι θεμελιώδης, ομόφωνη απόφαση του Συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ, η οποία εξειδικεύτηκε πριν από μερικές εβδομάδες στη συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου, την οποία και εφαρμόζουμε απαρέγκλιτα.

Λυπάμαι πραγματικά πολύ γιατί η ΔΗΜΑΡ στο Συνέδριό της κατά πλειοψηφία θέλησε να παραμείνει περιχαρακωμένη στα όρια του μικρού κομματικού της εαυτού, αλλά η πρόσκληση ήταν και είναι και πάντα ανοιχτή παρ' ό,τι η απάντηση και η αντίδραση είναι απαξιωτική. Είναι και ηθικά απαξιωτική. Αλλά κάνουμε πως δεν καταλαβαίνουμε για λόγους εθνικούς και παραταξιακούς και γιατί εν πάση περιπτώσει όλοι κάποια στιγμή κατανοούν.

Η πρόσκληση είναι ανοιχτή και σε όλα τα στελέχη μας που αποχώρησαν, είτε εκφράζονται ως άτομα, είτε εκφράζονται μέσω Κινήσεων μικρών ή μεγάλων. Ξέρουν που είναι το σπίτι τους που είναι ο χώρος τους, πρέπει να προτάξουν το παραταξιακό και εθνικό συμφέρον και να συσπειρωθούν.

Οι 58, πρόσωπα πολλά από τα οποία έχουν ακαδημαϊκό, κοινωνικό και πολιτικό κύρος, όλοι τους έχουν αγώνες μέσα στην κοινωνία για τον προοδευτικό λόγο, έχουν αγώνες μέσα στην κοινωνία  των πολιτών και στις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις. Οι 58 απηύθυναν μια πρόσκληση θέλοντας να λειτουργήσουν ως καταλύτες. Απευθύνθηκαν στο ΠΑΣΟΚ, στη ΔΗΜΑΡ, στις Κινήσεις, στα πρόσωπα δεν είπαν ότι «εμείς κάνουμε ένα Κόμμα», είπαν «ότι εμείς καλούμε τα κόμματα, τις κινήσεις, τα πρόσωπα να αντιδράσουν θετικά» και εμείς αντιδράσαμε θετικά από την πρώτη στιγμή. Γιατί η Παράταξη υπάρχει και πρέπει να εκφραστεί.

Κανείς δεν έθεσε σε αμφισβήτηση την υπόσταση του ΠΑΣΟΚ, το ρόλο του ΠΑΣΟΚ, το όνομα, τα σύμβολα, τις οργανωτικές δομές του ΠΑΣΟΚ και όποιος το έκανε θα το έκανε προφανώς κατά λάθος και από κεκτημένη ταχύτητα.

Προσέξτε, όλο το εγχείρημα βασίζεται στην ισότητα, τον αμοιβαίο σεβασμό, την απουσία κάθε ηγεμονισμού και πρώτος μίλησα για την «Ελιά» στην εναρκτήρια Συνδιάσκεψη του Συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ του συνεδριακού διαλόγου στις 6 Ιουλίου του 2012 αμέσως μετά τις εκλογές και τον σχηματισμό της Κυβέρνησης. Και το επανέλαβα στο Συνέδριο του Μαρτίου όταν είχα απευθύνει και την πρόσκληση στη ΔΗΜΑΡ και την ηγεσία της να μετάσχει στο διάλογο -όχι στο Συνέδριο, στο διάλογο- γιατί οι ιδέες είναι αυτές που προετοιμάζουν και καθοδηγούν τις πολιτικές πράξεις.

Θέλω να διευκρινίσω και κάτι παραπάνω όμως τώρα: υπάρχει ανάγκη εμείς να σεβόμαστε τους άλλους -και σεβόμαστε απολύτως τους πάντες, πρόσωπα και Κινήσεις και φυσικά τους 58 πολλοί από τους οποίους είναι ΠΑΣΟΚ προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ, δρουν και μέσα στο ΠΑΣΟΚ. Δεν έγινε κανένας έλεγχος προϊστορίας, διαδρομής ή ταυτότητας.

Θέλουμε να μας σέβονται και οι άλλοι. Δεν έχουν καμία αντίρρηση, προφανώς μας σέβονται, θέλω να κάνω διευκρίνιση όμως: πρέπει να σέβονται το ΠΑΣΟΚ, όχι μόνο την κυβερνητική σταθερότητα. Πρέπει να σέβονται το ΠΑΣΟΚ και όχι την Κυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας και ΠΑΣΟΚ ως αναγκαία για την πορεία της χώρας και την έξοδο από την κρίση.

Εμείς σεβόμαστε την Κυβέρνηση που στηρίζουμε και η οποία δεν υπάρχει χωρίς την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ. Η διαφορά είναι λεπτή και καθοριστική. Ο σεβασμός της κυβερνητικής σταθερότητας δεν συνιστά πλήρη απάντηση στα μεγάλα εθνικά θέματα και ιδίως στην προοπτική της χώρας.

Όμως το ζήτημα της Κυβέρνησης έχει εκ των πραγμάτων ανυψωθεί σε καθοριστικό κριτήριο για το ποιος είναι ή δεν είναι Κεντροαριστερά. Γιατί υπάρχει η καταπληκτική θεωρία ότι δεν νοείται να είσαι στην Κεντροαριστερά και να στηρίζεις την Κυβέρνηση, έτσι είπαν στο Συνέδριο της ΔΗΜΑΡ και έτσι είπαν και οι παλιοί μας φίλοι, που έφυγαν εκλεγμένοι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ στην παρούσα Βουλή και μετατοπίστηκαν. Αλλά δεν μπορεί να είσαι στην Κυβέρνηση, να στηρίζεις την κυβερνητική σταθερότητα και την προοπτική εξόδου από την κρίση και να είσαι στην Κεντροαριστερά. Δεν απαντούν στο ερώτημα αν μπορείς να υπονομεύεις την εθνική ενότητα και την εθνική στρατηγική και να είσαι στην Κεντροαριστερά.

Ξέρετε, τα έχουμε ξαναπεί αυτά, στην καθολική θεολογία υπάρχει και το Purgatorioum. Υπάρχει η κόλαση, ο παράδεισος και υπάρχει το Καθαρτήριο. Είσαι στη μέση, δεν είσαι ούτε από εδώ, ούτε από εκεί. Περιμένεις. Τι περιμένεις; Διότι το να ψηφίσεις παρών στην πρόταση μομφής, σημαίνει ότι η Κυβέρνηση υπάρχει και για να υπάρχει θέλει 151 ψήφους. Αλλιώς ανεξαρτήτως αριθμητικής συνταγματικής, δεν υπάρχει πολιτικά. Άρα ερχόμαστε εμείς ψηφίζουμε την Κυβέρνηση και κάποιοι λένε «παρών». Είμαστε κατά της Κυβέρνησης, δεν θέλουμε να έχουμε συνευθύνη, αλλά δεν θέλουμε εκλογές. Άρα υπάρχει η ψήφος ανοχής. Η ψήφος ανοχής, είναι μορφή συνεργασίας. Ούτε αυτό δεν λέγεται. Αυτά είναι ακατανόητα για οποιονδήποτε παρακολουθεί τα ευρωπαϊκά πολιτικά πράγματα.

Άρα αυτό που λένε οι 58 και το οποίο είναι εξαιρετικά σημαντικό είναι ότι μπορείς να έχεις συμμετοχή στην ευθύνη της χώρας και να στηρίζεις την κυβέρνηση και την εθνική σταθερότητα και να είσαι Κεντροαριστερός. Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό. Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό, ως στοιχείο πολιτικής ηθικής, πολιτικής εντιμότητας, πολιτικής διαφάνειας. Και αυτό το χαιρετίζουμε, όπως και αυτοί χαιρετίζουν και στηρίζουν τη στάση του ΠΑΣΟΚ. Αυτός είναι ένας προωθημένος πολιτικός διάλογος, έντιμος και θέλουμε να κάνουμε τον ίδιο διάλογο και με τους άλλους, τουλάχιστον για τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου και για το συνταγματικό τόξο, όπως είπα στην επιστολή που έστειλα στον κ. Κουβέλη για να τον συγχαρώ για την επανεκλογή του.

Άρα, πρέπει να μας εξηγήσουν τι σημαίνει «δεν μπορείς να έχεις σχέση με την Κυβέρνηση και να είσαι Κεντροαριστερά», τι σημαίνει αυτό και για το  μέλλον του τόπου. Γιατί εμείς λέμε καθαρά: ισοτιμία, αμοιβαίος σεβασμός, όχι ηγεμονισμός, ενίσχυση και όχι διάλυση των κομμάτων, πάντα ανοιχτή η πρόσκληση στη ΔΗΜΑΡ, πάντα ανοιχτή η πρόσκληση σε όλα τα στελέχη μας, σε όλα τα στελέχη της Δημοκρατικής Προοδευτικής Παράταξης χωρίς αποκλεισμούς, με απόλυτη γενναιοδωρία και ειλικρίνεια.

Και αντιλαμβάνεστε ότι ο ρόλος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ είναι ανεκτίμητος, το βάρος που σηκώνουν οι βουλευτές μας είναι τεράστιο και στο όνομά τους μετέχω στην Κυβέρνηση ως Αντιπρόεδρος και Υπουργός Εξωτερικών, ως κυβερνητικός εταίρος. Γιατί αυτή δεν είναι μια Κυβέρνηση παλαιού τύπου, είναι μια Κυβέρνηση που λειτουργεί τελείως διαφορετικά.

Για τη Δημοκρατική Προοδευτική Παράταξη και το μέλλον της και τη συσπείρωσή της ανοίγονται μπροστά μας δύο εξαιρετικές ευκαιρίες στις οποίες μπορούν να δοκιμαστούν με επιτυχία όλα αυτά που λέμε:

• Η πρώτη ευκαιρία είναι οι αυτοδιοικητικές εκλογές, δημοτικές και περιφερειακές. Τελείωσαν οι κομματικοί έλεγχοι, τα χρίσματα, οι μηχανιστικές προσεγγίσεις, σεβόμαστε όλοι τις τοπικές κοινωνίες. Οι τοπικές κοινωνίες αναδεικνύουν πρόσωπα προοδευτικά, ικανά, με πίστη στην Αυτοδιοίκηση, που θα ηγηθούν των τοπικών Παρατάξεων δημοτικών και περιφερειακών. Έχουμε μια τεράστια περιουσία, έναν εντυπωσιακά μεγάλο αριθμό καταξιωμένων δημάρχων και Περιφερειαρχών, έχουμε νέα πρόσωπα και θα στηρίξουμε, τις τοπικές κοινωνίες, τις δημοτικές περιφερειακές Παρατάξεις, χωρίς να θέλουμε να ασκήσουμε οποιονδήποτε έλεγχο, χωρίς να θέλουμε να προκαταλάβουμε κανέναν, με σεβασμό στην Αυτοδιοίκηση και τους θεσμούς της και τα πρόσωπά της.
• Η δεύτερη μεγάλη ευκαιρία είναι οι ευρωπαϊκές εκλογές, οι ευρωεκλογές. Σύμφωνα με την ισχύουσα απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τα εθνικά κόμματα που είναι μέλη των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων οφείλουν να αναδείξουν στις εκλογές τα ονόματα, τα σύμβολα και τα προγράμματα των μεγάλων ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων, κυρίως του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος και του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Ο κ. Τσίπρας και της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, που ξέρετε ποια Κόμματα μετέχουν και τι επιδόσεις έχει ως Κόμμα συνολικά.

Το ΠΑΣΟΚ, ως μέλος του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, το μόνο στην Ελλάδα, απευθύνει πρόσκληση συνδιοργάνωσης χωρίς αποκλεισμούς με ισοτιμία και απόλυτο σεβασμό σε όλους εκείνους, κινήσεις και πρόσωπα, που εκφράζονται από την πλατφόρμα του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Και η πρόσκλησή μας συνίσταται στην συγκρότηση σε πρώτη φάση μιας κοινής -με όλα τα χαρακτηριστικά της ισοτιμίας που είπα- Οργανωτικής Επιτροπής για να οργανώσουμε συνδιάσκεψη για την ευρωπαϊκή στρατηγική της χώρας και την κοινή κάθοδο στις ευρωεκλογές. Και με την αιγίδα και τη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος και με την ενεργό παρουσία του Μάρτιν Σουλτς ως υποψηφίου μας για την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η πλατφόρμα του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος

Το Συνέδριο του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος συνέρχεται στις 28 Φεβρουαρίου και την 1η Μαρτίου στη Ρώμη. Μέχρι τις 10 Φεβρουαρίου έχουμε τη δυνατότητα να συμβάλλουμε ουσιαστικά στη διαμόρφωση του Μανιφέστου του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, καθώς τότε το τρίτο σχέδιο θα αρχίσει να οριστικοποιείται και αυτό θα επισημοποιηθεί στις 18 με 21 Φεβρουαρίου σε συζήτηση που θα διεξαχθεί στο Προεδρείο του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Άρα, πρέπει να εναρμονίσουμε έτσι τις διαδικασίες ώστε να συμβάλλουμε ουσιαστικά στη διαδικασία αυτή.

Η πλατφόρμα του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος βασίζεται σε δέκα σχέδια που στοχεύουν στο να αλλάξουμε την Ευρώπη.

Η 1η Ενότητα αφορά μια Ένωση που προοδεύει.

-  Το πρώτο σχέδιο, η Ευρώπη χρειάζεται περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας.

-  Το δεύτερο σχέδιο, είναι ώρα να ξαναωθήσουμε την πραγματική οικονομία.

-  Το τρίτο σχέδιο, χρειαζόμαστε ένα χρηματοοικονομικό τομέα στην υπηρεσία των πολιτών της πραγματικής οικονομίας και της απασχόλησης.

$1ü  Το τέταρτο σχέδιο, το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο δεν είναι για πούλημα.

Η 2η Ενότητα αφορά μια Ένωση που προστατεύει.

-  Το πέμπτο σχέδιο, είναι  η προστασία της ισότητας και των δικαιωμάτων των γυναικών.

-  Το έκτο σχέδιο, είναι ο σεβασμός στη διαφορά

-  Το έβδομο σχέδιο, είναι η ασφαλής και υγιής ζωή για όλους.

Η 3η Ενότητα αφορά μια Ευρώπη που παρουσιάζει αποτελέσματα.

-  Το όγδοο σχέδιο, αφορά μια πιο δημοκρατική Ευρώπη

-  Το ένατο σχέδιο, αφορά μια Ευρώπη που πρασινίζει

-  Το δέκατο σχέδιο, είναι η ενίσχυση της ευρωπαϊκής επιρροής στους παγκόσμιους συσχετισμούς.

Στη βάση αυτή διεξάγεται η ανοιχτή αντιπαράθεση Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, παρ' ό,τι όπως είπα οι κυβερνήσεις των μεγάλων χωρών είναι κυβερνήσεις συνεργασίας των εθνικών κομμάτων των αντίστοιχων.

Το ψηφοδέλτιο θα προκύψει δημοκρατικά, με διαφάνεια, με συλλογικότητα, με αξιοκρατία και για τις πρώτες θέσεις που είναι εκλόγιμες εν δυνάμει, αλλά και για τις υπόλοιπες τις τιμητικές, όπου μπορούμε να έχουμε εκπροσώπηση του ακαδημαϊκού χώρου, κοινωνικών φορέων, περιοχών σε ένα ψηφοδέλτιο μάχης της συσπειρωμένης Δημοκρατικής Προοδευτικής Παράταξης, της ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας, της Κεντροαριστεράς.

Αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση και το ιστορικό καθήκον της ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας: να αλλάξουμε τους συσχετισμούς και να πούμε ποια είναι η δική μας Ευρώπη και αυτή είναι και η πρόσκληση και η πρόκληση της Ελληνικής Προεδρίας που χειρίζεται το εξάμηνο αυτό την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η εσωτερική διάσταση των Ευρωεκλογών

Αλλά υπάρχει η εσωτερική διάσταση των ευρωεκλογών βεβαίως, γιατί οι ευρωεκλογές είναι δευτερεύουσες εκλογές και συνυπάρχουν με τις δημοτικές και περιφερειακές, αλλά ο καθένας τις ερμηνεύει όπως θέλει.

Το πραγματικό ζήτημα ποιο είναι; Το πραγματικό ζήτημα είναι μέχρι πού πάει η κυβερνητική σταθερότητα, γιατί εμείς έχουμε κάνει μια συμφωνία συνεργασίας με ορίζοντα τετραετίας. Πώς προστατεύουμε, πώς υποστηρίζουμε την εθνική στρατηγική ασφαλούς και οριστικής εξόδου από την κρίση και το Μνημόνιο;

Γιατί δεν σημαίνει ότι έρχεται η στιγμή που λες «βγήκα από το Μνημόνιο τώρα θα κάνω ξανά ό,τι θέλω, ελάτε να διαλύσετε αυτά που κάναμε, ξανά πίσω». Κανείς δεν το θέλει αυτό. Άρα το σύνδρομο Τσώρτσιλ δεν λειτουργεί, δηλαδή δεν κερδίζει ο Τσώρτσιλ τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο για να ψηφίσουν μετά οι Άγγλοι το Εργατικό Κόμμα, ώστε να εφαρμοστούν οι ιδέες του Κέινς. Δεν υπάρχει επιστροφή στην ευκολία της δημαγωγίας.

Αντέχει η χώρα πρόωρες βουλευτικές εκλογές και μπορεί να προκληθούν αυτές λόγω των ευρωεκλογών; Η απάντηση είναι όχι, όχι. Ούτε αντέχει, ούτε μπορούν να προκληθούν και πρωτίστως δεν πρέπει. Το λένε και αυτοί οι οποίοι λένε «δεν είμαι με την κυβέρνηση, είμαι εναντίον της κυβέρνησης, εκλογές δεν θέλω».

Το Μάρτιο του 2015 όμως υπάρχει εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας που απαιτεί 180 ψήφους για να αποφευχθεί η διάλυση της Βουλής. Άρα χρειάζεται πρόσωπο που ενώνει τον τόπο σε συμβολικό επίπεδο. Ξαναενώνει τον τόπο.

Και στην πρόσφατη συνέντευξή μου την τηλεοπτική, ανέφερα ένα πρόσωπο όχι επειδή διεκδικεί τίποτα, αλλά επειδή συμβολίζει αυτό που λέω, τον Μίκη Θεοδωράκη που είναι ένα πρόσωπο ζωντανό, αλλά μνημειακού χαρακτήρα για την εθνική ενότητα.

Και το ερώτημα: Αρκεί να εστιάσουμε στις δημοτικές και ευρωπαϊκές εκλογές; Ή παρ’ ό,τι είναι απώτερο το ζήτημα των βουλευτικών εκλογών και της επόμενης κυβέρνησης της χώρας, πρέπει να πούμε καθαρά από τώρα την άποψή μας για το σχήμα με το οποίο θα κατέβουμε στις εκλογές και για το κυβερνητικό σχήμα που επιδιώκουμε; Γιατί ακούω κι αυτούς που λένε, ότι πρέπει να πούμε πως μετά τις εκλογές δεν θα συνεργαστούμε με τη Ν.Δ. Λες και είπε κανείς ότι θα συνεργαστούμε με τη Ν.Δ. ή ότι θέλει η Ν.Δ. να συνεργαστεί μαζί μας!!

Κάποιοι εκλαμβάνουν κάποια πράγματα ως δεδομένα πολύ γρήγορα, ενώ δεν σκέφτονται ότι μπορεί να υπάρχει αντίστροφη ανάγνωση η οποία είναι τελείως, τελείως, εχθρική. Μάλιστα έχουμε την υποχρέωση να σκεφτόμαστε και να λέμε ποια κυβέρνηση και ποιο σχέδιο από τη χώρα θα συνεχίσει την πορεία της χώρας και μετά τις επόμενες εκλογές, όποτε γίνουν αυτές, στο τέλος της τετραετίας.

Γιατί χρειάζεται πράγματι εθνική προγραμματική συμφωνία. Πώς θα προκύψει η εθνική προγραμματική συμφωνία; Από ένα διάλογο που πρέπει να γίνεται και προεκλογικά, γιατί μέσα σε 9 μέρες μετεκλογικά δεν προλαβαίνεις να κάνεις σοβαρή εθνική προγραμματική συμφωνία. Αλλά για να μετάσχεις στο διάλογο πρέπει να υπάρχεις και πρέπει να είσαι φορέας διερευνητικής εντολής και πρέπει να σπάσεις το τεχνητό μικρό διπολισμό. Για να συμβούν όλα αυτά, χρειάζεσαι τη μεγάλη προοδευτική δημοκρατική παράταξη. Χρειάζεσαι την κεντροαριστερά, χρειάζεσαι τη συσπείρωση.

Για να προτείνεις την προοδευτική επιλογή, την αριστερή θα σας πω εγώ, επιλογή, γιατί προοδευτικό και κεντροαριστερό είναι ό,τι είναι πιο αριστερό, αλλά ταυτόχρονα και εφικτό και εφαρμόσιμο στους ευρωπαϊκούς και διεθνείς συσχετισμούς. Αυτή είναι η διαφορά της κεντροαριστεράς.

Προοδευτική λύση ποια είναι; Η λύση που είναι εθνική. Η λύση που είναι συνεργατική. Η λύση που είναι φυσικά στο περιεχόμενό της προγραμματικά προοδευτική. Η λύση που είναι αξιόπιστη και η λύση που είναι κοινοβουλευτικά βιώσιμη. Προοδευτικό δεν είναι το ερμαφρόδιτο. Προοδευτικό δεν είναι το διχαστικό και εμφυλιοπολεμικό. Προοδευτικό δεν είναι το μικροκομματικό.

Ας μιλήσουμε λίγο πιο καθαρά. Στην παρούσα φάση, όπως έχει φτάσει η χώρα να είναι, σε μια κατάσταση δυστυχίας, συγκρούονται δυο σχήματα. Το κυβερνητικό -ΠΑΣΟΚ και ΝΔ- και το αντιπολιτευτικό που έχει συγκροτηθεί και διεκδικεί την κυβέρνηση που είναι ΣΥΡΙΖΑ και οι Ανεξάρτητοι Έλληνες του κ. Καμμένου.

Πρέπει να πούμε ποιο είναι το πιο προοδευτικό σχήμα που θα βγει; Για να μην έχουμε συμπλέγματα ενοχής και κατωτερότητας; Ποιο είναι το πιο προοδευτικό σχήμα; Το πιο αριστερό; Το σχήμα ΝΔ–ΠΑΣΟΚ με την προγραμματική σύμβαση με αυτά που τραβάμε, ή η συνεργασία του κ. Τσίπρα με τον κ. Καμμένο και αυτούς που τους στηρίζουν; Τα περιοδικά, οι διανοούμενοι, συμφέροντα. Κι αυτό είναι μια πολύ καλή ερώτηση και για τους φίλους μας της ΔΗΜΑΡ. Και για τους φίλους μας που έφυγαν από το ΠΑΣΟΚ και ψάχνουν το δρόμο τους και τους λέμε «ελάτε στο ΠΑΣΟΚ και στη δημοκρατική προοδευτική παράταξη που είναι το σπίτι σας».

Οργανωτική ενεργοποίηση του ΠΑΣΟΚ

Το κρίσιμο ζήτημα, φίλες και φίλοι, είναι ένα: Η ανασυγκρότηση του χώρου αυτού, της δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης. Χωρίς μιζέριες, με διορατικότητα, για να επικαθορίσουμε τις εξελίξεις, την εθνική στρατηγική, το αξιακό ιδεολογικό και πολιτικό πρόσημο της κυβέρνησης της χώρας.

Όχι στο μικρό διπολισμό, ανακοπή της εφόδου του ΣΥΡΙΖΑ που είναι  ατελέσφορη, όχι στον εκχυδαϊσμό της πολιτικής ζωής, όχι στην όσμωση με τους ναζιστές της Χρυσής Αυγής, όχι στον ανορθολογισμό. Αυτό είναι το θέμα. Το ζητούμενο είναι μια ορθολογική επιλογή για τη χώρα. Η ορθολογική επιλογή είναι και εθνική και προοδευτική.

Για να το πετύχουμε αυτό χρειάζεται οργανωτική ενεργοποίηση του ΠΑΣΟΚ. Οι τομείς, τα κλιμάκια, η δουλειά της Κ.Ο., η παρουσία στους μαζικούς χώρους, οι Νομαρχιακές και Περιφερειακές Επιτροπές, ο πολύτιμος οργανωτικός ιστός του ΠΑΣΟΚ. Να κάνουμε όλα αυτά που είπαμε για την Αυτοδιοίκηση, για τις ευρωεκλογές. Να κάνουμε πραγματικά οικονομική εξόρμηση. Να έχουμε παρουσία στην κοινωνία και στα μέσα ενημέρωσης χωρίς ενοχές και επιφυλάξεις.

• Θα συγκροτήσω από τα μέλη της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής και άλλα στελέχη του Κινήματος, προσπαθώντας να ενεργοποιήσω τους πάντες, Επιτροπή Συντονισμού Δημοτικών και Περιφερειακών Εκλογών που ήδη λειτουργεί ως πυρήνας με μέλη του Πολιτικού Συμβουλίου και του Τομέα Αυτοδιοίκησης. Μετέχει και ο Κώστας και ο Πάρης και ο Φώτης και άλλοι.
• Θα συγκροτήσω επίσης Επιτροπή Συνεργασίας Ευρωεκλογών, η οποία θα πάρει και τις πρωτοβουλίες συνεργασίας με όλους τους άλλους για τη μεγάλη Συνδιάσκεψη στο όνομα του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος.
• Επίσης θα συγκροτήσω Ομάδα Συνεργασίας που θα μετέχει στις επαφές και στις κοινές δράσεις με τους 58 και όλες τις κινήσεις του ευρύτερου χώρου κινήσεις και πρόσωπα.
• Και σε νομαρχιακό επίπεδο θα συγκροτήσουμε Νομαρχιακές Επιτροπές Κοινωνικής Δράσης, μία σε κάθε περιοχή, για την έξοδο από το μνημόνιο που είναι το πρώτο, την τοπική ανάπτυξη και απασχόληση, την έκφραση των τοπικών κοινωνιών στο επίπεδο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, και τη συμμετοχή των περιοχών και των περιφερειών στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.
• Επίσης με τη συμμετοχή μελών του Πολιτικού Συμβουλίου, των Γραμματέων των Τομέων Προγράμματος της Κεντρικής Επιτροπής, της Μονάδας Ανάπτυξης Πολιτικών και του ΙΣΤΑΜΕ θα συγκροτηθεί η Επιτροπή Προγράμματος. Επιτροπή του Εθνικού Σχεδίου Ανασυγκρότησης.

Η θεσμική, παραταξιακή και εθνική μου ευθύνη

Φίλες και φίλοι, υπάρχει πέραν της συλλογικής και η προσωπική θεσμική, παραταξιακή και εθνική μου ευθύνη. Η οποία για μένα συνίσταται σε μια αναμέτρηση με την ιστορία. Διότι εκ των πραγμάτων αυτό είναι το ζήτημα. Η αναμέτρησή μας με την Ιστορία. Γιατί ό,τι κάνω προσωπικά, το κάνω και εξ ονόματός σας. Το κάνουμε και όλοι μαζί συλλογικά.

Ανέλαβα την ηγεσία της παράταξης, όχι επειδή αυτό ήταν μια φυσιολογική εξέλιξη. Ανέλαβα την ηγεσία της παράταξης υπό συνθήκες βαθιάς κρίσης, επειδή ανέλαβα το βάρος της διαχείρισης της κρίσης ως Υπουργός Οικονομικών τον Ιούνιο του 2011, το ανέλαβα εκ των υστέρων και κατ’ ανάγκην.

Και βρίσκομαι εδώ που βρίσκομαι για λόγους ανάγκης και στόχος μου είναι να παύσει να υπάρχει αυτός ο λόγος ανάγκης για τη χώρα και την παράταξη. Σήκωσα μαζί σας και σηκώνω μαζί σας ένα τεράστιο φορτίο ευθύνης που δεν μου αναλογεί προσωπικά. Και δεν έχω μιλήσει ποτέ εις βάθος για το θέμα αυτό. Αυτό σημαίνει -και το μήνυμα αυτό απευθύνεται σε όλους urbietorbi -  ότι έχω ανεξάντλητα αποθέματα ψυχικής και πολιτικής αντοχής, γιατί το κίνητρό μου είναι αποκλειστικά και βαθιά ιστορικό. Όποιος δεν καταλαβαίνει το επίπεδο θεσμικής, εθνικής, παραταξιακής ευθύνης στο οποίο κινούμαι μαζί σας, μπορεί να ανοηταίνει, ή να ασχημονεί αλλά δεν με αγγίζει.

Το ζήτημα για μένα είναι να συναντηθούμε με όλους εκείνους που μοιράζονται το ίδιο αίσθημα ευθύνης.

Σας ευχαριστώ.